Εξέλιξη

Ο Bill Bryson είναι Αμερικανός συγγραφέας εγκατεστημένος μόνιμα στην Αγγλία. Ξεκίνησε από το ταξιδιωτικό γράψιμο, πέρασε από την ιστορία της αγγλικής γλώσσας και κατέληξε να γράφει την ιστορία των καθημερινών πραγμάτων (π.χ. της κατοικίας και των εξαρτημάτων της). Στο τελευταίο του βιβλίο με τίτλο The Body (Το Σώμα) και υπότιτλο ‘Ένας οδηγός για ενοίκους’ ασχολείται με το ανθρώπινο σώμα, τη διαμόρφωση και τη λειτουργία του. Πρόκειται για μια εκλαϊκευμένη παρουσίαση, με γλαφυρό τρόπο και το γνωστό χιούμορ του συγγραφέα, του θαυμαστού αυτού ‘σκηνώματος’ που καθένας μας διαθέτει ως ‘κεφάλαιο’ για την επί γης ύπαρξή του και με το οποίο (για να δώσουμε μια θεολογική προέκταση στο θέμα) θα σωθεί ή θα κατακριθεί. Ακόμη και μετά από μερικές δεκαετίες σπουδών και ενασχόλησης με την ιατρική, υπάρχουν τόσο πολλά πράγματα που μαθαίνει κανείς  για κάτι που θεωρούσε ότι γνώριζε αρκετά καλά.

     Ο συγγραφέας κάθε τόσο αναφέρεται στην εξέλιξη και στο πώς αυτή οδήγησε στη διαμόρφωση του σώματος όπως το ξέρουμε. Η εξέλιξη δεν είναι ούτε κακή ούτε αντίθετη προς τη βιβλική διδασκαλία, μόνο που η τελευταία δεν την δέχεται ως τυχαία και ‘φυσική επιλογή’ δαρβινικού τύπου, αλλά ως αποτέλεσμα της δημιουργικής ενέργειας και της συνεχούς πρόνοιας του Θεού σε κάθε της βήμα («καὶ ἐν τοῖς μικροτάτοις ἡ σοφία αὐτοῦ καὶ ἡ πρόνοια διαφαίνεται» κατά τον Μ. Βασίλειο). Κι αν κάτι δεν το καταλαβαίνουμε ή φαίνεται αντίθετο με τη δική μας λογική ή και άχρηστο ακόμη, αυτό δεν αποτελεί ‘λάθος της Δημιουργίας’ ή επιχείρημα εναντίον της: στις σελίδες του βιβλίου κάθε τόσο βρίσκουμε εκφράσεις όπως «αυτό παραμένει μυστήριο» ή «δεν έχει βρει κανείς γιατί (ή πώς) συμβαίνει». Μας χρειάστηκαν πολλοί αιώνες έρευνας για να φτάσουμε στη γνώση που έχουμε σήμερα, η οποία κάθε μέρα αναθεωρείται, ανασκευάζεται ή και αχρηστεύεται. Τόσο δύσκολο είναι να δεχθούμε ότι πέρα από τη δική μας αντίληψη υπάρχει ένας ωκεανός γνώσης και σοφίας που διέπεται από τον Θεό; Είναι άραγε πιο λογικό να πιστέψουμε στην τυχαία εξέλιξη; Αλλά βέβαια, όπως έχουμε ξαναπεί, η απρόσωπη τύχη δεν έχει ηθικές απαιτήσεις  ούτε μας δημιουργεί υποχρεώσεις ή ενοχές, κάτι που ο σύγχρονος άνθρωπος απεχθάνεται. Του είναι συνεπώς πολύ πιο βολικό να αρνείται την εναλλακτική παραδοχή ότι υπάρχει Θεός και ηθικός νόμος, μόνο που η άρνηση αυτή δεν αναιρεί την πραγματικότητα. Μπορεί κανείς να αρνηθεί την ύπαρξη του νόμου της βαρύτητας χωρίς τραγικές συνέπειες;