Η ομαδική εκτέλεση των υπευθύνων και των σκιτσογράφων του γαλλικού σατιρικού περιοδικού ‘Charlie Hebdo’ από φανατικούς ισλαμιστές μ’ έκανε να ξανασκεφτώ κάποια πράγματα που με είχαν προβληματίσει ξανά στο παρελθόν με αφορμή ανάλογα περιστατικά σε διάφορες χώρες. Λοιπόν, έχουμε δυο χωριστά ζητήματα, που φτάνουν να διαπλέκονται και να φτιάχνουν έναν σύγχρονο Γόρδιο δεσμό.
Από τη μία μεριά δολοφονικός φανατισμός. Δεν υπάρχει κανένα ελαφρυντικό, καμιά δικαιολογία για την εν ψυχρώ εκτέλεση ανθρώπων, οποιασδήποτε εθνικότητας, επαγγελματικής τάξης, φυλής, ιδιότητας... , από άλλους «ανθρώπους» που ενεργούν κι αυτοί κινούμενοι από οποιαδήποτε μονομανία, ιδεολογία, θρησκοληψία... Τελεία.
Από την άλλη, μια ιδιόρρυθμη ερμηνεία της ελευθερίας της έκφρασης, που γίνεται ελευθερία του σαρκασμού, της λοιδορίας, της βίαιας χυδαιοποίησης όσων κάποιοι άλλοι άνθρωποι (σωστά ή λάθος, αδιάφορο) θεωρούν ανώτερα, άξια σεβασμού και τιμής. Σ’ έναν κόσμο που κατά τα άλλα κόπτεται για την πολιτική ορθότητα, που δεν χάνει ευκαιρία να παραθέτει άκομψα διπλές αντωνυμίες και άρθρα (ο/η, του/της) μην τύχει και κατηγορηθεί για σεξισμό, που καταδικάζει κάθε είδους διάκριση και μειωτική έκφραση για άλλους με βάση φυλή, φύλο, σεξουαλικό προσανατολισμό, ηλικία, εθνικότητα κτλ, όταν η συζήτηση φτάνει στη θρησκεία ξαφνικά η πολιτική ορθότητα πάει περίπατο και η γενική τάση είναι η εξύβριση, η περιφρόνηση, η απαξίωση, και (δυστυχώς, κυριολεκτικά) όποιον πάρει ο Χάρος. Και αυτό θεωρείται χιούμορ, και ουαί και αλίμονο σε όποιον δεν γελάει. Πώς να συμβιβάσουμε αυτές τις δυο τάσεις;
Στις οδηγίες που δίνονται σε όσους κάνουν διαλέξεις, μαθήματα κτλ. σε διεθνές κοινό περιλαμβάνεται η συμβουλή γενικά να αποφεύγουν τα αστεία, διότι το περιεχόμενό τους μπορεί ακούσια να είναι προσβλητικό για ένα εθνικά ή θρησκευτικά διαφορετικό ακροατήριο. Ακόμη, συχνά μετά από κάποιο δραματικό γεγονός ακούμε να συνιστάται 'αυτοσυγκράτηση' στις αντιδράσεις. Αν καθένας που εκφέρει δημόσιο λόγο, προφορικό ή γραπτό, λεκτικό ή σκιτσογραφικό, υπολόγιζε τις δυνητικές συνέπειες των πράξεών του και έβαζε ο ίδιος όρια στην ελευθεριότητά του, ίσως κάποια από τα τραγικά συμβάντα που έχουμε κατά καιρούς δει να είχαν αποτραπεί.
Μια σκέψη κάνω, όσο γίνεται πιο ελεύθερα.
2 σχόλια:
"Η ελευθερία του ενός σταματά εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου". Ρητό αποδιδόμενο στον Μπίσμαρκ.
Δεν είμαι οπαδός του να προσβάλει κανένας κανέναν, αλλά δεν μπορώ να δεχτώ και την αυτοδικία ως μέσον "τακτοποίησης" των προσβολών.
Δεν πιστεύω πως μπορεί να επιβληθεί λογοκρισία. Από την άλλη δεν πρέπει να πέσουμε στην παγίδα του φανατισμού απ' όπου και αν προέρχεται. Άλλωστε οι εκατέρωθεν φανατικοί αυτό ακριβώς επιδιώκουν, "τον πόλεμο των δυο κόσμων". Σίγουρο είναι πως όποιος θέλει να ζει σε ένα κράτος, θα πρέπει να σέβεται τις αρχές του και αυτό πρέπει να κάνουν και οι μουσουλμάνοι, είτε τους αρέσει είτε όχι!
Γι' αυτό μίλησα για δυο προβλήματα. Και για "λογοκρισία" που επιβάλλει εκούσια ο καθένας στον εαυτό του, σεβόμενος όλους τους υπόλοιπους.
Δημοσίευση σχολίου