Προμηθευτές υγείας

Με βρίσκει σύμφωνο η αγανάκτηση του συναδέλφου Ν. Νηφόρου (Γράμματα αναγνωστών, Καθημερινή 28/11/2008) για τον χαρακτηρισμό ‘προμηθευτής υγείας’ που αποδίδει στον ίδιο (και τους λοιπούς συμβαλλομένους) το ΙΚΑ στις νέες συμβάσεις εργασίας. Παρακολουθώντας—λόγω μακράς προτέρας ‘συμβίωσης’—τα τεκταινόμενα στο βρετανικό NHS, μπορώ να καταλάβω τον χαρακτηρισμό ως κατά λέξιν μετάφραση του ‘healthcare provider’ που συναντά κανείς κατά κόρον στη βιβλιογραφία της υγείας. Απορία μου: απ’ όλες τις αρετές ενός οργανωμένου (έστω και με τις ατέλειές του) συστήματος μόνο τις γραφειοκρατικές ονομασίες του ζηλέψαμε; Γιατί δεν αρχίζουμε από τη (μηδενική πραγματικά) βάση της ενιαίας και ισότιμης ασφάλισης υγείας που να προβλέπει τις ίδιες παροχές για τις ίδιες αρρώστιες, ανεξάρτητα από την επαγγελματική ή άλλη ιδιότητα του αρρώστου; Για να μην ακούμε κάθε τόσο τις παρακλήσεις των ασθενών—συγγνώμη, ‘πελατών’ ήθελα να πω: «Γιατρέ, δέχεστε βιβλιάριο Δημοσίου; Δηλαδή της αδελφής μου είναι». Εικοσιπέντε χρόνια ΕΣΥ, μ’ αυτή την απλή αρχή (χωρίς την οποία το σύστημα δεν είναι εθνικό) δεν ασχολήθηκε κανένα από τα κόμματα, μικρά ή μεγάλα, έστω και με τη μορφή μιας απλής ερώτησης.

Επειδή ποτέ δεν είναι αργά, καταθέτω την πρόταση ως ‘λιανοπωλητής υγείας’ (= ιδιώτης ιατρός), με την ελπίδα κάποιοι να την προσέξουν, χωρίς όμως να προσδοκούν πολιτικό όφελος από την εφαρμογή της. Η υγεία δεν μπορεί να λειτουργεί με όρους τετραετίας ή με ορίζοντα την επόμενη αλλαγή υπουργού. Είναι υπερβολικά ουτοπικό να περιμένουμε από τους πολιτικούς μας κάποια στιγμή να σκεφθούν με ανάλογο διαχρονικό τρόπο;

Φανατισμός

Το ζήσαμε κι αυτό τις τελευταίες μέρες: την επίθεση φανατικών ισλαμιστών στην πολυάνθρωπη Βομβάη και την εκτέλεση αθώων ανθρώπων, σε πολλές περιπτώσεις μόνο και μόνο διότι έφεραν ‘λάθος’ διαβατήριο. Μια ακόμη όψη της φρίκης που μπορεί να προξενήσει η τυφλή υποταγή σε (όποια) ιδεολογία ή πίστη που θεωρεί τους ‘αντιθέτους’ πρόβατα για σφαγή.

Διαβάσαμε ακόμη πρόσφατα ότι η Ρωσική κυβέρνηση δεν ευνοεί την έρευνα των σταλινικών εγκλημάτων και θηριωδιών, για λόγους που μόνο να υποθέσουμε μπορούμε.

Υπάρχουν πίστεις και ιδεολογίες που επιτρέπουν, ακόμη και επιτάσσουν, τον διωγμό, τον βασανισμό, τη θανάτωση των ‘αντιθέτων’.

Στο διάβα της ιστορίας πολλοί άνθρωποι πέθαναν για την πίστη ή τις ιδέες τους.

Στο διάβα της ιστορίας πολλοί θανάτωσαν άλλους για την πίστη ή τις ιδέες τους.

