Κυριακή 18 Ιουλίου 2010

Γλώσσα με αγκάθια

Γνωστό βέβαια φαινόμενο η κακομεταχείριση της γλώσσας, με πολλές και ποικίλες εκδηλώσεις σε προφορικό και γραπτό λόγο, ιδίως στα λεγόμενα ‘Μέσα’. Ρίζα του η κακή γνώση της γλώσσας και η αδιαφορία πολλών (διδασκόντων, υπευθύνων, υπουργών, και βέβαια και μαθητών, φοιτητών κτλ) για την ορθή διατύπωση της σκέψης μας. Ας μείνουμε σήμερα σε ένα αρκετά συνηθισμένο παράδειγμα που μας προσφέρει η ανάγνωση μιας εφημερίδας. Διαβάζουμε (Καθημερινή 17/7/2010): «Οι θλιβερές φυσαλίδες που καθιστούν απαγορευτικό το μπάνιο σε στοιχειωδώς ενημερωμένους πολίτες...». Το επίθετο ‘απαγορευτικός’ έχει γίνει ‘της μόδας’ στη σύγχρονη δημόσια αργκό, συχνά όμως χρησιμοποιείται λανθασμένα, όπως στο παραπάνω παράδειγμα. Σημαίνει αυτόν που απαγορεύει κάτι (π.χ. εκδόθηκε απαγορευτικό [εννοείται σήμα] απόπλου σκαφών λόγω θυελλωδών ανέμων), και όχι αυτόν που απαγορεύεται (εν προκειμένω το μπάνιο). Συνεπώς οι φυσαλλίδες (και όχι φυσαλίδες, όπως τις θέλει το ορθογραφικό εργαλείο του Word) είναι απαγορευτικές για το μπάνιο, που βέβαια είναι ‘απαγορευμένο’ λόγω των φυσαλλίδων. Υποπτεύομαι ότι το μπέρδεμα ξεκινάει, όπως και σε πολλά άλλα πράγματα, από την οικονομία, διότι λέμε π.χ. ότι το υψηλό κόστος είναι απαγορευτικό για αγορά νέου σπιτιού κ.τ.λ. Και βέβαια πάντα φταίνε κάποιοι ξένοι που αναφέρονται σε ‘prohibitive cost’ και μας αναγκάζουν να μεταφράζουμε όπως-όπως. Ιδού: ο ‘ένδον φιλόλογος’ εκτονώθηκε!

2 σχόλια:

Λήμνος είπε...

Γι' αυτό σου λέω, αν ασχολιόσουν με την κηπουρική, θα τα πήγαινες περίφημα!!!

Α. Παπαγιάννης είπε...

Μα... σκάβω καθημερινά το πληκτρολόγιό μου!