Εξιλέωση

Προφανώς αδίκησα τους πανεπιστημιακούς στο μέτρημα των ακαδημαϊκών εβδομάδων (κοντά στα ξερά και τα χλωρά...). Προς αποκατάστασιν λοιπόν σκέφθηκα να σας ‘φιλέψω’ το κοκκινόψαρο σούπα που μαγείρεψα πρόσφατα («φάτε μάτια ψάρια...»). Βρήκα λοιπόν μια έτοιμη συνταγή, αλλά δεν διέθετα όλα τα υλικά την ώρα που τα ήθελα, και η παραλλαγή προέκυψε εκ των ενόντων:

•      Κοκκινόψαρο (το δικό μου ήταν κατεψυγμένο)
•      900 ml νερό
•      200 ml ελαιόλαδο (αλλά γίνεται και με λιγότερο)
•      Χυμός 1-2 λεμονιών
•      1 μεγάλη γλυκοπατάτα και μερικά καρότα κομμένα σε κύβους
•      1-2 κρεμμύδια κομμένα σε κομμάτια
•      Σέλινο (κατά προτίμηση ρίζα)
•      1 κύβος ζωμού λαχανικών
•      Αλάτι και πιπέρι κατά το γούστο σας

     Καθαρίζετε το κοκκινόψαρο και το αλατίζετε. Βάζετε σε βαθιά κατσαρόλα το νερό, το λάδι και τα λαχανικά, και μόλις αρχίσουν να βράζουν βάζετε μέσα το ψάρι, το αφήνετε να πάρει βράση και πάλι, χαμηλώνετε τη φωτιά και το βράζετε για άλλα 15 λεπτά. Είναι έτοιμο. Τρώτε τη σούπα ζεστή και το ψάρι με μαγιονέζα (του καιρού της νηστείας επιτρέποντος...). Αν θέλετε, περνάτε τη σούπα από το μπλέντερ και γίνεται βελουτέ. Η γλυκοπατάτα της δίνει εξαιρετική γεύση. Φυσικά η σούπα μπορεί να γίνει και χωρίς ψάρι, και δεν υπολείπεται καθόλου.
     Αν τυχόν νιώθετε ‘στέρηση’ μαγιονέζας, δοκιμάστε το ακόλουθο υποκατάστατο. Βάζετε στο μπλέντερ βρασμένα κοτσάνια από μπρόκολο με μια κουταλιά μουστάρδα και 2-3 κουταλιές σούπας ελαιόλαδο, και τα κάνετε αλοιφή. Αυτό είναι όλο, και πάει με όλα.

Αγιοκατάταξη

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΟΥ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ 4Ε

Απευθείας μετάδοση από το Μοναστήρι του Οσ. Πορφυρίου

Εικοσιδύο χρόνια από την κοίμηση του Γέροντος Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτη, η Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου υπό τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο, την Πέμπτη 27 Νοεμβρίου, αποφάσισε την αναγραφή του στο Αγιολόγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Η Συνοδική απόφαση ορίζει ότι η μνήμη του Οσίου Γέροντος Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτη θα τιμάται από την Εκκλησία στις 2 Δεκεμβρίου, ημέρα της κοιμήσεώς του.

Η 4Ε, συμμετέχοντας στο χαρμόσυνο γεγονός αλλά και στην τιμή που αποδίδει η Εκκλησία μας στον σύγχρονο Όσιο, θα προβάλει, σε απευθείας δορυφορική μετάδοση, την Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου στις 7:30 το πρωί, την πρώτη Πανηγυρική Αρχιερατική Θεία Λειτουργία από το μοναστήρι του Αγίου, το Ι. Ησυχαστήριο Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο Μήλεσι της Μαλακάσας.

Ακαδημαϊκές αμαρτίες

Εδώ και μέρες με τρώνε τα δάχτυλά μου να γράψω κάτι για τα πανεπιστήμια. Φοβούμαι ότι στην κλίμακα της αξιοκρατίας τα έχω λίγο πιο κάτω από την ΕΡΤ (στην οποία όλοι οι δημοσιογράφοι ανακάλυψαν ένα σωρό αμαρτίες, αλλά μόνο μετά το κλείσιμό της). Λοιπόν, τα πανεπιστήμια έχουν πολύ περισσότερα ράμματα στη γούνα τους, από τον τρόπο με τον οποίο εκλέγουν τις ακαδημαϊκές αρχές τους μέχρι το ‘άσυλο’ που παρέχουν σε κάθε είδους ανομία, με κομματική κάλυψη. Χρησιμοποιώντας την προσφιλή νεοελληνική τακτική του εκβιασμού, ο κόσμος τους κρατεί ομήρους τους πολλούς αθώους φοιτητές που μπήκαν εκεί για να αποκτήσουν ένα αξιοπρεπές πτυχίο και βρέθηκαν να παίζουν το ‘μπαλάκι’ στο πινγκ-πονγκ πολιτικών, συνδικαλιστών, κομματικών νεολαιών και χρονίων αγραμμάτων. Ώρες ώρες σκέφτομαι ότι μια λύση τύπου ΕΡΤ θα τους πήγαινε γάντι, έλα όμως που και πάλι θα την πλήρωναν οι αμέτοχοι (όπως και όλα τα φορολογικά μέτρα επιβαρύνουν πάντα τους συνεπείς), και επιπλέον δεν εμπιστεύομαι τους κρατούντες για να εφαρμόσουν μια σωστή διάδοχο κατάσταση. Ωστόσο, ένα χαμένο εξάμηνο (χωρίς αναπληρωτικές αλχημείες) νομίζω ότι θα έδινε ένα καλό μήνυμα προς τη σωστή κατεύθυνση.
     Επί τη ευκαιρία, κάπου δεν μου βγαίνουν τα μαθηματικά. Πληροφορήθηκα αυτές τις μέρες ότι το εξάμηνο έχει 13 εβδομάδες. Άρα το έτος έχει 26. Οι υπόλοιπες τί γίνονται; Ή οι αναφερόμενες εβδομάδες είναι των 14 ημερών, ή τα έτη μας είναι... σεληνιακά, ή κοροϊδευόμαστε. Καθηγητές και φοιτητές εργάζονται 6 μήνες το χρόνο. Με τέτοια κουτσουρεμένα έτη ‘βγάζουμε’ την ακαδημαϊκή μας ζωή. Μήπως εδώ βρίσκεται η απάντηση στο θεμελιακό ερώτημα «τι έχουν τα έρμα και ψοφάνε;»

