Κατάντια

 Κάποτε οι γονείς παρέδιδαν τα παιδιά τους, σε μικρή ηλικία, στους δασκάλους με το αίτημα-εντολή: «Πάρ’το, δάσκαλε, να το κάνεις άνθρωπο». Οι δάσκαλοι τότε ήταν το πολύ-πολύ διετούς φοιτήσεως (τόσο διαρκούσε η φοίτηση στις Παιδαγωγικές Ακαδημίες, αργότερα έγιναν ‘επιστήμονες’ τετραετούς), αλλά είχαν κοινωνικό κύρος και εξουσία να παιδαγωγούν με τη διδαχή, την πειθώ και την τιμωρία όπου αυτή χρειαζόταν. Την παιδαγωγία αυτή είχαμε την αγαθή τύχη να την υποστούμε σε όλη τη διάρκεια της στοιχειώδους και μέσης εκπαίδευσής μας, και μπορώ να βεβαιώσω ότι δεν μας άφησε κανένα αρνητικό ψυχολογικό αποτέλεσμα, έστω κι αν συχνά ήταν επώδυνη για τις παλάμες ή τις παρειές μας. Ένα από τα βασικά στοιχεία της σχολικής ζωής ήταν η συμμόρφωση με κανόνες συμπεριφοράς, ενδυμασίας, κόμμωσης και ο σεβασμός της ιεραρχίας. Παρεκκλίσεις και αυθαιρεσίες δεν γίνονταν ανεκτές, και η αποβολή με ανάλογες επιπτώσεις στη διαγωγή ήταν ο κανόνας στα γυμνασιακά χρόνια.
     Και τώρα μαθαίνουμε ότι μαθητής εμφανίσθηκε στο σχολείο του με φούστα και τιμωρήθηκε ο... καθηγητής που τον επέπληξε, ενώ όλοι οι φορείς (μαθητές, καθηγητές, γονείς, ακόμη και το υπουργείο) στράφηκαν εναντίον του. Αν, όπως μετά βεβαιότητος υποπτεύομαι, ο μαθητής ήθελε να τραβήξει την προσοχή και να προκαλέσει ανάλογη αντίδραση, μπορεί να έχει την ικανοποίηση ότι δεν μπορούσε να τα καταφέρει καλύτερα. Αναλογίζομαι όμως ότι μια κοινωνία που, ενώ είχε ποτισθεί ανά τους αιώνες με την καλύτερη φιλοσοφική και πνευματική παράδοση, κατάντησε σήμερα να πίνει το ‘τρελό νερό’ του αείμνηστου Φώτη Κόντογλου και να έχει ως κανόνα της την παραφροσύνη δεν έχει ιδιαίτερες προοπτικές επιβίωσης. Μοιάζει με τη γη εκείνη που περιγράφει ο Απόστολος Παύλος στην προς Εβραίους επιστολή, που «ἐκφέρει ἀκάνθας καὶ τριβόλους», και είναι «ἀδόκιμος καὶ κατάρας ἐγγύς, ἧς τὸ τέλος εἰς καῦσιν» [Εβρ. 6:7-8].
     Σχετικό σχόλιο του Τ. Θεοδωρόπουλου υπάρχει ΕΔΩ.