Ρεαλισμός

 Αυτές τις μέρες τελείωσα το βιβλίο του Α. Παπαχελά ‘Ένα σκοτεινό δωμάτιο 1967-1974’, που αναφέρεται στα γεγονότα που οδήγησαν στο πραξικόπημα της χούντας κατά του Μακαρίου και την εισβολή του ‘Αττίλα’ στην Κύπρο τον Ιούλιο του 1974. Δίνει πολλά στοιχεία για τους ποικίλους ρόλους που διαδραμάτισαν οι διάφοροι εγχώριοι και ξένοι πρωταγωνιστές, τόσο στο προσκήνιο όσο και στο παρασκήνιο, εγείροντας συγχρόνως και ερωτηματικά για τον βαθμό υπαιτιότητας του καθενός στην εξέλιξη της ιστορίας. Ωστόσο αφήνει την αδιαμφισβήτητη εντύπωση ότι υπήρξε αμερικανική παρεμπόδιση της Ελλάδας να αντιδράσει στην εισβολή, ενώ δεν έγινε καμία προσπάθεια αντίστοιχης παρεμπόδισης της ίδιας της εισβολής. Το κύριο κριτήριο των αποφάσεων από πλευράς ΗΠΑ ήταν να μην προκληθεί ελληνοτουρκικός πόλεμος από τη μία και να μη στραφεί πεισματικά η Τουρκία προς την πλευρά της τότε Σοβιετίας από την άλλη. Το τίμημα ήταν να της επιτρέψουν να κρατήσει όσο μέρος της Κύπρου μπορέσει να καταλάβει. Τόσο απλά, τόσο κυνικά.

     Θα έλεγε βέβαια κάποιος ότι το να οδηγηθούμε σε ελληνοτουρκικό πόλεμο υπό μία χουντική ηγεσία που τελούσε πλέον υπό κατάρρευση δεν θα ήταν το καλύτερο δυνατό σενάριο, με καμία εγγύηση για αίσιο τελικό αποτέλεσμα. Δυστυχώς όμως το παραπάνω συμπέρασμα εξακολουθεί να φαίνεται ολοκάθαρα και στις μέρες μας: οι ανατολίτες ‘σύμμαχοί’ μας έχουν το ελεύθερο και την ανοχή των ‘μεγάλων’ να παραβιάζουν κατάφωρα διεθνές δίκαιο και κανόνες καλής γειτονίας και να κλιμακώνουν το νταηλίκι τους, πατώντας ταυτόχρονα και στις δυο μεριές του φράχτη, εκβιάζοντας και απειλώντας να αποσταθεροποιήσουν όλη την περιοχή αν δεν γίνει το δικό τους. Και η βορειοατλαντική συμμαχία, αντί να τραβήξει το αυτί του σουλτάνου και να του κόψει τον βήχα, του κάνει τεμενάδες και του δίνει ανταλλάγματα για να μην… αγριέψει και ξεφύγει απ’ το μαντρί. Τι είδους υποστήριξη να περιμένει κανείς από τέτοιους ‘συμμάχους’ σε μια (Θεός φυλάξοι!) κρίση στο Αιγαίο;