Καιρός άστατος

Παρασκευή πρωί. Εν μέσω της συνηθισμένης εργασίας δέχομαι ένα τηλεφώνημα από παλαιό και έμπειρο συνάδελφο, άλλης ειδικότητος. «Θέλω να δεις μια κυρία, πρώην προϊσταμένη. Έχει κάτι αδένες στον τράχηλο και μια περίεργη αξονική». Μου διαβάζει αναλυτικά το πόρισμα: το ‘περίεργη’ ακούγεται σαν ευφημισμός, δυστυχώς η διάγνωση φαίνεται δεδομένη από το τηλέφωνο. «Πότε μπορείς;» Σήμερα το απόγευμα. «Ξέρεις, δεν της έχουμε πει τίποτε—μια φλεγμονή, τα γνωστά. Δεν θα της δώσω τη γνωμάτευση της αξονικής, μόνο τις εικόνες». Εντάξει, το έχουμε ξαναδεί το έργο αυτό. Το ραντεβού κλείνεται.
     Παρασκευή απόγευμα. Μήνας Ιούνιος, αλλά ο καιρός θυμίζει Μάρτιο ή Σεπτέμβριο. Συννεφιά που μας υπόσχεται και συνέχεια. Ενώ παρκάρω αρχίζει να ρίχνει κάτι παραπάνω από ψιχάλα, όχι όμως και νεροποντή. Προς τη μεριά της παραλίας λάμπει ο ήλιος. Ό,τι και νάναι θα περάσει. Άστατος καιρός, μας είχαν προειδοποιήσει, με κατά τόπους βροχές και καταιγίδες. Όσο να φτάσω στο ιατρείο, ούτε δέκα λεπτά, έχει σταματήσει.
     Η πρώην προϊσταμένη έρχεται πρώτη, πολύ νωρίτερα από την ώρα που της έδωσα, αλλά τι πειράζει; Έχουμε άνεση χρόνου. Μου κάνει εντύπωση η ευγένεια και η ψυχική της ηρεμία. Γαλήνιος άνθρωπος, καλή ψυχή, κουβεντιάζουμε άνετα, βρίσκουμε κοινό σημείο αναφοράς ένα γνωστό μεγάλο μοναστήρι. Τελείως ελεύθερο ιστορικό, που δυστυχώς καλούμαι να ανατρέψω με βάση τα ευρήματα. Εκείνοι οι σκληροί λεμφαδένες δεν δίνουν καλή αίσθηση, όσο για την αξονική… Ολοκληρώνω τη ρουτίνα της κλινικής επίσκεψης: ιστορικό, εξέταση, σπιρομέτρηση, ακτινογραφίες. Ώρα για εξηγήσεις, για την προειδοποιητική βολή. «Έχετε μια στένωση στην αριστερή πλευρά, που θα πρέπει να εξετάσουμε με βρογχοσκόπηση». Ούτε πανικός ούτε αδιαφορία. Πολύ ήρεμα, χωρίς ταραχή, με ρωτάει: «Αν είναι κάτι κακό τι θα κάνουμε;» Μέσα μου τη συγχαίρω, ενώ συγχρόνως σκέφτομαι ότι συχνά οι γιατροί αποφεύγουν τα δυσάρεστα για να μην ταράξουν τους ασθενείς, την ώρα που οι ίδιοι οι άρρωστοι υποπτεύονται πολύ περισσότερα. Με το να μη συζητούμε μαζί τους ανοιχτά τους αφήνουμε στην αμφιβολία και αυξάνουμε την ανησυχία τους. «Ας διαπιστώσουμε πρώτα τι συμβαίνει», της λέω. «Υποψίες μπορεί να έχουμε, αλλά θέλουμε και αποδείξεις». Συμφωνεί. «Γιατρέ, όπως και να έχει το πράγμα, ο Θεός ξέρει». Συμφωνώ κι εγώ, είναι η καλύτερη δυνατή απάντηση. Ες αύριον.
     Τα υπόλοιπα της ημέρας είναι σχετικά απλά πράγματα. Άσθμα σε διάφορες παραλλαγές, μια πνευμονία που θυμίζει αυτοάνοση πάθηση, διαγνωστικά προκλητική αλλά χωρίς να γεννά δυσάρεστα συναισθήματα. Ο άστατος καιρός έχει στρώσει για το βράδυ, και ο σύντομος περίπατος ως το αυτοκίνητο είναι ιδιαίτερα ευχάριστος. Όσο δεν σκέφτομαι εκείνη την αξονική.
     Σάββατο πρωί. Το πρωινό μνημόσυνο μιας παλαιάς συνομήλικης ασθενούς μου θυμίζει τα όρια της ζωής και των θεραπευτικών δυνατοτήτων μας. Ακολουθεί η επίσκεψη στην κλινική. Ο καρκινοπαθής άρρωστός μου δεν έχει πλέον πυρετό, αλλά η γενική του κατάσταση φθίνει. Άστατος ο καιρός και γι’ αυτόν, μόνο συμπωματική ανακούφιση μπορούμε να του προσφέρουμε, ‘το δε περισσόν εκ του πονηρού’. Άλλος παλιός άρρωστος έχει εισαχθεί ξανά: τον θυμάμαι από το καλό κρασί που φτιάχνει. Οι ακτινολογικές εικόνες που τον συνοδεύουν είναι απειλητικές, αλλά το προηγούμενο ιστορικό του εγείρει την πιθανότητα υποτροπής μιας προηγούμενης καλοήθους πάθησης που είχε ανταποκριθεί στη θεραπεία. Το λέω στον ίδιο και τους δικούς του: ο ήλιος βγαίνει γι’ αυτούς πίσω από τα σύννεφα που τους κατέτρυχαν τις τελευταίες ημέρες.
     Έχει φτάσει η ώρα για τη βρογχοσκόπηση. Η άρρωστή μου βρίσκεται εκεί από νωρίς, ήρεμη όπως χθες, κι αυτό κάνει τη δουλειά μας πολύ πιο εύκολη. Το τεχνικό μέρος δεν παρουσιάζει προβλήματα, αλλά τα ευρήματα ενισχύουν τις υπόνοιες και την απαισιόδοξη χθεσινή εντύπωση. Χαμηλή νέφωση στον ιατρικό ορίζοντα. Τελειώνουμε, η γυναίκα ξυπνάει από την ελαφρή νάρκωση, μας ευχαριστεί, συμφωνούμε να αφήσουμε κάθε συζήτηση για το πρόβλημα στην άκρη μέχρι να πάρουμε τα αποτελέσματα του εργαστηρίου. «Γιατρέ, όταν έλθετε στο μοναστήρι, περάστε και από το σπίτι μας για καφέ και πίτα». Το υπόσχομαι, ελπίζοντας ‘παρ’ ελπίδα πάσαν’ να μπορέσω και να το πραγματοποιήσω. 
     Πριν φύγω χτυπάει το τηλέφωνο. Μου ζητούν μια επίσκεψη στο σπίτι. Ενενήντα ετών, με βαριά άνοια, δεν μετακινείται, βράζει λίγο η αναπνοή, παίρνει αντιβίωση. «Δεν είναι βιαστικό, όταν μπορέσετε». Αφήνω ανοικτό το ραντεβού, τώρα μας περιμένει η θάλασσα. Είναι τρεις το μεσημέρι όταν βρισκόμαστε στην παραλία για την πρώτη, ψυχρή αλλά αναζωογονητική βουτιά της φετινής χρονιάς. Ο άστατος καιρός κλίνει προς το καλύτερο, οι ιατρικές εκκρεμότητες περνούν στο περιθώριο της σκέψης. Ύπνος υπαίθριος, αλλά μας ξυπνάει ήχος ανέμου που ριπίζει τα φοινικόκλαδα. Λες να βγάλει μπουρίνι; Ώρα να φεύγουμε. Ήλιος και πάλι, πίσω και πάνω από κάθε σύννεφο. Όπως και στη ζωή μας.