 [Σκίτσο του Α. Πετρουλάκη, Καθημερινή 28/11/2013]

Ε-βρωμιές

Τι άλλο να περιμένουμε από τας Ευρώπας; Με πρωτοσέλιδο τίτλο τα σημερινά ‘Νέα’ μας γνωστοποιούν ότι ‘Με τροπολογία στο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο και μετά την ευρωκαταδίκη για τα ομόφυλα ζευγάρια θα προβλέπεται η δυνατότητα σύναψης συμφώνου συμβίωσης για όλους’. Διαβάζοντάς το θυμήθηκα ένα ανέκδοτο (τρόπος του λέγειν...) που κυκλοφορούσε παλιότερα: «Όταν πρωτοπήγα στην Αγγλία η ομοφυλοφιλία απαγορευόταν. Όσο ήμουν εκεί νομιμοποιήθηκε, κι έτσι σηκώθηκα κι έφυγα πριν την κάνουν υποχρεωτική». Όπως πολλοί διέβλεπαν από χρόνια, τα ενδιαφέροντα της Ευρώπης δεν έχουν να κάνουν μόνο με την οικονομική μας εξυγίανση, αλλά και με τον τρόπο ζωής μας. Αποχρών λόγος για να της γυρίσουμε κάποια μέρα την πλάτη, πριν μας επιβάλει και άλλα... ‘προαπαιτούμενα’.

Σαλόμ

Ο σεβάσμιος ασθενής μας πέρασε καλά τη νύχτα και ήδη έχει αρχίσει την προγραμματισμένη αιμοκάθαρση. Αυτό μου δίνει μια ώρα περιθώριο να πάω στην Εφορία. Η κίνηση υποτονική στις 8 π.μ., μέχρι και θέση στάθμευσης βρίσκω σε μικρή απόσταση. Βαδίζω στην πρωινή δροσιά, ο κόσμος γύρω ξυπνάει. Μια κυρία ανοίγει την πόρτα ενός μαγαζιού: «Καλημέρα, Μιχάλη, να χαίρεσαι τον Στελάκη σου!», φωνάζει στον ένοικο, και όλη η γειτονιά για λίγο συγχαίρει με τον εορτάζοντα. Κοινωνία προσώπων σ’ ένα λαβύρινθο από τσιμέντο. Στην Εφορία γίνομαι αμέσως ευπρόσδεκτος: «Καλημέρα, γιατρέ!» Δεν είναι άσχημο να σε θυμούνται φυσιογνωμικά, μετά από δυο μόνο επισκέψεις. Μέσα σε ένα τέταρτο η θεώρηση των στοιχείων έχει τελειώσει. «Πράξη θεώρησης δεν θα μου δώσετε;» ρωτάω, και η απάντηση με προσγειώνει κάπως περίεργα: «Δεν υπάρχει χαρτί». Τι καλά! λέω μέσα μου. Να που η κρίση μπορεί να απλουστεύσει κάποιες διαδικασίες, και να γλιτώσει μερικά δένδρα από το σφαγείο. Άλλωστε, τι νόημα είχε εκείνη η έντυπη πράξη που επαναλάμβανε όσα γράφει και η σφραγίδα που μπαίνει στο πίσω μέρος του κάθε διπλοτύπου; Φεύγω πιο ανάλαφρος. Ένα χαμόγελο, μια εξυπηρέτηση, μια θετική εμπειρία σε κάνει να ξεκινάς αλλιώς τη μέρα, κι ας είναι συννεφιασμένος ο ουρανός. Μόλις ξεπαρκάρω βλέπω κάποιον άλλο να παίρνει τη θέση μου, σίγουρα ευγνωμονώντας για την απρόσμενη καλοτυχία του. Στη στροφή το μάτι μου παίρνει μια αγγελία σε κολώνα: Βασίλειος Μπ., 82 ετών. Δεν διαβάζω τα παρακάτω, αλλά το όνομα είναι γνωστό. Τον έβλεπα από τότε που χειρούργησε την καρδιά του. Παρόλη τη βαριά του πνευμονοπάθεια έζησε άλλα πέντε χρόνια, καπνίζοντας ασταμάτητα, ιδίως μετά τον θάνατο της γυναίκας του. Είχα κάμποσους μήνες να τον δω--τώρα προφανώς πήγε να την συναντήσει, και να αναπαυθεί και ο ίδιος από τη δύσπνοιά του. Φθάνω με την ώρα μου στην κλινική, αποθέτω ένα κουτί κεράσματα στο γραφείο της προϊσταμένης. «Γιατρέ, Στέλιο σε λένε;» Όχι βέβαια, αλλά τα γλυκά είναι σπιτικά, ένα μικρό ‘ευχαριστώ’ για την φροντίδα του πατέρα μας τόσες μέρες.
     Όπως γράφει ο Πωλ Μπραντ στο βιβλίο του για τον πόνο, υπάρχει μια εξαίρετη εβραϊκή λέξη, ‘σαλόμ’, που εκφράζει μια καθολική αίσθηση ειρήνης και ευεξίας, μια θετική κατάσταση ολοκληρίας και υγείας. Ωραίο είναι να νιώθεις ‘σαλόμ’ κάποιες μέρες...  

Αλήθεια

Το προχθεσινό κύριο άρθρο της ‘Καθημερινής’ με τίτλο ‘Το ψέμα και η αλήθεια’ καταλήγει ως εξής: «Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμες και θα δείξουν κατά πόσον η κυβερνητική πλειοψηφία θα αντέξει. Για να συμβεί αυτό είναι πάντως ανάγκη τόσο ο πρωθυπουργός όσο και κάθε άλλος κυβερνητικός αξιωματούχος να μιλήσουν πολύ καθαρά στον λαό και να του εξηγήσουν τι διακυβεύεται, ποιο είναι το ψέμα και ποια η αλήθεια».
     Πολύ σωστά. Υπάρχει όμως ένα μικρό πρόβλημα. Ας υποθέσουμε ότι ένα πρωί έβγαιναν οι πολιτικοί (όποιου χρώματος και κόμματος, μαζί ή χώρια) και έλεγαν την αλήθεια, ολόκληρη την αλήθεια, και μόνο την αλήθεια, χωρίς να προσθέσουν ή να αποκρύψουν κάτι (όπως ορκίζονται στα αμερικανικά δικαστήρια). Ποιοί και πόσοι θα αποδέχονταν την πραγματικότητα και θα τους πίστευαν (με την έννοια της εμπιστοσύνης); Βλέπετε, αν επί τόσα χρόνια φωνάζεις «Λύκος στα πρόβατα!» (ή ό,τι άλλο) και αποδεικνύεσαι ψεύτης, πόσοι θα σε πιστέψουν όταν αποφασίσεις να αλλάξεις βιολί και να πεις τα πράγματα με το όνομά τους; Το 2009 ο τότε πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής αποφάσισε στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης να μιλήσει ειλικρινά. Ο αντίλογος (αν δεν τον θυμάστε): «Λεφτά υπάρχουν!». Ποιος έγινε πιο πιστευτός;
     Τελικά, δεν ξέρω αν η αλήθεια γράφει ιστορία. Οπωσδήποτε όμως τα συσσωρευμένα ψέματα στοιχειοθετούν πολύ καλή μυθολογία.

Αντοχές

Έρχονται στιγμές που κι αυτές δοκιμάζονται. Μετά το ‘ακαδημαϊκό τριήμερο’ στη Λάρισα ό φόρτος εργασίας στην κλινική ήταν δεδομένος, και ενισχυμένος μάλιστα («εβαρύνθημεν υπέρ δύναμιν» θα έγραφε ο Απόστολος Παύλος). Αυτό είχε αποτέλεσμα να μην υπάρχει έμπνευση και διάθεση για γράψιμο (δεν νομίζω ότι ‘απέδωσα’ αυτή την εβδομάδα). Είχαμε βέβαια και τις θετικές στιγμές: την αγρυπνία των Εισοδίων με το εναρκτήριο ‘Χριστός γεννάται’ (πολλοί έβγαλαν κιόλας τα χριστουγεννιάτικα δέντρα και τα φωτάκια τους), και χθες την ομιλία του Χρ. Γιανναρά με την παρουσίαση του νέου του βιβλίου. Καυστικός ο λόγος του, απαισιόδοξη η κατάληξή του: το Finis Graeciae που προέβλεπε πριν τριάντα χρόνια τώρα το βλέπει στον ορίζοντα. Θα ολοκληρωθεί η πρόρρηση; Κύριος οίδε. Κόσμος πολύς και ενδιαφέρουσα συζήτηση. Ωστόσο, ο νους μας ήταν αλλού, αφού μια μικροεπέμβαση του πατέρα μας εξελίχθηκε σε σημαντικό πρόβλημα υγείας. Εύχεσθε λοιπόν, διότι «πολύ ισχύει δέησις ενεργουμένη». 

Γενόσημα

Προσοχή στη... δραστική ουσία!

[Του Α. Πετρουλάκη, Καθημερινή 22/11/2013]

Στο σφυρί

Παραθέτω και πάλι μια επιστολή που δημοσιεύθηκε χθες στην 'Καθημερινή'. Με τίτλο "Δεν είναι τα έσοδα μόνο", ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής Αθηνών Δημήτρης Λινός θίγει ένα θέμα που είναι ιδιαίτερα σοβαρό, και που βέβαια δεν έλαβε τη δημοσιότητα που του πρέπει (μ' αυτά θα ασχολούμαστε τώρα;). Τα συμπεράσματα δικά σας.

Kύριε διευθυντά
Στην «Kαθημερινή» του Σαββάτου (9/11/2013) δημοσιεύθηκε η είδηση ότι στο Eλληνικό θα χτιστεί το μεγαλύτερο καζίνο του κόσμου της τάξης των 100.000 τ.μ. με 15.000 τ.μ. χώρους για ρουλέτες, μπλακ-τζακ, πόκερ κ.λπ. Συγκριτικά το μεγαλύτερο καζίνο των HΠA δεν διαθέτει χώρους για τα τυχερά παιχνίδια πάνω από 4.000 τ.μ. H είδηση συνεχίζει, ότι η δημιουργία αυτού του καζίνου συνιστά μονόδρομο για την κυβέρνηση με τη δικαιολογία της ανάγκης για περισσότερα έσοδα.
     Mε την ίδια δικαιολογία, έχουμε επιτρέψει να συνεχίζεται η καταστροφική επίδραση του ελεύθερου καπνίσματος στην υγεία μας. Mε την ίδια δικαιολογία, προχωράει η άρση της απαγόρευσης πώλησης στα κυλικεία των σχολείων τροφών που αποδεδειγμένα βλάπτουν την υγεία των παιδιών και έχουν καταδικαστεί διεθνώς.
     Tώρα, με την ίδια δικαιολογία πρέπει να ανεχθούμε την αισθητική αλλά και ουσιαστικά καταστροφική για την οικογένεια δημιουργία του μεγαλύτερου καζίνου στον κόσμο.
     H ανάγκη για «περισσότερα έσοδα» του κράτους είναι κατανοητή. Oμως επιτέλους, δεν πρέπει για τα «έσοδα» μόνο να θυσιάζεται η προσωπική και οικογενειακή μας ζωή. Πρέπει και εμείς κάποτε να επιβάλουμε τις «κόκκινες γραμμές» μας.

Αρχαίο νερό

Περιμένοντας στην τράπεζα για τα τέλη κυκλοφορίας, διαβάζω στο τρέιλερ που διατρέχει το κάτω μέρος της μεγάλης οθόνης που διακοσμεί τον τοίχο: ‘Θαλασσινό νερό 150 εκατομμυρίων ετών ανακάλυψαν επιστήμονες στον κόλπο Τσέζαπικ’. Ο κόλπος αυτός είναι ο μεγαλύτερος υδροβιότοπος των ΗΠΑ, σχηματίσθηκε από την εκβολή του ποταμού Σουσκεχάνα (ινδιάνικα ονόματα και τα δύο), λίγο νότια από την πρωτεύουσα Ουάσιγκτον (αυτός δεν ήταν Ινδιάνος...), και είναι γνωστός για τη φυσική ομορφιά και την βιοποικιλότητά του. Και η μεν αρχαιότητα του νερού (πώς διαπιστώνεται άραγε;) μπορεί κάλλιστα να ενδιαφέρει την επιστήμη, αλλά η είδηση δεν παύει να έχει την αστεία πλευρά της για όποιον τη διαβάζει, και να δημιουργεί και συναφή ερωτηματικά; Όπως π.χ., γιατί φτάσαμε αμέσως στα 150 εκατομμύρια χρόνια και δεν βρήκαμε π.χ. νερό του περασμένου αιώνα, της εποχής του Κολόμβου, ή όποιας άλλης ενδιάμεσης ιστορικής ή γεωλογικής περιόδου; Και πώς ξεχωρίζουμε το ‘πολύ παλιό νερό’ από το απλώς ‘παλιό’ ή το πιο φρέσκο; Δεν ανακατεύονται; Αναζητώντας τη λύση στο πρόβλημα, διαβάζω στο διαδίκτυο ότι το αρχαίο αυτό νερό ανακαλύφθηκε παγιδευμένο σε υπόγειο κρατήρα, κάτω από τον πυθμένα του κόλπου. Έτσι εξηγείται κι αυτό το μυστήριο. Τώρα μπορούμε να ασχοληθούμε με όλα τα άλλα.

Ψήφισμα

Καθένας μπορεί να έχει διαφορετική γνώμη για τα διαδικτυακά ψηφίσματα που κάθε τόσο γίνονται για ποικίλα θέματα τοπικού ή ευρύτερου ενδιαφέροντος. Επειδή η ειδοποίηση που έλαβα σήμερα μας αφορά άμεσα στον ελληνικό χώρο, νομίζω αξίζει να σκεφθούμε να προσθέσουμε τη δική μας διαμαρτυρία εναντίον της απελευθέρωσης των πλειστηριασμών στην Ελλάδα από την Πρωτοχρονιά του καινούργιου χρόνου. Τουλάχιστον ας δείξουμε ότι δεν δεχόμαστε αδιαμαρτύρητα τις κάθε είδους επινοήσεις των ΔυΝασΤών μας.

     Μπορείτε να ψηφίζετε ΕΔΩ, και ενημερώστε και άλλους!

Ακίνητος!

Χωρίς εξαίρεση, πρώτη μέρα μετά από κάποια απουσία σημαίνει φόρτο εργασίας, τόσο προγραμματισμένης όσο και έκτακτης. Η σημερινή μέρα τήρησε τον κανόνα με ευλαβική ακρίβεια. Είχα βέβαια την αόριστη αίσθηση ότι ‘κάτι’ της έλειπε, ωστόσο δεν είχα χρόνο να το μελετήσω. Φθάνοντας στο σπίτι έπεσα ξερός για μια σιέστα που δεν τη διέκοψε κανένα τηλεφώνημα. Τι καλά! σκέφθηκα, και ξεκίνησα για το ιατρείο. Καθ’ οδόν αναλογίσθηκα ότι το κινητό μου δεν είχε σημάνει καθόλου από το πρωί. Παράξενο! Αυτό μου είχε λείψει και δεν το είχα προσδιορίσει. Μια γρήγορα έρευνα έδειξε και την αιτία: η άδεια μπαταρία, που δεν την είχα ελέγξει εγκαίρως. Αναγκαστικά και το απόγευμα πέρασε σε κατάσταση α-κινησίας, μια και η φόρτιση θα έπρεπε να περιμένει το βράδυ. Ήταν καλύτερα έτσι; Σίγουρα έχασα κάποιες επαγγελματικές κλήσεις (θα δούμε αύριο τον αριθμό τους). Ωστόσο, μειώθηκε τουλάχιστον στο μισό ο αριθμός των απαιτητικών ήχων (το ασύρματο τηλέφωνο στην κλινική είχε την αποκλειστικότητα, ενώ άλλοτε συχνά χτυπούσαν και τα δυο μαζί), καθώς και το άγχος «Έχω σήμα - δεν έχω σήμα». Ας πούμε ότι για μία μέρα επανήλθα σε κάποια προηγούμενη εποχή, όταν με προέτρεπαν διάφοροι γνωστοί και συνεργάτες: «Γιατί δεν παίρνεις κι εσύ ένα κινητό, να σε βρίσκουμε πιο εύκολα;» Θα μπορούσαμε άραγε να ξαναζήσουμε σ’ εκείνον τον σκοτεινό... επικοινωνιακό Μεσαίωνα; Φρίκη, θα έλεγαν πολλοί. Πάντως εμένα δεν μου ήρθε και άσχημα: τελικά, υπάρχει ζωή και χωρίς κινητό.

