Άρνηση

Κάθε τόσο κάποιος ‘επώνυμος’ (επιστήμονας, συγγραφέας, ηθοποιός, τέλος πάντων... ‘κάποιος’) βγάζει μια διακήρυξη για την μη ύπαρξη του Θεού. Η μόδα δεν άφησε απ’ έξω και τον γνωστό φυσικό Στήβεν Χώκινγκ που, όπως διαβάζω, δήλωσε ότι «η Μεγάλη Έκρηξη [το λεγόμενο Big Bang] δεν χρειαζόταν τον Θεό» [ΕΔΩ]. Έχω ξαναγράψει ότι μου φαίνεται παράδοξο και παράλογο να αγωνίζεται κάποιος να αποδείξει ότι κάτι που δεν πιστεύει δεν υπάρχει. Για παράδειγμα, ξεκινώντας ο Κολόμβος να διαπλεύσει τον ωκεανό πίστευε ότι κάπου (οπουδήποτε) θα φτάσει. Αν ήταν εκ των προτέρων πεπεισμένος ότι δεν επρόκειτο να φτάσει πουθενά, πιθανώτατα δεν θα ξεκινούσε το εγχείρημα. Ας αφήσουμε όμως αυτή τη σκέψη, και ας αναλογισθούμε ότι, παρά τα εξελιγμένα επιστημονικά μέσα που διαθέτουμε, η προσπάθεια ημών των ανθρώπων να ερμηνεύσουμε το Σύμπαν και τη δημιουργία του μοιάζει μ' εκείνη που θα έκανε κάποιος να αναλύσει π.χ. το φως χρησιμοποιώντας σφυρί και σκαρπέλο.

     Γιατί τελικά κάποιος αρνείται να πιστέψει; Από εγωισμό; Από αδυναμία να δεχθεί όρια στην (ψευδ)αίσθηση της παντογνωσίας και παντοδυναμίας του; Ή μήπως από τον ενδόμυχο φόβο μπροστά στην ευθύνη που θα του ζητηθεί αν διαπιστώσει ότι υπάρχει Κάποιος Άλλος; Ίσως η τελευταία εξήγηση να είναι η πιο πιθανή: η προσωπική σχέση δημιουργεί ευθύνες και υποχρεώσεις--αυτό που ονομάζουμε ηθικό νόμο. Απέναντι σε απρόσωπες, μηχανιστικές ‘ανώτερες δυνάμεις’ ή ‘φυσικούς νόμους’ δεν έχουμε καμιά ηθική υποχρέωση, πέρα από τον φόβο για τις μηχανιστικές τους συνέπειες (αν αψηφήσω τον νόμο της βαρύτητος, θα γίνω κομμάτια). Ο ηθικός νόμος δεν έχει τέτοιες άμεσες συνέπειες, γι’ αυτό και η τήρησή του είναι υπόθεση προσωπικής επιλογής και σεβασμού προς Αυτόν που τον έγραψε στις καρδιές των ανθρώπων. Αν δεν αποδεχόμαστε τον νόμο αυτό, αποτελεί τυπική συμπεριφορά απώθησης να υποστηρίζουμε ότι δεν υπάρχει ο Δημιουργός του, ώστε να μη φέρουμε ευθύνη. Όπως νομίζουμε.