Σάββατο 22 Απριλίου 2023

Τεχνητή Παραφροσύνη

Εδώ και κάποιον καιρό ένα από τα θέματα που ‘παίζουν’ καθημερινά στις ειδήσεις είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ ή ΑΙ με τα αγγλικά αρχικά της). Φυσική εξέλιξη της επιστήμης της πληροφορικής θα την έλεγε κανείς καταρχήν. Όνειρο της ανέκαθεν επιστημονικής φαντασίας η δημιουργία σκεπτομένων μηχανών που θα επικοινωνούν με τους ανθρώπους επί ίσοις όροις. Αλλά βέβαια κάθε νόμισμα έχει δυο όψεις, και εδώ η αρνητική διαφαίνεται όλο και περισσότερο. Έτσι από τις διπλωματικές εργασίες που δεν συντάσσουν φοιτητές αλλά υπολογιστές προχωρήσαμε στις πλαστές συνεντεύξεις, με πιο πρόσφατο ‘επίτευγμα’ τη συνέντευξη που παραχώρησε μια μηχανή ΤΝ υποδυόμενη τον πρώην άσσο των Γκραν Πρι Μίκαελ Σουμάχερ, που είναι ανίκανος να επικοινωνήσει λόγω του σοβαρού τραυματισμού του πριν πολλά χρόνια. Επόμενο βήμα θα είναι η ‘αναβίωση’ ανθρώπων που έχουν πεθάνει εδώ και χρόνια.

     Με αφορμή όλες αυτές τις εξελίξεις πληθύνονται και οι φωνές που προειδοποιούν για τις συνέπειες της ανεξέλεγκτης εφαρμογής της ΤΝ. Δεν είναι μόνο οι θέσεις εργασίας σε ποικίλους τομείς που θα αντικατασταθούν από μηχανές. Πολύ πιο σοβαρό είναι το θέμα της δημιουργίας εικονικών καταστάσεων και ειδήσεων, που ουσιαστικά θα χειραγωγούν την ανθρώπινη σκέψη, που δεν θα μπορεί πλέον πρακτικά να διακρίνει την αλήθεια από το ψέμα, τα πραγματικά γεγονότα από τα μυθεύματα. Και βέβαια η σύγχρονη εμπειρία μας λέει ότι οι άνθρωποι (όχι μόνο οι κακοποιοί αλλά και οι πολιτικοί και οι επιχειρηματίες) δεν έχουν ιδιαίτερες αναστολές στο να χρησιμοποιούν το ψέμα ως μέσο και όπλο για την επίτευξη των δικών τους σκοπών.  

      Με άλλα λόγια, ο κόσμος μας γίνεται ολοένα και πιο ψεύτικος. Σύμφωνα με την πρόβλεψη του Αποστόλου Παύλου, οι άνθρωποι «ἀπὸ μὲν τῆς ἀληθείας τὴν ἀκοὴν ἀποστρέφουσιν, ἐπὶ δὲ τοὺς μύθους ἐκτρέπονται» [Β΄ Τιμ. 4:4], και υπάρχουν και αυτοί που τους εκτρέπουν σκόπιμα και συστηματικά, ακολουθώντας τον ‘ηγέτη’ Διάβολο, που «ὅταν λαλῇ τὸ ψεῦδος, ἐκ τῶν ἰδίων λαλεῖ, ὅτι ψεύστης ἐστὶ καὶ ὁ πατὴρ αὐτοῦ» [Ιωάν. 8:44].

     Υπό κανονικές συνθήκες, από τη στιγμή που εμφανίζεται κάποιο πρόβλημα με ευρείες κοινωνικές επιπτώσεις η λογική αντίδραση θα ήταν κάποιου είδους θεσμική ή νομοθετική ρύθμιση που θα περιόριζε ή θα απαγόρευε συγκεκριμένες εφαρμογές της ΤΝ, για την πρόληψη απροσδοκήτων συνεπειών. Δεν ζούμε όμως σε ‘κανονική’ εποχή: οι φιλοδοξίες των τεχνοκρατών και το πολύ χρήμα που επενδύεται σε τέτοιες εξελίξεις φροντίζουν να ακυρώνουν εν τη γενέσει τους τις όποιες προσπάθειες ρύθμισης. Πόσο ίσχυσαν περιορισμοί σε γνωστές εφαρμογές όπως Facebook, TikTok, Instagram και άλλες, παρόλο που και αυτές επανειλημμένα έχουν γίνει όργανα παρενόχλησης και έχουν οδηγήσει ακόμη και σε αυτοκτονίες; Άλλο τόσο θα ισχύσουν και στα καινούργια ‘παιχνίδια’ της τεχνολογίας. Και ο Θεός βοηθός.

Δεν υπάρχουν σχόλια: