Ανασκαλέματα

Ώρα δώδεκα και μισή. Η προγραμματισμένη πρωινή εργασία έχει πάρει τέλος. Όχι σοβαρά πράγματα. Δυο άρρωστες μέσα, η μία φεύγει για άλλη μια φορά. Η αντοχή του ανθρώπινου οργανισμού είναι εκπληκτική. Πόσες φορές τα τελευταία χρόνια μας φάνηκε ότι η συγκεκριμένη κυρία έφτασε στα όριά της, και κάθε φορά ανανήπτει και μας αποχαιρετά, αν όχι σε τελείως φυσιολογική κατάσταση, τουλάχιστον σε ικανοποιητική ισορροπία με τα πολλά προβλήματα υγείας που κουβαλάει. Άρα, οφείλουμε να επιμένουμε, τουλάχιστον εκεί που η προηγούμενη εμπειρία το υπαγορεύει. Δεν σπεύδουμε να καταδικάσουμε κανέναν αν τα πράγματα δεν δείξουν διαφορετικά.
     Η άλλη, παλιά γνωστή κι αυτή, με τελείως διαφορετικό πρόβλημα, με συχνές υποτροπές και ατελέσφορες λύσεις στο παρελθόν, έφτασε στην ανάγκη για μια ριζική χειρουργική παρέμβαση. Σε άβολη γι’ αυτήν χρονική στιγμή, ενώ είχε σχεδιασμένο έναν γάμο και μια μετανάστευση. Δυστυχώς οι αρρώστιες δεν κοιτούν το ημερολόγιο, δεν λαμβάνουν υπόψη τις τρέχουσες συνθήκες, δεν μας ρωτούν πότε θέλουμε να μας χτυπήσουν την πόρτα (και ποιος δεν θα απαντούσε εμφατικά «Ποτέ!» σε τέτοιο ερώτημα;). Ωστόσο, μετά το αρχικό σοκ και τις όποιες προσπάθειες για συντηρητική τακτική και αποφυγή του αναπόφευκτου, η απόφαση πάρθηκε με κοινή συναίνεση όλων των ενδιαφερομένων, τα κοινωνικά γεγονότα αναβλήθηκαν δεόντως και η επέμβαση έγινε. Τώρα ελπίζουμε σε οριστική αποκατάσταση, ώστε η υπόλοιπη ζωή να περάσει πάλι στην κανονική της τροχιά. Και να φάμε και τα κουφέτα εν καιρώ.
     Ακολουθεί μια κοινωνική επίσκεψη. Παλαιός και σεβάσμιος γνώριμος έχει εισαχθεί για επέμβαση άλλης ειδικότητος. Με την ευκαιρία βλέπουμε τα της ειδικότητός μου, συζητούμε λίγο για κοινά ενδιαφέροντα, μνημονεύουμε γνωστούς, ζώντες και προαπελθόντες, εύχομαι καλή επιτυχία, υπόσχομαι να ξαναπεράσω να τον δω μετά το χειρουργείο. Είθε να πάνε όλα καλά.
     Καθ’ οδόν για το γραφείο με χαιρετά ένας κύριος στο σαλόνι. «Πώς από εδώ;» τον ρωτώ αφελώς. «Μα, έχουμε ραντεβού μαζί!» απαντά με μια έκπληξη που καταφέρνει να κρύψει συμβατικά. Κρύβω κι εγώ την αμηχανία για την αμνησία μου κάτω από ένα χαμόγελο κι ένα φραστικό αστείο, περνούμε στο γραφείο. Το πρόβλημά του φαίνεται να έχει μπει σε σειρά, τώρα χρειάζεται υπομονή και επιμονή με τη θεραπεία ώστε να μη γυρίσουμε πάλι στα ίδια. Δόξα τω Θεώ.
     Τηλεφώνημα από τον πρώτο όροφο. Ο ασθενής που περίμενα από χθες έχει έλθει. Νευρολογική η αφορμή, ωστόσο υπάρχει και το ενδεχόμενο κάποιου συστηματικού προβλήματος που άπτεται και της δικής μου δικαιοδοσίας. Τον εξετάζω, φυσιολογικά τα ευρήματα, αναγκαστικά θα χρειασθεί κάποια εξελιγμένη απεικονιστική εξέταση. Η πραγματικότητα είναι ότι, όσο κι αν εκθειάζουμε την παραδοσιακή κλινική προσέγγιση, αυτή δεν μπορεί να μας βοηθήσει πέρα από ένα ορισμένο σημείο: χρειαζόμαστε και την σύγχρονη τεχνολογία, αρκεί αυτή να ακολουθεί την κλινική σκέψη και να καθοδηγείται από αυτήν (και όχι το αντίστροφο), ώστε να μπορούμε να ερμηνεύουμε τα ευρήματά της ορθά και να μην εκτρεπόμαστε σε ‘κυνήγι ανεμομύλων’ ως άλλοι δονκιχώτες της ιατρικής.
     Σ’ ένα διάλειμμα της περιπλάνησης αυτής τηλεφωνώ στο εργαστήριο μεγάλου δημόσιου νοσοκομείου. Η αναζήτηση στο αρχείο μιας χειρουργικής βιοψίας που είχε ληφθεί πριν αρκετά χρόνια απέδωσε, και η ευγενέστατη διευθύντρια (με την οποία γνωριζόμαστε μόνο τηλεφωνικά από χθες) έχει όλη την καλή διάθεση να μας την παραχωρήσει για έναν επανέλεγχο που χρειάζεται για την περαιτέρω θεραπεία του αρρώστου. Η θετική εντύπωση που αφήνει μια γόνιμη συζήτηση με συνάδελφο άλλης ειδικότητας, που γίνεται με καλή πίστη και από τις δυο πλευρές, αξίζει να υπογραμμισθεί: κανένας δεν διεκδικεί ανωτερότητα σε γνώσεις ή κύρος, όλοι προσπαθούν να συμβάλουν για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Πόσο αλλάζει η διάθεση όλων μας όταν συναντούμε τέτοιες θετικές συμπεριφορές, που μας παροτρύνουν να κάνουμε κι εμείς το κάτι παραπάνω! Μακάρι πάντα να βλέπουμε την καλή πλευρά των πραγμάτων και να ανταποκρινόμαστε ανάλογα.
     Ξεκίνησα την απαρίθμηση αυτή με σκοπό να ασχοληθώ με κάτι πιο ανάλαφρο, όπως να σας ξεναγήσω στα διάφορα ‘σκουπίδια’ που διακοσμούν την επιφάνεια του γραφείου μου. Στην πορεία τα διδάγματα της ημέρας αποδείχθηκαν πιο ουσιαστικά. Από κάθε διαπροσωπική επαφή, ακόμη και τη μικρότερη και την πιο ασήμαντη, κάτι μπορεί να μάθει κανείς. Σταματώ λοιπόν εδώ, για να μη χαλάσω την ατμόσφαιρα.