Κλείνοντας

Το τέλος του χρόνου μας επεφύλασσε έναν μποναμά... αγιοβασιλιάτικο: μια τριήμερη εκδρομή με εκλεκτή συντροφιά στην Εύβοια, που περιλάμβανε προσκυνηματικές επισκέψεις σε μοναστήρια γνωστά και άγνωστα, όπως την Παναγία Ξενιά, τη Μονή Δαμάστας, τον Άγιο Χαραλάμπη Αυλωναρίου, τον Άγιο Γεώργιο Αρμά, την Παναγία της Μακρυμάλλης. Τόποι δύσβατοι, άνθρωποι λίγοι αλλά ιδιαίτεροι, που αγωνίζονται μέσα σε συνθήκες αντίξοες χωρίς να υπολογίζουν κόπους και θυσίες, για να διατηρούν τα καντήλια και τις μνήμες των αγίων αναμμένες και ζωντανές για παραδειγματισμό και ενίσχυση όλων ημών. Ακούσαμε θαύματα, προσκυνήσαμε εικόνες και λείψανα που διηγούνται τη δική τους ιστορία, με κοινό νήμα την πίστη που ξεπερνά την λογική και παραμερίζει τα ανθρώπινα εμπόδια. Τελικός προορισμός και αποκορύφωμα η προσκύνηση του σκηνώματος του Αγ. Ιωάννη του Ρώσου στο Προκόπι (όπου λειτουργηθήκαμε χθες το πρωί) και του τάφου του Αγ. Ιακώβου (Τσαλίκη) και της κάρας του Οσίου Δαβίδ του Γέροντος στην ομώνυμη μονή στις Ροβιές. Ο καιρός εξαιρετικός για την εποχή, δεν μας δημιούργησε προβλήματα, αλλά πιάσαμε και χιόνια στα ψηλότερα μέρη! Πολλά τα συναισθήματα, ας σημειώσω μια σκέψη μόνο, με το κλείσιμο του 2017: Είναι δυνατόν ένας τόπος που κρύβει τόσους αγίους, και που γεννά ακόμη και στις μέρες μας καινούργιους, να παραμείνει επ’ αόριστον σε κρίση και αδιέξοδο σαν αυτό που βιώνουμε τόσα χρόνια; Μήπως αναζητούμε βοήθεια και λύσεις σε λαθεμένα μονοπάτια;

     Με τα λόγια του Αγ. Αδελφοθέου Ιακώβου, του οποίου τη μνήμη εορτάζουμε σήμερα, Κυριακή μετά την Χριστού Γέννηση, «ἐὰν ὁ Κύριος θελήσῃ, καὶ ζήσομεν καὶ ποιήσομεν τοῦτο ἢ ἐκεῖνο» και τον νέο ενιαυτό. Καλή χρονιά λοιπόν!

Κρίση της κρίσης

Διάβασα με προσοχή το ενδιαφέρον άρθρο του Γ. Προβόπουλου με τίτλο 'Το στίγμα της δεκαετίας της κρίσης' (Καθημερινή 26/12/2017) για την κρίση και την εξέλιξή της. Τολμώ να πω, χωρίς να είμαι ειδικός οικονομολόγος ή πολιτικός, ότι πολλές από τις επισημάνσεις του έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς  στο παρόν ιστολόγιο. Οι διαπιστώσεις του ως προς τα αίτια της κρίσης αθροίζονται συνοπτικά ως εξής: Δεν ελήφθησαν εγκαίρως τα μέτρα που έπρεπε, διότι κάθε φορά η αντιπολίτευση (μείζων και ελάσσων, συνήθως αριστεράς απόχρωσης) στύλωνε τα πόδια, για να αναγκασθεί να τα λάβει (σκληρότερα και πιο επώδυνα) με καθυστέρηση μηνών και ετών. Πουθενά δεν υπήρξε συνεννόηση και κοινή γραμμή για την αντιμετώπιση μιας εθνικής κατάστασης εκτάκτου ανάγκης (μια κυβέρνηση ειδικού σκοπού, χωρίς κομματική σημαία). Το τελικό αποτέλεσμα το ζούμε σήμερα, και θα συνεχίσουμε να το ζούμε για χρόνια.
     Θα παραλληλίσω την κατάσταση με τον καρκίνο. Η σύγχρονη πρακτική στην Ογκολογία είναι να εξετάζεται κάθε ασθενής από ογκολογικό συμβούλιο, που αποφασίζει από κοινού για την ενδεδειγμένη θεραπεία (επέμβαση, χημειοθεραπεία, ακτινοβολία κτλ.), και με ποια σειρά θα πρέπει να γίνει αυτή για να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Η συνδιάσκεψη και η συναινετική προσέγγιση μπορεί να μην προσφέρει κατηγορηματικές εγγυήσεις επιτυχίας, αλλά τουλάχιστον δίνει τις καλύτερες προοπτικές και δεν αντιβαίνει στην κοινή ιατρική λογική. Αν κάθε μέλος του συμβουλίου επιμένει εγωιστικά σε προσωπικές απόψεις αγνοώντας όλους τους άλλους, το μόνο που επιτυγχάνεται είναι η συνεχιζόμενη ταλαιπωρία του αρρώστου χωρίς θεραπευτικό όφελος.
     Κατ' αναλογία με τα παραπάνω, φοβούμαι ότι οι εκάστοτε φιλοδοξίες και ιδεοληψίες του πολιτικού προσωπικού της χώρας δεν επέτρεψαν και συνεχίζουν να μην επιτρέπουν μια τέτοια προσέγγιση στο πολιτικό πρόβλημα της χώρας μας. Τις συνέπειες τις υφιστάμεθα όλοι μας. Καλή χρονιά λοιπόν!

[Δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή]

Εόρτιος κοίμησις

Κλείνοντας μια χρονιά που μας στέρησε -- ’κατά άνθρωπον λέγω’ -- μια σειρά από άξιους, σεβάσμιους και προσφιλείς κληρικούς, προπέμψαμε σήμερα με το ‘Χριστός ανέστη’ και τον π. Γεώργιο Κέλπη, πραγματική ψυχή του Αγίου Μηνά επί τόσα έτη. Ευχόμαστε να εορτάσει αλλιώτικα Χριστούγεννα, και να εύχεται για τα πάμπολλα πνευματικά παιδιά που αφήνει πίσω του.

«Ἤκουσαν oἱ ποιμένες, τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων, τὴν ἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίαν· 

καὶ δραμόντες ὡς πρὸς ποιμένα, θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον, ἐν γαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθέντα» 

     Ας δράμουμε όπως οι ποιμένες, να ακούσουμε τους αγγέλους να υμνούν και πάλι την ένσαρκο παρουσία του Χριστού, κι ας είναι Αυτός για όλους μας οδηγός και προστάτης και στον καινούργιο χρόνο που πλησιάζει!

Ανάμνηση

Μνήμη της Αγ. Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας χθες, και δεν μπορούμε να μη θυμηθούμε ότι πέρυσι τέτοια μέρα πολλοί, γνωστοί και άγνωστοι, συνόδευαν με τις προσευχές τους τον μικρό Κωνσταντίνο στο δύσκολο χειρουργείο για την αποκατάσταση της ελαττωματικής νεογνικής καρδούλας του. Και το θαύμα έγινε, και ο Κωνσταντίνος επέστρεψε στο σπίτι υγιής, ξεπέρασε όλα τα προβλήματα και αναπτύχθηκε κανονικά, σαν να μη συνέβη τίποτε. Είθε έτσι να συνεχίσει, για να κινεί όλους μας σε ευγνωμοσύνη και ευχαριστία στον Θεό και τους αγίους Του, και να μας θυμίζει τον ψαλμικό στίχο: «ἐμεγάλυνε Κύριος τοῦ ποιῆσαι μεθ᾿ ἡμῶν, ἐγενήθημεν εὐφραινόμενοι». Δόξα τω Θεώ!