Αφροσύνη

Όσοι βρέθηκαν στους ναούς σήμερα άκουσαν την παραβολή για τον άφρονα πλούσιο, που ονειρευόταν να γκρεμίσει τις αποθήκες του, να χτίσει μεγαλύτερες, να συνάξει όσα μπορούσε περισσότερα, να τρώει, να πίνει, να ευφραίνεται..., αλλά πέθανε πριν καλά-καλά ξημερώσει. Συνειρμικά πήγε το μυαλό μου σε πρόσφατες ειδήσεις. Κάποιος έδωσε 83 εκατομμύρια (λίρες, ευρώ, δολάρια, δεν έχει σημασία) για να αποκτήσει το ‘Ροζ Αστέρι’, ένα διαμάντι 53,5 καρατίων. Να το κάνει τί; Να ζήσει από εδώ και πέρα με τον φόβο μην του το κλέψουν; Άλλος, φιλότεχνος αυτός, έδωσε 105 εκατομμύρια (αδιάφορο σε ποιο νόμισμα) για έναν πίνακα (ο Θεός να τον κάνει...) του Andy Warhol. Κι αυτός να κάνει τί αυτή την υπερμεγέθη μουντζούρα; Να την κρεμάσει στο σαλόνι του; Να την επιδεικνύει με εισιτήριο; Όπως διαβάζω, στη δημοπρασία υπήρχαν πολλοί υποψήφιοι αγοραστές (εκτός κι αν ήταν εκείνοι οι πληρωμένοι κράχτες που ανεβάζουν έντεχνα την τιμή και κάποια στιγμή αποσύρονται ευσχημόνως). Αλλάζω κανάλι, κι ακούω για τον υπερτυφώνα Χαϊγιάν που σάρωσε τις Φιλιππίνες και στη συνέχεια το Βιετνάμ, με χιλιάδες θύματα και ανυπολόγιστες οικονομικές ζημίες. Με πόσους πίνακες ανακουφίζονται τέτοιες συμφορές;
     Τελικά η λεγόμενη ‘ανθρωπιστική κρίση’ δεν είναι κάπου εκεί έξω. Χάσαμε την (ορθή) κρίση μας, περνούμε βαθιά κρίση μέσα μας, γι’ αυτό και ζούμε τέτοιες κρίσεις έξω. Κι εκεί τελικά κρινόμαστε...

Μομφή ή δυσπιστία;

Λίαν εύστοχο το χθεσινό σκίτσο του Ηλία Μακρή (Καθημερινή), με αφορμή την πρόσφατη κοινοβουλευτική αψιμαχία.

 

Ό,τι λάμπει...

Με τίτλο ‘Προς την Tράπεζα της Eλλάδος’ η Καθημερινή δημοσιεύει σήμερα την παρακάτω επιστολή, που την παραθέτω αυτούσια:

Kύριε διευθυντά
Aπευθύνομαι και ερωτώ: Δεν έχει αντιληφθεί η Tράπεζα της Eλλάδος τα εκατοντάδες γραφεία που άνοιξαν σε όλη την Eλλάδα με τις τεράστιες ταμπέλες «Aγοράζω χρυσό - Mετρητά». Aκόμα και στο πιο απομονωμένο χωριό ή νησί της χώρας βρίσκει κανείς αυτά τα γραφεία.
     Mε ποια άδεια; Eίναι τα μετρητά τους «καθαρά»; Eχουν εκκαθαριστικό σημείωμα της εφορίας που να το αποδεικνύει; Kαι εφόσον πληρούν τις ανωτέρω προϋποθέσεις, τι γίνεται με τα χρυσά – λίρες που αγοράζουν;
     Aν σαν απλός ιδιώτης θελήσει κανείς να αγοράσει ή να πουλήσει λίγες χρυσές λίρες στην Tράπεζα της Eλλάδος, περνάει από ταπεινωτικές διαδικασίες.
     Kάτω από ποιο νομικό δικαίωμα καλύπτονται οι εξυπηρετικοί συμπολίτες μας του 2012-13; Tο γεγονός θυμίζει τη δραματική ιστορία των χιλιάδων Eλλήνων της Kατοχής που πούλησαν πολυκατοικίες για έναν τενεκέ λάδι! Tότε τους ονομάζαμε «μαυραγορίτες».
     Σουλα Nικολοπουλου

     Έλα ντε!

Μωρίας εγκώμιον

Είναι γνωστό και με τη λατινική του ονομασία, ‘Laus stultitiae’, το ομότιτλο σατιρικό έργο του Έρασμου (1511). Ο συγγραφέας παρουσιάζει την Μωρία ως θεά, κόρη του Πλούτου. Την έχουν μεγαλώσει δυο νύμφες, η Μέθη και η Άγνοια, ενώ πιστοί της σύντροφοι είναι η Φιλαυτία, η Κολακεία, η Λήθη, η Μισοπονία, η Ηδονή, η Άνοια, η Τρυφή, και δυο θεοί, ο Κώμος και ο Ύπνος. Στο έργο η Μωρία επαινεί ακατάπαυστα τον εαυτό της, υποστηρίζοντας ότι η ζωή θα ήταν ανιαρή και άχαρη χωρίς αυτήν. 
     Διαβάζοντας τις πληροφορίες αυτές στο διαδίκτυο, μου έκανε εντύπωση πόσο η Μωρία και οι σύντροφοί της φαίνονται να διαπρέπουν στις ημέρες μας, και στη χώρα μας. Η εντύπωση αυτή δεν είναι, όπως φαίνεται, μόνο δική μου. Έτσι, στο οπισθόφυλλο του ‘Εγχειριδίου Βλακείας’ [Δ. Χαριτόπουλος, Εκδόσεις Τόπος 2008] διαβάζω τα ακόλουθα:
     ‘Επειδή όλοι υποτιμάμε τον αριθμό των ηλιθίων ανάμεσά μας και κάθε τόσο μας αιφνιδιάζουν πρόσωπα «υπεράνω υποψίας», μάλλον πρέπει να ξανασυστηθούμε’.
     Συμφωνείτε;

Φόρος τιμής

Διαβάζω στην Guardian μια ασυνήθιστη είδηση. Ένας παλαίμαχος της RAF από τον καιρό του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, ο Harold Jellicoe Percival, πέθανε πρόσφατα σε ηλικία 99 ετών σε οίκο ευγηρίας. Ήταν άγαμος, δεν είχε άλλους συγγενείς, και οι υπεύθυνοι του γραφείου τελετών σκέφθηκαν ότι δεν θα παρευρισκόταν κανένας στην κηδεία του. Έτσι δημοσίευσαν στον τοπικό τύπο την σχετική είδηση και μια έκκληση, που σύντομα διαδόθηκε μέσω των κοινωνικών δικτύων, για εν ενεργεία και απόστρατους στρατιωτικούς να τιμήσουν τον νεκρό. Κρίνοντας από την ανταπόκριση που είχε η έκκληση και τη δημοσιότητα που πήρε, αναμένεται τώρα να έρθουν στην κηδεία του εκατοντάδες κόσμου. Βέβαια, πολλοί από τους αναγνώστες σχολιάζουν ότι θα ήταν καλύτερα να επισκέπτονται κάποιοι τους μοναχικούς ηλικιωμένους όσο είναι εν ζωή, αλλά το ένα δεν αναιρεί το άλλο. Είναι ένα παράδειγμα μιας υγιούς κοινωνικής αντίδρασης, έστω κι αν αντιπροσωπεύει μια επιφανειακή εκδήλωση ή μια συγκεκαλυμμένη ενοχή. Σε κάτι τέτοιες πράξεις οι Άγγλοι διακρίνονται ιδιαίτερα. Ας τις βλέπουμε από την καλή τους πλευρά.

Ακίνητα

Κορυφαίο και ακανθώδες θέμα εδώ και καιρό, ιδιαίτερα φουντωμένο τις τελευταίες μέρες, το θέμα του φόρου ακινήτων. Από χρόνια βέβαια υπάρχει τέτοιος φόρος, άλλοτε μονός, άλλοτε διπλός, φέτος τριπλός και τετράδιπλος (λόγω εσκεμμένων και πονηρών καθυστερήσεων επ’ εσχάτων των ημερών), και νυν υπό επανεκτίμηση. Πώς τυχαίνει (!) όλες οι επανεκτιμήσεις να γίνονται προς τα επάνω, και μάλιστα σε εποχή που ‘οι τιμές τραβούν την κατηφόρα’, για να παραφράσουμε τον ποιητή. Όχι μόνο κατοικίες και εμπορικά ακίνητα, αλλά και θέσεις στάθμευσης και χοιροστάσια και περιστερώνες και ανεμόμυλοι, ‘λόγγοι, βουνά, ραχούλες’ περνούν στη δικαιοδοσία της φορολογικής αρχής. Και από τη μύγα ξύγκι να βγάλουμε, σκέφτονται προφανώς οι ‘ειδικοί’.
     Αδρά μπορούμε να σκεφτούμε την οικονομία με λογική μισθωτού και με λογική ελεύθερου επαγγελματία. Η πρώτη λέει «τόσα μισθός, τόσα ασφάλιστρα, τόσες δαπάνες, από κάπου πρέπει να βρω τη διαφορά». Η δεύτερη αρχίζει κάθε πρώτη του έτους με ένα λευκό φύλλο χαρτιού και καταγράφει έσοδα και έξοδα, χωρίς να έχει ιδέα προς τα πού θα πάνε, ιδίως τα πρώτα. Φυσικά δεν περιμένουμε από το κράτος να λειτουργεί ως ελεύθερος επαγγελματίας, όταν οι πολυάριθμες υποχρεώσεις του είναι δεδομένες: χρειάζεται και προϋπολογισμός και σύνεση στη διαχείριση των πόρων. Από την άλλη μεριά όμως, η στεγνή μαθηματική λογική «πρέπει να βρω ακόμη τόσα δις, άρα φορολογώ ό,τι κινείται, ό,τι φυτρώνει και ό,τι κολυμπάει» οδηγεί σε κατάφωρες αδικίες και σε αρνητικό εισπρακτικό αποτέλεσμα. Διότι ‘ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος’. Αν ζητάς λογικά ποσά έχεις περισσότερες ελπίδες να τα εισπράξεις. Αν οι απαιτήσεις σου είναι φανερά άδικες και παράλογες και χωρίς επαφή με την πραγματικότητα, τότε απλώς προκαλείς και ενθαρρύνεις την αντίδραση, και βέβαια δεν βλέπεις φράγκο. Δύσκολο είναι να το ‘πιάσουν’ κάποιοι αυτό;      

Ωμότητες

Διάβασα πρόσφατα ένα μήνυμα από αυτά που κυκλοφορούν ως ανέκδοτα στο Διαδίκτυο, άλλοτε πνευματώδη, άλλοτε κρύα, άλλοτε παντελώς σαχλά και άνοστα. Έγραφε τα εξής:
     ‘Παρακολούθησα στην τηλεόραση ένα ντοκυμαντέρ με λιοντάρια που έτρωγαν ωμό κρέας. Χωρίς πατάτες, χωρίς Κόκα Κόλα, έτσι σκέτο, σαν ζώα...’
     Στην αρχή μου φάνηκε κάπως αστείο. Κι έπειτα θυμήθηκα τους κάθε λογής ‘ανθρώπους’ που μαχαιρώνουν, πυροβολούν, ξυλοκοπούν, γαζώνουν, κακομεταχειρίζονται και βασανίζουν με κάθε τρόπο άλλους ανθρώπους, χωρίς αφορμή και αιτία. Έτσι, ωμά, σαν ζώα.
     Εδώ όμως τελειώνουν οι ομοιότητες. Διότι στον κόσμο των ανθρώπων κάποιοι μπορούν να ‘τρώνε’ τον άλλο με μαχαίρι και πηρούνι, με το ‘σεις’ και με το ‘σας’, με τους νόμους και με όλους τους κανόνες της ευγένειας και του καθωσπρεπισμού, με μόνο ‘σκεύος’ ακόμη και μια κόλλα χαρτί. Έχει εξελιχθεί το ανθρώπινο είδος.

