Τρίτη 31 Ιανουαρίου 2017

Η χρονιά με τις αυταπάτες

Ακόμη ένας χρόνος έκλεισε στο ιστολόγιο, και τα κείμενά του πήραν έντυπη μορφή. Παραθέτω στη συνέχεια τον πρόλογο του σχετικού βιβλίου. Αν κάποιος το θέλει σε μορφή pdf, μπορεί να μου γράψει το e-mail του σε ένα σχόλιο (δεν θα δημοσιοποιηθεί).
 
     Σημείωσα τη μέρα και την ώρα (25 Μαΐου, σχεδόν 2 το μεσημέρι) που ‘κλείδωσα’ τον τίτλο. Η λέξη ‘αυταπάτες’ κυκλοφορούσε ήδη στο μυαλό μου, μια και μόλις πριν λίγες μέρες είχαμε ακούσει τον πρωθυπουργό της χώρας να ομολογεί ότι δεν μας έλεγε ψέματα αλλά απλώς είχε αυταπάτες, που διαλύθηκαν μετά από δεκαπέντε μήνες στην εξουσία. Κρατώ ως θετικό στοιχείο την ομολογία (όχι βέβαια ότι διορθώνει τίποτε…), αλλά αναρωτιέμαι αν η αυταπάτη (συνώνυμη της ψευδαίσθησης) είναι επιθυμητό προσόν για πολιτικούς ηγέτες, και μάλιστα σε εποχές δύσκολες.
     Ωστόσο δεν είναι μόνο οι κεφαλές που αυταπατώνται. Έχω γράψει κι άλλες φορές ότι σχεδόν ολόκληρος ο ελληνικός πληθυσμός (φωτισμένες εξαιρέσεις πάντα υπάρχουν) ζούσε εδώ και πενήντα χρόνια με τη συλλογική ψευδαίσθηση ότι όλα στον κόσμο είναι δωρεάν και αποτελούν κατακτημένο δικαίωμα. Παρόλο που έβλεπε τις τιμές αγαθών και υπηρεσιών να αναπροσαρμόζονται κάθε τόσο αυτόματα και τιμαριθμικά (κλασικά πολιτικά συνθήματα άλλης εποχής) σε ύψη δυσθεώρητα, επέμενε να απαιτεί το τζάμπα και την αύξηση, και μάλιστα αναδρομική και εις βάρος άλλων, όπου τον βόλευε. Έτσι η ιδέα ότι τα λεφτά φυτρώνουν σε δέντρα που δεν χρειάζονται φύτεμα, σκάλισμα ή πότισμα ήταν το συλλογικό ‘αφήγημα’ μιας κοινωνίας για μισόν αιώνα. Βόλευε τους πολιτικούς, βόλευε και τους ψηφοφόρους, ιδού και η ‘αλληλεγγύη των γενεών’. Κάποτε όμως αυτή η ονειρική αειφορία τελείωσε.
     Κι έτσι κατάφερα να υπερθεματίσω και να στριμώξω μέσα σ’ έναν πρόλογο μερικές από τις πιο εμβληματικές εκφράσεις της σύγχρονης Ελληνικής δημόσιας ζωής καθώς και τις κυρίαρχες λέξεις του έτους που τελείωσε. Όπως θα έλεγε ένας μακαρίτης σεμνός και ταπεινός εκπρόσωπός της, «έγραψα ιστορία».

Δεν υπάρχουν σχόλια: