Φυλλομετρώντας
στην τύχη έναν τόμο του περιοδικού ‘Ζωή’ του 1933 συνάντησα το παρακάτω σχόλιο
στη σελίδα ‘Επί των γεγονότων’. Διατηρώ το γλωσσικό ιδίωμα και την ορθογραφία της εποχής:
«Όταν οι πολίται ενός Κράτους στέλλουν τους εκλεκτούς των εις την Βουλήν, δια να απαρτίσουν το νομοθετικόν του σώμα, υποτίθεται ότι ούτοι κατά τας συνεδριάσεις των θα παρέχουν εις τον λαόν διδακτικόν μάθημα τάξεως, εις την οποίαν αποβλέπουν οι νόμοι· ότι θα υψώνωνται εις το ύψος του νομοθέτου, του τελόυντος υψηλήν λειτουργίαν, από την οποίαν παράγεται η αρμονία των νόμων· ότι αυτοί πρώτοι ενεσάρκωσαν την τάξιν των νόμων, και προτού παραδώσουν εις τον λαόν τους γραπτούς νόμους, του δίδουν το παράδειγμά των ως ζωντανόν νόμον.
Αλλά, δυστυχώς, τίποτε από αυτά. Η Βουλή μας, κατά την έκφρασιν ενός των κυβερνητών του Κράτους, μεταβάλλεται συχνά εις ‘στίβον ταυρομάχων’. Η οξύτης των συζητήσεων, το πνεύμα της αδιαλλαξίας, η ανταλλαγή προκλητικών και υβριστικών πολλάκις φράσεων, αι συμπλοκαί, η επίδειξις – αλλοίμονον – και όπλων φονικών και η απειλή αιματοχυσιών, όλα αυτά εημιούργησαν τοιαύτην κατάστασιν, ώστε ο λαός να μη ερωτά πλέον ποίους νόμους εψήφισαν δι’ αυτόν οι νομοθέται του, αλλά τι νέα θα του μεταδώσουν από τον ‘στίβον’ αι εφημερίδες. Διότι φοβείται μήπως καμμία συνεδρίασις βαφή και με αίμα νομοθετών, δια να συμπληρωθή η τραγικωτέρα δια σώμα νομοθετικόν ειρωνεία. Εν τω μεταξύ όμως αρκετοί πολίται σπεύδουν να αποδείξουν εμπράκτως πόσον το παράδειγμα των νομοθετών των επιδρά και πόσον υπερέβησαν τους διδασκάλους των· δι’ότι οι φόνοι και το αίμα κατήντησαν εσχάτως πολύ συνήθης υπόθεσις εις τας πόλεις και την ύπαιθρον».
Για την ιστορία, την εποχή εκείνη η Ελλάδα βίωνε την τελευταία φάση του καταστροφικού διχασμού που είχε αρχίσει μεσούντος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, και η πολιτική οξύτητα ήταν ακόμη έντονη. Ωστόσο, αν εξαιρέσουμε την ‘επίδειξιν όπλων φονικών και την απειλήν αιματοχυσιών’ (που, δόξα τω Θεώ, δεν βλέπουμε σήμερα), όλο το υπόλοιπο σχόλιο θα μπορούσε να περιγράφει τρέχουσα κατάσταση. Μετά από ενενήντα τόσα χρόνια θα περίμενε κανείς κάποια αλλαγή προς το καλύτερο.
