Ο κλόνος της γης

Μετά την Αϊτή η Χιλή γνώρισε τον μεγάλο σεισμό. Με τιμές Ρίχτερ που δεν θυμόμαστε να ξανακούσαμε. Με διαφορετικά γεωλογικά χαρακτηριστικά που επηρεάζουν οπωσδήποτε σημαντικά τον αριθμό των θυμάτων, δεν μειώνουν όμως το μέγεθος της καταστροφής. Και όπως κάθε συμφορά, αναδεικνύει τις πιο ακραίες μορφές συμπεριφοράς, θετικές και αρνητικές. Σημειώνουμε δυο.

Δανείζομαι τη θετική από το ιστολόγιο του ‘Μηθυμναίου’, και αντιγράφω την είδηση όπως την ξεσήκωσε εκείνος από τοπική εφημερίδα του Άγιου Δομήνικου: «Η Σόνια Μαρμολέχος, ετών 28, μάνα ενός νεογέννητου μωρού, το άφησε στο σπίτι της, πήρε το λεωφορείο της γραμμής και πήγε στο νοσοκομείο Darío Contreras του Άγιου Δομήνικου, για να θηλάσει τραυματισμένα μωράκια που είχαν μεταφερθεί εκεί μετά το φονικό σεισμό της Αϊτής. Αυτή η φτωχή Δομινικανή μητέρα, έδωσε το μητρικό της γάλα σε μερικά από τα 20 ορφανά της γειτονικής χώρας, που νοσηλεύονταν σ’ εκείνο το τραυματολογικό κέντρο». Και το σχόλιο του ιστογράφου: «Λένε σε ’κείνα τα μέρη: «Κανένας δεν είναι τόσο φτωχός ώστε να μη μπορεί να χαρίσει ένα χαμόγελο και κανένας τόσο πλούσιος που να μη το χρειάζεται». Αυτό διέθετε, μέσα στη φτώχεια της η Σόνια, αυτό πρόσφερε. Δεν χρειαζόταν παραπανίσια λόγια… Η πράξη της –έκφραση ανθρωπιάς– έφτανε». Διαβάστε ολόκληρη την ανάρτηση ΕΔΩ, αξίζει.

Στο άλλο άκρο, άκουσα στις αποψινές ειδήσεις ότι βέβαια θα περιμένουμε να ανοίξουν αύριο Δευτέρα οι αγορές για να δούμε τις επιπτώσεις των 8,8 Ρίχτερ της Χιλής στα οικονομικά μεγέθη των ναών του Μαμωνά. Το άκρον άωτον του κυνισμού, που δεν βλέπει ότι όλα αυτά μπορούν να καταρρεύσουν σε μια στιγμή.

Κοινωνικές εκδηλώσεις

Η ‘κοινωνία’ ήταν μια από τα βασικές εκδηλώσεις ζωής της πρώτης Χριστιανικής εκκλησίας στα Ιεροσόλυμα, όπως λιτά μας την περιγράφουν οι Πράξεις. Η σύναξη αδελφών ‘επί το αυτό’, που συνδυαζόταν με την κλάση του άρτου, την διδαχή των Αποστόλων και τις προσευχές, ήταν ‘εκ των ουκ άνευ’ για τους πιστούς. Γεύση μιας τέτοιας κοινωνίας, με αφορμή ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας μιας αγαπητής μας αδελφής, μας έδωσε η χθεσινή αγρυπνία στον Άγ. Κωνσταντίνο. ‘Εμνήσθημεν ημερών αρχαίων’ από την όλη ατμόσφαιρα, τους γνωστούς και λιγότερο γνωστούς παρισταμένους, το κατανυκτικό ύφος της ακολουθίας. Θυμηθήκαμε και τους λοιπούς ασθενείς, αλλά και κάποιους που έχουν φύγει από κοντά μας και που πιστεύουμε ότι παρευρίσκονταν αοράτως, σε μια άλλη διάσταση. Μια πραγματική ανάσα ελπίδας, τόσο για κείνους, όσο και για μας τους ‘περιλειπομένους’. Την χρειαζόμασταν.

"Πηλός, και μετ' ολίγον ο αυτός"

«Πώς σε λένε;»
(Αμήχανη σιωπή)
«Θυμάσαι με τη σειρά τα αδέλφια σου;»
«Ο μακαρίτης ο Χαράλαμπος, ο μακαρίτης ο Κώστας, ο μακαρίτης ο Γιάννης, η Ελένη, η Μαρία...»
«Και τον εαυτό σου στους μακαρίτες τον βάζεις;»
«Είπα και μένα;»
Είναι βαρύ, δύσκολο, τραγικό να βλέπεις ένα προηγουμένως ζωντανό πνεύμα να αποδιοργανώνεται και να αποσυντίθεται μπροστά στα μάτια σου, μέρα με τη μέρα. Χωρίς δυνατότητα λύσης. Η σύγκριση με την προηγούμενη κατάσταση διαύγειας είναι πάντα επώδυνη. Πόσο εύθραυστοι είμαστε! ‘Τι εγκαυχώμεθα;’

ΣΗΜ. Άσχετο με το παραπάνω, αλλά βρήκα ΑΥΤΟ το πολύ ανθρώπινο, με αφορμή τον πρόσφατο τραγικό θάνατο του νεαρού υδραυλικού στην Αθήνα στην 'επιτυχημένη επιχείρηση' της αστυνομίας. Ίσως πρέπει να μας ενδιαφέρει όλους...

Bizarre!

Από τον 'Φαληρέα' της σημερινής Καθημερινής αντιγράφω:

Το μεσημέρι της περασμένης Παρασκευής το κυκλοφοριακό χάος γύρω από το Σύνταγμα ήταν απερίγραπτο. Οι αστυνομικοί της Τροχαίας, επιτακτικά και με τον εκνευρισμό τους έκδηλο, έκλειναν την πρόσβαση στην πλατεία και διοχέτευαν την κίνηση των οχημάτων αλλού, με όλα τα γνωστά αποτελέσματα: θυμό, κορναρίσματα, επιθετικότητα κ.λπ. Από περιέργεια, κατέβηκα ώς την πλατεία και είδα το οικτρό θέαμα 100 εύσωμων διαδηλωτών, οι οποίοι -θαρρείς σαδιστικά- προχωρούσαν αργά και βαριεστημένα, κρατώντας ένα πανό και απλωμένοι καθ’ όλο το πλάτος του δρόμου. Συνειδητοποίησα τότε ότι ζούμε σε μια αντεστραμμένη πραγματικότητα, όπου το παράλογο έχει πάρει τη θέση της λογικής και η εξουσία της Αστυνομίας ασκείται εις βάρος των χιλιάδων, ενώ θα έπρεπε να στρέφεται εναντίον των εκατό σαδιστών...

Στα παλιά (καλά) κόμικς της δεκαετίας του '60 περιγραφόταν ο κόσμος των Μπιζάρο, όπου τα πάντα είναι ανάποδα απ' αυτά που γνωρίζουμε ή θεωρούμε ως φυσιολογικά. Μήπως το κόμικ είχε κάποια δόση προόρασης;

Αγέρας και Ήλιος

Ένας από τους διδακτικούς μύθους (δεν έχουν καμιά σχέση με τα παραμύθια τύπου σαπουνόπερας όπου κάποιοι «έζησαν καλά κι εμείς καλύτερα») που ακούγαμε μικροί, και μάλιστα σε έμμετρη μορφή (δείτε την ΕΔΩ) είχε πρωταγωνιστές τις δυο δυνάμεις του τίτλου. Ο Αγέρας και ο Ήλιος διαφωνούν για το ποιος είναι πιο δυνατός, και για να αποδείξουν τη δύναμή τους ανταγωνίζονται ποιος θα πάρει από έναν περαστικό γέροντα τη χοντρή την κάπα του. Φυσομανάει πρώτος ο Αγέρας, βγάζει τα πνευμόνια και τα μάγουλά του στο φύσημα, αλλά το αποτέλεσμα είναι να τυλιχτεί πιο σφιχτά στην κάπα ο γέροντας. «Σειρά μου τώρα», λέει ο Ήλιος, και ζεσταίνει την πλάση με τις αχτίδες του. Χαμογελάει πλατιά ο γέροντας, και πετάει από τους ώμους την κάπα που δεν του χρειάζεται πλέον. Και ο Ήλιος λέει στον Αγέρα: "Άκουσε και μάθε το, σε περνώ στη δύναμη, γιατί πας με το κακό, ενώ πάω με το καλό".

Ίσως ο μύθος θα μπορούσε να διδάξει κάτι σε όσους, σαν τον Αγέρα, σκαρώνουν μέτρα επί μέτρων, όλο και πιο σκληρά, για να ξεπεράσουμε την κρίση. Όμως ποιος μπορεί να παίξει το ρόλο του Ήλιου;

‘Τα μουσικά ταξίδια του Μάρκο Πόλο’

Μια ασυνήθιστη όσο και πεντανόστιμη μουσική τράπεζα μας παρέθεσε χθες βράδυ στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης το γνωστό μουσικό σχήμα ‘Εν χορδαίς’. Τα μέλη του, με συντροφιά πολλούς εκλεκτούς προσκεκλημένους σολίστες και χορωδούς, μας ταξίδεψαν από τη Βενετία μέχρι την Κίνα, μέσω Κύπρου, Παλαιστίνης, Συρίας και Τουρκίας, με ήχους από ούτι και κανονάκι, λύρα και σάζι, τουμπελέκι και μπεντίρ. Το ένα έδεσμα/ήδυσμα καλύτερο από το άλλο, το ένα κείμενο πιο ευαίσθητο από το προηγούμενο (με την υπογραφή της Βασιλικής Νευροκοπλή, δείτε τα ΕΔΩ). Η μεταξωτή γέφυρα που ένωσε τη μεσαιωνική Δύση με την Άπω Ανατολή ξεδιπλώθηκε μπροστά σ’ ένα ακροατήριο που βίωσε μυσταγωγικά μιαν άλλη μορφή πολιτιστικής παγκοσμιότητας. Θερμές ευχαριστίες και ευχές για ανώτερα σε όλους τους συντελεστές.

Υ.Γ. Όσοι θέλουν, μπορούν να διαβάσουν ΕΔΩ την εμπειρία της Βασιλικής από το ταξίδι στο Χονγκ Κονγκ για την πρώτη παρουσίαση του έργου (31/10/2009).

Μνήμη Νίκου Ξυλούρη

Αντί μνημοσύνου για τα τριάντα χρόνια που πρόσφατα συμπληρώθηκαν από τον θάνατο του μεγάλου λυράρη της Κρήτης (άφησε τον κόσμο αυτό στις 8/2/1980), ας ξαναθυμηθούμε το παρακάτω γνωστό και πάντα επίκαιρο τραγούδι του (στίχοι Γιώργου Σκούρτη, μουσική Γιάννη Μαρκόπουλου):

Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί,
τις πόρτες σπάσαν οι οχτροί,
κι εμείς γελούσαμε στις γειτονιές
την πρώτη μέρα.

Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί,
αδέρφια πήραν οι οχτροί,
κι εμείς κοιτούσαμε τις κοπελιές
την άλλη μέρα.

Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί,
φωτιά μας ρίξαν οι οχτροί,
κι εμείς φωνάζαμε στα σκοτεινά
την τρίτη μέρα.

Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί,
σπαθιά κρατούσαν οι οχτροί,
κι εμείς τα πήραμε για φυλαχτά
την άλλη μέρα.

Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί,
μοιράσαν δώρα οι οχτροί,
κι εμείς γελούσαμε σαν τα παιδιά
την πέμπτη μέρα.

Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί,
κρατούσαν δίκιο οι οχτροί,
κι εμείς φωνάζαμε ζήτω και γεια
σαν κάθε μέρα.

Εμείς σήμερα τί απ' όλα κάνουμε;

Αναπάντητα και βασανιστικά ερωτήματα

• 

Τι συντελεστής ΦΠΑ ισχύει στις πωλήσεις (επί το πολιτικώς ορθότερον, μεταγραφές) ποδοσφαιριστών;

Το βρήκα προχθές τυχαία στη διάρκεια νυκτερινής... ιστοδρομίας, και δεν μπορώ να μη το παραθέσω [ολόκληρο το κείμενο ΕΔΩ]:
«Η Μενεγάκη χώρισε στην επέτειο των Ιμίων...
...ή τα γεγονότα στα Ίμια συνέβησαν 14 χρόνια πριν χωρίσει η Μενεγάκη.
Δεν ξέρω ποιό από τα δυο θα προβληθεί περισσότερο σήμερα, δηλαδή ξέρω: απλά εθελοτυφλώ...»

Η επέτειος ήλθε και παρήλθε, και ακόμη περιμένουμε την προβολή της. Μήπως δικαιούνται και τα Ίμια την εξεταστική τους επιτροπή, μια και είναι στη μόδα το ‘ένδυμα’;

Intern

Πώς ήταν η άσκηση της ιατρικής πριν 45 χρόνια; Για να πάρουμε μια ιδέα τί περίπου σημαίνει αυτό, ας σημειώσουμε (ενδεικτικά) ότι την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν ενδοσκοπήσεις, αξονικές και μαγνητικές τομογραφίες, μονάδες εντατικής θεραπείας, καρδιακοί καθετηριασμοί και τα περισσότερα από τα φάρμακα που χρησιμοποιούμε σήμερα, για να μη μιλήσουμε για χημειοθεραπεία, γενετικές και μοριακές εξετάσεις και άλλα πάμπολλα. Γιατί η ερώτηση; Αυτές τις μέρες τελείωσα ξανά την ανάγνωση του ‘Intern’ (που στα ελληνικά θα λεγόταν ‘εσωτερικός βοηθός’). Πρόκειται για το αυθεντικό ημερολόγιο του γιατρού Alan Nourse (1928-1992) που αργότερα έγινε συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας, ο οποίος το κυκλοφόρησε το 1965 με το ψευδώνυμο Dr X. και με αλλαγμένα όλα τα ονόματα προσώπων και τόπων που θα μπορούσαν να παραβιάσουν το απόρρητο. Υποθέτω πως σήμερα θα είχε τη μορφή blog. Με τα μάτια ενός νεαρού απόφοιτου της ιατρικής βλέπει κανείς τα καθημερινά δράματα, τις κωμικές καμιά φορά καταστάσεις, αλλά και τον ηρωισμό των γιατρών της εποχής εκείνης, όπου ο μόνος τρόπος για να διαγνώσει κανείς μια ενδοκοιλιακή πάθηση ήταν η χειρουργική επέμβαση, ενώ το να κάνεις ένα καρδιογράφημα εν τω μέσω της νυκτός θεωρούνταν περίπου ακραία διαγνωστική χειρονομία. Και όλα αυτά στην Αμερική. Άλλη μια αφορμή για ευγνωμοσύνη για όσα απολαμβάνουμε σήμερα (με τί κόστος;). Το βιβλίο είναι δυσεύρετο (υπάρχει όμως στα ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία τύπου Amazon, στα αγγλικά βέβαια), γι’ αυτό και δεν δανείζω το δικό μου!

Προς πολιτικούς και δημοσιογράφους

Αξιότιμοι κύριοι, πάρτε το επιτέλους είδηση. Στην τρέχουσα κρίση της χώρας δεν μας ενδιαφέρει καθόλου η κομματική σας ξιφομαχία. Αυτή τη στιγμή δεν μας καίγεται καρφί αν έκανε ή δεν έκανε κάτι η προηγούμενη (ή η προπροηγούμενη) κυβέρνηση. Δεν μας απασχολεί αν για το κακό μας χάλι φταίει η απριλιανή δικτατορία, η αποστασία, ο εμφύλιος, ο διχασμός, η τουρκοκρατία ή ο Πελοποννησιακός Πόλεμος. Για να μιλήσουμε με ιατρικούς όρους, η οικονομική κρίση δεν είναι αιφνίδια νόσος, τροχαίο ατύχημα ή ‘κακιά στιγμή’, αλλά εκδήλωση τελικού σταδίου μιας χρόνιας κακοήθους παθογένειας, οι ρίζες της οποίας δεν είναι ούτε χθεσινές ούτε της περασμένης χρονιάς. Στον προχωρημένο καρκίνο όμως ανασκοπήσεις και διαμάχες του τύπου «Αν είχατε κάνει αξονική πέρυσι...» δεν βοηθούν καθόλου το σήμερα. Μπορούμε να αναστρέψουμε ή έστω να ανακουφίσουμε το στάδιο αυτό; Αυτό είναι το καίριο ερώτημα, και το μόνο που πρέπει πρακτικά να μας απασχολήσει. Τα υπόλοιπα μπορούμε να τα αφήσουμε στους ιστορικούς του μέλλοντος.

[Απεστάλη στο ΒΗΜΑ]

Ένα αίνιγμα λιγότερο

Είχαμε, βλέπετε, λυμένα όλα τα υπαρξιακά, οικονομικά, κοινωνικά και διεθνή προβλήματά μας και απόμενε μόνο ένα αναπάντητο βασανιστικό ερώτημα που δεν μας άφηνε να κοιμηθούμε. Η επιστήμη λοιπόν φρόντισε να μας απαλλάξει από το άγχος: οι ειδικοί ανακοίνωσαν ότι ο μακαρίτης φαραώ Τουταγχαμών πέθανε από ελονοσία το 1324 π.Χ. και έπασχε και από κάποιο κληρονομικό νόσημα των οστών. Τώρα μπορούμε να κοιμόμαστε ήσυχοι: το μυστήριο λύθηκε.

Καθαρή Δευτέρα

Μεγάλη Σαρακοστή από σήμερα. Πέρα από τα φολκλορικά έθιμα, πλήθος οι εκκλησιαστικοί ύμνοι και τα αναγνώσματα που αναδεύουν τον εσωτερικό μας κόσμο, αν λίγο τα προσέξουμε. Όπως π.χ. το πρώτο κεφάλαιο του Ησαΐα που διαβάζεται στη σημερινή Έκτη Ώρα, όπου ο Θεός λέει στον προφήτη: «Υιούς εγέννησα και ύψωσα, αυτοί δε με ηθέτησαν... Λούσασθε και καθαροί γίνεσθε... Παύσασθε από των πονηριών υμών, μάθετε καλόν ποιείν... ρύσασθε αδικούμενον... Και δεύτε και διαλεχθώμεν...». Καθώς πολλοί γράφουν και επισημαίνουν την ηθική διάσταση της ‘οικονομικής’ κρίσης, χωρίς όμως να αγγίζουν τον πνευματικό πυρήνα της, το κείμενο αυτό αποκτά ιδιαίτερη επικαιρότητα.

Μεγάλη Σαρακοστή από σήμερα. Ίσως το καλύτερο αντίδοτο σε όσα βιώνουμε καθημερινά, σε δημόσιο και σε προσωπικό ο καθένας επίπεδο. Καλή αξιοποίηση!

Οικονομική πραγματικότητα

Το χιούμορ δεν λύνει βέβαια προβλήματα, ωστόσο μας εκτονώνει ψυχολογικά. Αρκεί να μη μένουμε στην εκτόνωση, και να μην τη χρησιμοποιούμε σαν σκούπα για να κρύβουμε κάτω από το χαλί τα... χάλια μας. Δυο σημερινές 'εκτονώσεις' από την Καθημερινή παρατίθενται στη συνέχεια, ως ιδιαζόντως εύστοχες (του Η. Μακρή και του Α. Πετρουλάκη, αντίστοιχα).

Ενιαία Ασφάλιση Υγείας

Και πάλι θόρυβος για αναγραφή φαρμάκων σε... νεκρούς, για χορήγηση συσκευών οξυγονοθεραπείας για μετά θάνατον χρήση, και άλλα παρόμοια. Με δυσανάλογο κόστος βέβαια για τη δημόσια υγεία. Που δίνουν αφορμή να ξαναφέρω την πρόταση για Ενιαία Ασφάλιση Υγείας, ανεξάρτητη από συντάξεις, επαγγέλματα, ηλικία και κοινωνική θέση. Τώρα που επίκειται η μεταρρύθμιση στο ‘ασφαλιστικό’, μήπως πρέπει να κοιτάξουμε κι αυτή την πτυχή του;
Ενιαία Ασφάλιση Υγείας σημαίνει ένας φορέας, που θα καλύπτει όλους τους Έλληνες για τα ζητήματα της υγείας τους, από τη γέννηση ως τον θάνατο, με ισότιμες παροχές σε όλους, ώστε να μη χρειάζεται και να μη μπορεί κανείς να καταφεύγει σε τεχνάσματα και κατά συνθήκην ψεύδη για να εξυπηρετείται. Δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην «όλα τζάμπα». Σημαίνει ομοιομορφία στα δικαιώματα και τις υπηρεσίες και κοινούς κανόνες για όλους, γιατρούς, φαρμακοποιούς και ασθενείς, που θα διδάσκονται στις σχολές και θα ελέγχονται για την εφαρμογή τους. Οι λεπτομέρειες μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο επεξεργασίας, όχι όμως αέναης διαβούλευσης, που ισοδυναμεί με ματαίωση.
Οι Άγγλοι απολαμβάνουν τέτοια ισοτιμία από το 1948, εποχή κρίσης για τη μεταπολεμική Βρετανία, χάρη στον τότε υπουργό Aneurin Bevan. Εμείς δεν μπορούμε να αναδείξουμε κάποιον μιμητή του;

[Απεστάλη στην Καθημερινή]

Χαμηλή νέφωση

Πριν μερικές μέρες. Ορίζοντας κλειστός. Ουρανός μουντός. Συνεχές ψιλόβροχο. Οι υαλοκαθαριστήρες δεν σταματούν. Όχι το Πάικο και το Μπέλες, αλλά ούτε ο λόφος του Αϊ-Γιώργη δεν φαίνεται. Τα γύρω χωράφια, φρεσκοπράσινα, δέχονται τη ζωογόνα βροχή αδιαμαρτύρητα, με βουβή ευγνωμοσύνη. Τα δέντρα, τα περισσότερα μοναχικά, υψώνουν τους γυμνούς σκελετούς τους στο γκρίζο του ουρανού. Τα υπόλοιπα στέκουν σιωπηλά με τα χαλκόχρωμα φύλλα τους, περιμένοντας την εναλλαγή των εποχών για να ντυθούν ξανά με τα καλά τους. Χειμώνας. Όμορφος; Όσο και οι άλλες εποχές. Με τον δικό του τρόπο. Χρήσιμος; Θέλει και ρώτημα; Χωρίς αυτόν, η άνοιξη, το καλοκαίρι, το φθινόπωρο, θα ήταν όλα... απέραντος χειμώνας.

Σημ. Πριν με εγκαλέσει κανένας ακριβολόγος, διευκρινίζω ότι οι φωτογραφίες (καθεμιά από άλλο τόπο και χρόνο) έχουν ως μόνο κοινό χαρακτηριστικό τον χειμώνα (σίγουρα δεν είναι ούτε Πάικο, ούτε Μπέλες, ούτε λόφος του Αϊ-Γιώργη...).

Προφορικές εξετάσεις

Πώς στην ευχή προφέρεται ο πρώτος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Ο κ. Herman Van Rompuy δημιούργησε σωστό πονοκέφαλο στους δημοσιογράφους και εκφωνητές, που αποδίδουν το όνομά του κατά το δοκούν (ως Ρομπέι, Ρομπάι, Ρομπούι κτλ). Έχοντας την ανάλογη περιέργεια, έβαλα το όνομά του στη γνωστή διαδικτυακή μηχανή αναζήτησης. Το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό: Αμέσως η μηχανή μου έδωσε αυτόματα ως ιδιαίτερο όρο αναζήτηση το ‘Van Rompuy pronunciation’ (δηλ. την προφορά), και μόλις το επέλεξα έλαβα, ούτε λίγες ούτε πολλές, κάπου 2400 απαντήσεις! Δεν θα προσπαθήσω να το προφέρω εγώ. Όσοι ενδιαφερόμενοι, φυλλομετρήστε τις απαντήσεις--μέχρι να ακολουθήσετε τη συμβουλή μου μπορεί να έχουν αυγατέψει κιόλας!

Η μουσική της γλώσσας

Αξέχαστη δασκάλα η κυρία Μαρία. Μας χειραγώγησε στην Γ’ και την Δ’ τάξη του 57ου Δημοτικού, αλλά (προς χαράν μας) και στο τέλος της Ε’ τάξης, όταν ο κύριος Τιμολέων με το βαρύ χέρι και την σαρκαστική φωνή έπαθε ατύχημα και 'παροπλίσθηκε' για μερικούς μήνες. Αγαπημένη της συμβουλή που δεν κουραζόταν να επαναλαμβάνει, με τη μορφή υπόμνησης, ήταν η ρητορική ερώτηση από το Αναγνωστικό της Γ' τάξης προς τον Κωστάκη και την Ελενίτσα: "Τι να τα κάνωμε, παιδί μου, τα γράμματα, όταν λείπει η καλή συμπεριφορά;" (τότε η υποτακτική είχε τη δική της ορθογραφία). Κοντά στα πολλά άλλα που μας έμαθε ήταν και η συνεχής παρότρυνση να διαβάζουμε και να απαγγέλλουμε σωστά, να χρωματίζουμε τη φωνή μας, να επιδιώκουμε την 'προσωδία' (= προς + ωδή, δηλ. τραγούδι), τη μουσική της γλώσσας. Όχι ξερές, ξύλινες λέξεις βαλμένες στη σειρά σαν άψυχους κύβους παιχνιδιού, αλλά προσοχή στο νόημα, την έμφαση, τα σημεία της στίξης. Παύσεις εκεί που έπρεπε, μικρές ή μεγάλες, ερωτηματικά, θαυμαστικά. Κάτι που λείπει, συχνά σε βαθμό κακουργήματος, από πολλούς εκφωνητές ειδήσεων και άλλων κειμένων στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης. Που ενώνουν απνευστί άσχετες μεταξύ τους ειδήσεις ή κομματιάζουν απρόσεκτα προτάσεις, χωρίζοντας επίθετα από ουσιαστικά, ρήματα από αντικείμενα, και κάθε είδους προσδιορισμούς από τη φράση που προσδιορίζουν. Ίσως δεν βρέθηκε στο δρόμο τους μια κυρία Μαρία.

Άλλου είδους golden boys;

Όπως διαβάζω στους Times [8/2/2010], ο γιατρός Conrad Murray που συνελήφθη για τον θάνατο του Michael Jackson με την κατηγορία της ανθρωποκτονίας εξ αμελείας πληρωνόταν κάθε μήνα 150.000 δολλάρια για τις όποιες υπηρεσίες του (πολλές ή λίγες) από την εταιρεία που διοργάνωνε τις συναυλίες του τραγουδιστή. Λεπτομέρεια: η εγγύηση για να αφεθεί ελεύθερος μετά τη σύλληψή του ορίσθηκε σε 75.000 δολλάρια. Μισό μηνιάτικο δηλαδή. Αν τελικά κριθεί ένοχος, η ποινή είναι τεσσερα χρόνια φυλακή. Πόσα μηνιάτικα χαμένα;

Κρίσεις και μέτρα

Οι κάθε είδους κρίσεις αναδεικνύουν τα χειρότερα και τα καλύτερα σε ανθρώπους και συστήματα, αλλά γίνονται και αφορμή για βελτιώσεις. Έτσι, παράλληλα με την αναζήτηση πανάκριβων δανεικών από το εξωτερικό, γιατί να μη δώσει το κράτος τη δυνατότητα στους πολίτες του να κάνουν δωρεές στο Δημόσιο, που θα εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημά τους; Δεν ξέρω πόσοι θα μπορούσαν να συνεισφέρουν σε τέτοιες προαιρετικές προσπάθειες, αλλά ίσως να μην ήταν και λίγοι.

Ακόμη, γιατί να μην εισαχθούν εναλλακτικοί τρόποι πληρωμής του φόρου εισοδήματος; Όπως π.χ. η μηνιαία προκαταβολή ‘έναντι’ και η εκκαθάρισή της στο τέλος του έτους. Έτσι, αντί να είναι κανείς αναγκασμένος να καταβάλλει εφάπαξ κάποιες χιλιάδες ευρώ, να μπορεί να δίνει μερικές εκατοντάδες κάθε μήνα και να εξοφλεί τη διαφορά τον επόμενο χρόνο. Κάτι τέτοιο θα πρόσθετε ρευστό στα ταμεία και θα διευκόλυνε την λειτουργία του κράτους, αλλά και τους πολίτες, ιδίως αν συνδυαζόταν με κάποια μικρή έκπτωση (όπως εκείνη για υποβολή δηλώσεων μέσω Διαδικτύου). Πρόκειται για κάτι αντίστοιχο με την παρακράτηση του φόρου από τους μισθωτούς και συνταξιούχους ή την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών στα ταμεία. Λίγη σκέψη, ευελιξία και καλή διάθεση χρειάζεται.

