‘Ουδέν κρυπτόν...’

Παγκόσμιος σάλος από τη δημοσίευση χιλιάδων ‘απορρήτων’ εγγράφων στην ιστοσελίδα Wikileaks. Τρομώδες παραλήρημα σε διπλωματικές και μυστικές υπηρεσίες που βλέπουν τα διαβαθμισμένα κείμενά τους να γίνονται ανάγνωσμα του καθενός. Και που δεν είχαν ποτέ διανοηθεί ότι ‘ουκ έστι κρυπτόν ό ου φανερόν γενήσεται, ουδέ απόκρυφον ό ου γνωσθήσεται και εις φανερόν έλθη’, όπως λέγει ο Χριστός στο Ευαγγέλιο (Λουκ. 8:17). Ίσως είναι ευκαιρία να ξανασκεφθούν όλοι αυτοί οι σπουδαίοι τί γράφουν για τους άλλους, αλλά και να μάθουν όλοι οι άλλοι μέχρι πού φτάνει η ‘φιλία’ ή η ‘συμμαχία’ τους. Το αποτέλεσμα ίσως να είναι περισσότερη ειλικρίνεια, ή γενικευμένη καχυποψία.

Παρετυμολογία

Παλαιός φίλος και πιστός αναγνώστης των γραμμών αυτών μου έστειλε το ακόλουθο παρετυμολογικό σχόλιο:

• Καπιτα-ληστής= ο ληστεύων τα κεφάλαια
• Σοσια-ληστής= ο ληστεύων την κοινωνία

Κι εμείς τόσα χρόνια γράφαμε λανθασμένα τις δυο αυτές λέξεις. Πού ήταν ο Μπαμπινιώτης να μας διορθώσει;

Τα νησιά και οι απεργίες

Γιατί δεν κηρύσσουμε τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης; Μήπως δεν τη ζούμε την ανάγκη αυτή; Αν δεν κάνω λάθος, ένα από τα μέτρα που προβλέπονται σε τέτοιες περιπτώσεις είναι η απαγόρευση των απεργιών. Ίσως έτσι να απελευθερώσουμε τα νησιά μας που βρίσκονται σε κατάσταση παρατεταμένου αποκλεισμού από την ΠΝΟ (αλήθεια, εκείνο το ‘Πανελλήνια’ στον τίτλο της ποιους ακριβώς περιλαμβάνει; Οι νησιώτες σε άλλη χώρα ζουν; Κι αν--Θεός φυλάξοι!--μια μέρα παρουσιαστούν ‘ελευθερωτές’ αλλοδαπής προέλευσης και τους εξασφαλίσουν καλύτερες συνθήκες μεταφορών, για ποιο λόγο να προτιμήσουν να βρίσκονται υπό 'ελληνική' ομηρία κάθε τρεις και μία;) Και μέχρι τότε, γιατί το κράτος δεν χρησιμοποιεί τα μεταγωγικά της Πολεμικής Αεροπορίας για τις μεταφορές προϊόντων; Έστω για κάποια ανάσα, και για να δείξει έμπρακτα ότι δεν είναι αμέτοχο στο πρόβλημα.