Δυο σταθμά

Ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως διαβάζω, «καταδικάζει απερίφραστα τη βίαιη επίθεση» στα γραφεία της ΕΣΗΕΜΘ (Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας-Θράκης) καθώς και την έφοδο το βράδυ της Τετάρτης στα γραφεία της Δημοτικής Τηλεόρασης και του Δημοτικού Ραδιοφώνου Θεσσαλονίκης και σχολιάζει ότι αυτή «βάλλει ευθέως κατά των συνδικαλιστικών ελευθεριών, της ελευθεροτυπίας και του δικαιώματος των πολιτών στην ενημέρωση. Καλούμε τις αρμόδιες αρχές να προχωρήσουν άμεσα στον εντοπισμό και τη σύλληψη των δραστών», καταλήγει η ανακοίνωση.
     Περίμενα να δω ανάλογη καταδικαστική ανακοίνωση και για τις πρόσφατες καταδρομικές επιδρομές και λεηλασίες στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, αλλά εις μάτην. Εκεί, βλέπετε, βασιλεύει το άσυλο (γνωστή ‘θερμοκοιτίδα’ των κυβερνώντων και των δικών τους παιδιών) και, όπως έλεγαν για το παλιό Φαρ Ουέστ, εκεί δεν υπάρχει νόμος. Πρόταση: να κοστολογήσει το ΠΑΜΑΚ τις ζημιές και να στείλει το λογαριασμό στους συναρμόδιους υπουργούς Παιδείας και Προστασίας του Πολίτη (αν και δεν επανορθώνεται ο κάθε είδους ‘βιασμός’ με μια χρηματική αποζημίωση). Και να βάλει λουκέτο για 10-15 μέρες (εργάσιμες, όχι στις γιορτές) σε ένδειξη διαμαρτυρίας.

Αντιθέσεις

Είναι μερικοί άνθρωποι που σε σκλαβώνουν με τον τρόπο της. Έχω ξαναγράψει για την κυρα-Βούλα, που εδώ και χρόνια (βλ. ΕΔΩ) συνεχίζει να έρχεται κάθε χρόνο παραμονές Χριστουγέννων από μία ώρα μακριά, βρέξει-χιονίσει, για να φέρει τα δώρα της: λικέρ και γλυκό (χειροποίητα) και ρόδι, και να ανταλλάξουμε ευχές. Έστω κι αν δεν είμαι πλέον ο βασικός της θεράπων. Κυρα-Βούλα, να είσαι πάντα καλά, και καλή δύναμη στα βάσανά σου!
     Η μέρα επεφύλασσε κι άλλη έκπληξη. Οι ευχές από τον παλιό μου δάσκαλο στην Ουαλία ήταν αναμενόμενες και ευπρόσδεκτες. Αυτό που με ξάφνιασε ήταν η παχιά μαύρη γραμμή που έσβηνε λες το εορταστικό γραμματόσημο με την παράσταση της Παναγίας με το Θείο Βρέφος. Δεν μοιάζει για ταχυδρομική σφραγίδα: πιο πολύ θυμίζει έναν μαρκαδόρο που μουντζουρώνει οργισμένα ή περιφρονητικά μια εικόνα που δεν του αρέσει. Άθεος; Μουσουλμάνος; Κάτι άλλο; Δεν γνωρίζω, και μπορεί να πέφτω κι έξω. Ωστόσο, σκέφτομαι να γράψω στα Βασιλικά Ταχυδρομεία της Αλβιόνος και να θέσω υπόψη τους το θέμα, που δεν προκαλεί απλώς φιλοτελική αγανάκτηση. Μάλλον επαληθεύει εκείνο το «οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος» που λέγαμε προχθές.

Προεόρτια

Προ καιρού διάβασα στη Guardian ότι εν όψει των εορταστικών εκδηλώσεων των Χριστουγέννων υπάρχει τεράστια ζήτηση για καινούργια ‘κάλαντα’ και συναφή άσματα (carols). Όπως το έθεσε κάποιος, πρόκειται για μια «ακμάζουσα βιομηχανία» και ανέφερε ότι τα τελευταία χρόνια έχουν παρουσιασθεί κάπου 300 τέτοια τραγούδια. Μαζί και με όλα τα άλλα στολίδια και σχετικά διακοσμητικά και πανηγυρικά είδη, που έκαναν κι εδώ την εμφάνισή τους από τον Σεπτέμβριο, είναι κι αυτό ένα δείγμα της εμπορευματοποίησης των Χριστουγέννων, που μόνο Χριστό δεν θυμίζουν. Οτιδήποτε πουλάει είναι ευπρόσδεκτο με ανοικτές αγκάλες, ενώ για τον «Μεγάλο Αναμενόμενο του δύστυχου χαμένου ανθρώπου» (κατά τον Γ. Βερίτη) δεν φαίνεται να υπάρχει «τόπος εν τω καταλύματι». 