Στο διάβα της ιστορίας πολλοί βασανίστηκαν, και άλλοι πολλοί βασάνισαν άλλους, για τα πιστεύω τους.

Ο Χριστός είπε: ‘Εάν τις σε ραπίση επί την σιαγόνα, στρέψον αυτώ και την άλλην’.

Ο πρωτομάρτυρας Στέφανος, δεχόμενος τις θανάσιμες βολές των λίθων, είπε: ‘Κύριε, μη στήσης αυτοίς την αμαρτίαν ταύτην’, ‘και τούτο ειπών εκοιμήθη’.

Ο π. Δημήτριος Ντούντκο, έγκλειστος σε σοβιετικό ψυχιατρείο, έγραφε: ‘Κατά βάθος δεν ξέρω ποιος είναι πιο δυστυχισμένος, ο βασανιζόμενος ή ο βασανιστής’.

Τελικά δεν αξίζει να βασανίζεσαι για μια ιδεολογία που σε διατάζει να βασανίζεις.

Τελικά δεν αξίζει να πεθαίνεις για μια ιδεολογία που σε διατάζει να σκοτώνεις.

Το Τρελλό Νερό

Δανείζομαι την ιστορία από τον αείμνηστο Φώτη Κόντογλου, για τη διαχρονική της αξία (ο αναγινώσκων νοείτω…), χωρίς να αλλοιώσω τη γλώσσα και τη γραφή του πρωτοτύπου:

‘Μια φορά ήτανε ένας σουλτάνος, γνωστικός και καλός, που αγαπούσε σαν πατέρας τον κόσμο πούχε στην εξουσία του. Είχε κι έναν βεζίρη, σοφόν άνθρωπο, αστρολόγο, και δεν έκανε τίποτα ο σουλτάνος δίχως να πάρει τη γνώμη του.

Μια μέρα, λέγει ο βεζίρης στον σουλτάνο: «Πολυχρονεμένε σουλτάνε, σε δυο-τρεις μήνες ο Αλλάχ θα βρέξει ένα τρελλό νερό, και πρέπει να το γνωρίζεις, για να κάνεις το χρέος σου από τώρα». «Και τι είν’ αυτό το τρελλό νερό, βεζίρ εφέντη;» τον ρώτησε ο σουλτάνος. «Αυτό το νερό, αποκρίθηκε ο βεζίρης, λέγεται τρελλό νερό, επειδής όποιος το πιεί, ή άνθρωπος ή ζωντανό, θα τρελλαίνεται και θα κάνει πράματα παλαβά κι ανάποδα απ’ ό,τι δείχνει στον άνθρωπο η φρονιμάδα που τούδωσε ο Θεός, κι έτσι θα πέσει στον κόσμο μεγάλη ταραχή και δυστυχία. Κι εμείς, οι άρχοντές του, δεν θα μπορέσουμε πια να τον κυβερνήσουμε, γιατί μηδέ ο Αλλάχ δεν μπορεί να κυβερνήσει τρελλούς ανθρώπους». «Το λοιπόν, τι θα κάνουμε, βεζίρ εφέντη;». «Είναι ανάγκη, πολυχρονεμένε μου σουλτάνε, να μαζέψουμε από τώρα από τούτο το καλό νερό που πίνουμε, και να το φυλάξουμε, για να πίνουμε εμείς οι άρχοντες, ώστε να μην τρελλαθούμε κι εμείς μαζί με τους άλλους, και να τους κυβερνούμε καλά και με δικαιοσύνη, αφού ο Αλλάχ τους κρέμασε στο λαιμό μας, και θα δώσουμε απολογία για τη ζωή τους». Ο σουλτάνος το παραδέχθηκε, και πρόσταξε να μαζέψουνε καλό νερό στις στέρνες του παλατιού.

Στον διορισμένον καιρό, που είπε ο βεζίρης, έβρεξε αληθινά ένα νερό τρελλό και πίνοντάς το, τρελλαθήκανε άνθρωποι και ζωντανά, και βγήκανε από τα φρένα τους και τα βλέπανε όλα ανάποδα, το καλό το λέγανε κακό, το γνωστικό το λέγανε τρελλό, το τρελλό το λέγανε σωστό, το δίκιο άδικο, το άδικο δίκιο.

Ο σουλτάνος κι ο βεζίρης πίνανε από το καλό νερό, κι έτσι είχανε σωστά τα φρένα τους, και κυβερνούσανε δίκαια και γνωστικά τον τρελλό κόσμο.

Μα ο κόσμος, ενώ αγαπούσε πρωτύτερα τον σουλτάνο και τον βεζίρη, τώρα, με το στριμμένο μυαλό του, ένοιωθε το δίκιο για άδικο, και φώναζε καταπάνω τους, πώς γινήκανε άδικοι και κακούργοι.

Μια μέρα, δυο μέρες, τρεις μέρες, περνούσε ο καιρός, κι ο κόσμος ολοένα αγρίευε καταπάνω στον σουλτάνο.

Τότε βλέποντας ο σουλτάνος πως θα τον σκοτώνανε, φώναξε μια μέρα τον βεζίρη και του λέγει: «Βεζίρ-εφέντη, βλέπω πως δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε μ’ αυτούς τους παλαβούς και στο τέλος θα μας σκοτώσουνε. Το λοιπόν, ή πρέπει να περιμένουμε ένα τέτοιο τέλος, κυβερνώντας τους δίκαια και καλά, ή να πιούμε κι εμείς από το τρελλό νερό, για να γίνουμε τρελλοί σαν κι αυτούς, και μ’ αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουμε να συνεννοηθούμε μαζί τους. Ο Αλλάχ θα μας συγχωρέσει που θα χαθεί η αλήθεια, μ’ αυτό που θα κάνουμε».

Έτσι κ’ έγινε. Ο σουλτάνος κι ο βεζίρης ήπιανε από το νερό και τρελλαθήκανε, και κάνανε κακουργήματα και παράλογα πράγματα, μα ο λαός τους δόξαζε και τους πολυχρόνιζε και τους έλεγε πατεράδες του και φύλακες της δικαιοσύνης και της αλήθειας.

Είπαμε: διαχρονικής αξίας κείμενο. Για όποιον θέλει να διαβάσει και τον σχολιασμό του μακαρίτη αγιογράφου από το Αϊβαλί, το κείμενο έχει τον τίτλο ‘Ο Άρχων Μαμωνάς και η ιστορία του τρελλού νερού’ (από τη συλλογή ‘Μυστικά άνθη’, εκδόσεις Αστήρ).

Διεθνής διασυρμός

Προσκεκλημένος ομιλητής στο συνέδριο της Αλεξανδρούπολης ο καθηγητής Stephen Spiro από το Λονδίνο. Κι άλλες φορές μας επισκέφθηκε και μας μίλησε για την αρρώστια στην οποία ειδικεύεται και την οποία ερευνά επί δεκαετίες, τον καρκίνο του πνεύμονα. Θέμα του η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου αυτού, κάτι που εξακολουθεί να αποτελεί άπιαστο όνειρο (σε αντίθεση με άλλους καρκίνους που μπορούν να διαγνωσθούν έγκαιρα και συνεπώς να αντιμετωπισθούν πιο αποτελεσματικά). Αυτή τη φορά όμως ήταν ιδιαίτερα καυστικός: ‘Μπήκα στο εστιατόριο [του ξενοδοχείου, όπου έμεναν κυρίως πνευμονολόγοι, για το συνέδριο] και αντίκρισα ένα σωρό κόσμο να καπνίζει’, έλεγε και ξανάλεγε, μη μπορώντας να το πιστέψει. ‘Τέτοιες εικόνες βλέπαμε στη χώρα μου πριν είκοσι χρόνια. Άρχισα να βγάζω φωτογραφίες για να τις δείχνω στην Αγγλία [και όπου αλλού πηγαίνει ως ομιλητής]’. Μεγαλύτερο ρεζιλίκι ως επιστημονική κοινότητα δεν νομίζω ότι μπορούσαμε να υποστούμε εμείς, οι ‘καθ’ ύλην αρμόδιοι’ να διδάξουμε τον κόσμο με το παράδειγμά μας. Να πιστέψω ότι πράγματι το 2010 θα εφαρμοσθεί η απαγόρευση του καπνίσματος στους κλειστούς χώρους, όπως έχει εξαγγελθεί; Ίσως τότε να πετάξει και ο γάιδαρος.

Μη ζαρώνετε τα φρύδια σας

Σε εποχή παγκόσμιας οικονομικής κρίσης οι ‘ειδήσεις’ ιδιωτικού καναλιού μας διαφημίζουν προϊόν από φύκια που αντικαθιστά, λέει, το Botox (αλλαντική τοξίνη) και ‘σιδερώνει’ πιο αποτελεσματικά τις ρυτίδες. Βασική του ιδιότητα: κοστίζει 80.000 ευρώ το κιλό. Δεν έχω αμφιβολία ότι η έκφραση ‘μας πουλάνε φύκια για μεταξωτές κορδέλες’ έχει εδώ την προέλευσή της.

Άλλη Ελλάδα, άλλοι Έλληνες

Το ετήσιο συνέδριο της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας μας έδωσε την ευκαιρία να περιηγηθούμε λιγάκι τον νομό Έβρου, την ‘άλλη Ελλάδα’, όπως συνηθίζουμε να λέμε. Θέλει άλλου είδους ‘αρετή και τόλμη’ να ζεις στα σύνορα, μακριά από τον πολύβουο αστικό μας δαίδαλο, με την αίσθηση της απομόνωσης από το κέντρο, αλλά και με περηφάνια για τον τόπο σου. Όπως ο ηλικιωμένος κύριος στις Φέρες, με τον ‘Ριζοσπάστη’ στη μασχάλη, που όταν τον ρωτήσαμε το δρόμο για την Κοσμοσώτειρα, μπήκε στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου αυτοπρόσκλητος. ‘Ελάτε να σας δείξω την Παναγία μας’, είπε, και μας έκανε αυτοσχέδια ξενάγηση σ’ αυτό που πίστευε ότι άξιζε να προσφέρει ο τόπος του στον επισκέπτη. Τραϊανούπολη, Δέλτα Έβρου, δάσος Δαδιάς, Διδυμότειχο, Σουφλί, Μονή Πορταΐτισσας στην Κορνοφωλιά. Τόποι—και άνθρωποι—που καλό είναι να θυμόμαστε πιο συχνά, και να νιώθουμε λίγο πιο ταπεινοί από την ύπαρξή τους. Και λιγότερο γκρινιάρηδες.

Ένα όνομα, μια ιστορία

Με το μάτι στο ρολόι, μια και πρέπει να ξεκινήσω εγκαίρως για την Αλεξανδρούπολη (όπου η ετήσια σύναξη των Ελλήνων πνευμονολόγων), συζητώ με τη γυναίκα από το ακριτικό χωριό που εμφανίσθηκε απρόοπτα στο πρόγραμμά μου. Δύσκολο το πρόβλημά της. Ρωτώ την ημερομηνία γέννησης. ‘17 Ιανουαρίου του 48’, μου λέει. ‘Δηλαδή έχεις γενέθλια στη γιορτή μου’, της λέω για να ελαφρύνω κάπως την ατμόσφαιρα. ‘Ναι, γιατρέ, και θα με έβγαζαν Αντωνία, αλλά τότε ήταν ο εμφύλιος στη μέση, και με είπαν Ειρήνη, γιατί αυτό ήθελε ο κόσμος’. Τόσο απλά, τόσο ανθρώπινα. Και τόσο αφελή και δυσνόητα για όσους τα ακούμε εκ του ασφαλούς.

Χωρίς λόγια

Αν μια εικόνα αξίζει όσο χίλιες λέξεις, μια γελοιογραφία μπορεί να είναι ακόμη πιο εύγλωττη. Όπως αυτή του Πετρουλάκη στην 'Καθημερινή' (19/11/2008). Ιδρώνει άραγε το αυτί κανενός;

Καταθλιπτικά

Διαβάζω σε σημερινή εφημερίδα ότι το νέο πολυμορφικό όχημα της Fiat (με την ονομασία Qubo) παράγεται στις εγκαταστάσεις της εταιρίας στην Τουρκία (θυμούμαι ότι το πρώτο μου αυτοκίνητο ήταν συναρμολογημένο στο Βόλο, αλλά η εταιρία μετακόμισε στην άλλη όχθη του Αιγαίου γιατί δεν μπορούσε να δουλέψει από τις συχνές απεργίες). Ακούω στις ειδήσεις ότι η γείτων μετέχει στη διάσκεψη G20 για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, ως αναπτυσσόμενη οικονομία. Και μένω με την καταθλιπτική σκέψη ότι εμείς εδώ ξύνουμε τα νύχια μας για την επόμενη εκλογική αναμέτρηση, την οποία επιχειρούμε να επιταχύνουμε εκβιαστικά με στημένες ‘δημοσκοπήσεις’ και αντεγκλήσεις εκπροσώπων. Μόνη παρηγοριά η σημερινή πρόταση του Θάνου Οικονομόπουλου (‘Καθημερινή’) να κάτσουν κάτω τα μεγάλα κόμματα, να συσκεφθούν από κοινού για τα θέματα που προέχουν, να συναποφασίσουν, και να πράξουν τα πρέποντα, τουλάχιστον όσο διαρκεί η κρίση. Κι όσοι δεν αρέσκονται σε τέτοιες συμπλεύσεις ανάγκης, ας κολυμπήσουν μόνοι τους, βρε αδερφέ!

[Δημοσιεύθηκε συντετμημένη στην Καθημερινή 3/1/2009]

Ύποπτοι και αθώοι

Ξαναδιάβασα προ καιρού ένα παλιό διήγημα της μακαρίτισσας Άγκαθα Κρίστι, με τίτλο ‘Οι τέσσερεις ύποπτοι’ (1933). Δεν χρειάζεται να αποκαλύψω το ‘μυστήριο’, αλλά κέντρο της πλοκής είναι η αφήγηση ενός παλαίμαχου επιθεωρητή της αστυνομίας για έναν φόνο για τον οποίο τέσσερα πρόσωπα ήσαν εξίσου ύποπτα, επί πολλά χρόνια, χωρίς να μπορεί να αποδειχθεί ούτε η ενοχή ούτε η αθωότητά τους. «Δεν σε νοιάζει τόσο για τον ένοχο, όσο για τους αθώους που βρίσκονται στη σκιά της υποψίας των άλλων», μονολογεί ο επιθεωρητής, και που—προσθέτω εγώ επεκτείνοντας τη σκέψη στο παρόν—συχνά γίνονται στόχοι διαβολής, αμφισβήτησης, γενίκευσης («Ίδιοι είναι όλοι»). Με αφορμή έναν βουλευτή, υπουργό, ηγούμενο, γενικό γραμματέα, γιατρό, εισαγγελέα (ή όποιον άλλο) η μπάλα παίρνει—δικαίως ή αδίκως—όλους τους πολιτικούς, κληρικούς, δημοσίους υπαλλήλους, γιατρούς, δικαστικούς. Και ίσως αυτό είναι το χειρότερο, από ανθρωπίνης πλευράς: η καχυποψία απέναντι στους συνανθρώπους μας, σε όποια θέση κι αν βρίσκονται, όποια υπηρεσία κι αν επιτελούν, που μας κάνει να τους βλέπουμε ως ανέντιμους εξ ορισμού, ‘από χέρι’.