Ψεύδεσθαι δια των αριθμών

Ίσως δεν πρέπει να είμαστε σε όλα καχύποπτοι, αλλά όταν ακούμε για άμεση μείωση των φαρμακευτικών δαπανών μέσα σε ένα μόνο μήνα από την εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, καλό είναι να κρατούμε μικρό καλάθι. Λοιπόν, για να μπορούμε να κάνουμε αξιόπιστες συγκρίσεις, πρέπει να ξέρουμε κάποια βασικά μεγέθη. Ήταν οι τιμές των φαρμάκων ίδιες στις δυο χρονικές περιόδους; Εξετάσθηκε ο ίδιος αριθμός ασθενών στις περιόδους αυτές; Αν π.χ. τον Οκτώβριο 2009 οι γιατροί ενός ταμείου είδαν 5000 ασθενείς και έγραψαν συνταγές συνολικής αξίας 100.000 ευρώ, ενώ τον Οκτώβριο 2010 οι ίδιοι γιατροί είδαν μόνο 2500 ασθενείς και έγραψαν συνταγές αξίας 50.000 ευρώ, τότε οπωσδήποτε έχουμε ‘μείωση’ της δαπάνης στο μισό, μόνο που αυτή δεν είναι ολόκληρη η αλήθεια. Αν οι 50.000 ευρώ αντιστοιχούσαν σε 5000 ασθενείς, θα μπορούσαμε ίσως να κάνουμε κάποια σύγκριση, αν και κανείς δεν μας εγγυάται ότι η νοσηρότητα και η αναγραφή φαρμάκων ήταν παρόμοια στις δυο περιόδους, ενώ στις αρχές του έτους είχαν μειωθεί και οι τιμές των φαρμάκων. Με δεδομένο το γεγονός ότι η έκδοση μιας ηλεκτρονικής συνταγής (τουλάχιστον στην περίοδο εκμάθησης του συστήματος) είναι, όπως πληροφορούμαι, αρκετά χρονοβόρα, είναι πολύ πιθανό ο αριθμός των συνταγών που γράφτηκε να ήταν μικρότερος από τον αντίστοιχο περυσινό, και συνεπώς η ‘μείωση κατά 46%’ στις δαπάνες του ΟΑΕΕ να είναι πλασματική.

Δεν είμαι ιδιαίτερα τεχνοφοβικός, αλλά και δεν πιστεύω ότι η τεχνολογία αποτελεί την μόνη πανάκεια. Υπάρχουν απλοί τρόποι πραγματικής εξοικονόμησης φαρμακευτικών δαπανών (π.χ. επιστροφή στα νοσοκομεία και τα ταμεία των μη χρησιμοποιηθέντων φαρμάκων, συνταγογράφηση με φαρμακευτικά και όχι με εμπορικά ονόματα, διάθεση φαρμάκων με αριθμό απαιτουμένων δισκίων και όχι με έτοιμες συσκευασίες κ.τ.λ.) που εφαρμόζονται σε άλλα συστήματα υγείας με καλά αποτελέσματα. Εμείς γιατί να παίζουμε μόνο με ηλεκτρονικά παιχνίδια;

[Απεστάλη στην Καθημερινή]

Η λύση και η βούληση

Δανείζομαι το κύριο άρθρο του σημερινού ΒΗΜΑΤΟΣ:

«Όταν βλέπετε στον δρόμο μια Μερτσέντες 500, πρέπει να γνωρίζετε ποιος την οδηγεί και αν τα εισοδήματά του δικαιολογούν την κατοχή ενός τόσο ακριβού αυτοκινήτου», μάς συνέστησε ο Πόουλ Τόμσεν του ΔΝΤ, αποδίδοντας με τρόπο παραστατικό το πρόβλημα της φοροδιαφυγής. Είναι παράδοξο να το περιγράφουν οι εκπρόσωποι του ΔΝΤ με τέτοια ένταση και να οργίζονται για τις κοινωνικές ανισότητες. Ωστόσο είναι πρόβλημα αληθινό, που επιτέλους απαιτεί δραστική αντιμετώπιση.

Πριν αρκετά χρόνια σε μια γενική συνέλευση του Ιατρικού Συλλόγου μας, ένας συνάδελφος ζήτησε από τον τότε πρόεδρο να κινηθεί ο Σύλλογος εναντίον γιατρών του ΕΣΥ που διατηρούσαν παράνομα και ιδιωτικό ιατρείο. Ο πρόεδρος απάντησε: «Κάντε καταγγελίες για να ενεργήσουμε» (δεν σας θυμίζει εκείνο το πολιτικό αντίστοιχο: «Όποιος έχει στοιχεία, να πάει στον εισαγγελέα»;), οπότε ο συνάδελφος δεν κρατήθηκε: «Τουλάχιστον, πρόεδρε, πιάστε αυτούς που διαφημίζονται και στον Χρυσό Οδηγό!». Που σημαίνει ότι για να βρεθούν στοιχεία, για οποιαδήποτε υπόθεση, χρειάζεται και η απαραίτητη ‘βούληση’, πολιτική ή άλλη.

Η Ευρωπαϊκή Οικογένεια

Δεν είμαι ηττοπαθής, ούτε παραθέτω τη φωτογραφία λόγω επικαιρότητος--απλώς θέλω να δω αν αναγνωρίζετε τις σημαίες...