[Απεστάλη στο ΒΗΜΑ]

Δομές και διαρθρώσεις

‘Δομικές στρεβλώσεις’ έχει το σύστημα. ‘Διαρθρωτικές αλλαγές’ μας χρειάζονται, συνήθως μεγάλες. Εκτός από τα οικονομικά, υπάρχουν κατά κανόνα και ‘θεσμικά αιτήματα’. Φράσεις που συνηθίσαμε να τις ακούμε από πολιτικούς και δημοσιογράφους. Αν ρωτήσουμε τι σημαίνουν, πολλοί θα δυσκολευτούν να δώσουν έναν επαρκή και πρακτικό ορισμό. Γι’ αυτό και περιορίζονται στα μερεμέτια και τα μπαλώματα, που συνήθως έχουν οικονομικό αντίκρυσμα. Ας προσπαθήσουμε να το καταλάβουμε αλλιώς. Οι Κινέζοι λένε ότι αν δώσεις ένα ψάρι στον πεινασμένο, θα τον χορτάσεις για μια μέρα. Αν του μάθεις να ψαρεύει, τον χορταίνεις για μια ζωή. Όμως στην πράξη; Είναι πολύ πιο εύκολο να δώσεις ένα κέρμα σ' ένα φτωχό παρά να του βρεις δουλειά. Είναι πιο βολικό να δώσεις σε μια επαγγελματική τάξη ένα οικονομικό προνόμιο παρά να την διδάξεις να λειτουργεί (= έργο λαού) με διαφορετικό τρόπο. Το δεύτερο σημαίνει κόπο και ‘ξεβόλεμα’, που κανείς δεν είναι διατεθειμένος να αποδεχθεί, έστω κι αν όλοι αναγνωρίζουν ότι απαιτούνται θυσίες (από όλους τους άλλους). Αυτό είναι που λένε οι Άγγλοι "You can’t teach an old dog new tricks" (δεν μπορείς να μάθεις νέα κόλπα σε γέρο σκύλο). Αυτή τελικά είναι η μεγάλη διαρθρωτική αλλαγή: να μάθουμε όλοι, καθένας στον χώρο της ευθύνης του, να 'ψαρεύουμε' αλλιώς. Τα έτοιμα ‘ψάρια’ κάποτε τελειώνουν. Μαζί με τα ψέματα με τα οποία καλοζούσαμε τόσα χρόνια.

Πιάσε μια πίτσα!

Το Βήμα μας πληροφορεί σήμερα ότι η Πίτσα Ναπολιτάνα έγινε Εγγυημένο Παραδοσιακό Ιδιότυπο Προϊόν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και κατοχυρώθηκε με ειδικές αυστηρές προδιαγραφές. Όποιος θέλει να τις μάθει, και να πληροφορηθεί και πολλά άλλα ενδιαφέροντα γι' αυτό το τόσο δημοφιλές (και παρ' ημίν) έδεσμα, μπορεί να ανατρέξει ΕΔΩ.

Οι έμποροι των εθνών

Δεν ξέρω αν ο μακαρίτης Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης γνώριζε ή φανταζόταν πόσο ρεαλιστικός ήταν ο τίτλος της νουβέλας του: όταν ως μαθητής τον είχα πρωτοδιαβάσει μου φάνηκε εξωπραγματικός. Τόσο ήξερα. Σήμερα, ζώντας μέσα στο επίκεντρο της οικονομικής κρίσης και ακούγοντας όσα ‘ευχάριστα’ μας αναγγέλλουν κάθε μέρα «οι τούτων κύριοι» και βλέποντας ότι ολόκληρα κράτη γίνονται βορά των ορέξεων των απρόσωπων κερδοσκόπων Αγορών (όλοι χρωστάνε! Μα σε ποιους, τέλος πάντων;), που ανεβάζουν και κατεβάζουν την τιμή του χρήματος κατά το δοκούν, χωρίς κανένα ενδιαφέρον και συναίσθημα για ανθρώπινες τραγωδίες, εθνικές αξιοπρέπειες και άλλα τέτοια μελοδραματικά επιφαινόμενα, τον καταλαβαίνω απόλυτα. Όπως καταλαβαίνω και την ευαγγελική ρήση ‘Ου δύνασθε Θεώ δουλεύειν και Μαμωνά’: αν εγκαταλείψουμε τον Ένα, γινόμαστε υποχρεωτικά υποχείριοι του άλλου. Που η όρεξή του δεν γνωρίζει κόρον. Θα το συνειδητοποιήσουμε εγκαίρως;

ΥΓ. Εις επίρρωσιν των παραπάνω μπορεί να διαβάσει κανείς το σημερινό εύστοχο κείμενο του Ν. Ξυδάκη με τίτλο 'Το αίμα των κοινωνιών' στην Καθημερινή.

Το κάπνισμα και ο νόμος

Παραθέτω αυτούσιο το ομότιτλο κύριο άρθρο τη σημερινής Καθημερινής, χωρίς άλλα λόγια, πέρα από την άνευ όρων επικρότηση:

"Στην Ελλάδα έχουμε πολλούς και ιδιαίτερα αυστηρούς νόμους, οι οποίοι απλώς... δεν εφαρμόζονται. Πέρυσι υποτίθεται ότι το κάπνισμα απαγορεύθηκε σε δημόσιους χώρους, γεγονός το οποίο συνοδεύθηκε από μια πανάκριβη σχετική διαφημιστική καμπάνια. Από τότε δεν άλλαξε βεβαίως τίποτα, γιατί το κάπνισμα συνεχίζεται και ουδείς έχει ενδιαφερθεί για την επιβολή του νόμου. Η κυβέρνηση θα πρέπει ή να ακυρώσει τον νόμο ή να σκεφθεί πώς θα τον εφαρμόσει πραγματικά. Το φαινόμενο των νόμων που δεν εφαρμόζονται ενισχύει τη νεοελληνική κουλτούρα της ανομίας και της διαδεδομένης παραβατικότητας".

Αισιοδοξία

Μάσκες στους δρόμους
Κνίσσα χτυπάει τη μύτη
Το θέλει η μέρα!

Άσχετο με τα παρακάτω το 'χαικού', αλλά... το προκάλεσε η Τσικνοπέμπτη! Αν η κακοήθης διάγνωση πάγωσε την καρδιά γιατρού και ασθενούς, η πρώτη φανερή ανταπόκριση στη θεραπεία μετά από μόλις δυο εβδομάδες έκανε φτερά να φυτρώσουν στην ψυχή και των δύο. Γιατί δεν το φωνάζουμε; Δόξα τω Θεώ, με χέρια και με πόδια, όπως είπε ένας μοναχός. Μέσα στα τόσα οδυνηρά που βλέπουμε και βιώνουμε καθημερινά, τα όποια αισιόδοξα μηνύματα πρέπει να τα διαλαλούμε. Όχι ως αφορμές καύχησης: αυτή "εξεκλείσθη", δεν την δικαιούμαστε, δεν μας ανήκει. Αλλά ως μήνυμα ελπίδας προς τους γύρω μας και προς τον "έσω άνθρωπον" που πνίγεται στην αμφιβολία της ρουτίνας. Και ως ευγνωμοσύνη. Το υγιέστερο συναίσθημα της ψυχής.

Αθεϊσμός

Βρήκα κάπου τον παρακάτω ορισμό, και τον παραθέτω αυτούσιο στα αγγλικά, μαζί με τη μετάφρασή του. Τα δικά μου σχόλια περιττεύουν, τα δικά σας ευπρόσδεκτα, όπως πάντα:

Atheism: The belief that there was nothing, and nothing happened to nothing, and then nothing magically exploded for no reason, creating everything, and then a bunch of everything magically rearranged itself for no reason whatsoever into self-replicating bits which then turned into dinosaurs. Makes perfect sense.

Αθεϊσμός: Η πίστη ότι κάποτε δεν υπήρχε τίποτε, και τίποτε δεν συνέβη στο τίποτε, κι έπειτα το τίποτε μαγικά εξερράγη χωρίς κανένα λόγο και δημιούργησε το παν, κι έπειτα ένας σωρός από αυτό το παν μαγικά αναδιατάχθηκε χωρίς κανένα λόγο σε αυτοπολλαπλασιαζόμενα κομμάτια που έπειτα μεταβλήθηκαν σε δεινόσαυρους. Φαίνεται απόλυτα λογικό.

"Από την άλλη πλευρά"

Ας μου επιτραπεί να αφιερώσω τη σημερινή ανάρτηση στην Anna Donald, γιατρό με πτυχία ιστορίας και οικονομικών και με διακεκριμένη σταδιοδρομία στην Οξφόρδη και τη Βοστώνη, που πριν τρία χρόνια βρέθηκε να πάσχει από μεταστατικό καρκίνο. Με την προτροπή του Richard Smith, τότε διευθυντή του περιοδικού British Medical Journal, άνοιξε ένα ιστολόγιο με τίτλο ‘From the other side’ (= από την άλλη πλευρά), όπου περιγράφει τις εμπειρίες ενός γιατρού από τη σκοπιά του αρρώστου. Ρεαλιστική, επίμονη στην προσπάθειά της να πολεμήσει την αρρώστια, ανθρώπινη στα βάσανα που συνεπάγονταν οι θεραπείες αλλά και στις μεταφυσικές αναζητήσεις όπου επιχειρούσε να δώσει διέξοδο στις ανησυχίες της, και με μια ζωντανή αίσθηση χιούμορ και αυτοσαρκασμού, η Anna έγραψε στο ιστολόγιο αυτό μέχρι τις 22 Δεκεμβρίου 2008. Μετά από ένα μήνα σιωπής, μια ανάρτηση από τον σύζυγό της μας γνωστοποίησε ότι άφησε τον κόσμο ακριβώς πριν ένα χρόνο, σαν σήμερα. Μέσα στην ‘εικονική’ κοινωνία του Διαδικτύου η αναγγελία του θανάτου της ισοδυναμούσε με την απώλεια μιας φίλης. Έστω και άγνωστης. Τα κείμενά της (στα αγγλικά) αποτελούν διδακτικό ανάγνωσμα για μας τους γιατρούς, αλλά και για καθένα που αντιμετωπίζει το φάσμα της ανίατης ασθένειας. Αιωνία η μνήμη της.