Ομοιοπαθείς

Αυτές τις τελευταίες μέρες του χρόνου με τριγυρνάει μια φράση από την προς Εβραίους επιστολή. Μιλώντας για τους ανθρώπους αρχιερείς των Ιουδαίων ο Απόστολος Παύλος γράφει μεταξύ άλλων: «Πας γαρ αρχιερεύς εξ ανθρώπων λαμβανόμενος… μετριοπαθείν δυνάμενος τοις αγνοούσι και πλανωμένοις επεί και αυτός περίκειται ασθένειαν». Με απλά λόγια, ο αρχιερεύς προέρχεται κι αυτός από τους ανθρώπους, φέρει τις ανθρώπινες αδυναμίες, και συνεπώς μπορεί να κατανοεί και να συμπάσχει με τους αγνοούντες και πλανεμένους. Αφήνοντας κατά μέρος τη θεολογική σημασία του χωρίου, μεταφέρω την ουσία του στην ιατρική. Και οι γιατροί είμαστε άνθρωποι και έχουμε όλα τα ιδιώματα, θετικά και αρνητικά, των ανθρώπων, άρα και των ασθενών μας. Συνεπώς πρέπει να έχουμε κατανόηση και συμ-πάθεια, να συμπάσχουμε με τους ομοιοπαθείς ασθενείς μας. Κάτι που όχι σπάνια λησμονούμε, ιδίως όταν απολαμβάνουμε τον θαυμασμό και την εκτίμηση των άλλων, που μας θεωρούν κάτι ανώτερο.

     Γι’ αυτό και στο ερώτημα που ακούμε κάθε τόσο: «Αρρωσταίνουν και οι γιατροί;» η μόνη λογική απάντηση είναι ότι μας χρειάζεται, και έχουμε να διδαχθούμε τόσα από την εμπειρία αυτή. Ίσως έχω αναφέρει και άλλοτε ότι σε όχι πολύ μακρινές εποχές (π.χ. εκείνες των γονέων μας), μέχρι να τελειώσουν τις σπουδές τους οι περισσότεροι από τους τότε φοιτητές της Ιατρικής είχαν περάσει κάποια από τις σοβαρές αρρώστιες της εποχής όπως φυματίωση, τύφο ή ελονοσία. Είχαν ζήσει στο πετσί τους βασανιστικά συμπτώματα όπως το έντονο ρίγος, ο υψηλός πυρετός οι μυαλγίες, ο βήχας, οι αιμοπτύσεις, οι εφιδρώσεις, οι διάρροιες. Γνώριζαν τις νόσους όχι μόνο από τις σελίδες των βιβλίων αλλά και από βιωματική εμπειρία. Και μέσα από τις δοκιμασίες αυτές ανέπτυσσαν την απαραίτητη ενσυναίσθηση, που συμπλήρωνε ουσιαστικά τις – περιορισμένες τότε – επιστημονικές γνώσεις και θεραπευτικές δυνατότητες.

     Σήμερα οι περισσότεροι από μας έχουμε ολοκληρώσει τις σπουδές μας και περάσαμε μεγάλο μέρος της επαγγελματικής μας ζωής χωρίς να γευθούμε σοβαρά προβλήματα υγείας. Αναπόφευκτα όμως κάποια στιγμή, αργά ή γρήγορα, ανακύπτουν κι αυτά. Εδώ έχουμε την ευκαιρία ενός αντιστρόφου βιώματος: αφού γνωρίσαμε την όποια αρρώστια στα πρόσωπα και τις ζωές των ασθενών μας, τώρα «λαμβάνουμε πείραν» σε προσωπικό επίπεδο. Έστω και όψιμα, αποκτούμε την απαραίτητη πρόσθετη επίγνωση. Ίσως και να ξεπληρώνουμε κάποια από τα ποικίλα θεραπευτικά ‘βάσανα’ στα οποία υποβάλαμε τους αρρώστους μας, πάντα με καλή πρόθεση. Σε κάθε περίπτωση, μπορούμε να αποκομίσουμε όφελος από την πείρα αυτή. Γένοιτο!