     Μια και σήμερα αρχίζει επίσημα η εκκλησιαστική προεόρτια περίοδος, ας την τιμήσουμε με τη φωνή και τους λόγους του Αγ. Ρωμανού του Μελωδού:

«Δεῦτε οἱ πιστοί ὑπαντήσωμεν τῷ Κτίστῃ,
ἥκοντι εἰς γῆν ἐκ Παρθένου ἀνατεῖλαι· 
ἁγνείᾳ λαμπρυνθῶμεν, ἀρεταῖς ἀπαστράψωμεν, 
τρόμῳ καὶ χαρᾷ ἑτοιμασθῶμεν, 
Χριστόν ἰδέσθαι βρεφωθέντα νοὸς ὄμμασιν, 
ἡμᾶς θεοῦντα τοὺς βροτούς ἄκρᾳ ἀγαθότητι».

Εξαγγελίες

Αυτές τις μέρες πήρε το αυτί μου στο ραδιόφωνο κάτι για συνεδρίαση αγροτικών επιτροπών και εξαγγελία κινητοποιήσεων και αποκλεισμών εθνικών δρόμων για τον επόμενο μήνα. Θα μου πείτε: «τι δη καινόν ή ξένον;» (για να θυμηθούμε τον Λογιώτατο της ‘Βαβυλωνίας’). Θα απαντούσα ότι και μόνη η πρόδρομη ανακοίνωση αποτελεί κάτι νέο. Τρέφω κάθε σεβασμό προς τον μόχθο των αγροτών και το ψωμί που με τη φροντίδα τους έχουμε στο τραπέζι μας. Αυτό που δεν μπορώ να σεβασθώ είναι ο αυταρχισμός των συνδικαλιστών που βάσει προγράμματος καταλύουν κάθε έννοια νομιμότητος γράφοντας στα παλαιότερα των υποδημάτων τους τα δικαιώματα και τις ανάγκες όλων των υπολοίπων συμπολιτών τους. Αναρωτιέμαι πώς σκοπεύει να αντιδράσει το επίσημο κράτος σ’ αυτή τη ‘διαφήμιση’, ωστόσο δέχομαι με απόλυτη κατανόηση τα ειρωνικά χαμόγελα που μπορεί να προκαλέσει η απορία μου αυτή.
     Κάνοντας λόγο για πρόδρομη ανακοίνωση θυμήθηκα τα συνέδριά μας, που συνήθως εξαγγέλλονται πολλούς μήνες πριν, ώστε να υποβληθούν εγκαίρως οι εργασίες που θα παρουσιασθούν. Συνειρμικά σκέφθηκα ότι οι κάθε είδους ‘κινητοποιήσεις’ για τους επαγγελματίες συνδικαλιστές είναι ‘ακαδημαϊκά προσόντα’ που καταγράφονται στο βιογραφικό τους, όπως οι διοργανώσεις συνεδρίων και άλλων επιστημονικών εκδηλώσεων από τους πανεπιστημιακούς. Κάτι πρέπει να έχουν και οι αγροτοπατέρες να προβάλουν. Πού ξέρεις; Μια μέρα μπορεί να χρειασθεί να περάσουν από αξιολόγηση.

«Μωραίνει Κύριος»

Αν δεν πληροφορηθήκατε το τελευταίο επινόημα του σεβαστού υπουργείου παιδείας (χωρίς κεφαλαία, παρακαλώ, να μη δημιουργούμε ψευδαισθήσεις), διαβάστε το παρακάτω απόσπασμα της πρόσφατης εγκυκλίου που αφορά την δράση ‘Η τσάντα στο σχολείο’:

«Με τη συγκεκριμένη δράση καθιερώνεται η παραμονή της σχολικής τσάντας των μαθητών/τριών του Δημοτικού Σχολείου για τουλάχιστον ένα Σαββατοκύριακο το μήνα, στο σχολείο. Η τσάντα των μαθητών/τριών παραμένει στο σχολείο την Παρασκευή, πριν από το Σαββατοκύριακο που έχει αποφασιστεί από τον Σύλλογο Διδασκόντων του σχολείου, έως την Δευτέρα. Επισημαίνεται, ότι η παραμονή της τσάντας στο σχολείο δεν αποτελεί μια συμβολική παρέμβαση, αλλά επιδιώκεται οι μαθητές και οι μαθήτριες να μην ασχολούνται με την προετοιμασία μαθημάτων κατά τη διάρκεια αυτού του Σαββατοκύριακου».

Αυτό ήταν! Βρήκαμε επιτέλους ποιο ήταν το βασικό πρόβλημα της παιδείας μας και χωρίς καθυστέρηση βρήκαμε και τον τρόπο να το λύσουμε! Τέτοια υψηλή παιδαγωγική καιρό είχαμε να δούμε και να θαυμάσουμε. Μόνο πρακτικό συμπέρασμα: «Μωραίνει Κύριος ον βούλεται απολέσαι». Και μη χειρότερα.

Κοινωνία

Οι Πράξεις των Αποστόλων περιγράφοντας την πρώτη εκκλησία υπογραμμίζουν ότι η ζωή της ήταν η διδαχή των Αποστόλων, η κοινωνία, η κλάση του άρτου (Ευχαριστία) και οι προσευχές. Από τις εκδηλώσεις αυτές οι τρεις μπορούν να χαρακτηρισθούν ως καθαρά λειτουργικές. Η κοινωνία έχει την έννοια της συντροφικότητας, της κοινής ζωής στις διάφορες εκφάνσεις της. Πώς και τη θυμήθηκα τώρα; Την αφορμή μου έδωσε μια πρόσφατη εόρτια σύναξη στο σπίτι παλιού φίλου. Όλοι έχουμε κάνει φιλίες και φίλους στη ζωή μας, σε διάφορες φάσεις, σε ποικίλους χώρους και υπό άλλες συνθήκες και περιστάσεις. Ωστόσο οι ‘παλιοί’ τείνουν να μένουν: η αναστροφή μαζί τους μας κινεί ιδιαίτερα συναισθήματα, αναμνήσεις, συνδέσμους, που οδηγούν σε ιστορίες, ανέκδοτα, περιπέτειες και ‘κατορθώματα’, στιγμές νοσταλγικές, εμπειρίες από εκδρομές, συναυλίες, κατασκηνώσεις, κοινές εκδηλώσεις κάθε είδους. Η παλιά παρέα ανταλλάσσει τα νέα της, δίνει πληροφορίες για συνομηλίκους που πάσχουν, θυμάται κάποιους που αναχώρησαν από τον κόσμο αυτό. Τι κάνει ο καθένας μας σήμερα; Οι περισσότεροι εν ενεργεία, κάποιοι έχουν περάσει στη σύνταξη. Οι μνήμες έρχονται φυσικά και αβίαστα με τη συζήτηση. Πώς ήμασταν και πώς είμαστε; Τότε μας απασχολούσε κυρίως το άμεσο μέλλον και η οικογενειακή αποκατάστασή μας: πολλοί (οι περισσότεροι;) δέθηκαν ισόβια με μέλη της ίδιας συντροφιάς, κάποιοι έκαναν ‘εισαγωγές’ νέων μελών, πλουτίζοντας έτσι τον κύκλο. Τώρα μας απασχολεί περισσότερο το μέλλον των παιδιών, των ανιψιών, των εγγονών, αλλά και το δικό μας στην επερχόμενη τρίτη ηλικία και μέσα στην αβεβαιότητα της γενικής κρίσης. Τι επιφυλάσσει η επιούσα για όλους μας; Διαπιστώνουμε με ικανοποίηση ότι σε γενικές γραμμές δεν έχουμε αλλάξει. Μπορεί κάπου να στρογγυλέψαμε τους νεανικούς μας τρόπους, να αποκτήσαμε έναν φλοιό ωριμότητας μαζί με τα γκρίζα μαλλιά, ωστόσο τα ιδιώματα του καθενός, εκείνα που καθόριζαν το προσωπικό του στίγμα, μένουν στη θέση τους, συμβάλλοντας έτσι στον σύνδεσμο που διατηρούμε μετά από σαράντα και πλέον χρόνια. Χωρίζουμε μετά από δυο ώρες, με τη σκέψη ότι πρέπει να δίνουμε περισσότερο χρόνο – και ψυχική διάθεση – σ’ αυτή την κοινωνία που τόσο μας ‘γεμίζει’ και μας αναπαύει όλους. Εις το επανιδείν. «Να μας έχει ο Θεός γερούς, πάντα ν’ ανταμώνουμε».

Φοροανέκδοτα

Διαβάζοντας προχθές τις προβλεπόμενες φορολογικές επιβαρύνσεις για τον επόμενο χρόνο έφερα στο νου μου τις τιμές κατανάλωσης καυσίμου των αυτοκινήτων. Άσχετο, ε; Ας το κάνω λιανά. Διαβάζεις στις διαφημίσεις και τις παρουσιάσεις νέων μοντέλων για την εκπληκτική οικονομία που έχει το Τάδε Τουτού: με 4,5 λίτρα βενζίνη κάνεις 100 χιλιόμετρα, με ένα γέμισμα πας και γυρίζεις Θεσσαλονίκη-Αθήνα. Εντυπωσιάζεσαι, το συγκρίνεις με το δικό σου που καίει 10-12 λίτρα στα 100, τρέχεις να το πάρεις. Και διαπιστώνεις ότι σε συνθήκες πραγματικής οδήγησης σου καίει 7-8 λίτρα, ενώ τα 4,5 ήταν απλώς ένα θεωρητικό κατασκεύασμα σε υπολογιστή, που διατυμπανίζεται «διαφημιστικῇ ἀδείᾳ» (πολύ πιο χαλαρή της ποιητικής…).
     Και περνούμε στο φορολογικό πεδίο. Διαβάζουμε ότι το προσεχές έτος οι εκτιμώμενοι άμεσοι φόροι (για τους έμμεσους ας μη μιλήσουμε, μην πάθουμε και τίποτε, γιορτές που έρχονται) μαζί με τις ασφαλιστικές εισφορές θα αποτελούν το 40-45% του εισοδήματος των ελευθέρων επαγγελματιών, στους οποίους ως γνωστόν δεν αναγνωρίζεται αφορολόγητο όριο. Αν αυτό δεν αποτελεί το πλέον σύντομο και μαύρο ανέκδοτο, τότε κάτι έχω χάσει. Διότι αθροίζοντας τις άμεσες φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις που έχω πληρώσει μέσα στο τρέχον έτος, βρίσκω ότι αποτελούν το 63% του ακαθάριστου εισοδήματος που έχω καταγράψει μέσα στην ίδια χρονική περίοδο (δεν πιστεύω να θέλετε αναλυτικά στοιχεία). Αν αυτό ως δια μαγείας πέσει στο 45% τον επόμενο χρόνο, θα αποτελέσει ‘σημείον μέγα’, το οποίο δεν περιμένω, αφού ήδη έχουν εξαγγελθεί περικοπές ιατρικών δαπανών και άλλων ελαφρύνσεων και αύξηση της προείσπραξης φόρου. Κατά τα άλλα, τον Αύγουστο θα βγούμε από το μνημόνιο. Το άλλο με τον Τοτό το ξέρετε; 

«Ἐὰν μὴ Κύριος...»

Χρησιμοποίησα ξανά τον παραπάνω τίτλο προ μηνών, τότε για τους τυφώνες στη Φλόριντα. Τώρα εδώ και εβδομάδες, η Καλιφόρνια, η πιο πλούσια πολιτεία των ΗΠΑ, βρίσκεται στο έλεος τεράστιων δασικών πυρκαγιών που κινούνται με μεγάλες ταχύτητες και καταβροχθίζουν στο διάβα τους αμέτρητες εκτάσεις, τόσο δασικές όσο και κατοικημένες. Πολλοί οι λόγοι: κλιματική αλλαγή, υπερθέρμανση και μεγάλη και παρατεταμένη ξηρασία, με τη δημιουργία ενός φαύλου κύκλου (καύσεις--> αυξημένη παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα--> μεγαλύτερη υπερθέρμανση) είναι οι κυριώτεροι. Πέρα από την φυσική συμπάθεια για κάθε ανθρώπινη τραγωδία, όπου και από όποια αιτία κι αν αυτή συμβαίνει, το γεγονός θα πρέπει να μας βάλει σε σκέψη για το τόσο άδηλο και άγνωστο μέλλον όλων μας. Το έχουμε ξαναγράψει, μας το διδάσκει ο Λόγος του Θεού: «ὅταν λέγωσιν, εἰρήνη καὶ ἀσφάλεια, τότε αἰφνίδιος αὐτοῖς ἐφίσταται ὄλεθρος, ὥσπερ ἡ ὠδὶν τῇ ἐν γαστρὶ ἐχούσῃ, καὶ οὐ μὴ ἐκφύγωσιν». Όχι διότι είναι κακός ή εκδικητικός ο Θεός, αλλά διότι αυτή είναι η πραγματικότητα στην οποία ζούμε. Το είδαμε και στις δικές μας πρόσφατες καταστροφικές πλημμύρες. Για να σκεφτόμαστε και το ψαλμικό: «ἐὰν μὴ Κύριος φυλάξῃ πόλιν, εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσων». Όσα μέτρα κι αν πάρουμε, όσα μέσα κι αν διαθέτουμε, θα είναι μηδενικά αν δεν βάλουμε μπροστά τον «Ἕνα οὗτινος ἐστι χρεία».

