Κυριακή 31 Μαΐου 2009

Εκλογές και δημοψηφίσματα

Όταν ακούμε τη λέξη ‘κάλπες’, το μυαλό μας πάει σε έκφραση μιας γνώμης, τελικά ενός ‘Ναι’ ή ‘Όχι’, απέναντι σε κάτι πολύ σπάνια σαφές και συγκεκριμένο (π.χ. αν θέλαμε την επάνοδο της βασιλείας το 1974) ή συνηθέστατα αφηρημένο (π.χ. ευρωπαϊκή πολιτική) που μας προτείνεται ως διακύβευμα. Στην πρώτη περίπτωση συνήθως μιλάμε για δημοψήφισμα, στη δεύτερη για εκλογές.

Αλλά βέβαια τα πράγματα δεν είναι ποτέ τόσο απλά. Κανένας μας δεν ψηφίζει σε κενό χρόνου: η ψήφος μοιραία και νομοτελειακά επηρεάζεται από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, πολιτική, οικονομική και άλλη. Και το γεγονός υπόκειται σε εκμετάλλευση εκατέρωθεν. Αν είσαι κυβέρνηση και δεν σε ευνοεί η κρίση για ‘προγεγονότα αμαρτήματα’, τότε «ο κόσμος ψηφίζει για την Ευρώπη» (= εκλογές). Αν είσαι αντιπολίτευση και θέλεις να αξιοποιήσεις τα σφάλματα ή τις ελλείψεις της κυβέρνησης, τότε καλείς το λαό να καταδικάσει την κυβερνητική πολιτική (= δημοψήφισμα). Και οι δυο στάσεις μόνο ως αντικειμενικές δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν.

Με τον ίδιο τρόπο ερμηνεύονται και τα αποτελέσματα (λίγη υπομονή γι’ αυτά). Αν η ψήφος μας ευνοεί (π.χ. ως κυβέρνηση), ανεβάζουμε εαυτούς ‘μέχρι τρίτου ουρανού’ και διακηρύττουμε ότι ο λαός μίλησε (= δημοψήφισμα), ενώ η αντιπολίτευση μιλάει συνήθως για παραπλάνηση της κοινής γνώμης και προβάλλει την αποχή ως άλλοθι για το δυσμενές αποτέλεσμα (= εκλογές). Αν η ψήφος είναι καταδικαστική, έχουμε διάφορα λεκτικά ‘μαξιλαράκια’ για να απαλύνουμε την ήττα μας (= εκλογές), και πάντως ισχυριζόμαστε ότι ‘λάβαμε το μήνυμα’ (θυμάστε την ιστορική αυτή φράση;), ενώ για την αντιπολίτευση ένα τέτοιο αποτέλεσμα είναι προεκλογικός κώδων (= δημοψήφισμα). Συνεπώς ούτε η κρίση μας είναι αντικειμενική, και το μήνυμα ερμηνεύεται κατά το δοκούν, όπως πάντα.

Αν όμως οι Ευρωεκλογές δεν είναι ‘εσωτερική’ υπόθεση (όπως πράγματι δεν είναι), τότε γιατί οι καμπάνιες έχουν αυστηρά κομματικό χαρακτήρα και τα πρόσωπα των κομματαρχών φιγουράρουν σε κάθε αφίσα; Γιατί τα επιχειρήματα--ένθεν και ένθεν-- έχουν να κάνουν με την εσωτερική πολιτική σκηνή και όχι με το Ευρωπαϊκό ‘γίγνεσθαι’ (που συνήθως δεν το καταλαβαίνουμε); Γιατί στα debate και τις συνεντεύξεις πρωταγωνιστούν οι πολιτικοί αρχηγοί και όχι οι επικεφαλής των ψηφοδελτίων; Στο κάτω-κάτω αυτοί θα πάνε (αν ποτέ πάνε) στην Ευρώπη για λογαριασμό μας. Και γιατί, σε τελευταία ανάλυση, δεν έχουμε ένα ενιαίο ψηφοδέλτιο, με δικαίωμα να δίνουμε ονομαστική, προσωπική ψήφο εμπιστοσύνης σε συγκεκριμένους ανθρώπους με στοιχειώδη αφοσίωση στην προβολή των ελληνικών θέσεων στην Ενωμένη Ευρώπη, χωρίς να νοιαζόμαστε στο ελάχιστο τι χρώμα φανέλα φορούν στο εσωτερικό μας κομματικό πρωτάθλημα;

Αν ποτέ δώσουμε πειστικές απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά, ίσως να έχουμε κάνει ένα πρώτο σημαντικό βήμα προς αυτό που ονομάζεται πολιτικός πολιτισμός.

Σάββατο 30 Μαΐου 2009

Η αρχαία Νεάπολις

Η Χριστούπολις των Βυζαντινών και σημερινή Καβάλα, μια ιδιαίτερη πόλη που μας φιλοξένησε για 24 ώρες. Μερικά στιγμιότυπα από την επίσκεψή μας.





Η Ακτή Καλαμίτσα


‘Διαβάς εις Μακεδονίαν βοήθησον ημίν’


‘Εξήλθομεν έξω της πόλεως παρά ποταμόν ου ενομίζετο προσευχή είναι...’


‘Γυνή τις ονόματι Λυδία, πορφυρόπωλις πόλεως Θυατείρων, σεβομένη τον Θεόν, ήκουεν... εβαπτίσθη και ο οίκος αυτής’


Για να μη ξεχνούμε ότι από τον τόπο αυτό ξεκίνησε ο εκχριστιανισμός της Ευρώπης.

Πέμπτη 28 Μαΐου 2009

Σήμερα και Αύριο

Ευρηματικό graffito σε τοίχο της περιμέτρου του Πανεπιστημίου:

‘Ήρθαν τ’ Αύρια να διώξουν τα Σήμερα’

Έξυπνο σαν λεκτική σύλληψη, σύνθετο σαν περιεχόμενο. Είναι γεγονός ότι συχνά με την χρησιμοθηρική επιδίωξη κάποιου Αύριο (π.χ. μεγιστοποίηση κέρδους) ακυρώνουμε την αξία ή αγνοούμε τη σημασία του Σήμερα. Εξάλλου, όπως λένε οι Πατέρες, μόνο το Σήμερα έχουμε πραγματικά στα χέρια μας, διότι 'ουκ οίδαμεν τι τέξεται η επιούσα'. Από την άλλη μεριά όμως, αν το Σήμερα το βλέπουμε μόνο ως ‘Φάγωμεν, πίωμεν, αύριον γαρ αποθνήσκομεν’, με μια τάση στιγμιαίας εκμετάλλευσης του τύπου ‘Εδώ και τώρα’, χωρίς καμιά προοπτική για το μέλλον και χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη τις αυριανές προεκτάσεις (φυσικές ή και μεταφυσικές) των σημερινών μας ενεργειών και επιλογών, παγιδευόμαστε στη στιγμή και χάνουμε τον χρόνο. Κυρίως ως διάσταση αιωνιότητος.

Τρίτη 26 Μαΐου 2009

Τηλεόραση που ντροπιάζει

Από τη σημερινή Καθημερινή αντιγράφω την ακόλουθη επιστολή, χωρίς κανένα άλλο σχόλιο πέρα από την πλήρη συμφωνία μου με το πνεύμα της (άγνωστής μου) γραφούσης:

Κύριε διευθυντά

Σας γράφω για ένα επεισόδιο του προγράμματος "Η Στιγμή της Αλήθειας". Καταρχάς δεν το παρακολουθώ, αλλά έχω ακούσει πολλά, όχι και τόσο κολακευτικά σχόλια γι’ αυτό. Τυχαία λοιπόν, καθώς έκανα «zapping», πέτυχα την ερώτηση που υποβλήθηκε στην παίκτρια: «Έχετε ποτέ παρενοχληθεί σεξουαλικά από κάποιο μέλος της οικογένειάς σας;». Εκτός από το γεγονός ότι αυτή η ερώτηση δεν έπρεπε ΠΟΤΕ να έχει υποβληθεί, δεν πίστευα στα αυτιά μου και πραγματικά συγκλονίστηκα όταν άκουσα το ακροατήριο να χειροκροτεί με την απάντηση «ΝΑΙ» της κοπέλας!

