Ο αντιφατικός

 Αφήσαμε και πέρασε χωρίς μια έστω αναφορά η εκδημία του Διονύση Σαββόπουλου (21 Οκτ.), οπότε ας επανορθώσουμε. Φαντάζομαι πως λίγοι Έλληνες υπάρχουν που δεν έχουν τραγουδήσει ή έστω δεν γνωρίζουν εξ ακοής κάποια από τα πολλά τραγούδια του. Όπως και άλλοι άνθρωποι του λόγου και της τέχνης, πέρασε από διάφορες πολιτικές και ιδεολογικές φάσεις στη ζωή του (δημιουργώντας αντίστοιχες συμπάθειες και αντιπάθειες), κάτι που αποτύπωσε ο τραγουδιστής Αλκίνοος Ιωαννίδης στον επικήδειό του:

     «Ένωσες τα κομμάτια μας. Κάποιους μας ένωσες συχνά και εναντίον σου. Ήσουν γεμάτος αντιφάσεις. Ένας συντηρητικός με καρδιά επαναστάτη. Ένας αυστηρός δάσκαλος με ρούχα παλιάτσου, ένας λόγιος καραγκιοζοπαίχτης, ένας δύστροπος γέροντας με ψυχή ζαβολιάρικου παιδιού, ένας βλοσυρός που του άρεσαν τα ανέκδοτα, ένας ασκητής με ακριβά γούστα, ένας αμήχανος σοφός, ο γραμματέας μαζί με τον αλήτη. Δεν ξέραμε πότε ήσουν ρόλος και πότε ο εαυτός σου. Ίσως ούτε κι εσύ».

     Η στροφή του κάποτε αριστερού επαναστάτη στον συντηρητισμό έφερε αλλεργία στην ευώνυμη πτέρυγα του πολιτικού κόσμου. Στην δημόσια κηδεία του, που συγκέντρωσε όλα τα κοινωνικά στρώματα και πλήθος επισήμων, έλαμψε δια της απουσίας της η λεγόμενη Αριστερά. Την απουσία αυτή σχολιάζει ο αρθρογράφος της Καθημερινής Άρης Αλεξανδρής (Αιρετική κηδεία, 2/11) γράφοντας μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

     ‘Οι άδειες «αριστερές» καρέκλες στην κηδεία του Διονύση Σαββόπουλου ήταν κάτι παραπάνω από μια απλή επίδειξη περιφρόνησης ενός ορισμένου προσώπου· ήταν ουσιαστικά μια ευρύτερη, υπαρξιακή δήλωση. Η σύγχρονη Αριστερά μίλησε για τον εαυτό της χωρίς να μιλήσει, και τα είπε όλα: ότι ο θάνατος είναι πολύ μικρός συγκριτικά με τις επιταγές της δογματικής δεοντολογίας της, ότι όσοι αρνούνται την πίστη της είναι ασυγχώρητοι, ότι η τιμωρία των απίστων τούς βρίσκει μέχρι και στον τάφο. Η απουσία των προέδρων των αριστερών κομμάτων ήταν εκδίκηση προς τον εκλιπόντα για τις αιρετικές ιδέες του, αλλά και προειδοποίηση στους ζωντανούς: όποιος μας απαρνηθεί ή, ακόμα χειρότερα, όποιος προτιμήσει τους ιδεολογικούς μας αντιπάλους, εμάς μπορεί να μας ξεχάσει… Η Αριστερά που δεν καταδέχεται ούτε να θρηνήσει για τον Σαββόπουλο –η ίδια Αριστερά που πενθεί για οποιονδήποτε νεκρό αν αυτό μπορεί να την ευνοήσει– έχει χάσει την επαφή της με τις πιο στοιχειώδεις ανθρώπινες λειτουργίες’.

      Περιττό να πούμε ότι τον εκλιπόντα δεν τον αγγίζουν πλέον ούτε οι έπαινοι ούτε οι επικρίσεις ή η αδιαφορία μας. Εμείς κρατούμε κάποια από τα τραγούδια του που μας άγγιξαν με τη μελωδία τους, όπως η ‘Μικρή θάλασσα’.