Αυτείδωλον

Η αρθρογραφία των ημερών περιλαμβάνει ποικίλα σχόλια και κριτικές για την ταινία ‘Ενήλικοι στην αίθουσα’ του Κώστα Γαβρά που κυκλοφόρησε πρόσφατα [διαβάστε ενδεικτικά τη Μ. Κατσουνάκη]. Πρόκειται, αν δεν το ξέρετε, για κινηματογραφική μεταφορά του ομότιτλου βιβλίου του πάλαι ποτέ υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, που όπως φαίνεται έβλεπε από τότε τον εαυτό του ως ήρωα βιβλίου και ταινίας. Νάρκισσος μόνο ή κάτι περισσότερο; Ο άγιος Ανδρέας Κρήτης χρησιμοποιεί στον Μεγάλο Κανόνα μια πανέμορφη λέξη: «αυτείδωλον εγενόμην». Έγινα ο ίδιος το είδωλο, το αποκλειστικό αντικείμενο λατρείας για τον εαυτό μου. Κάθε λέξη, κίνηση, ενέργεια περιστρέφεται γύρω από τις πτώσεις της προσωπικής αντωνυμίας του πρώτου ενικού προσώπου: εγώ, εμού εμοί, εμέ. Η απουσία του πληθυντικού της μεγαλοπρεπείας δεν  μειώνει, αντίθετα υπογραμμίζει την αυταρέσκεια, τον αυτοθαυμασμό, το «δοξάστε με!» του μακαρίτη Χάρυ Κλυν. Και η ελληνική πολιτεία της περιόδου ΣΥΡΙΖΑ, αποτιμώντας το έργο του σύγχρονου ‘ναρκίσσου’, χρηματοδότησε αδρά το γύρισμα της ταινίας που ‘αγιογραφεί’ το είδωλο που μας βούλιαξε στο χρέος με τις εγωκεντρικές ιδιορρυθμίες του στο δύσκολο πρώτο εξάμηνο του 2015 (630 χιλιάδες ευρώ ήταν η ονομαστική επιδότηση προς τον σκηνοθέτη για την ταινία, αν και λέγεται ότι τελικά του έδωσαν πολύ περισσότερα). Χώρια που ο ‘ήρωας’ εισπράττει δικαιώματα τόσο για το βιβλίο όσο και για την ταινία (θα τα δούμε άραγε στο πόθεν έσχες του τώρα που είναι και αρχηγός κόμματος;).
     Δεν έχω απολύτως κανένα οικονομικό ή άλλο συμφέρον ούτε κάνω διαφήμιση, αλλά διαβάστε την ‘Τελευταία μπλόφα’ για να πάρετε μια ιδέα για το πόσο ερασιτεχνικά και επιπόλαια (λίαν επιεικώς) λειτουργούσε όχι μόνο ο συγκεκριμένος πρωταγωνιστής αλλά και ολόκληρη η κυβέρνηση την κρίσιμη εκείνη εποχή, και πώς γλιτώσαμε από το χάος που απειλεί σήμερα τη Βρετανία με το επικείμενο Brexit.  Κι αν κανείς αντιτείνει ότι «τέλος καλό, όλα καλά», θα έλεγα (με ιατρικούς όρους) ότι δεν χρειάζεται να περάσω ο ίδιος το έμφραγμα για να προσπαθώ στη συνέχεια να το αποφύγω ή να διορθώσω τις συνέπειες. Προτιμώ να πάρω τα μέτρα μου πριν φτάσω στην Εντατική, όσο τουλάχιστον εξαρτάται από μένα. Όμως η πείρα δείχνει ότι πάντα εξαιρούμε τον εαυτό μας («εγώ δεν έχω ανάγκη, δεν θα πάθω τίποτε, όλοι οι άλλοι να προσέχουν!»). Τα ‘νεκροταφεία’ της ιστορίας είναι γεμάτα από τέτοιους ήρωες και σωτήρες διαφόρων εποχών που φρόντισαν, όσο ζούσαν ακόμη, να γράψουν το όνομά τους με κεφαλαία, έστω και στο μαύρο κατάστιχο.