Υποχρεωτικότητα

 Ακόμη μια λέξη ήρθε στο προσκήνιο της καθημερινής μας επικοινωνίας και έγινε μήλο της έριδος μεταξύ ειδικών και μη. Φυσικά με αναφορά στον εμβολιασμό κατά της νόσου Covid-19. Εκεί που μιλούσαμε μόνο για δικαιώματα, ξαφνικά μας προέκυψαν, με ζόρικο τρόπο, και οι υποχρεώσεις. Ή τουλάχιστον αυτή η συγκεκριμένη υποχρέωση: ότι δηλ. κάποιοι άνθρωποι που λόγω δουλειάς έρχονται σε στενή επαφή με πολύ κόσμο, και μάλιστα με ανθρώπους ευάλωτους, όπως οι ηλικιωμένοι και οι πάσχοντες από διάφορα σοβαρά νοσήματα, πρέπει να είναι εμβολιασμένοι, μια και ο ιός με τις διάφορες κολλητικές ‘θυγατέρες’ του δεν λέει να μας αδειάσει τη γωνιά στο αμέσως ορατό μέλλον.
     Θα μπορούσε κανείς να επιχειρηματολογεί επί ώρες για το αν ένας εμβολιασμός μπορεί να επιβληθεί υποχρεωτικά, χωρίς να καταλήξει σε γενικά αποδεκτό συμπέρασμα. Ας θυμηθώ μια προσωπική εμπειρία. Το 1992, όταν ακόμη εργαζόμουν σε νοσοκομείο στην Ουαλία, έγινε υποχρεωτικός ο εμβολιασμός του ιατρικού προσωπικού για ηπατίτιδα Β. Ας σημειώσω ότι η νόσος αυτή δεν είναι επιδημική, αλλά επειδή μεταδίδεται από επαφή με σωματικά υγρά (π.χ. αίμα) αποτελεί δυνητικό επαγγελματικό κίνδυνο για το προσωπικό υγείας (ένας καθηγητής μου της Χειρουργικής -- αιωνία η μνήμη του -- είχε πεθάνει μερικούς μήνες μετά την αποφοίτησή μας από ηπατίτιδα που κόλλησε από μικροτραυματισμό στο χειρουργείο).  Έκτοτε, όσες φορές επέστρεψα στη Βρετανία για θερινή εργασία μου ζητήθηκε πιστοποιητικό εμβολιασμού ή εξέταση αντισωμάτων. Χωρίς αυτό δεν θα μπορούσα να δουλέψω. Συνεπώς η ιδέα του υποχρεωτικού εμβολιασμού δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο στον χώρο μας.
     Στις διάφορες συζητήσεις που γίνονται ανακινείται και το ερώτημα των κυρώσεων για τον μη εμβολιασμό. Κακά τα ψέματα: δημόσια υποχρέωση χωρίς ποινή παύει να είναι υποχρέωση. Η αναφορά στο ‘φιλότιμο’ ή τον πατριωτισμό των Ελλήνων (άρθρο 120 του τρέχοντος Συντάγματος) αποτελεί απλώς γραφικό ρομαντισμό. Έλα όμως που ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της Ελληνικής δημόσιας ζωής στη μεταπολιτευτική περίοδο είναι η ατιμωρησία! Έχουμε ξαναγράψει για το ζήτημα και τα παραδείγματα αφθονούν γύρω μας. Προειδοποιήσεις και απειλές δεν έχουν κανένα απολύτως νόημα αν μένουν ανεκπλήρωτες: θυμίζουν τον σκύλο που γαυγίζει αλλά δεν δαγκώνει. Κάποια στιγμή επιτέλους πρέπει να μάθουμε να επωμιζόμαστε την ευθύνη και τις συνέπειες των αποφάσεων και των πράξεων ή παραλείψεών μας.