Μετεωροσκοπία

Κάποτε ακούγαμε το δελτίο καιρού ως συνηθισμένο συμπλήρωμα της καθημερινής μας ενημέρωσης για τα τρέχοντα ζητήματα. Γνωρίζοντας την ατέλεια των ανθρωπίνων προβλέψεων αποδεχόμασταν ένα σχετικά ευρύ περιθώριο σφάλματος, και μια απρόοπτη αλλαγή του καιρού ήταν μέσα στο πρόγραμμα: τροποποιούσαμε κι εμείς αναλόγως τις εργασίες και τη ζωή μας, γινόμασταν και μούσκεμα κάθε τόσο.

     Με τα χρόνια οι τεχνικές δυνατότητες των μετεωρολόγων διευρύνθηκαν. Άρχισαν να ‘βλέπουν’ πιο μακριά και με μεγαλύτερη ακρίβεια, να περιγράφουν φαινόμενα σε εξέλιξη και να προεκτείνουν την πορεία τους στο προσεχές μέλλον, σε ώρες, ημέρες ή και εβδομάδες μπροστά, και να μας λένε τι καιρό να περιμένουμε τα Χριστούγεννα, την Πρωτοχρονιά ή και τα Φώτα, σε ποιες περιοχές θα πέσει χιόνι και πού θα έχει λιακάδα, και τι ώρα θα περάσει από κάθε περιοχή το τελευταίο μπουρίνι. Παράλληλα με τις τεχνικές δυνατότητες αυξήθηκαν και οι προσδοκίες και οι απαιτήσεις του κόσμου για αναλυτική και ακριβή πληροφόρηση (κάτι που το ξέρουμε και από τον χώρο της ιατρικής), με αποτέλεσμα κάθε τόσο να ακούγονται διαμαρτυρίες π.χ. διότι η κατακλυσμιαία βροχή είχε προβλεφθεί για μισή ώρα αργότερα και δεν πρόλαβαν κάποιοι να καθαρίσουν τα βουλωμένα φρεάτια ή να πάρουν άλλα προστατευτικά μέτρα.

     Εκτός των άλλων, με την γενίκευση της τηλεοπτικής ενημέρωσης πολλοί μετεωρολόγοι έγιναν και ‘τηλεπερσόνες’, συνδέοντας το όνομά τους με το Μέσον όπου εμφανίζονται και λειτουργώντας, εκούσια ή ακούσια, ως ‘κράχτες’ για την τηλεθέαση. Κι έτσι φθάσαμε στο σημείο να διαφημίζουν τα κανάλια ακόμη και τα δελτία καιρού και τους αντίστοιχους παρουσιαστές τους. Κάτι σαν τα προγράμματα μαγειρικής με τους επώνυμους τηλεσέφ. Συνάμα η κλιματική αλλαγή με τα ακραία και συχνά απρόβλεπτα καιρικά φαινόμενα που την συνοδεύουν δίνει τροφή για δραματικές παρουσιάσεις, σηκωμένα φρύδια, ανέβασμα του τόνου της φωνής σε ανησυχητικό ύφος και άλλα οπτικά εφέ που παρέχουν ‘προστιθέμενη αξία’ στο τηλεμετεωρολογικό προϊόν. Δυστυχώς όλα αυτά συμβάλλουν στην συχνά δραματοποιημένη εικόνα του καιρού και την αυξημένη ανησυχία του κοινού, κάτι που αναδείχθηκε από πρόσφατη έρευνα της Ελληνικής Μετεωρολογικής Εταιρείας, που έδωσε και την αφορμή για το σχόλιο αυτό.

     Υποκύπτω στον πειρασμό να τελειώσω με ένα εκ του φυσικού ανέκδοτο για τις κάθε είδους προβλέψεις. Πριν πολλά χρόνια είχα λάβει ως δώρο μια περίτεχνη κρυστάλλινη σφαίρα που την είχα πάνω στο γραφείο μου για διακόσμηση. Κάθε τόσο κάποιος ασθενής την έπαιρνε στο χέρι, την περιεργαζόταν θαυμαστικά και ρωτούσε τι είναι. Η απάντησή μου, που πάντα διασκέδαζε την ατμόσφαιρα: «Είναι το τελευταίο διαγνωστικό μου εργαλείο. Όταν δεν βρίσκω άκρη αλλιώς, ρίχνω μια ματιά κι εκεί μέσα».