Απαγορευμένα παιχνίδια

Στη στρατιωτική γλώσσα, παγίδες (αγγλιστί booby-traps) λέγονται φαινομενικώς αθώα αντικείμενα καθημερινής χρήσης που φέρουν κρυμμένες εκρηκτικές ύλες. Αυτές μπορούν είτε να εκραγούν όταν κάποιος ανυποψίαστος χρησιμοποιήσει το παγιδευμένο αντικείμενο, είτε με τηλεχειρισμό, όπως έγινε στις δυο πρόσφατες μαζικές επιθέσεις στον Λίβανο. Ο σκοπός τους είναι διπλός: αφενός να προκαλέσουν άμεσο τραυματισμό ή θάνατο του θύματος, αφετέρου να δημιουργήσουν γενικότερη ανασφάλεια στον αντίπαλο στρατό ή πληθυσμό, που δεν ξέρει ποια μπορεί να είναι τα επόμενα θύματα και αρχίζει «να φοβάται τον ίσκιο του». Πρόκειται για όπλα ιδιαίτερα ύπουλα, αφού τα πλήγματά τους είναι τυφλά: ο δράστης δεν ξέρει πού θα εκραγούν τα παγιδευμένα αντικείμενα και ποιοι θα βρίσκονται στο πεδίο της έκρηξης.

     Σε σχετικό δημοσίευμα της Guardian βρήκα την ακόλουθη παράγραφο από το αναλυτικό Εγχειρίδιο Δικαίου του Πολέμου του αμερικανικού Υπουργείου Αμύνης  [Dept of Defense Law of War Manual, 2023, κεφ. 6.12.4.8, σελ. 398 κ.εξ.]: «Απαγορεύεται σε κάθε περίπτωση να χρησιμοποιούνται παγίδες ή άλλες συσκευές με μορφή φαινομενικά αβλαβών φορητών αντικειμένων που είναι ειδικά σχεδιασμένες και κατασκευασμένες ώστε να περιέχουν εκρηκτική ύλη. Η απαγόρευση αυτή αφορά παγίδες που μοιάζουν με αντικείμενα όπως ρολόγια, φορητές συσκευές CD, κάμερες, παιχνίδια και παρόμοια. Η απαγόρευση αυτή έχει σκοπό να εμποδίσει την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων επικινδύνων αντικειμένων που μπορούν να σκορπισθούν γύρω και πιθανώς θα είναι ελκυστικά για πολίτες, ιδίως παιδιά».

     Η απαγόρευση αυτή βασίζεται σε σχετικό Πρωτόκολλο για Απαγορεύσεις ή Περιορισμούς στη χρήση Ναρκών, Παγίδων και Συναφών Συσκευών που θεωρούνται υπερβολικά τραυματικές ή έχουν αδιάκριτα αποτελέσματα (Γενεύη 3 Μαΐου 1996), που έχει υπογραφεί από πάρα πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένου και του Ισραήλ (το 2000).

     Μετά από τα πρόσφατα πολύνεκρα συμβάντα στον Λίβανο, γεννάται το ερώτημα: ποιος επιβλέπει την τήρηση των διεθνών συμβάσεων και του δικαίου του πολέμου; Έχουν άραγε όλα αυτά τα κείμενα κάποια αξία;