Λέξεις-πρόκες

‘Σαν πρόκες πρέπει να καρφώνονται οι λέξεις, να μην τις παίρνει ο άνεμος’.

     Τον στίχο αυτό του Μανόλη Αναγνωστάκη βλέπω αυτές τις μέρες να εμφανίζεται στο πληροφοριακό σύστημα των λεωφορείων του ΟΑΣΘ, με την ευκαιρία μιας έκθεσης για τον ποιητή που γίνεται στο δημαρχείο. Αιχμηρός ο λόγος, όπως ακριβώς τον θέλει ο ποιητής. Μπορεί όμως να ερμηνευθεί με δυο τρόπους. Οι πρόκες μπορεί να ενώνουν και να στερεώνουν κάτι, μπορεί όμως και να σταυρώνουν και να τραυματίζουν. Το ίδιο και οι λέξεις. Μπορεί να ενισχύουν, να υποστηρίζουν, να παρηγορούν, να βοηθούν. Μπορεί όμως και να πληγώνουν, ακούσια ή εκούσια, συχνά με τρόπο που δεν φανταζόμαστε, ακόμη και να σκοτώνουν με ‘σταυρικό’ θάνατο.

     Οι λέξεις, τα συστατικά μόρια του λόγου, μπορεί να είναι προφορικές ή γραπτές, και στον καιρό μας κατά κόρον ψηφιακές. Με κάθε μορφή όμως μπορεί να επιτελούν τον ένα ή τον άλλο ρόλο της ‘πρόκας’. Και όπως τις πρόκες δεν τις καρφώνουμε οπουδήποτε και χωρίς να υπολογίσουμε τί θα καρφώσουμε και τί συνέπειες θα έχει η ενέργεια αυτή, έτσι θα πρέπει να σκεφτόμαστε εκ των προτέρων τί θα πούμε ή τί θα γράψουμε, και αν αυτό θα ενισχύσει ή θα τραυματίσει. Γιατί αν το καρφί μας γκρεμίσει έναν τοίχο, η ζημιά μπορεί να είναι ανεπανόρθωτη. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με έναν λόγο μας.

     Σε μια εποχή όπου όλοι έχουμε την τάση να μιλούμε ή να γράφουμε παρορμητικά, χωρίς περίσκεψη, συχνά υπό το κράτος παροξυσμού οργής ή αγανάκτησης, ο παραπάνω στίχος έχει μια άμεση επικαιρότητα.