Ένας μακαρίτης γυμνασιάρχης μας έλεγε (και δυσκολευόμασταν τότε να το καταλάβουμε) ότι θα προτιμούσε να μείνουν ατιμώρητοι δέκα ένοχοι παρά να τιμωρηθεί ένας αθώος. Διαβάζοντας το διήγημα και συλλογιζόμενος την περιρρέουσα ατμόσφαιρα των ημερών, θυμήθηκα τη γνώμη του αυτή, και η περίεργη, κάπως στριγγιά φωνή του αντήχησε ξανά στ’ αυτιά μου να απαγγέλλει τους κανόνες της τριγωνομετρίας.

Κόσμος χωρίς ήλιο

Ο τίτλος δανεισμένος από το πρώτο ντοκυμαντέρ του Ζακ-Υβ Κουστώ που είχα δει πολύ μικρός. Οι εικόνες τραβηγμένες σε πρόσφατη επίσκεψη στο φημισμένο Ωκεανογραφικό Μουσείο του Μονακό, όπου υπάρχει και το σκάφος "Καλυψώ" σε μοντέλο. Θυμάται κανείς αυτό που γράφει ο Δαβίδ: "Οι καταβαίνοντες εις θάλασσαν εν πλοίοις, ποιούντες εργασίαν εν ύδασι πολλοίς, αυτοί είδον τα έργα Κυρίου, και τα θαυμάσια αυτού εν τω βυθώ" (Ψαλμός 106). Τόσο παλιά, τόσο επίκαιρα.

‘Ιδού μακαρίζομεν τους υπομένοντας…’

Τις τελευταίες εβδομάδες ‘υπόδειγμα ελάβομεν της κακοπαθείας και της μακροθυμίας’ τον Στέλιο. Κουβάλησε αγόγγυστα επί μια ζωή ένα φορτίο αρρώστιας που καθένας μας θα το χαρακτήριζε σταυρό και θα έλεγε ‘παρελθέτω απ’ εμού’. Μας δίδαξε πολλά με τη σιωπή και με την αθόρυβη παρουσία τόσο του ίδιου, όσο και της πιστής συζύγου που εκπλήρωνε δίπλα του τον ρόλο του Σίμωνα του Κυρηναίου. Επιστρέφοντας από ολιγοήμερη απουσία έμαθα ότι ο Στέλιος είχε αναχωρήσει πλέον για την αιωνιότητα. Εκεί όπου δεν υπάρχει πλέον ‘χρεία υπομονής’, όπου ‘οι δίκαιοι αναπαύονται από των κόπων αυτών’. Κρατώ την ανάμνησή του, και την υπόμνηση πάνω στην πόρτα του δωματίου του ότι οι μικρές χειρονομίες μπορούν να σημαίνουν πάρα πολλά για τους ‘υπομένοντας’. Στέλιο, σ’ ευχαριστούμε για το υπόδειγμά σου.

Σημεία των καιρών

Πρώτη είδηση βέβαια σε όλα τα Μέσα η χθεσινή εκλογή του νέου προέδρου των ΗΠΑ, γεγονός σημαντικό για όλο τον πλανήτη. Μακάρι να μη διαψευσθούν οι προσδοκίες όλων από τον συμπαθέστατο Μπαράκ Ομπάμα (διότι κακά τα ψέματα: η πραγματικότητα της ‘καυτής καρέκλας’ δεν είναι πάντα σύμφωνη με τα όνειρα και τις καλές προθέσεις, και οι συμβιβασμοί είναι περίπου δεδομένοι). Ωστόσο, το να βλέπεις στους τίτλους των πρωινών ειδήσεων κρατικού καναλιού τη σύνταξη «ΕΛΛΑΔΑ: Ο Ομπάμα είναι ο νέος πρόεδρος…» χτυπάει κάπως παράδοξο. Εκτός αν πρόκειται για εσωτερική είδηση και δεν το πήραμε χαμπάρι…