Κακοφωνία

Χθεσινές οι δυο ειδήσεις, αλλά θα απασχολήσουν τα Μέσα στο προσεχές διάστημα. Στη δική μας γειτονιά οι δηλώσεις του ‘σουλτάνου’ περί αναθεωρήσεως και επικαιροποιήσεως της Συνθήκης της Λωζάνης την παραμονή της άφιξής του στην Αθήνα δικαιώνουν με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο την επιφυλακτικότητα που πρέπει κανείς να διατηρεί απέναντι σε έναν τέτοιο επισκέπτη. Θυμίζουν κάτι από παλιά ελληνική ταινία: ο ιδιοκτήτης του σπιτιού επισκέπτεται τον νοικάρη του για να πιουν καφέ στα πλαίσια τάχα της καλής γειτονίας τους, αλλά σπεύδει να αναγγείλει ότι πρέπει να ξαναδούν το συμβόλαιο και να κάνουν αναδρομική αύξηση στο νοίκι. Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού ο πρόεδρος ανακηρύσσει μονομερώς και χωρίς τη σύμφωνη γνώμη κανενός άλλου κράτους την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ, εν γνώσει του ότι κάτι τέτοιο μόνο ως σταθεροποιητική κίνηση δεν μπορεί να ερμηνευθεί. Δυστυχώς ζούμε σε μια εποχή που οι κλασικές απόψεις περί διπλωματίας, περί τηρήσεως κάποιων στοιχειωδών κανόνων συνομιλίας, έστω και προσχημάτων πολιτικής ευγενείας, έχουν κι αυτές αναθεωρηθεί ριζικά από sui generis προσωπικότητες, που επιμένουν να παίζουν το δικό τους βιολί μέσα στην παγκόσμια συναυλία, αδιαφορώντας για το πόσο φάλτσα μπορεί να ακούγονται. Το ζητούμενο βέβαια είναι να μην παρασύρουν ολόκληρη την ‘ορχήστρα’ στη δική τους κακόηχη χασμωδία, οδηγώντας έτσι τον κόσμο σε πανδαιμόνιο. Ο Θεός να μας φυλάξει.

Νταηλίκι

Ως γνωστόν δεν υπάρχουν πιο... δημοκράτες από τους κομμουνιστές. Μια ζωή φωνάζουν για «απλή ανόθευτη αναλογική» και άλλες τέτοιες γνήσιες εκλογικές διαδικασίες, που δεν παραποιούν τη λαϊκή βούληση και δεν υπόκεινται σε στρεβλώσεις με μπόνους και άλλου είδους ενισχύσεις που σκαρφίζονται τα αστικά κόμματα για να κρατούν για λογαριασμό τους την καρέκλα. Άλλωστε, όσες φορές και οπουδήποτε στον κόσμο οι κομμουνιστές πήραν εξουσία, φρόντιζαν να τη διατηρούν με εκλογικά ποσοστά που ξεπερνούσαν το 90% ή, ακόμη απλούστερα, καταργώντας τελείως τις εκλογές (με τέτοια θα ασχολούμαστε;). Έτσι, η κυβερνητική τροπολογία (κατά λογική προαπαίτηση των ‘θεσμών’) για αύξηση της απαιτούμενης απαρτίας κατά τις γενικές συνελεύσεις πρωτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων στο 50% συν 1 σε περίπτωση συζήτησης και λήψης απόφασης κήρυξης απεργίας, όπου μάλιστα θα απαιτείται η παρουσία τουλάχιστον του 1/2 των οικονομικά τακτοποιημένων μελών, έναντι του 1/3 ή ακόμη και του 1/5 που κατά περίπτωση προβλέπεται μέχρι τώρα, συνάντησε την προβλεπόμενη αντίδραση του ΚΚΕ, του ΠΑΜΕ και των λοιπών δημοκρατικών δυνάμεων, που θέλουν να ισχύει το προσφιλές τους δόγμα: πέντε-δέκα φωνακλάδες να επιβάλλουν με το «έτσι θέλω» τη γνώμη τους και να αποφασίζουν για λογαριασμό όλων των άλλων. Με το πληρεξούσιο του νταή και τη μεθοδολογία που οι ίδιοι καταδικάζουν στα «μορφώματα» της ακροδεξιάς. Βλέπετε, στο ιδεολογικό φάσμα όσο πηγαίνει κανείς προς τα αριστερά, κάποια στιγμή συναντά αυτούς που έρχονται από την εντελώς αντίθετη κατεύθυνση κραδαίνοντας διαφορετικού χρώματος μπαντιέρες.

