Φιλοδοξίες

Τις τελευταίες ημέρες κάποιοι άνθρωποι βρήκαν τον θάνατο ανηφορίζοντας προς το Έβερεστ, την ψηλότερη κορυφή των Ιμαλαΐων. Τραγική περίπτωση, μια νέα γυναίκα που πέθανε στα χέρια του συζύγου της από τη νόσο του μεγάλου υψομέτρου, μερικές εκατοντάδες μέτρα κάτω από την κορυφή-στόχο. Άλλοι πέθαναν από ατυχήματα ή από κρυοπαγήματα. Αναρωτιέται κανείς: γιατί; Μόνη απάντηση: η προσωπική φιλοδοξία. Είναι γνωστή η απάντηση που είχε δώσει παλαιότερα κάποιος από τους αναρριχητές, όταν ρωτήθηκε γιατί θέλει να ανεβεί στο βουνό αυτό: «Γιατί είναι εκεί». Πρόκληση στις ανθρώπινες δυνάμεις, που θέλουν να αποδείξουν ότι μπορούν να ‘υπερβούν τους της φύσεως όρους’. Μήπως δεν υπάρχουν τόσοι άλλοι τρόποι, πιο ακίνδυνοι και συγχρόνως δημιουργικοί και επωφελείς για το σύνολο;
     Διαβάζω ότι φέτος η κυβέρνηση του Νεπάλ έχει εκδώσει ως τώρα 289 άδειες αναρρίχησης. Βέβαια η πάμφτωχη αυτή χώρα εισπράττει πολλά από τους επίδοξους κατακτητές των ορέων. Καθένας πληρώνει 11.000 δολάρια στο κράτος και άλλες 20-25 χιλιάδες δολάρια στις εταιρείες που παρέχουν εξοπλισμό και οδηγούς Σέρπα για τις ορειβατικές αποστολές. Ωστόσο, τα ίδια χρήματα θα βγάλουν είτε φτάσει κανείς στην κορυφή είτε όχι. Ο Θεός έχει δώσει στους ανθρώπους το λογικό για να σκέφτονται τις συνέπειες των πράξεών τους. Αξίζει άραγε τη ζωή ενός και μόνο ανθρώπου η δόξα μιας κατάκτησης; Και πώς θα μπορεί ποτέ ο σύζυγος αυτός να καυχιέται για το επίτευγμά του όταν αυτό του έχει στοιχίσει τη γυναίκα του; 

Αρετή και αναγνώριση

Προ ημερών βρέθηκα σε φιλολογικό σπίτι, και αναζητώντας (απαραίτητο) μεσημβρινό ανάγνωσμα έπιασα από τη βιβλιοθήκη τον Επιτάφιο του Περικλή και τον διάβασα ολόκληρο, μερικές δεκαετίες μετά την πρώτη σχολική γνωριμία μαζί του. Προσπερνώντας τα πολλά άλλα γνωμικά και διδάγματα του κειμένου, στάθηκα στην προτελευταία παράγραφο, όπου ο Θουκυδίδης βάζει στο στόμα του ‘πρώτου ανδρός’ την ακόλουθη φράση: «ἆθλα γὰρ οἷς κεῖται ἀρετῆς μέγιστα, τοῖς δὲ καὶ ἄνδρες ἄριστοι πολιτεύουσιν». Σε σύγχρονη γλώσσα: «Εκεί όπου ορίζονται σπουδαία έπαθλα για την ανδρεία (ή την αρετή, γενικώτερα), εκεί υπάρχουν και οι άριστοι πολίτες» [μετάφρ. Α. Βλάχου]. Αυτά τα περισπούδαστα έλεγε ο Περικλής τιμώντας τους νεκρούς του πρώτου χρόνου του Πελοποννησιακού Πολέμου.
     Έρχομαι στη σημερινή πραγματικότητα. Αν στην πολιτεία δεν βραβεύεται η αριστεία αλλά η αχρηστία, τότε επικρατούν οι άχρηστοι πολίτες. Αν επιδοκιμάζεται η αλητεία, κάνουν κουμάντο οι αλήτες. Αν η καπατσοσύνη, η απατεωνία, η αναίδεια, είναι ‘προσόντα’ που εξασφαλίζουν την ανέλιξη σε δημόσιους άνδρες, τότε γιατί οι πολίτες να βάλουν για ιδανικά ‘τἀναντία τούτων’; Όπως η ατιμωρησία προάγει και συντηρεί την παρανομία και ασυδοσία, έτσι και η μη αναγνώριση της νομιμότητας και της αληθινής αξίας κατεβάζει τον κοινωνικό πήχυ στο κατώτερο δυνατό επίπεδο. Απλά αρχαιοελληνικά μαθήματα, και γι’ αυτό ‘ψιλά γράμματα’ για τους κρατούντες.

