Κυριακή 11 Ιανουαρίου 2009

Διακρίσεις αδιάκριτες

Ένα από τα παράδοξα της εποχής μας: όσο επιμένουμε ότι ‘καταργούμε’ τις κάθε είδους διακρίσεις, διαιρέσεις κτλ., τόσο τις προάγουμε και τις καλλιεργούμε, σχεδόν αποκλειστικά προς κάποιου είδους όφελος. ‘Συντηρητικοί’ και ‘προοδευτικοί’. ‘Δημοκράτες’ και ‘φασίστες’. ‘Κεφάλαιο’ και ‘εργατιά’. ‘Ντόπιοι’ και ‘ξένοι’. Και πάει λέγοντας. Σε πιο γενικευμένη μορφή: ‘Οι δικοί μας’ και ‘Οι άλλοι’. Ο πολιτισμός της ετικέτας σε όλο του το μεγαλείο.

Δεν θέλω να ισχυρισθώ ότι δεν υπάρχουν διαφορές, και ότι κάθε είδους ‘ταξινόμηση’ είναι κακή και υστερόβουλη. Συχνά όμως αυτές οι ταξινομήσεις σκοπό έχουν να δώσουν έμφαση στις διαφορές και να δημιουργήσουν μια έντεχνη αντιπαλότητα (ας σκεφθούμε για λίγο ότι πολλοί ‘φορείς’, κόμματα, παρατάξεις, φατρίες, ‘ρεύματα’ και άλλα συναφή θα έχαναν τον λόγο υπάρξεώς τους αν δεν υπήρχε μια ‘διαφορά’, αληθινή ή επίπλαστη). Δεν είναι από μόνες τους κακές οι διακρίσεις, όταν οδηγούν σε μια διαλεκτική σύνθεση. Κακό είναι να τονίζονται αποκλειστικά όσα μας διακρίνουν και να παραβλέπονται τα (πολύ βασικότερα) που μας ενώνουν. Όπως η κοινή μας ανθρώπινη ιδιότητα και υπόσταση, το ότι έχουμε τις ίδιες βασικές ανάγκες, ότι ζούμε στην ίδια χώρα και στο ίδιο φυσικό περιβάλλον, ότι μπορεί να νοσήσουμε από τις ίδιες αρρώστιες και να μας βρουν οι ίδιες αναπάντεχες συμφορές, ότι μια μέρα όλοι μας θα αφήσουμε τον κόσμο αυτό, σε άδηλο χρόνο. Αν προσπαθήσουμε να δούμε τον άλλο πρώτα ως ίδιο με μας άνθρωπο (ως ‘αδελφόν δι’ ον Χριστός απέθανε’, όπως θα έλεγε ο Απόστολος Παύλος), τότε θα είναι ευκολότερο να γυρίσουμε την πλάτη σε όσους αρέσκονται να κολλούν τις διάφορες ετικέτες και να ζουν με δόγμα τους το ‘διαίρει και βασίλευε’.

Δεν υπάρχουν σχόλια: