Ψευδαισθήσεις

«Τι βαθμούς πήρες;»
    «Είκοσι σε όλα, εκτός από ένα 17». 

    Θα γίνω άραγε κακός αν σχολιάσω ότι περισσότερο πιστεύω αυτό το δεκαεφτάρι από όλα τα εικοσάρια, και ότι αυτό πιθανώς έχει μεγαλύτερη αντικειμενική αξία; Πώς μια μέρα θα μιλήσει κανείς στα παιδιά αυτά για ‘αξιοκρατία’ ή για ‘αξιολόγηση’ όταν θεωρείται εκ των προτέρων δεδομένο ότι μόνο το ‘άριστα’ υπάρχει και ότι αυτό είναι ‘κατακτημένο δικαίωμα’ από την πρώτη μέρα στο σχολείο (τη απαιτήσει των γονέων και τη συνεργία των παιδαγωγών), χωρίς κανένα κόπο ή προσπάθεια και χωρίς κάποιου είδους κρίση και σύγκριση; Μετά από 10-20 χρόνια σπουδών με εξασφαλισμένη την ‘πρωτιά’, μπορεί κανείς να εισαγάγει κριτήρια που αναγκαστικά θα κατατάσσουν κάποιους δεύτερους, τρίτους... ή τελευταίους; Και τι θα γίνουν τότε όλοι αυτοί οι ‘άριστοι’ που ξαφνικά μένουν απ’ έξω;

    Ας σημειώσω και κάτι ανάλογο. Πριν αρκετά χρόνια, σε ιατρικό συνέδριο συζητιόταν το θέμα των αυτοκτονιών στο στρατό από ψυχιατρική σκοπιά. Έθεσα στους ομιλητές τη δική μου ερμηνεία. Όταν νέοι άνθρωποι, που δεν είχαν ακούσει ποτέ ‘όχι’ στη ζωή τους, που κάθε επιθυμία τους ήταν διαταγή, που κανείς δεν τους είχε βάλει κάποιους περιορισμούς, βρίσκονται κλεισμένοι σε τέσσερεις τοίχους, με αυστηρό πρόγραμμα, όπου ο κάθε ανώτερος διατάσσει και όπου αυτοί αποτελούν τον τελευταίο τροχό της αμάξης, τότε η ψυχική νόσος και οι συνέπειές της είναι αναπόφευκτες. Συμφώνησαν...

    Τελικά η καλλιεργημένη ψευδαίσθηση ότι είσαι άριστος, είσαι ‘και ο πρώτος’, ότι όλοι και όλα υπάρχουν και δουλεύουν μόνο για σένα, είναι πολύ επικίνδυνη...