Πολιτισμός

Όπως μαθαίνουμε, η ‘Επιτροπή Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου’ (περί τινος πρόκειται;) εισηγείται, μεταξύ άλλων, την κατάργηση στα σχολεία των παρελάσεων, του υποχρεωτικού εκκλησιασμού και της προσευχής. Ας αφήσουμε τις υπόλοιπες αντιεκπαιδευτικές προτάσεις της ‘Επιτροπής’ (π.χ. κατάργηση βαθμών και εξετάσεων) κι ας αναρωτηθούμε λίγο τι κακό πάθαμε όλοι εμείς που επί τόσα χρόνια στα σχολεία μας και παρελάσεις κάναμε και στην εκκλησία πηγαίναμε και στην καθημερινή προσευχή συμμετείχαμε. Ανεξάρτητα από τον δρόμο που (συνειδητά) επέλεξε ο καθένας αργότερα στη ζωή του, ζημιωθήκαμε σε κάτι; Μέσα στην γενική κοσμοχαλασιά που ζούμε είναι ανάγκη να αφαιρέσουμε από τους νεότερους οτιδήποτε θυμίζει πειθαρχία, συνείδηση, πίστη, καθήκον, ένα σημείο αναφοράς έξω και πάνω από τα ανθρώπινα; Τι άλλο θα πρέπει να περιμένουμε από τέτοιους σοφούς ‘Επιτρόπους’;
     Κατά συγκυρίαν, φέτος συμπληρώνονται πενήντα χρόνια από την κήρυξη της διαβόητης Μορφωτικής Επανάστασης στη Μαοϊκή Κίνα. Διαβάστε όπου βρείτε τις αναμνήσεις ανθρώπων που έζησαν την τραγική αυτή εμπειρία (π.χ. τους ‘Άγριους Κύκνους‘ της Γιουνγκ Τσανγκ), όταν όλοι οι μαθητές ενθαρρύνονταν από το κομμουνιστικό καθεστώς να καταδίδουν τους γονείς τους, να ξυλοκοπούν, ακόμη και να σκοτώνουν με βασανιστήρια τους δασκάλους τους δι’ ασήμαντον αφορμήν, και γενικά να 'εκπολιτίζουν' αλλήλους με το στανιό. Ποια σχέση έχει αυτό με το προηγούμενο; Κατά τον Ντοστογιέφσκι, αν δεν υπάρχει Θεός (όχι με την έννοια της ανυπαρξίας, αλλά αν δεν τον αναγνωρίζεις ως Θεό), όλα επιτρέπονται: δέχεσαι τις εισηγήσεις και τις συμβουλές του οποιουδήποτε παράφρονα, μέχρι την ακραία βαρβαρότητα. Εκεί θέλουν να οδηγήσουν οι δικοί μας τα πράγματα; Ας ξέρουν όμως ότι όπως στρώνει κανείς έτσι θα πλαγιάσει μια μέρα.

Μετάλλαξη

Ακούω το πρωί στο ραδιόφωνο να μιλάει γνωστός συνταγματολόγος καθηγητής, τρίβω τ’ αυτιά μου για να βεβαιωθώ ότι λειτουργούν σωστά, κουνάω το κεφάλι με μια κυνική απαισιοδοξία. Ο ίδιος δεν ήταν που κατακεραύνωνε προηγούμενους πρωθυπουργούς για εθνικές υποχωρήσεις και αντισυνταγματικές πρακτικές και μέτρα; Που, σύμφωνα με το βιογραφικό του, «τα τελευταία χρόνια το επιστημονικό του έργο έχει επικεντρωθεί στην άσκηση αυστηρής κριτικής στο ελληνικό πολιτικό σύστημα»; Και τώρα, με την ουρά στα σκέλια και από την απόσταση ασφαλείας των Βρυξελλών, επιχειρεί να δικαιολογήσει (ή απλούστερα, να καταπιεί αμάσητα) τα προβλεπόμενα στις 7500 σελίδες της πρόσφατα υπογραφείσης συμφωνίας, εξηγώντας με μισόλογα (καμία σύγκριση με τις ρητορείες του χθες) ότι βέβαια δεν είναι ό,τι καλύτερο, αλλά -- πώς να το κάνουμε; -- ο δανειστής πάντα βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση απέναντι στον οφειλέτη, και θα δούμε μετά το 2018 και άλλα παρεμφερή. Αυτή είναι η 'αυστηρή κριτική στο πολιτικό σύστημα'; Τι σου κάνει μια πολυθρόνα στο Ευρωκοινοβούλιο...      Και μου έρχεται στο νου ο Λουκιανός Κηλαηδόνης που τραγουδούσε πριν χρόνια: 

«Είδα τη Ρίτα κι ήταν καλά,

αχ, Ρίτα, αχ μωρέ Ρίτα, κάποτε μιλούσες για πολλά».