Άλλος τίτλος, την ίδια μέρα: «Κλειστά σήμερα τα σχολεία σε όλη τη χώρα λόγω εκλογών των εκπαιδευτικών». Καλά κάνουν και ψηφίζουν οι εκπαιδευτικοί. Αυτό όμως δεν αποτελεί λόγο για να κλείσουν τα σχολεία (ούτε θα ταξιδέψουν σε άλλη πόλη ή άλλο νομό για την ψηφοφορία τους). Δεν νομίζω ότι η χθεσινή μέρα ήταν εθνική αργία στις ΗΠΑ λόγω εκλογών (το ίδιο συμβαίνει και σε πολλές άλλες χώρες). Τη μια μέρα εκλογές, την άλλη συνελεύσεις, για ποια εκπαιδευτική διαδικασία κοπτόμαστε;

Ο τίτλος και η Τέχνη

Ο πρώτος γιατρός έρριξε μια ματιά στον άρρωστο από τα πέντε μέτρα: ‘Α, είναι αυτός που έφεραν το απόγευμα με τη δύσπνοια. Μάλλον πνευμονία έχει. Στο ερώτημά μου μήπως η δύσπνοια ήταν καρδιογενής έσπευσε να με πληροφορήσει: ‘Αν ήταν σε αγγλικό νοσοκομείο με τμήμα πυρηνικής ιατρικής θα του έκαναν ένα σπινθηρογράφημα και θα ξεκαθάριζε αμέσως η αιτία’ [κάτι που δεν ήξερε είναι ότι είχα δουλέψει οκτώ χρόνια στην Αγγλία, και δεν είχα διδαχθεί πουθενά τέτοιου είδους ‘διαφορική διάγνωση’]. Όταν του πρότεινα να του ρίξει μια ματιά με τους υπερήχους, η απάντηση ήταν: ‘Μπα, θα έχει κακό ακουστικό παράθυρο’. Χωρίς καν δοκιμή.

Ο δεύτερος γιατρός, ‘κατά συγκυρίαν’, είχε ειδικευθεί στην Αγγλία. Πλησίασε τον άρρωστο, τον χαιρέτισε, πήρε ξανά το ιστορικό του (παρόλο που το είχε ήδη διαβάσει στον φάκελλο), τον εξέτασε προσεκτικά, διαπίστωσε τον καλπαστικό ρυθμό, την αυξημένη φλεβική πίεση, τα λεπτά ακροαστικά του πνευμονικού οιδήματος. Έχοντας δώσει τις οδηγίες για την αρχική αντιμετώπιση της σοβαρής καρδιακής ανεπαρκείας, χρησιμοποίησε το υπερηχογράφημα μέσα από το ‘κακό ακουστικό παράθυρο’ για να εκτιμήσει το μέγεθος του προβλήματος και να προγραμματίσει τις επόμενες κινήσεις του.

Και οι δυο συνάδελφοι φέρουν τον ίδιο τίτλο του ‘ειδικού’, αποτυπωμένο σε πανομοιότυπο φύλλο χαρτιού. Μόνο που την Ιατρική Τέχνη (ιστορικό, κλινική εξέταση, διαγνωστική σκέψη, στοχευμένη διερεύνηση) δεν την εξετάζει κανείς στη χώρα αυτή πριν απονείμει το πτυχίο ή τον τίτλο της ‘ειδικότητας’.

Ευρώπη a la carte?

Μιλώντας στο τηλέφωνο με νοσοκομειακό συνάδελφο σήμερα κάναμε λόγο και για την αναστάτωση στα προγράμματα εφημεριών των νοσοκομείων με τους περιορισμούς στις ώρες εργασίας που επιφέρει η ανάγκη συμμόρφωσης με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή ντιρεκτίβα. Σαφώς και θα πρέπει να υπάρξει κάποιος εξανθρωπισμός σε τέτοια προγράμματα, ώστε και το μυαλό να δουλεύει πιο καθαρά και να δίνεται ο απαραίτητος χρόνος για ανάπαυση και ζωή έξω από τους τοίχους των νοσοκομείων. Ωστόσο, εντύπωση μου κάνει πώς για κάποια πράγματα επιζητούμε την αρωγή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ενώ για άλλες αποφάσεις της νομοθεσίας αυτής στραβώνουμε τα μούτρα και το γυρίζουμε σε εκδηλώσεις διαμαρτυρίας (βλέπε διπλώματα κολλεγίων και άλλα, συναφή και μη). Τελικά μήπως, όπως λέει η παροιμία, θέλουμε τα καλά του Γιάννη, χωρίς όμως τον ίδιο τον Γιάννη;

Ξέρουν οι Έλληνες να διαβάζουν;

Παράξενο ερώτημα, όχι όμως χωρίς βάση: έχω παραδείγματα από την καθημερινή πραγματικότητα. Στον χώρο που εργάζομαι το κυλικείο κλείνει το μεσημέρι για μισή ώρα για καθαριότητα. Το γεγονός αυτό (με τις ανάλογες ώρες) αναγράφεται πάνω στη γυάλινη πόρτα και μπροστά στα μάτια σου τόσο καθαρά που δεν μπορεί να σου διαφύγει. Πώς λοιπόν να εξηγήσει κανείς το φαινόμενο να έρχεται κάθε τόσο κάποιος και να σπρώχνει επί ματαίω την κλειστή πόρτα, και να επιμένει και να διαμαρτύρεται, μέχρι να βρεθεί κάποιος να του δείξει την πινακίδα; Πώς να ερμηνεύσει το άλλο φαινόμενο ότι ενώ αλλού υπάρχει γραμμένο ‘Παρακαλούμε κλείνετε απαλά την πόρτα’ κάθε τόσο κάποιος την αφήνει να βροντά πίσω του βάναυσα; Ή προσπαθεί να ανοίξει την πόρτα τραβώντας την ενώ γράφει ‘Ωθήσατε’; Δυσερμήνευτες καταστάσεις, που μπορεί κανείς να τις χαρακτηρίσει ως λειτουργικό αναλφαβητισμό. Ή ίσως συμπτώματα κοινωνικής απροσεξίας.

Τέλη κυκλοφορίας

Παρέλαβα χθες το ειδοποιητήριο για να πληρώσω τα τέλη κυκλοφορίας. Ας αφήσουμε την αύξηση που δικαιολογείται (όπως πάντα) από τις ανάγκες του κράτους κτλ. Το έχουμε μάθει το μάθημα. Αυτό που δυσκολεύομαι να καταλάβω είναι γιατί πρέπει τα τέλη κυκλοφορίας να πληρώνονται όλα στο τέλος του έτους (δηλ. πριν από την αρχή του επομένου), και όχι σε οποιαδήποτε ημερομηνία. Έστω ότι αγοράζεις ένα αυτοκίνητο τον Νοέμβριο ή τον Δεκέμβριο: θα πληρώσεις ολόκληρα τα τέλη για το 2008 (1-2 μήνες κυκλοφορίας), όπως κι εκείνος που κυκλοφόρησε το δικό του όχημα από τον Ιανουάριο (12 μήνες). Η εισπρακτική λογική είναι εμφανής. Στην Αγγλία μπορεί κανείς να πληρώνει σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή (το σήμα αναγράφει μήνα και έτος λήξης), και μπορεί να επιλέγει αν θα πληρώσει για εξάμηνο ή για έτος. Εννοείται ότι στην πρώτη περίπτωση θα πληρώσεις το επόμενο εξάμηνο χωριστά. Και κάτι ακόμη: αν το όχημα μεταναστεύσει μόνιμα από τη χώρα και ‘πολιτογραφηθεί’ αλλού, μπορεί κανείς να επιστρέψει το σήμα των τελών κυκλοφορίας στο αρμόδιο γραφείο και να του επιστραφεί το ποσό που αντιστοιχεί στους υπόλοιπους μήνες που είχε πληρώσει χωρίς να τους ‘χρησιμοποιήσει’. Κάπως έτσι στην Εσπερία.