ΜΚΟ

Τα τρία γράμματα του τίτλου βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη εδώ και χρόνια. Αρχικά με εντυπωσιακές παρουσίες στη διάσωση και τη συνδρομή προσφύγων και μεταναστών και σε άλλα θεάρεστα έργα, αλλά σιγά-σιγά η εικόνα αλλοιώθηκε (βλ. ΕΔΩ και ΕΔΩ). Όπως ένα προϊόν που ακούγεται περίπου θαυματουργό στις διαφημίσεις του αποδεικνύεται μέτριο ή και εντελώς ‘μούφα’ στην πράξη. Μετά το εντυπωσιασμό λοιπόν ολοένα διαπιστώνουμε ότι δεν είναι όλες οι ΜΚΟ Διεθνής Ερυθρός Σταυρός ή Γιατροί Χωρίς Σύνορα. Όπως κάθε όνομα, κάθε τίτλος ή ακρωνύμιο, έτσι και τα τρία αυτά γράμματα της δημοσιότητος μπορεί να αντιπροσωπεύουν έναν άγιο ή έναν απατεώνα, ένα ανάκτορο ή μια παράγκα. Π.χ. τον τίτλο του γιατρού φέρουν εκατομμύρια άξιοι διάδοχοι του Ιπποκράτη ανά τον κόσμο, ανάμεσα στους οποίους όμως βρέθηκαν και διαβόητοι κατά συρροήν δολοφόνοι, όπως ο Jack Kevorkian στις ΗΠΑ ή ο Harold Shipman στη Βρετανία, με εκατοντάδες θύματα στο ενεργητικό τους. Κάτι ανάλογο και με τις Οργανώσεις αυτού του είδους. Κάποιες ίσως να ξεκίνησαν από τις καλές προθέσεις κάποιων, και στην πορεία να μετατράπηκαν (αν δεν είχαν εξαρχής σχεδιασθεί έτσι) σε ‘μηχανές’ για εύκολο πλουτισμό, νομιμοποίηση παρανόμων εσόδων ή συγκάλυψη άλλων δραστηριοτήτων, διεκδικώντας μάλιστα και ‘ασυλία’ από εθνικές και άλλες νομοθεσίες. Για τις περιπτώσεις αυτές τα αρχικά θα μπορούσαν να σημαίνουν Μεγάλη Κομπίνα Ολκής. Τούτων δοθέντων, είναι υπερβολή να ζητούμε αυστηρή εποπτεία και έλεγχο σε φορείς που απαιτούν και διαχειρίζονται σημαντικά κεφάλαια;

Εόρτιον

Μέρα που είναι, ας ακούσουμε κάτι από τον πατερικό λόγο του Αγ. Γρηγορίου του Θεολόγου για την εορτή:

     «Τι πρωτάκουστη ένωση! Πόσο παράδοξη ανάμειξη! Ο Ων γίνεται, ο Άκτιστος κτίζεται, ο Αχώρητος χωρείται,… Εκείνος που πλουτίζει τους άλλους γίνεται πτωχός. Πτωχεύει προσλαμβάνοντς την δική μου φύση, για να πλουτήσω εγώ την Θεότητά Του… Έλαβα την θεία εικόνα και δεν την φύλαξα. Λαμβάνει ο Χριστός την φύση μου, ώστε και την εικόνα να διασώσει και την φύση μου να απαθανατίσει. Έρχεται σε δεύτερη κοινωνία μαζί μου, πολύ πιο θαυμαστή από την πρώτη. Διότι τότε έδωσε στον άνθρωπο το ανώτερο (δηλαδή το κατ’ εικόνα Θεού), ενώ τώρα λαμβάνει το κατώτερο (δηλαδή την φύση μας). Αυτό είναι ακόμη πιο ταιριαστό στον Θεό, αυτό είναι, για όσους διαθέτουν κρίση, υψηλότερο».

[Από το βιβλίο του Ιερομονάχου Γρηγορίου ‘Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος’, 2022, σελ. 136]