Πάσχα μοναδικό

Πολλές Πασχαλιές ζήσαμε ως τώρα, δόξα τω Θεώ. Κάτι ιδιαίτερο έχουμε να θυμηθούμε από κάποιες, αν και οι περισσότερες στρέφονται συγκεχυμένα γύρω από στερεότυπες διαδικασίες: ακολουθίες πυκνές και μακρές (ένα είδος λειτουργικής ρουτίνας), στοιχειώδης νηστεία που την ακολουθούσε απότομη εκτίναξη στην πολυφαγία, με δυσάρεστες συνέπειες καμιά φορά, επισκέψεις σε εορτάζοντες φίλους και συγγενείς. Το φετινό θα πάρει ιδιαίτερη θέση στις μνήμες μας, όσες θα επιτρέψει ο Θεός να αθροίσουμε ακόμη.

     Ο εκκλησιασμός αντικαταστάθηκε από τηλεακολουθίες, λόγω του εμπάργκο που επέβαλε ο ιός. Η ‘κοινωνία’, η μετοχή στην εκκλησιαστική σύναξη και στα Μυστήρια, απαραίτητο συστατικό του χριστιανικού εορταστικού τρόπου, μας έλειψε και την αποζητούμε, και με τις δυο έννοιές της, και ελπίζουμε να την αναπληρώσουμε μόλις δοθεί και πάλι η ευκαιρία. Από την άλλη, ο αναγκαστικός περιορισμός μας έφερε σε επαφή με την Ορθόδοξη λατρεία σε άλλα μέρη (Φανάρι, Ιεροσόλυμα, Αλεξάνδρεια), και είδαμε έθιμα και τρόπους που δεν φανταζόμασταν όταν δεν χρειαζόταν να ανοίγουμε την τηλεόραση ή τον υπολογιστή για να λειτουργηθούμε (η παρακολούθηση της μεταφοράς του Επιταφίου από τον βράχο του Γολγοθά στην Αποκαθήλωση και στη συνέχεια της απόθεσής του στον Πανάγιο Τάφο ήταν μια ιδιαίτερη εμπειρία, έστω και εκ του μακρόθεν).   

      Ο κατ’ οίκον εορτασμός, στην κοσμική του διάσταση, μας έκανε να αναλογισθούμε ότι υπάρχουν άνθρωποι ή οικογένειες που έτσι περνούν κάθε Πάσχα ή άλλη γιορτή (όπως και κάθε άλλη μέρα): μόνοι, χωρίς την παρουσία πλήθους γύρω τους, με λιτά εδέσματα στο τραπέζι (αν τα έχουν κι αυτά), με τη στέρηση να αποτελεί μόνιμο στοιχείο της ζωής τους. Και να σκεφθούμε ότι η ακράτεια και η χλιδή, η αφθονία και η σπατάλη, είναι ένα από τα μεγάλα κακά που μαστίζουν τον σύγχρονο ‘πολιτισμένο’ κόσμο. Από την άλλη, πήραμε μια γεύση από το περίσσευμα της καρδίας κοινών ανθρώπων που αθόρυβα χορταίνουν πλήθη με την ευρηματική προσφορά της αγάπης τους, ετοιμάζοντας και διανέμοντας (ακόμη και υπό τους ισχύοντες περιορισμούς) δεκάδες εόρτια δέματα σε οικογένειες που δεν έχουν τα χρειώδη. Ανώνυμα και χωρίς επιδίωξη αμοιβής ή δημοσιότητος.

     Και τα απρόοπτα ιατρικά συμβάντα των ημερών (ένα αναπάντεχο πέσιμο με κάταγμα σε μια ηλικιωμένη γυναίκα, μια αναπνευστική ανεπάρκεια σε μηχανική υποβοήθηση, άλλη μια ηλικιωμένη στο σπίτι) μας θύμισαν ότι η καλή υγεία δεν είναι δεδομένη ούτε ‘δικαίωμα’: μπορεί να λείψει ανά πάσα στιγμή, δεν έχουμε καμιά εγγύηση ότι θα την διαθέτουμε εσαεί, και γι’ αυτό πρέπει να την εκτιμούμε όταν υπάρχει και να την προστατεύουμε όταν απειλείται.

       Συνάγοντας τα στοιχεία αυτά, και άλλα πολλά μικρά και μεγάλα, θα ήμασταν πραγματικά αγνώμονες αν δεν καταγράφαμε το φετινό Πάσχα στις θετικές μας μνήμες. Με τα λόγια του αγίου Χρυσοστόμου, ‘δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἕνεκεν’. Για όσα έχουμε και για όσα δεν έχουμε, ή νομίζουμε ότι στερούμαστε.