Τι είδους ηθικές αρχές έχουν οι άνθρωποι που δουλεύουν στο κανάλι του ΑΝΤ1; Προφανώς, το πρόγραμμα αυτό μαγνητοσκοπείται προτού μεταδοθεί στην τηλεόραση. Δεν θα μπορούσαν, τουλάχιστον, να έχουν την ευπρέπεια να σβήσουν το χειροκρότημα; Έχω μεγαλώσει και ζήσει σε άλλη χώρα της Ευρώπης, όπου είμαι βέβαιη ότι δεν θα επέτρεπαν ΠΟΤΕ να προβληθεί ένα τέτοιο επεισόδιο. Στην Ελλάδα, όμως, έχουμε την τάση να καυχιόμαστε ότι η πατρίδα μας είναι μία από τις ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης / του κόσμου. Αν λοιπόν ανήκουμε ως χώρα σε αυτήν την κατηγορία, πώς είναι δυνατόν να προβάλλουμε τέτοια ανήθικα προγράμματα και μάλιστα να έχουν και ανταπόκριση από το κοινό; Λυπάμαι πραγματικά για την ποιότητα αυτών των ανθρώπων, που συμμετέχουν σε τέτοιες αηδίες. Η μόνη δικαιολογία που μπορώ να σκεφτώ γι’ αυτήν τη συμπεριφορά τους είναι πως είτε ίσως είναι χαμηλού πνευματικού επιπέδου είτε είναι τόσο άπληστοι, που «τυφλώνονται» με την ελπίδα της νίκης μεγάλων χρηματικών ποσών, με συνέπεια να γελοιοποιηθούν όχι μόνο πανελληνίως, αλλά και να καταστρέψουν τις οικογένειές τους. Αυτή, όμως, δεν είναι δικαιολογία για τον ANT1, να παράγει και να μεταδίδει τέτοιου είδους τηλεοπτικά προγράμματα για την αύξηση της τηλεθέασης, που απευθύνονται σε χαμηλού μορφωτικού και πολιτιστικού επιπέδου τηλεθεατές.

Ε. Παληου / Αθήνα

Δευτέρα 25 Μαΐου 2009

Και τώρα τι θα κάνουμε με τους βαρβάρους;

Εντάξει, ας πούμε ότι με αφορμή το μέγιστο πολιτικό δίλημμα των ημερών (σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα) μάθαμε κάτι από Καστοριάδη και από Rosa Luxemburg (πάνω που λέγαμε να μειώσουμε την... εξεταστέα ύλη μας). Διαπιστώσαμε όμως, με περισσή απογοήτευση, ότι από τον σύγχρονο πολιτικό λόγο λείπει η αίσθηση του χιούμορ. Φαντάζεστε αν, αντί να επιμένουμε ντε και καλά να ζητήσει δημόσια συγγνώμη ο εκφραστής του διλήμματος, βρισκόταν κάποιος να του έλεγε ότι αν τέτοιος είναι ο σοσιαλισμός, τότε προτιμούμε την βαρβαρότητα; Όχι ότι θα άλλαζε κάτι ριζικά στην πολιτική σκηνή, απλώς θα το διασκεδάζαμε περισσότερο. Κρίμα!

Ένα σκίτσο τα λέει όλα...

[Από το ΒΗΜΑ, Κυριακή 24/5/2009)
Αν τα σκίτσα μπορούσαν να σκοτώσουν, το παραπάνω θα ανήκε στην κατηγορία των 'πληρωμένων δολοφόνων'.

Κυριακή 24 Μαΐου 2009

Τελευταίος ασπασμός

Καταμεσήμερο. Ο ήλιος, επιθυμώντας να δικαιώσει τις προβλέψεις των μετεωροσκόπων, βάζει τα δυνατά του να υπερθερμάνει τον πλανήτη μια ώρα νωρίτερα. Έξω από την εκκλησία δεκάδες λευκά στεφάνια. Μέσα και έξω κόσμος πολύς, γεγονός ιδιαίτερα αξιοσημείωτο τέτοια ώρα και με τέτοια ζέστη. Κυριολεκτικά ‘λαοί, φυλαί και γλώσσαι'. Ελληνικά ακούς από δω, ρωσικά από εκεί. Ένα γνήσιο Ποντιακό μοιρολόι αναπέμπεται κοντά στον διπλανό τάφο. Υπερεθνική γλώσσα το κλάμα. Κοινός τόπος το πένθος, ανεξάρτητα από χρώμα, δόγμα ή εθνικότητα. Η ανάγκη της ανθρώπινης παρουσίας, του μεταφυσικού αποχαιρετισμού στον συνάδελφο που ‘έφυγε νωρίς’, η υποσυνείδητη (συνήθως απωθημένη) σκέψη ότι κάποια πράγματα δεν έχουν λογική ή χρονική σειρά. Καλόν Παράδεισο, Γιώργο!

Βενιζέλος και Μικρασία

Εδώ και πολλές μέρες η ‘Καθημερινή’ φιλοξενεί στην ιστοσελίδα της ανοικτό διάλογο για τον Βενιζέλο και τις ευθύνες του για τη Μικρασιατική καταστροφή (340 καταχωρίσεις μέχρι τώρα). Χωρίς να είμαι αδιάφορος για την ιστορία και τα διδάγματά της, εκφράζω την απορία μου για τον διάλογο αυτό και τη σκοπιμότητά του. Η Ελλάδα είδε κι έπαθε να ξεπεράσει (αν βέβαια την ξεπέρασε) την επιδημία του Διχασμού σε βασιλικούς και βενιζελικούς. Εφόσον έχουμε επανειλημμένα αποδείξει ότι δεν διδασκόμαστε από την ιστορία, και εφόσον δεν μπορούμε να αποδεχθούμε την πραγματικότητα ότι και οι πιο μεγάλοι άνδρες είναι άνθρωποι και έχουν τις ατέλειες, τις αδυναμίες και τις ατυχείς επιλογές τους (εκτός αν είναι Πάπες...), ας αφήσουμε το 1922 και τους πρωταγωνιστές του στην ησυχία τους, και ας κοιτάξουμε πώς να αξιοποιήσουμε δημιουργικά το μέλλον χωρίς να σπέρνουμε νέους διχασμούς. Για το τελευταίο δεν αισιοδοξώ ιδιαίτερα, με βάση τα σημερινά πολιτικά δεδομένα στην Ελλάδα.

Παρασκευή 22 Μαΐου 2009

'Βασιλιάς Ληρ'

Έχω από παλιά αδυναμία στον Σαίξπηρ. Η δραματουργία του σύνθετη, αλλά και διδακτική συγχρόνως, αν παρακολουθεί κανείς τα λεγόμενα, η κωμωδία του διαχρονική, αν και επαναλαμβανόμενη. Σε αντίθεση με το σύγχρονο θέατρο (που δεν ξέρεις τι θα σου σερβίρει), ο ‘Βάρδος’ γενικά δεν απογοητεύει. Αυτοί που δυστυχώς απογοητεύουν είναι οι σύγχρονοι σκηνοθέτες και σκηνογράφοι που, προσπαθώντας να ξεπεράσουν εαυτούς και αλλήλους σε ‘έμπνευση’, διαστρεβλώνουν και το καλύτερο έργο. Όπως τα κατάφερε η ομάδα που ανέβασε φέτος τον ‘Βασιλιά Ληρ’ στο Βασιλικό Θέατρο. Σκηνικά βγαλμένα λες από μάντρες σιδερικών, κοστούμια από τα περισσεύματα του ‘Mad Max’, χοροπήδημα και κίνηση σε ρυθμό φρενίτιδος (γιατί άραγε;), μουσική εκκωφαντική, μίγμα ροκ και heavy metal, μ’ ένα λόγο σου σερβίρουν χαβιάρι σε συσκευασία σκουπιδιών για ανακύκλωση. Αντέξαμε γύρω στη μισή ώρα. Προσπαθώ να θυμηθώ σε τι θύμιζε αυτή η ‘παράσταση’ εκείνη του Εθνικού Θεάτρου με τον μεγάλο Αλέξη Μινωτή που είχα παρακολουθήσει πριν από τριάντα περίπου χρόνια. Εκείνη ήταν Τέχνη, αυτή βαρβαρότητα, λέξη πολύ της μόδας σήμερα. Κρίμα!

Τετάρτη 20 Μαΐου 2009

Συμβαίνουν και εις Λόνδραν


Μετά τον καταιγισμό των αποκαλύψεων της Daily Telegraph για τις εξωφρενικές (εν μέσω κρίσεως) ‘δαπάνες διαβίωσης’ των Βρετανών βουλευτών ο πρόεδρος της Βουλής των Κοινοτήτων υπέβαλε την παραίτησή του, που θα ισχύσει σε συγκεκριμένη ημερομηνία (σε 1 μήνα). Παράλληλα ο πρωθυπουργός Gordon Brown υποσχέθηκε να προωθήσει μεταβολές στο σύστημα ώστε να πάψει το κοινοβούλιο να αποτελεί κλειστή ‘λέσχη κυρίων του 19ου αιώνα’ που σχεδιάζει και εφαρμόζει η ίδια τους κανόνες λειτουργίας της, και ότι θα μεταφέρει την επίβλεψη των μισθών, δαπανών και συντάξεων των βουλευτών σε νέα θεσμική ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή.

[Τυχόν ομοιότητες ή διαφορές με όσα συμβαίνουν σε άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι τελείως συμπτωματικές].
[Το σκίτσο του Η. Μακρή, Καθημερινή 15/5/2009]

Τρίτη 19 Μαΐου 2009

Το νόημα της ψήφου

Ακόμη δεν ακούσαμε τα αγωνιωδώς αναμενόμενα ‘ονόματα’ που θα απαρτίσουν τα ευρωψηφοδέλτια των μεγάλων κομμάτων, και άρχισε κιόλας η συζήτηση για το ποιοί από τους ‘πρώτους’ θα παραμείνουν στις Βρυξέλλες και για πόσο χρονικό διάστημα. Που σημαίνει ότι οι πρωτοκαθεδρίες μόνο συμπτωματικά μπορεί να έχουν σχέση με τις εθνικές ανάγκες στο Ευρωκοινοβούλιο και αποβλέπουν κυρίως στο να φτιάξουν ένα ‘ψηφοδέλτιο νίκης’ αποκλειστικά κομματικής, με στόχο την τηλεθέαση--συγγνώμη, τη δημοσκοπική άνοδο ήθελα να πω. Αν συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος του ‘δουλέματος’ που μας επιδαψιλεύουν καθημερινά τα κόμματα εξουσίας, ίσως μπορούμε στη συνέχεια να διαμορφώσουμε και την ψήφο μας ανάλογα.

Παρασκευή 15 Μαΐου 2009

Περί φοιτητικών εκλογών

Ούτε ως κωμωδία δεν μπορούν πλέον να αντιμετωπίζονται οι φοιτητικές εκλογές. Ιδεολογικό περιεχόμενο έπαψαν προ πολλού να έχουν: οι αφίσες των παρατάξεων πιο συχνά διαφημίζουν φοιτητικά πάρτι--με συνηθισμένο δέλεαρ ποτό και γυναίκες (δεν διαμαρτύρονται ούτε οι φοιτήτριες;)--παρά πολιτικές θέσεις. Καθένας ερμηνεύει τα αποτελέσματά τους κατά το δοκούν (ούτε πορίσματα εξεταστικών επιτροπών να ήταν...), αυτό που ένας το λέει άνοδο κάποιος άλλος το χαρακτηρίζει βουτιά, τα ‘ποσοστά’ δεν έχουν κανένα απολύτως νόημα. Αλλά μήπως έχουν νόημα οι ίδιες οι εκλογές; Αυτοί που ασχολούνται μ’ αυτές (ως υποψήφιοι πολιτικάντηδες) μόνο για την εκπαίδευση δεν ενδιαφέρονται (αυτοί που διψούν για να μάθουν δεν έχουν χρόνο για χάσιμο). Τα εκλεγόμενα 'όργανα' έχουν ως μόνο έργο την παρακώλυση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Μια μόνο εκλογή θα είχε νόημα στον ακαδημαϊκό χώρο: ένα δημοψήφισμα (με υποχρεωτική ψηφοφορία όλων) για το πόσοι επιθυμούν τη συνέχιση του ‘θεσμού’ και πόσοι προτιμούν πραγματική παιδεία και όχι μια σπάταλη και αργόμισθη κοροϊδία.

Πέμπτη 14 Μαΐου 2009

Οι στάχτες του πολιτισμού

Η εικόνα από την είσοδο της οικοδομής, όπου τα μεμονωμένα αποτσίγαρα αποτελούν σχεδόν καθημερινό φαινόμενο. Όμως η συρροή τους μαζί με τις συσσωρευμένες στάχτες μόνο ένα πράγμα θα υποδήλωνε στο μάτι του Σέρλοκ Χολμς: ότι κάποιος θεώρησε πολύ φυσικό να αδειάσει το σταχτοδοχείο του αυτοκινήτου του στον κοινόχρηστο χώρο του σπιτιού όπου και ο ίδιος διαμένει (φαινόμενο που έτυχε να παρατηρήσω ιδίοις όμμασι σε άλλο χώρο). Αν κανείς άδειαζε μια σακούλα σκουπίδια μπροστά στην πόρτα του συγκατοίκου θα ακολουθούσε διπλωματικό επεισόδιο. Σε τι διαφέρει άραγε πολιτισμικά η μια ενέργεια από την άλλη;

Τετάρτη 13 Μαΐου 2009

Βασανιστικά ερωτήματα

  • Άρχισε (σε υψηλούς όπως πάντα τόνους) η αντιπαράθεση των πολιτικών αρχηγών εν όψει των ευρωεκλογών. Πιστεύουν άραγε οι άνθρωποι αυτοί ότι οι γνωστές ‘κορώνες’ τους θα επηρεάσουν το εκλογικό σώμα;
  • Πόση ‘σκασίλα’ έχουμε να μάθουμε μια μέρα νωρίτερα ποιος θα ηγείται στο κάθε ψηφοδέλτιο; Μήπως αυτόν θα ψηφίσουμε; Ή μήπως αυτός θα χαράζει την εθνική μας στρατηγική στις Βρυξέλλες; Γιατί λοιπόν τόση δημοσιογραφική αδημονία και ψίθυροι για τον τάδε πολιτικό ή την δείνα προσωπικότητα;
  • Σε πόσες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κλείνουν τα κοινοβούλια ένα μήνα νωρίτερα χάριν της (προ)εκλογικής διαδικασίας; Επειδή το ερώτημα είναι σοβαρό, αν κανείς γνωρίζει κάτι για κάποια χώρα, ας καταθέσει την απάντησή του. Ευχαριστούμε εκ των προτέρων.

Παρασκευή 8 Μαΐου 2009

Οι Επτά Αρχές της Δημόσιας Ζωής

Το 1996 η Επιτροπή του Λόρδου Nolan στη Βρετανία ερεύνησε τα πρότυπα της δημόσιας ζωής στη χώρα αυτή και έβγαλε μια σημαντική έκθεση (αναζητείστε την εδώ). Απ' αυτήν αντιγράφω σε δική μου απόδοση τις Επτά Αρχές της Δημόσιας Ζωής, που βέβαια δεν ισχύουν μόνο για το Ηνωμένο Βασίλειο:

Ανιδιοτέλεια: Οι κάτοχοι δημοσίων θέσεων θα πρέπει να παίρνουν αποφάσεις μόνο με βάση το δημόσιο συμφέρον, και όχι με σκοπό να κερδίσουν οικονομικά ή άλλα υλικά οφέλη για τους ίδιους, τους συγγενείς ή τους φίλους τους.
Ακεραιότητα: Οι κάτοχοι δημοσίων θέσεων δεν θα πρέπει να δημιουργούν οικονομικές ή άλλες υποχρεώσεις προς εξωτερικά πρόσωπα ή οργανισμούς που θα μπορούσαν να τους επηρεάσουν στην άσκηση των υπηρεσιακών καθηκόντων τους.
Αντικειμενικότητα: Στη διεξαγωγή των υπηρεσιακών ασχολιών τους, που περιλαμβάνουν δημόσιους διορισμούς, αναθέσεις συμβάσεων ή πρόταση ατόμων για αμοιβές και ευεργετήματα, οι κάτοχοι δημοσίων θέσεων θα πρέπει να κάνουν αξιοκρατικές επιλογές.
Υπευθυνότητα: Οι κάτοχοι δημοσίων θέσεων είναι υπεύθυνοι για τις αποφάσεις και τις ενέργειές τους απέναντι στο κοινό και θα πρέπει να υπόκεινται σε οποιονδήποτε έλεγχο που αρμόζει στο αξίωμά τους.
Διαφάνεια: Οι κάτοχοι δημοσίων θέσεων θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν ανοικτοί ως προς όλες τις αποφάσεις και ενέργειές τους. Θα πρέπει να αιτιολογούν τις αποφάσεις τους και να περιορίζουν την παροχή πληροφοριών μόνο όταν αυτό σαφώς απαιτεί το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον.
Εντιμότητα: Οι κάτοχοι δημοσίων θέσεων έχουν καθήκον να δηλώνουν κάθε ιδιωτικό συμφέρον που σχετίζεται με τα δημόσια καθήκοντά τους και να λαμβάνουν μέτρα για την επίλυση οποιασδήποτε σύγκρουσης που αναφύεται με τρόπο που να προστατεύει το δημόσιο συμφέρον.
Ηγεσία: Οι κάτοχοι δημοσίων θέσεων θα πρέπει να προάγουν και να προασπίζουν τις αρχές αυτές με την ηγεσία και το παράδειγμά τους.

Μήπως και στο θέμα αυτό δεν είναι ανάγκη να ανακαλύψουμε ξανά τον τροχό;
[Απεστάλη στην Καθημερινή]

Πέμπτη 7 Μαΐου 2009

Προτάσεις και ψηφοφορίες

Η οριακή κυβερνητική πλειοψηφία του κοινοβουλίου, σε μια εκδήλωση θαυμαστής ομοψυχίας, απέρριψε την πρόταση σύστασης εξεταστικής επιτροπής για την υπόθεση Siemens. Ως ουδέτερος παρατηρητής, που δεν περιμένει να κερδίσει ή να χάσει τίποτε από οποιαδήποτε πτέρυγα του ‘ναού της δημοκρατίας’ (σε λεκτικά εφευρήματα είμαστε άπαιχτοι, κατά το κοινώς λεγόμενον), δικαιούμαι να αμφισβητήσω τόσο την πρόθεση αυτών που εισηγήθηκαν την εξεταστική επιτροπή (με την ενδόμυχη σιγουριά ότι θα απορριφθεί;) όσο και τις αγνές διαθέσεις εκείνων που την καταψήφισαν (καλή η συνείδηση, αλλά να μη ξεπλένουμε και τη μπουγάδα μας σε δημόσια θέα).

Το πρόβλημα με όλες αυτές τις προτάσεις και ψηφοφορίες είναι ότι γίνονται μόνο ως επίδειξη κομματικής δράσης (ένθεν και ένθεν). Η αντιπολίτευση θέλει να δείχνει (έστω και για τα μάτια του κόσμου) ότι αντιπολιτεύεται την κυβέρνηση, η κυβέρνηση θέλει να δείχνει (δυστυχώς μόνο για τα μάτια του κόσμου--και για τις δημοσκοπήσεις) ότι μπορεί να αντιστέκεται στην αντιπολίτευση. Καμιά από τις δυο συμπεριφορές δεν μπορεί να ερμηνευθεί ως ενσυνείδητη πολιτική ενέργεια που αποβλέπει σε θεραπεία μιας νοσηρής κατάστασης.

Όσο για τις κατηγορίες περί ‘ποινικοποίησης της πολιτικής ζωής’ από το στόμα του αρμόδιου υπουργού, μόνο ως πεπαλαιωμένο ανέκδοτο μπορούμε να τις εκλάβουμε, μια και η πολιτική ζωή, όπως διαγράφεται τα τελευταία είκοσι τουλάχιστον χρόνια, μοιάζει όλο και περισσότερο με αντίγραφο του Ποινικού Κώδικα. Με την πρόσθετη σιγουριά της ασυλίας από αυτεπάγγελτες διώξεις.
[Δημοσιεύθηκε κολοβωμένη στο ΒΗΜΑ, 9/5/2009]

Τετάρτη 6 Μαΐου 2009

Αυλαία για μια φάρσα

Η φαρσοκωμωδία (δεν επιδέχεται άλλο όνομα, δυστυχώς) που απασχόλησε τα Μέσα επί εβδομάδες τώρα πήρε τέλος. Σωστό ή λανθασμένο, δεν το γνωρίζουμε, και εδώ που τα λέμε ποσώς μας ενδιαφέρει! Λες και αν οι 300 παρέπεμπαν τον ένα για έρευνα (όχι αναγκαστικά για καταδίκη) θα αναμορφωνόταν το πολιτικό ήθος του τόπου! Μακάρι να ήταν τόσο απλά τα πράγματα! Μόνο κέρδος της όλης ιστορίας ήταν η ανάδειξη των στρεβλώσεων και δυσλειτουργιών που προκαλεί ο "Νόμος περί ευθύνης υπουργών". Θα αλλάξει μ' αυτή την αφορμή; Θα δούμε επιτέλους τους βουλευτές να βουλεύονται και τους δικαστές να δικάζουν; Ή θα μείνουμε με τη γεύση της παροιμίας "Κάθε θάμα για τρεις μέρες" στο στόμα και με τα σάλια να μας τρέχουν για το τι γίνεται σε άλλες χώρες; Εκεί που η ευθιξία οδηγεί σε προκαταβολικές παραιτήσεις πολιτικών προσώπων ακόμη και επί υποψίας, ώστε η δικαιοσύνη να μπορεί να ενεργεί αμερόληπτα. Και να μπορεί να δικάζει ακόμη και βασιλείς και πρίγκιπες, ακόμη και για κοινά ποινικά αδικήματα, όπως οδήγηση υπό την επήρεια οινοπνεύματος.

Τρίτη 5 Μαΐου 2009

Ευλογίες και ξαφνιάσματα

Υποσχέθηκα να συνεχίσω για το τριήμερο της Πρωτομαγιάς που μας βρήκε περιφερόμενους στην Εύβοια και την απέναντι Λοκρίδα. Τι να πρωτοπείς όμως; Μπορείς να απαριθμήσεις μία-μία τις θαυματουργές εικόνες, τα σεβάσμια λείψανα τόσων αγίων, ανδρών και γυναικών, παλαιών και νεωτέρων, τις αφηγήσεις θαυμάτων και γεγονότων που ξεπερνούν την νοητική ‘κατάληψη’, τη Θεία Λειτουργία στον Άγιο Ιωάννη τον Ρώσο; Δέχεσαι την ευλογία όλων αυτών των προσκυνημάτων, λες ‘Δόξα τω Θεώ’ και προχωρείς, ανανεωμένος στη σκέψη ότι τίποτε δεν γίνεται ερήμην του Θεού, που μας ξαφνιάζει με τις δωρεές και τις ευεργεσίες Του.


Τελευταία μας στάση η Μονή Δαμάστας, στον Μπράλο, με θέα τη Λαμία, μέσα σε ένα φυσικό περιβάλλον απίθανης ομορφιάς. Μας επεφύλασσε κι αυτή μια έκπληξη, πιο προσωπική. Κάποιος από την παρέα μας είχε πει όταν πηγαίναμε ότι η ηγουμένη είναι γιατρός. Αυτό που δεν μπορούσε βέβαια να μας πει, αλλά που το διαπιστώσαμε ιδίοις όμμασι μετά από λίγο, ήταν ότι με την ηγουμένη Ιωάννα είχαμε συνυπηρετήσει σε νοσοκομείο της Αγγλίας (σε διαφορετικές ειδικότητες) πριν 19 χρόνια! Άντε να ερμηνεύσεις ένα τέτοιο δρομολόγιο, από την ιατρική στον μοναχισμό. Κλίση εσωτερική ή κλήση άνωθεν;

Σάββατο 2 Μαΐου 2009

Ένα τριήμερο αλλιώτικο απ’ τ’ άλλα

Όρεξη νά ’χει κανείς να γράφει χιλιόμετρα. Το τελικό αποτέλεσμα όμως δικαιώνει την προσπάθεια, όταν ο χώρος της περιοδείας είναι η Εύβοια, το νησί με τους τόσους ευλογημένους τόπους. Μερικά πρόχειρα παραδείγματα από την πρόσφατη επίσκεψη.

Μονή Αγ. Γεωργίου Ηλίων:


Μονή Οσίου Δαβίδ Γέροντος:


Μονή Αγ. Νικολάου Γαλατάκη:


Μονή Μεταμορφώσεως Κύμης:


Μονή Αγ. Γεωργίου Μαλεσίνας (Λοκρίδα--αυτό το έβαλα για να σας μπερδέψω, μια και δεν είναι Εύβοια!):


Η συνέχεια στο επόμενο... Δόξα τω Θεώ!