Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2020

Αρνήσεις συνειδήσεως

Με αφορμή ένα σχόλιο σ’ ένα διαδικτυακό σταυρόλεξο διάβασα προχθές τη βιογραφία του Michael Faraday (1791-1867) στη Wikipedia. Το όνομά του μας είναι γνωστό από τη φυσική και τη χημεία που μάθαμε κάποτε στα γυμνασιακά μας χρόνια (μη μου ζητήσετε να σας απαριθμήσω τα επιτεύγματά του, που είναι πάρα πολλά). Ας σημειώσω ότι ο Αϊνστάιν τον θεωρούσε έναν από τους μεγαλύτερους επιστήμονες και είχε το πορτρέτο του κρεμασμένο στον τοίχο του γραφείου του. Ωστόσο, έμαθα και μερικές ενδιαφέρουσες μη επιστημονικές λεπτομέρειες:
     - Η Αγγλική κυβέρνηση του πρότεινε να τον ονομάσει ιππότη (‘σερ’) για τις υπηρεσίες του στην επιστήμη, αλλά εκείνος απέρριψε την προσφορά διότι πίστευε ότι είναι αντίθετο προς το θέλημα του Θεού να επιδιώκει κανείς κοσμικές τιμές, και δήλωσε ότι προτιμούσε να τον αποκαλούν απλώς ‘κύριο Faraday’ μέχρι το τέλος. 
     - Όταν η κυβέρνηση ζήτησε τη συμμετοχή του στην παραγωγή χημικών όπλων για χρήση στον πόλεμο της Κριμαίας (1853-1856), εκείνος αρνήθηκε να συμμετάσχει για ηθικούς λόγους.
     - Επίσης απέρριψε την προσφορά να ταφεί στο Αββαείο του Γουεστμίνστερ (στο αγγλικό ‘Πάνθεον’ των διασήμων). Εκεί αργότερα τοποθέτησαν αναμνηστική πλάκα προς τιμήν του, δίπλα στον τάφο του Νεύτωνος.
     Εντελώς ειλικρινά, πόσοι από μας θα μπορούσαμε να πούμε ‘όχι’ και στις τρεις αυτές προτάσεις;

2 σχόλια:

Θεόδωρος Τσιμπούκης είπε...

Το περιεχόμενο της σημερινής σου ανάρτησης μου προκάλεσε εύλογους συνειρμούς, μιας και ο M. Faraday μαζί με τον εξίσου "μεγάλο" J. C. Maxweel θεωρούνται οι δύο βασικοί θεμελιωτές των σύγχρονων αντιλήψεων του Ηλεκτρομαγνητικού Πεδίου (αντικείμενο που για κάμποσες δεκαετίες δίδαξε στο ΑΠΘ και η ταπεινότητά μου).
Ας μου επιτραπεί σχετικά με τις δύο μεγάλες αυτές προσωπικότητες να απομονώσω μερικά ενδεικτικά σημεία που αντιδιαστέλλουν κάπως τις δύο περιπτώσεις:
1. O Faraday από πολλούς θεωρείται ίσως ο μεγαλύτερος πειραματικός φυσικός όλων των εποχών. Ο Maxwell, μέγιστος μαθηματικός και φυσικός (αλλά και φιλόσοφος, και ... ποιητής) πέτυχε να μελετήσει θεωρητικά και να συνοψίσει ολόκληρο το τεράστιο πειραματικό έργο του Faraday σε μόλις 4 σύντομες (από πολλούς καλούμενες "μαγικές")διαφορικές εξισώσεις.
2. Ο πρώτος γεννήθηκε από φτωχή οικογένεια (ήταν γιος σιδερά), έζησε τα πρώτα παιδικά του χρόνια στα περίχωρα του Λονδίνου και προχώρησε στην επιστημονική του καταξίωση όντας αρχικά σχεδόν αυτοδίδακτος. Αντίθετα, ο δεύτερος ήταν γόνος εύπορης Σκωτσέζικης οικογένειας ευγενών, και έτυχε συστηματικών σπουδών στα καλύτερα τότε κολλέγια. Αν και λίγο μεταγενέστερος του Faraday εκφράζονταν με πολύ θαυμασμό γι΄αυτόν.
3. Και οι δύο δεν είχαν τον παραμικρό δισταγμό να ομολογούν και διακηρύσσουν την χριστιανική τους πίστη.
4. Οι δύο από τις τρεις φωτογραφίες ( η άλλη ήταν του I. Newton) που συνήθιζε να έχει στον τοίχο του γραφείου του ο A. Einstein ήταν αυτές του Faraday και Maxwell.
Συγγνώμη για το μακροσκελές της παρέμβασης....
Θόδωρος

Konstantinos είπε...

Πράγματι, Γιατρέ μου.Ἰδίως σήμερα...π.κ