Έπαινοι

"Μπράβο σας! Εύγε! Συγχαρητήρια που κάνατε όλα όσα σας παραγγείλαμε, δίκαια και άδικα, νόμιμα και παράνομα, λογικά και παράλογα. Εσείς που τα είχατε διαγράψει όλα, που είχατε σχίσει μνημόνια, που είχατε καταργήσει τα πάντα." Πλήθος τα εγκώμια των Ευρωπαίων στο χθεσινό Eurogroup. Καλώς ορίσατε, παιδιά της κυβέρνησης, στον υπαρκτό ρεαλισμό. Ελπίζουμε μόνο να θυμάστε τη βασική αυτή αρχή και όταν κάποτε θα κάθεστε στην άλλη μεριά του κοινοβουλευτικού φράχτη. Εκεί απ' όπου φωνασκούσατε τόσα χρόνια.

Τεμενάδες

Πολύς λόγος για την επικείμενη επίσκεψη Ερντογάν στην Ελλάδα, και δεν μπορούμε κι εμείς να την αγνοήσουμε. Σαφώς και θέλουμε την ειρηνική συνύπαρξη και την καλή γειτονία με όλους, ιδιαίτερα τους έγγιστα ημών. Ωστόσο, διατηρούμε ακόμη το δικαίωμα της γνώμης και της επιφυλακτικότητος. Λοιπόν, οι ιδιαιτερότητες της επίσκεψης αυτής είναι πολλές. Η χώρα που εκπροσωπεί και κυβερνά περιφρονεί και παραβιάζει μια σειρά από κανόνες και συμβάσεις του διεθνούς δικαίου στα πλαίσια των διεκδικήσεών της που αφορούν πρωτίστως και κυρίως μέρη της ελληνικής επικράτειας. Ο ίδιος έχει καταφέρει να αναδειχθεί σε ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα πρόσωπα της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής, με τις κάθε άλλο παρά δημοκρατικές πρακτικές του στο εσωτερικό (εκλεγμένος ων) και τις κάθε άλλο παρά συνετές εξωτερικές του κινήσεις. Έχει τσακωθεί πρακτικά με όλους, εκμεταλλεύεται όμως το στρατηγικό πλεονέκτημα της γεωγραφικής θέσης της χώρας του για να απαιτεί απ' όλους όσα τον συμφέρουν. Πονηρός; Σαν αλεπού, που βέβαια διατρέχει πάντα τον κίνδυνο να πιαστεί από τα τέσσερα, κατά την παροιμία. Με δεδομένη την διαρκή προκλητικότητά του, κάνουμε καλά που τον δεχόμαστε και τον προσκαλούμε; Ας το σκεφθούμε λίγο. Κι ακόμη, ας πούμε ότι μια επίσκεψη στην πρωτεύουσα είναι το μίνιμουμ που υπαγορεύει το πρωτόκολο. Στη Θράκη γιατί να τον πάμε; Επειδή το ζήτησε; Εκείνος μπορεί να ζητάει ό,τι θέλει, εμείς όμως δεν έχουμε υποχρέωση να του κάνουμε τα χατίρια (νάτο και το τούρκικό μου!). Γιατί να τον ενθαρρύνουμε να μιλάει για ‘τουρκική μειονότητα’; Μήπως κάποιος πρέπει να πει με τρόπο στον πολυχρονεμένο -- πάντα με διπλωματικό τρόπο! -- ότι υπάρχουν και μπλε γραμμές; Εκτός κι αν περιοριζόμαστε στις (ξεθωριασμένες) κόκκινες.