Εκεχειρία

Ολυμπιακή χρονιά φέτος, και ήδη παρακολουθούμε ενδιαφέροντα αγωνίσματα (ενόργανη γυμναστική, κωπηλασία, μπάσκετ, κολύμβηση, ξιφασκία…). Ακούσαμε και διάφορα εγκώμια για Ολυμπιακά ιδεώδη, καθώς και κάποιες φευγαλέες αναφορές στην έννοια του τίτλου. Ως εδώ ήταν.

     Τα λεξικά ετυμολογούν την εκεχειρία από το έχω+χειρ, δηλ. συγκρατώ τα χέρια μου από βιαιοπραγίες. Στην κλασική εποχή Ολυμπιακή εκεχειρία ήταν η παύση των εχθροπραξιών κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων. Φαντάζομαι ότι αυτό γινόταν τόσο για θρησκευτικούς/θεωρητικούς λόγους (οι αγώνες ήταν μέρος ιερών τελετών, διεξάγονταν σε ατμόσφαιρα ειρήνης και αναδείκνυαν αυτά που ενώνουν τους ανθρώπους και όχι αυτά που τους χωρίζουν), όσο και για πρακτικούς (οι άνδρες δεν μπορούσαν να βρίσκονται ταυτόχρονα στο πεδίο της μάχης και στο στάδιο).

     Αυτά βέβαια ίσχυαν στην αρχαιότητα. Σήμερα από τους Ολυμπιακούς αγώνες έχει μείνει πρωτίστως το όνομα, ενώ πολλά από τα λεγόμενα Ολυμπιακά ιδεώδη έχουν λησμονηθεί στο γνωστό χρονοντούλαπο. Οι αγώνες αποτελούν ένα παγκόσμιο αθλητικό γεγονός, πολυδάπανο τόσο στη διοργάνωση όσο και στα έπαθλα (ο αρχαίος κότινος έχει αντικατασταθεί από μεγάλα οικονομικά συμβόλαια για τους επιτυχημένους αθλητές). Ωστόσο, ας μείνουμε στην έννοια της εκεχειρίας. Από το Παρίσι 2024 απουσιάζει η Ρωσία (ορθώς, λόγω των διεθνών κυρώσεων που της έχουν επιβληθεί), είδαμε όμως στην παρέλαση του Σηκουάνα τις ομάδες της Ουκρανίας, της Παλαιστίνης και του Ισραήλ. Αυτοί δεν είναι εμπόλεμοι; Απ’ όσο ξέρω, οι αρχαίοι δεν έκαναν διάκριση ανάμεσα σε επιθετικούς και αμυντικούς πολέμους στο θέμα αυτό: αν ήσουν σε πόλεμο, ή έπαυες τον πόλεμο ή δεν μετείχες στους αγώνες. Εδώ έχουμε φαινόμενα συνεχών αμοιβαίων βομβαρδισμών, ακόμη και δολοφονιών με επίσημη κρατική έγκριση μέσα σε ξένες χώρες, και δεν γίνεται κουβέντα για εκεχειρία. Θα πείτε: ψιλά γράμματα. Ίσως όμως ένας αποκλεισμός όλων των εμπολέμων να αποτελούσε ένα ακόμη κίνητρο για κάποια προσπάθεια ειρήνευσης. Έστω για το φαίνεσθαι.

     Αλλά μάλλον είμαι υπερβολικά αιθεροβάμων.