Μια λωρίδα ουράνιο τόξο

Καθ’ οδόν προς τη σχολή όπου διδάσκω μια φορά το χρόνο, ο ορίζοντας μου επιφυλάσσει μιαν απρόσμενη έκπληξη. Χωρίς προηγούμενη βροχή, χωρίς αντάρα, ανάμεσα σε δυο σύννεφα που μάταια προσπαθούν να απειλήσουν τον ήλιο που μεγαλόπρεπα κατεβαίνει στη δύση, ήρεμη ξεχωρίζει μια στενή λωρίδα από ουράνιο τόξο. Αχνή, ούτε δυο οριζόντια δάχτυλα σε πλάτος, άπιαστη για τη φωτογραφική μηχανή. Το χρωματιστό χαμόγελο του ουρανού. Πώς το γράφει η Γένεση; ‘Το τόξον μου τίθημι εν τη νεφέλη, και έσται εις σημείον διαθήκης ανά μέσον εμού και της γης... και ουκ έτι έσται κατακλυσμός ύδατος του καταφθείραι πάσαν την γην’. Αδιάψευστο σημάδι ελπίδας.

Εκτός προγράμματος

Πώς αντιμετωπίζεις το απροσδόκητο, το ξαφνικό, αυτό που δηλώνει η παροιμία ότι «Όσα φέρνει η ώρα δεν τα φέρνει ο χρόνος»; Από τη μια στιγμή στην άλλη, το έδαφος φεύγει κάτω από τα πόδια, η ισορροπία χάνεται, το πόδι δεν θέλει και πολύ να σπάσει, όταν μάλιστα βαρύνεται από αρκετές δεκαετίες καταπόνησης. Ψυχραιμία! Ευτυχώς υπάρχουν γύρω μας, στον χώρο της καθημερινής εργασίας, άνθρωποι έτοιμοι να συνδράμουν, από τον άγνωστο περαστικό που με το κινητό του μας ειδοποίησε, από το πλήρωμα του ασθενοφόρου που χωρίς καθυστέρηση περιμαζεύει την τραυματία μέχρι τον χειρουργό, το αναισθησιολόγο και το προσωπικό του χειρουργείου και της κλινικής εν γένει που κινητοποιείται και πριν το καταλάβουμε έχει ήδη ηλώσει το κάταγμα. Θερμές ευχαριστίες προς όλους, και πάνω απ’ όλα προς τον Θεό, που βγάζει καλό ακόμη κι από τα ατυχήματα. Και καλή διάθεση, ακόμη και προς τον ανόητο οδηγό που επιμένει να προσπερνάει τους πάντες στο δρόμο, κάνοντας αδιάκριτα επικίνδυνες ‘σφήνες’. Ίσως η δική του μέρα να μη πήγε τόσο καλά. Πώς το έλεγαν οι αρχαίοι; «Ει το φέρον σε φέρει, φέρε και φέρου. Ει δε αγανακτείς, και σαυτόν λυπείς, και το φέρον σε φέρει».

Ένα μήλο, παρακαλώ...

Δεν ξέρω αν διαβάζετε τακτικά το ΒΗΜΑ. Ωστόσο, αξίζει να ρίξετε μια ματιά στο σημερινό κείμενο του Α. Καρακούση με τον παραπάνω τίτλο. Έτσι, για σκέψη. Και προβληματισμό.

Η πρώτη γυναίκα δήμαρχος

Για τη Θεσσαλονίκη μιλάμε. Το ποσοστό της; Πενήντα τέσσερα τοις εκατό. Κανένας από τους μονομάχους δεν το συγκέντρωσε (αυτοί μοιράστηκαν το υπόλοιπο 46% περίπου στα ίσα, δηλαδή από 23 μονάδες ο καθένας). Το όνομά της; ΑΠΟΧΗ. Το πρόγραμμά της; Με μια λέξη, πλήρης αδιαφορία για τα κοινά της πόλης μας. Που σημαίνει ότι όταν με το καλό θα τελειώνει η επόμενη τετραετία, το 54% των πολιτών δεν θα δικαιούνται να διαμαρτυρηθούν για όσα έγιναν ή δεν έγιναν από τη δημοτική αρχή. Όσοι ψηφίσαμε, θα εκφέρουμε τις κρίσεις μας, θετικές ή αρνητικές, με βάση τις επιλογές και τις εντυπώσεις μας. Όσοι όμως γύρισαν αδιάφορα το κεφάλι; Με τί μούτρα θα παραπονιούνται για κάτι στο οποίο ήσαν κραυγαλέα αμέτοχοι; Ελπίζουμε μόνο ότι το αποτέλεσμα θα τους κάνει να σκεφθούν ξανά τη στάση τους.

Πάει κι αυτή η Κυριακή

Καθ’ οδόν για την ψήφο αντικαθιστώ το (αδιάφορο) άσμα του ραδιοφώνου με μια από τις παλιές μου ηχογραφήσεις, και μου προκύπτει το εξαιρετικά νοσταλγικό τραγούδι του τίτλου, τραγουδισμένο από την απίστευτη φωνή της Πόπης Αστεριάδη. Άλλες εποχές τότε. Με το τραγούδι αυτό έκλεινε για μένα τον καιρό της στρατιωτικής θητείας κάθε 48ωρη άδεια (αυτές οι άδειες θα γίνουν στο εξής περισσότερες, όπως ακούσαμε, για να μειωθεί η δαπάνη τροφοδοσίας των στρατιωτών--αυτό που λένε «Ακριβοί στα πίτουρα και φτηνοί στ’ αλεύρι»). Τώρα το τέλος της Κυριακής σημαίνει τη λήξη του εκλογικού πυρετού (μάλλον ‘δέκατα’ ήταν από άποψη ενδιαφέροντος) και την επιστροφή στην πραγματικότητα. Και η Κυριακή; «Ας καρτερούμε μι’ άλλη, που νά ’ναι ολόκληρη ζωή... μια Κυριακή τόσο μεγάλη». Και χωρίς εκλογές.

Αρχές άνευ εξουσίας;

Με την ευκαιρία των ‘αυτοδιοικητικών’ εκλογών (ας επιτραπούν τα εισαγωγικά, έτσι που τις κατάντησαν τα εκβιαστικά πολιτικά διλήμματα) αναδεικνύεται από τους αρθρογράφους το πρόβλημα της ‘γκετοποίησης’ μεγάλων πόλεων και ιδίως της πρωτεύουσας. Ας υποθέσουμε λοιπόν, για την οικονομία της συζήτησης και χωρίς καμία διάθεση ξενοφοβικής ή άλλης υστερίας, ότι ο νέος δήμαρχος της Αθήνας (όποιος και νά ’ναι) μόλις αναλάβει τα καθήκοντά του αποφασίζει να μετατρέψει την πρωτεύουσα σε ελληνική πόλη και όχι σε αντίγραφο του Νταρ-ες-Σαλάμ ή του Ισλαμαμπάντ. Θα έχει το δικαίωμα να αδειάσει τα πεζοδρόμια και τις πλατείες του από το παράνομο παζάρι με Αφρικανούς πωλητές και κινεζικά προϊόντα; Μήπως θα του το απαγορεύσει η ‘κεντρική κυβέρνηση’ διότι «άλλη πολιτική έχουμε συμφωνήσει»; Θα μπορεί να καθαρίσει τους δρόμους του από την περιρρέουσα εγκληματικότητα, τη διακίνηση ναρκωτικών μέρα-μεσημέρι και την όποια άλλη παρανομία ή θα προσκρούσει σε πολιτικές διαμαρτυρίες για ρατσισμό και κοινωνικούς αποκλεισμούς; Μήπως τελικά οι αρμοδιότητες του δημάρχου περιορίζονται στην αποκομιδή των απορριμμάτων και την πλακόστρωση των πεζοδρομίων; Αν ναι, τότε ας μην έχουμε και μεγάλες προσδοκίες από τους τοπικούς άρχοντες. Όποιοι κι αν είναι.
Και επί τη ευκαιρία: με ποια λογική (και γνώση) οι ‘πρωτευουσιάνοι’ (κανάλια, εφημερίδες, πολιτικοί σχολιαστές) προσπαθούν να πείσουν εμάς τους Θεσσαλονικείς ότι ο Α ή ο Β υποψήφιος είναι καλύτερος για την πόλη μας; Επιτέλους, έχουμε ή όχι το δικαίωμα να αποφασίζουμε για τα του οίκου μας χωρίς χειραγώγηση;

Τα σκουπίδια του χρόνου

Έγραψα παλαιότερα ότι η θεολογική πτώση των Πρωτοπλάστων από φυσική άποψη σημαίνει την έναρξη της ισχύος του δευτέρου θερμοδυναμικού αξιώματος, που λέει ότι κάθε μεταβολή στη φύση συνοδεύεται από αύξηση της ‘εντροπίας’, δηλ. των αχρήστων (ύλης ή ενέργειας). Κοντά στις δυο αυτές σπατάλες θα πρέπει να προσθέσουμε και τον χρόνο. Τίποτε δεν ‘κοστίζει’ χρονικά ακριβώς τόσο. Μια διαδρομή με αυτοκίνητο θεωρητικής διάρκειας 10 λεπτών δεν διαρκεί ποτέ ακριβώς 10 λεπτά: υπάρχουν οι αναμονές στα φανάρια, ο χρόνος προετοιμασίας, οι πρακτικές δυσκολίες επιβίβασης και αποβίβασης και οτιδήποτε άλλο. Υπάρχει ο χρόνος που θα χαζέψουμε στις βιτρίνες ή στην επόμενη ιστοσελίδα ή στα ράφια του βιβλιοπωλείου ή στο περίπτερο. Αυτός ο ‘νεκρός’ χρόνος προστίθεται στην γενική εντροπία και αφαιρείται από το χρονικό ‘κεφάλαιο’ που εκμεταλλεύεται ο καθένας μας. Συχνά γράφοντας ανούσιες σκέψεις, με την ελπίδα ότι οι άλλοι θα τις διαβάσουν, χάνοντας κι εκείνοι χρόνο από κάποια άλλη δημιουργική ασχολία.

Πικρή αλήθεια

Μια γελοιογραφία μπορεί να αξίζει μερικές χιλιάδες λέξεις, και δεν αλλάζει την ουσία.
Η πραγματικότητα με το μάτι του Ηλ. Μακρή (Καθημερινή 11/11/2010).

Κι ύστερα περιμένουν να μας νοιάζει ποιος θα είναι δήμαρχος και ποιος περιφερειάρχης. Μήπως αυτός θα μας ανοίξει το αλεξίπτωτο στο γκρεμό;

Από τον Νέο Κόσμο

Όπως υποσχέθηκα, μερικές φωτογραφικές γεύσεις από το Βανκούβερ (Καναδάς), όπου βρέθηκα πρόσφατα για μεγάλο συνέδριο της ειδικότητάς μου. Φάτε μάτια...

Θέα της πόλης από τη μεριά του πανεπιστημίου, με σύννεφα.

Φθινοπωρινά χρώματα σε αστικό τοπίο (Stanley Park).

Θαλάσσιες συγκοινωνίες, με αστικό εισιτήριο. Γιατί δεν τις ζηλεύουμε στη Θεσσαλονίκη;Θέα του Stanley Park και της πόλης από υδροπλάνο (αυτό δεν ανήκει στις αστικές συγκοινωνίες--μην τα θέλετε όλα τζάμπα!)Ατμοκίνητο ρολόι στην παλιά Gastown. Σφυρίζει σαν το Big Ben.

Κήπος στην Πανεπιστημιούπολη--οι φοιτητές εδώ δεν γράφουν σε τοίχους.

Καθρέφτισμα του φθινοπώρου στην όχθη του Stanley Park.

Προγονικά τοτέμ, ενθύμια των Πρώτων Φυλών που έμεναν εδώ.

Η ελληνική εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, με σεβασμό στην παράδοση.

Το ηρώο της ελληνικής κοινότητας, έξω από τον Άγιο Γεώργιο, στο Kitsilano.

Υ.Γ. Λυπούμαι που δεν πήρα φωτογραφίες από το μποτιλιάρισμα στην πόλη--δεν το είδα πουθενά!

Ενοικιάζεται δρόμος

Σε πρόσφατη επίσκεψη στο Βανκούβερ του Καναδά [φωτογραφίες προσεχώς] έμαθα ότι η εκεί ελληνική κοινότητα ‘κλείνει’ μία μέρα κάθε χρόνο κεντρικό δρόμο για εορταστικές πολιτιστικές εκδηλώσεις (Greek Day). Προσοχή: το ‘κλείσιμο’ δεν είναι τζάμπα. Το ημερήσιο ενοίκιο για την εκχώρηση του δρόμου είναι 120 χιλιάδες δολάρια (όχι, δεν τα πληρώνουμε εμείς οι από εδώ, για να μην ανησυχείτε). Να μια καλή σκέψη που μπορεί να γεμίσει κάποια άδεια ταμεία. Κάθε φορέας που επιθυμεί να κλείσει δρόμο ή τμήμα του (για οποιοδήποτε σκοπό) να υποχρεούται να καταβάλει το ανάλογο τίμημα (μπορούν να ισχύσουν και αντικειμενικές αξίες, ανάλογα με τον δρόμο και την έκταση που κλείνεται). Αν δεν γεμίσουν τα ταμεία, τουλάχιστον ίσως να ανοίξουν μερικοί δρόμοι. Σε κάθε περίπτωση κέρδος θα έχουμε.

Μπροστά στην κάλπη

Εξαπανέκαθεν το νεοελληνικό επίθετο ‘κάλπικος’ σήμαινε τον ψεύτικο, τον νοθευμένο. Που σημαίνει ότι η κάλπη θεωρείται de facto κακόφημη. Περίεργο, μια και το ‘μαγικό κουτί’ της δημοκρατίας εκφράζει--υποτίθεται--τη λαϊκή βούληση. Ωστόσο, η τελευταία δεν μένει ανέπαφη από επηρεασμούς και λαθροχειρίες. Η νόθευση του αποτελέσματος δεν περιορίζεται μόνο στην ταχυδακτυλουργική αλλοίωση του πραγματικού περιεχομένου του κουτιού: αυτή είναι ακραία, χονδροειδής και απηρχαιωμένη πρακτική. Σήμερα είναι πιο εκλεπτυσμένη και βασίζεται στην ψυχολογία των μαζών, τις τεχνικές της σύγχρονης πλύσης εγκεφάλου με τη διαφήμιση, τον καταιγιστικό βομβαρδισμό από τα ΜΜΕ, τον προεκλογικό εκφοβισμό (αν δεν ψηφίσετε εμένα, θα έρθουν τα τανκς, θα ακολουθήσει αποσταθεροποίηση, θα σας σύρω σε άλλες εκλογές κ.ο.κ.), την εκμετάλλευση του φόβου της ανασφάλειας. Εδώ υπάγεται και η μετάθεση του ζητουμένου: οι εκλογές μπορεί να είναι συνδικαλιστικές, αυτοδιοικητικές ή ευρωπαϊκές, αλλά εμείς τις χαρακτηρίζουμε (εφόσον μας συμφέρει) ως δημοψηφίσματα υπέρ ή κατά του μνημονίου, και αντιστρόφως (τα έχουμε ξαναγράψει αυτά). Τέλος, ως νοθεία κάποιας μορφής μπορεί να νοηθεί και η ερμηνεία των αποτελεσμάτων κατά το δοκούν, ως εντολή για αλλαγές ή ως ‘λευκή επιταγή’ για να συνεχίσουμε να κάνουμε τα ίδια.

Με πλήρη επίγνωση ότι κανένα αποτέλεσμα δεν πρόκειται να εκφράσει στο ελάχιστο την πραγματική επιθυμία της μεγάλης πλειοψηφίας του κόσμου για μια ισορροπημένη προσέγγιση στην πραγματικότητα, χωρίς ακρότητες και με σεβασμό στους ανθρώπους, την ιστορία και τη θέση της χώρας αυτής, ας προσεγγίσουμε και τις αυριανές εκλογές κατά συνείδηση. Ίσως δεν είναι τυχαίο (τί είναι άλλωστε;) το γεγονός ότι πρώτη φορά τα μεγάλα κόμματα επιδίδονται σε τέτοιο αγώνα για να ανατρέψουν την έκδηλη αδιαφορία του κοινού. ‘Πλησμονή γαρ απάντων’, θα μας έλεγε ο Ισοκράτης. Σε απλά ελληνικά, μας μπουχτίσατε.