Δάκρυα

Αυτές τις μέρες σ’ ένα σύγγραμμα ανατομίας έτυχε να διαβάσω τις φυσιολογικές λειτουργίες των δακρύων, που είναι: αντιμικροβιακή προστασία του ματιού, ύγρανση και λίπανση του επιπεφυκότα, έκπλυση του επιπεφυκότα από νεκρά κύτταρα και ξένα σώματα (σκόνη), ενυδάτωση και οξυγόνωση του κερατοειδούς, συμβολή στη διάθλαση του φωτός και την όραση. Σπουδαίες, απαραίτητες και αξιοθαύμαστες όλες αυτές οι λειτουργίες, κι αν κάποια διαταραχθεί, πάντοτε ανακύπτουν ενοχλητικά ή και επικίνδυνα προβλήματα. Παρακάτω διαβάζω ότι ‘όταν η ποσότητα των δακρύων είναι μεγαλύτερη από τη χωρητικότητα του δακρυϊκού ασκού, η περίσσειά τους ρέει από το κάτω βλέφαρο προς το δέρμα των παρειών’. Πουθενά όμως δεν βρίσκω κάποια εξήγηση γιατί παράγουμε περίσσεια δακρύων όταν χαιρόμαστε, όταν πονούμε σωματικά ή ψυχικά, όταν συγκινούμαστε από οποιοδήποτε αίτιο (διαφορετικό για τον καθένα μας), όταν νιώθουμε τύψεις ή κατάνυξη. Γιατί άραγε βουρκώνουν τα μάτια μας όταν π.χ. ψάλλουμε το ‘Κύριε, ο τον ληστήν συνοδοιπόρον λαβών’ το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης; Το φαινόμενο αυτό δεν το περιγράφει ούτε η ανατομία ούτε η φυσιολογία.
     Προφανώς λοιπόν κάποιες λειτουργίες των δακρύων δεν είναι γνωστές στα επιστημονικά ιατρικά συγγράμματα. Ας τις αναζητήσουμε αλλού. Έτσι, στο πρώτο δοξαστικό του Τριωδίου (Εσπερινός Τελώνου και Φαρισαίου) διαβάζουμε:
     ‘Παντοκράτορ Κύριε, οίδα, πόσα δύνανται τα δάκρυα. Εζεκίαν γαρ εκ των πυλών του θανάτου ανήγαγον· την αμαρτωλόν εκ των χρονίων πταισμάτων ερρύσαντο· τον δε Τελώνην, υπέρ τον Φαρισαίον εδικαίωσαν· και δέομαι, συν αυτοίς αριθμήσας ελέησόν με’.
     Μια υπενθύμιση και μια δέηση τόσο χρήσιμη στις μέρες μας...