Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου 2020

Φάσμα

 Διαβάζω ότι μια από τις πιο μεγάλες και γνωστές αλυσίδες καταστημάτων της Βρετανίας, η Debenham, απειλείται άμεσα με κλείσιμο, με αποτέλεσμα την απώλεια 12.000 θέσεων εργασίας, αφού δεν βρίσκεται επενδυτής να την αγοράσει. Διακόσια χρόνια αριθμεί η επιχείρηση, καθόλου λίγα στο επίπεδο της αγοράς, που δείχνουν καταρχήν την ιστορική παράδοση της Βρετανίας σε τέτοια εγχειρήματα. Ωστόσο, έχουν κι αυτά την μοίρα των δεινοσαύρων και των κακοήθων όγκων: όσο μεγαλύτερα γίνονται, τόσο πιο δύσκολη είναι πλέον η επιβίωσή τους μέσα σε ένα ρευστό και απρόβλεπτα μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Άλλες ήταν οι ανάγκες του 19ου και του 20ού αιώνα και τελείως άλλες οι απαιτήσεις και οι αγοραστικές συνήθειες των τελευταίων είκοσι ετών.

     Το πρόβλημα όμως δεν περιορίζεται σε μία ή περισσότερες επιχειρήσεις. Το φαινόμενο της κατανάλωσης, που έκαμνε τις επιχειρήσεις να τρίβουν τα χέρια τους και τους αγοραστές να μαδούν τα πορτοφόλια και τις πιστωτικές τους κάρτες, ανυψώθηκε σε επίπεδο ‘θεότητας’ που λατρευόταν καθημερινά από εκατομμύρια ανθρώπων. Η περιβόητη Black Friday που πρόσφατα πέρασε έγινε η μεγάλη γιορτή της, όπως και οι μέρες μετά τα Χριστούγεννα όταν βλέπαμε κόσμο να κοιμάται έξω από τα μεγάλα καταστήματα του Λονδίνου για να προλάβει το πρωινό άνοιγμα των εκπτώσεων. Ούτε σεισμοί, ούτε πόλεμοι, ούτε η οικονομική κρίση που πέρασαν σε ποικίλους βαθμούς οι διάφορες χώρες κατάφεραν να ανασχέσουν την τάση αυτή. Και τώρα έρχεται ο ιός να ανατρέψει τις οικονομικές βεβαιότητες σε παγκόσμιο επίπεδο, να αποδείξει ότι οι εξαγγελίες και τα όνειρα για ‘αειφόρο ανάπτυξη’ και αυξανόμενη ευημερία και επί γης παράδεισο υλικών αγαθών είναι κυριολεκτικά ουτοπίες (= ανύπαρκτα), ότι το είδωλο της κατανάλωσης έχει πήλινα πόδια και είναι υπό κατάρρευση, ότι πλέον θα πρέπει να σκεφτόμαστε την επιβίωση και τον βιοπορισμό και όχι τα περιττά ψώνια μας και τις ακόρεστες επιθυμίες μας. Οι παχιές αγελάδες δίνουν σιγά-σιγά τη θέση τους στις ισχνές και κοκκαλιάρες, όχι μόνο στις παραδοσιακά υποσιτισμένες περιοχές του πλανήτη, αλλά σε κάθε γωνιά της γης, που αρχίζει να βλέπει το φάσμα της πείνας στον πολύ κοντινό ορίζοντα. Αναπόφευκτη συνέπεια μιας παγκοσμιοποίησης, της οποίας μέχρι τώρα ορεγόμασταν και αλόγιστα τρυγούσαμε μόνο τους καρπούς χωρίς να νοιαζόμαστε για το κόστος και για τα ενδεχόμενα αποτελέσματά της. Διότι, όπως έχουμε ξαναγράψει εδώ, η ‘παροχή υπηρεσιών’ και τα διάφορα ψηφιακά παιχνιδάκια δεν τρώγονται αν το χωράφι δεν βγάλει σιτάρι.

     Πολύ θα ήθελα να ξυπνήσω και να δω ότι όλα αυτά ήταν μόνο ένα κακό όνειρο…

Δεν υπάρχουν σχόλια: