Εικονικά μεγέθη

Τα πλούτη, τα υλικά αγαθά εν γένει, ως άψυχα, δεν έχουν ηθική ποιότητα: δεν μπορεί κανείς να τα επαινέσει ή να τα καταδικάσει. Ο τρόπος απόκτησης και χρήσης των αγαθών από τους διαχειριστές τους όμως είναι δείγμα ηθικής συμπεριφοράς, καλής ή κακής. Και βέβαια ο χρηματικός πλούτος, ως αριθμητικό μέγεθος, αποδεικνύεται καθημερινά τελείως σχετικός. Ιδίως μάλιστα σε περιόδους κρίσεων, όπως η τρέχουσα πανδημία, ακούγεται γελοίο να γίνεται λόγος για χρήματα, που δεν μπορούν να αποσοβήσουν έναν αόρατο κίνδυνο, όσο πολλά κι αν είναι.

     Διαβάζουμε π.χ. για γνωστό πολυδισεκατομμυριούχο ότι βγήκε πλουσιότερος από την κρίση διότι πούλησε μετοχές 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων μόλις πριν καταρρεύσουν τα παγκόσμια χρηματιστήρια, με απώλειες τρισεκατομμυρίων. Έχουμε ξανακάνει το ερώτημα: τι σημαίνει πλούτος στις αγορές του χρήματος; Ποια είναι η πραγματική του αξία, αυτή που είχε πριν από την κρίση ή αυτή που έχει μετά; Κι αυτά που ‘έβαλε’ στην τσέπη του ο κάθε κερδισμένος πόσο μπορούν να αποτρέψουν έναν αιφνίδιο θάνατο, από οποιαδήποτε αιτία; Ένα φύσημα ανέμου μπορεί να διασκορπίσει τεράστιες περιουσίες «ὡσεὶ κονιορτὸν ἀπὸ ἅλωνος θερινῆς» [Δανιήλ 2:35], «καὶ ἔσται ὡς ὁ ἐνυπνιαζόμενος καθ᾿ ὕπνους νυκτὸς ὁ πλοῦτος ἁπάντων τῶν ἐθνῶν» [Ησαΐας 29:7].

     Δεν ζηλεύουμε ούτε κακίζουμε τον πλούτο και τους ανθρώπους του. Απλώς είναι ανοησία πρώτου μεγέθους να καταγράφονται και να προβάλλονται δημόσια τέτοια μεγέθη που αυξομειώνονται απρόβλεπτα, αλλά και εσκεμμένα σε πολλές περιπτώσεις. Αντί να μας κάνει να βλέπουμε την πραγματικότητα (ότι δηλ. πρόκειται για πομφόλυγες), μια τέτοια προβολή και δημοσιότητα καλλιεργεί ψευδαισθήσεις οικονομικής δύναμης και επάρκειας και επιτείνει την γενική αίσθηση της ανισότητας και της αδικίας στον κόσμο.