Σπόροι και καρποί

Συνηθισμένες και πυκνές είναι οι ευαγγελικές αναφορές στην αγροτική ζωή και τις ασχολίες της. Και πολύ παραστατικές. Μια απ’ αυτές, ιδιαίτερα επίκαιρη στις μέρες μας: «Ό γαρ εάν σπείρη άνθρωπος, τούτο και θερίσει». Ο θερισμός μπορεί να αργεί, αλλά δεν θα λείψει. Αν σπέρνεις αδικία, τη βρίσκεις κάποτε μπροστά σου. Αν καλλιεργείς απάτη, κάποια στιγμή γυρίζει εις βάρος σου. Αν προωθείς (σε ιδιωτικό ή δημόσιο επίπεδο) την πονηρία, τη διαφθορά, την εκμετάλλευση, το ψέμα, αυτά ακριβώς θα εισπράξεις εν καιρώ, με τον ανάλογο δυσβάστακτο τόκο. Αν ασκείς βία, μη παραξενεύεσαι όταν αυτή στρέφεται εναντίον σου (‘πάντες οι λαβόντες μάχαιραν εν μαχαίρα αποθανούνται’). Καλοσύνη κάνεις; Δεν πάει χαμένη, έστω κι αν προσωρινά φαίνεται ως ‘ανοησία’. Ελεημοσύνη δίνεις; Την εισπράττεις κάποια στιγμή ανέλπιστα, και με τόκο. Κλέβεις; ‘Μια του κλέφτη, δυο του κλέφτη’ λέει η λαϊκή παροιμία. Απλά πράγματα. Κι ακόμη: ανεμομαζώματα, διαβολοσκορπίσματα. Για να τα σκεφτούμε λίγο όλα αυτά. 

Καλοκαίρι

 

Παραβλέπουμε την ημερομηνία. Η μετεωρολογική πραγματικότητα δεν έχει σχέση με τα αστρονομικά δεδομένα. Απριλομάης ο καιρός, η θέα από τη μικρή νησιωτική γωνιά της Θεσσαλονίκης θυμίζει περισσότερο Ιούνιο και κάτι. Η θάλασσα κυματίζει όσο και το χύμα λευκό κρασί στο ποτήρι μας. Σε προκαλεί να την πιείς. Ο κόσμος έξω, αψηφώντας τον ήλιο που χτυπάει κατακούτελα. Ο πρώτος που μας καλωσορίζει στο γνωστό παραθαλάσσιο τοπίο είναι ένας... βαρκάρης ερωδιός. Στέκεται ευθυτενής και αγέρωχος στο ακρόπρωρο της βάρκας που έχει οικειοποιηθεί, και κάθε τόσο μας προσφέρει μια διαφορετική όψη του. Προσπαθώ να τον απαθανατίσω όσες φορές γίνεται, έστω και με τον ήλιο ανάποδα. Πιο πέρα κάμποσοι γλάροι λικνίζονται στο κύμα ή διακοσμούν τα φωτιστικά της παραλίας, κάνοντας κάθε τόσο και μια υπέρπτηση. Στο βάθος ένα σμήνος από σκάφη Όπτιμιστ κάνουν μεσημβρινή προπόνηση, ενώ αχνοφαίνεται η σιλουέτα ενός μεγάλου φορτηγού πλοίου που πλησιάζει. Η όλη ατμόσφαιρα θερινή, γιορταστική, πλήθος στα τραπέζια, το προσωπικό σε αέναη κίνηση, σχεδόν δεν δίνει σημασία σε άλλους δυο που θέλησαν να φάνε έξω. Νοερά κάνω τη σύγκριση μ’ ένα βράδυ στην αρχή της άνοιξης που ήμασταν όλοι κι όλοι πέντε άνθρωποι επί δυο ώρες, στον ίδιο χώρο. Άλλη εποχή, άλλες συνθήκες. Ας είναι, δουλειά να υπάρχει. Βάζουμε άτυπα ένα χρονικό όριο για να μας εξυπηρετήσουν: στα δέκα λεπτά έχει έρθει ψωμί στο τραπέζι, στα είκοσι έχουμε επιτέλους δώσει παραγγελία. Δεν μας πειράζει να περιμένουμε κι άλλο: η θέα γύρω είναι πραγματικά μαγευτική. Θα μπορούσαμε να βρισκόμαστε σε οποιαδήποτε ακτή της Ελλάδος ή και ολόκληρης της Μεσογείου, ενώ απέχουμε μόλις δέκα λεπτά από το κέντρο της πόλης. ‘Θεσσαλονίκη μου, μεγάλη φτωχομάνα’ τραγουδάει ένας ηλικιωμένος κιθαρίστας από τραπέζι σε τραπέζι. Το φαγητό--καλοκαιρινό κι αυτό--έρχεται σε δόσεις: μικτή σαλάτα με βραστά λαχανικά, σαρδέλα ψητή, μελιτζάνα με τυρί, μύδια, τηγανητά κολοκυθάκια. Πανδαισία. ‘Εύφρανας ημάς, Κύριε, εν τοις ποιήμασί σου’. Ο ερωδιός σηκώνεται από το στέκι του, κάνει μια χαμηλή μεγαλόπρεπη πτήση σχεδόν ξυστά στο νερό προς το μέρος του ήλιου, επιστρέφει ξανά στη βάρκα. Μια ακόμη ομάδα από ιστιοπλόους σαλπάρει δίπλα μας. Το μεγάλο φορτηγό έχει πλέον μπει στο λιμάνι και άραξε. Μια παρέα σηκώνεται να φύγει, κι ένα σμήνος σπουργίτια αναλαμβάνουν άφοβα να καθαρίσουν το τραπέζι τους, πάνω και κάτω. Τρία μικρά παίζουν ανάμεσα στα καθίσματα με τον σκύλο του καταστήματος. Όλα χαλαρά, χωρίς ένταση, χωρίς άγχος--φαινομενικά τουλάχιστον. Ανάπαυλα, ανανέωση για την καινούργια εβδομάδα από αύριο. Κορεσμένοι από φαγητό και εικόνες οδοιπορούμε για λίγο στην παραλία ανάμεσα σε ποδηλάτες, ψαράδες και περιπατητές, γλάρους και άλλα σπουργίτια, ρουφώντας το πανόραμα του λιμανιού της πόλης μας. Τι μας λείπει, αλήθεια; Δικαιούμαστε να είμαστε γκρινιάρηδες, μίζεροι, αχάριστοι σε τέτοιο τόπο; ‘Ενεπλήσθημεν του ελέους σου, Κύριε, έδωκας ευφροσύνην εις τας καρδίας ημών’.   

 

 

'Μία ροπή'

Χθες το μεσημέρι την είδα στο σπίτι, μιλήσαμε ιατρικά και φιλικά. Χρόνιο και σοβαρό το πρόβλημα της υγείας, τα όρια των παρεμβάσεων δεδομένα, οι εξελίξεις απρόβλεπτες, αλλά τίποτε δεν έδειχνε άμεσα απειλητικό. Κάποιες οδηγίες, μεταξύ σοβαρού και αστείου («Ίσια το κεφάλι, κυρία Ζαφειρούλα, δεν σε παίρνουν στη Μαλακοπή με στραβό λαιμό!»), τίποτε άλλο. Σήμερα το πρωί με κάλεσαν να πιστοποιήσω την εκδημία της: μας άφησε μέσα στη νύχτα. Γράφω τα σχετικά, πίνω έναν καφέ, στέκομαι και κοιτάζω το γήινο σκήνος από το οποίο έχει πετάξει η ψυχή. Ένα τόσο λίγο, ‘μία ροπή’, μας χωρίζει από τον άλλο κόσμο, που τόσο εύκολα αγνοούμε μέσα στην καθημερινή τύρβη. Αργότερα το απόγευμα στο κοιμητήριο της Μαλακοπής ψάλλουμε την τόσο παρήγορη και διδακτική νεκρώσιμη ακολουθία, με την πρέπουσα τάξη, για δεύτερη φορά μέσα σε τρεις μέρες. Η προηγούμενη γενιά απέρχεται. Καλόν Παράδεισο να έχουν όλοι!  

ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Βραδινές ματιές στην πόλη μας...

Αδιέξοδα

Μιλάς με ανθρώπους, ακούς ειδήσεις, πληροφορείσαι γεγονότα, και μαυρίζει η ψυχή σου. Σε ατομικό, τοπικό, δημόσιο, διεθνές επίπεδο. Από το τυφλό σημερινό φονικό ‘γάζωμα’ νέων ανθρώπων (άσχετα με την ιδεολογία τους) στην Αθήνα, μέχρι την ανάγνωση ότι από τους ποικίλους οργανισμούς και φορείς που--υποτίθεται--έχουν καταργηθεί εδώ και τρία χρόνια οι περισσότεροι συνεχίζουν να υπάρχουν και να επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό (που πάλι δεν βγαίνει). Ποιος δουλεύει ποιον; Ακούς ‘διαθέσιμους’ συναδέλφους να εκφράζονται με τον χειρότερο τρόπο για το σύστημα που «δεν του αξίζει ούτε μια 17 Νοέμβρη», όπως μου είπε κάποια σήμερα. Υπάρχει διέξοδος από τον λαβύρινθο;
     ‘Μετά το πυρ και τον συσσεισμόν, φωνή αύρας λεπτής’ το παρακάτω περιστατικό που άκουσα σήμερα. Θυμίζει συναξάρια και αγιορειτικές ιστορίες άλλων εποχών. Ένας πολύτεκνος ευσεβής αγρότης και παραγωγός έστησε πρωί-πρωί τον πάγκο του σε λαϊκή αγορά. Ακούγοντας την καμπάνα της διπλανής εκκλησίας, πήγε να ανάψει κερί. Δεν υπήρχε ακόμη ψάλτης, κι έτσι έκανε τον αναγνώστη στον ιερέα που τελούσε τον όρθρο. Η ώρα περνούσε, κι εκείνος δεν έφευγε. Άρχισε η λειτουργία, είπε μέσα του κάποια στιγμή «Ποιος ξέρει τί να γίνεται στην αγορά;», αλλά έμεινε στη θέση του. Όταν απέλυσε, πήγε στον πάγκο του, που ήταν σχεδόν άδειος. Ένας άγνωστος τον πλησίασε και του έβαλε στο χέρι κάποια χρήματα. «Αυτά είναι από τις πωλήσεις σου», του είπε, και απομακρύνθηκε. Ο πωλητής ρώτησε τους διπλανούς: κανένας δεν τον ήξερε, αλλά όλη την ώρα που έλειπε εκείνος είχε πουλήσει την πραμάτεια του. Και ύστερα εξαφανίσθηκε. Νά ήταν ο άγιος της ημέρας;
     Και θυμήθηκα εκείνο το «εάν έχητε πίστιν και μη διακριθήτε...» του Χριστού. Έλα όμως που εμείς ‘διακρινόμεθα’, τα περνάμε όλα από το κόσκινο της δικής μας ‘λογικής’... Που έχει αποδειχθεί αδιέξοδη. Ως πότε;