Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2025

Αλήθειες ἐκ μέρους

Εδώ και μήνες τα μέσα ενημέρωσης φρόντισαν να προαναγγείλουν και να διαφημίσουν το αναμενόμενο βιβλίο του πρώην πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον καβαφικό τίτλο ‘Ιθάκη’ που κυκλοφόρησε επίσημα χθες. Οπωσδήποτε η γνώμη ενός πολιτικού για μια ιστορική περίοδο ιδιαίτερα κρίσιμη για τη χώρα έχει το δικό της ενδιαφέρον για ένα ευρύ ακροατήριο, πολιτικό και δημοσιογραφικό. Τα σχόλια και οι κριτικές εκδηλώθηκαν πολύ πριν ακόμη φανεί το τελικό κείμενο, και βέβαια δεν πρόκειται να σταματήσουν για αρκετό διάστημα. Το κατ’ εμέ, έχω αρκετά βιβλία που περιμένουν υπομονετικά τη σειρά τους για ανάγνωση, δεν θα προσθέσω και άλλες εφτακόσιες σελίδες. Ωστόσο σημειώνω κάποιες γενικές παρατηρήσεις. Θα ήταν εντελώς απίθανο για έναν πολιτικό να κάνει πλήρη και ειλικρινή δημόσια εξομολόγηση, όπως θα ήθελαν οι επικριτές του. Ακόμη και αν το ήθελε, η οπτική του γωνία ως εσωτερικού παρατηρητή δεν θα επέτρεπε μια απόλυτα αντικειμενική θεώρηση των γεγονότων (το ίδιο βέβαια ισχύει και για όλους τους απέναντι: και αυτοί βλέπουν μιαν άλλη πλευρά ο καθένας). Επιπλέον, αυτός που καταθέτει μια γραπτή μαρτυρία για τα πεπραγμένα του συνήθως τα εξωραΐζει για να βελτιώσει την υστεροφημία του, ενώ σφάλματα και αστοχίες τα μοιράζεται με τους συνεργάτες του («Μαζί τα κάναμε») ή τους τα φορτώνει στο ακέραιο, προκαλώντας έτσι τις δικές τους αντιδράσεις (αμυντικές, επιθετικές, σχετλιαστικές ή πικρόχολες). Συνεπώς, για να χρησιμοποιήσω τη φράση του γράψαντος, το βιβλίο μπορεί να λέει «τη δική του αλήθεια» που δεν ταυτίζεται αναγκαστικά με την πραγματικότητα. Όπως και για τόσα άλλα θέματα, έχει και εδώ εφαρμογή το «ἐκ μέρους γινώσκομεν», είτε ηθελημένα είτε ακούσια, ενώ ο κάθε αναγνώστης το κρίνει με τη δική του «ἐκ μέρους» γνώση ή μεροληψία. Άχρι καιρού.

Δεν υπάρχουν σχόλια: