Ποινή

 Ο μεγάλος γιατρός Πωλ Μπραντ γράφει στο βιβλίο του ‘Πόνος: ένα δώρο που κανένας δεν θέλει’ ότι για να είναι αποτελεσματικός ως αμυντικό μέσο ο πόνος πρέπει αναγκαστικά να είναι δυσάρεστος. Πώς να το κάνουμε; Αν πατώντας ένα καρφί ή αγγίζοντας μια καυτή εστία δοκιμάζαμε μια ευχάριστη αίσθηση ή ακούγαμε μια εσωτερική φωνή να μας λέει, έστω και σε επιτακτικό ύφος, «Τράβα το πόδι σου (ή το χέρι σου)!» χωρίς το επώδυνο τρύπημα ή το κάψιμο, όσο να αποφασίσουμε να αντιδράσουμε η ζημιά θα είχε γίνει. Έτσι η άμεση, ακούσια, δυσάρεστη απειλή της βλάβης αποτελεί το κύριο προστατευτικό στοιχείο του πόνου, για τον οποίο πρέπει να είμαστε ευγνώμονες.
     Το ίδιο βέβαια ισχύει για κάθε είδους ποινή (γραμματικά ομόρριζη με τον πόνο) ή τιμωρία, παιδαγωγική ή σωφρονιστική. Για να έχει αποτέλεσμα πρέπει να είναι τσουχτερή. Με χάδια και λουλούδια δεν επιτυγχάνεις αλλαγή συμπεριφοράς, διόρθωση τρόπων, δεν αποτρέπεις εγκλήματα και παραβάσεις. Αυτό ισχύει είτε πρόκειται για απείθαρχους μαθητές είτε για παραβάτες του νόμου είτε για τον Τούρκο πρόεδρο και την παρέα του. Μπορεί να ακούγεται σκληρό, αλλά έτσι είναι: η απειλή των κυρώσεων, όταν δεν φθάνει ποτέ σε υλοποίηση, απλώς αποθρασύνει τον φταίχτη, ο οποίος βάζει τον αντίχειρα στη μύτη και λοιδορεί ειρωνικά και αυτάρεσκα όλους τους άλλους. «Δεν θα μου κάνουν τίποτε», λέει. «Γαυγίζουν αλλά δεν δαγκώνουν». Και συνεχίζει το βιολί του, με διογκωμένο το ‘εγώ’ του. Μόνο που ό,τι παραφουσκώνει κάποτε σκάζει με τρόπο καταστρεπτικό και ανεπανόρθωτο.