Εκπνοή

Κάθε τόσο τα Μέσα μας δίνουν μικρές αφορμές για χαμόγελα ανάμεσα στις γενναίες δόσεις των καταθλιπτικών που σερβίρουν ως κύριο πιάτο. Μια από τις πιο νόστιμες των τελευταίων ημερών ήταν η φράση που άκουσα σε δελτίο ειδήσεων της ΝΕΤ μετά τα αποτελέσματα των προσφάτων Αυστριακών εκλογών: «Η Ευρώπη εκπνέει ένα στεναγμό ανακούφισης» (ευτυχώς που δεν κέρδισε η ακροδεξιά). Εκείνο το καημένο το ρήμα... Και βέβαια ο στεναγμός ακούγεται κυρίως στην εκπνευστική φάση της αναπνοής (αφού έχει προηγηθεί ανάλογη εισπνοή) και συνοδεύεται στην δραματοποιημένη του μορφή από σκούπισμα του μετώπου και στροφή των οφθαλμών προς τα άνω (όπως μας έχουν διδάξει τόσες ξένες κωμωδίες). Ωστόσο συνήθως χρησιμοποιούμε το ρήμα προκειμένου να αφήσουμε την τελευταία μας πνοή και όχι έναν στεναγμό. Υποπτεύομαι ότι η μετάφραση ήταν εκ του αγγλικού, με τη σχετική μπανανόφλουδα.

Ρουά ματ

Όπως ξέρουμε, οι καλοί σκακιστές κρίνονται από το πόσες κινήσεις του αντιπάλου μπορούν να προβλέψουν, ώστε να σχεδιάσουν τις δικές τους απαντήσεις σε κάθε πιθανό ενδεχόμενο. Οφείλουμε δε να ομολογήσουμε ότι αυτού του είδους ο σχεδιασμός δεν ταιριάζει με το εθνικό ταμπεραμέντο των νεοελλήνων. Μάθαμε στο «Εδώ και τώρα» (ανάθεμα την ώρα...) και στο άμεσο και χειροπιαστό κέρδος, και ξεχάσαμε εντελώς την αγία υπομονή που φέρνει καρπούς και οφέλη μακροπρόθεσμα, όπως και τις θυσίες που απαιτούνται γι’ αυτά. Το «κόποις κτώνται» αντικαταστάθηκε με την «ήσσονα προσπάθειαν». Τι στρατηγικός σχεδιασμός και ανοησίες; Ποιος ζει και ποιος πεθαίνει ως τότε; (Εμείς είναι η απάντηση, αλλά ας το αφήσουμε προς το παρόν).
     Στην άλλη πλευρά του φράχτη, οι Δυτικοί επιδίδονται εκ συστήματος στο άθλημα αυτό. Βλέποντας λοιπόν την πορεία μας και τα δείγματα της γραφής μας, ήξεραν ότι οποιαδήποτε προσπάθεια μεταρρύθμισης (ακόμη και της πιο αναγκαίας και επιβεβλημένης) θα είχε εξαρχής φωνακλά αντίπαλο τη διψασμένη για φασαρία αριστερά με τις διάφορες εκφάνσεις της (π.χ. κρατικοδίαιτος συνδικαλισμός). Η ευκαιρία που τους δόθηκε ήταν μοναδική. Μόλις η αριστερά κάθησε στην καρέκλα της εξουσίας και άρχισε τη διαπραγμάτευση με τον ξεκούμπωτο γιακά και το πουκάμισο απ’ έξω, την έφεραν σε σημείο που να υπογράψει (και μάλιστα με αλαλαγμούς χαράς...) όσα μέχρι χθες καταριόταν. Με το ίδιο σμπάρο πέτυχαν δυο τρυγόνια: αφόπλισαν την παραδοσιακή ‘αντιπολίτευση’ και πέρασαν τα μέτρα που ήθελαν με βάση την οικονομική τους λογική, βελτιωμένα και επαυξημένα. Και με αριστερή σφραγίδα και υπογραφή. Ρουα και ματ σε μία κίνηση.
     Κάτι τέτοιες μέρες θυμούμαι μια τηλεοπτική εκπομπή για την κατάπνιξη της ‘άνοιξης της Πράγας’ το 1968 από τους σοβιετικούς. Ρωτούσε ο παρουσιαστής τον εκπρόσωπο του ‘κόμματος’ στο πάνελ: «Καλά, τα τανκς των συνταγματαρχών στην Ελλάδα ήταν κακά και εκείνα των σοβιετικών ήταν καλά;» Ο δασκαλεμένος κομισάριος απάντησε με συγκαταβατικό ύφος για το αφελές του ερωτήματος: «Μα, αγαπητέ μου, ο στρατός στην Τσεχοσλοβακία είναι λαϊκός!» Προφανώς μια τέτοια δικαιολογία καλύπτει κάθε είδους αμάρτημα.

Συγκρίσεις

Δεν ωφελεί να ξύνει κανείς πληγές, ούτε ισχυρίζομαι ότι γνωρίζω τι ακριβώς προέβλεπε εκείνο το αποδιοπομπαίο ‘μέιλ Χαρδούβελη’, ο φόβος του οποίου αποτέλεσε το έναυσμα (εκτός από άλλες αιτίες) για να οδηγηθούμε στην αρ-Υστερική σημερινή κατάσταση. Ωστόσο, έτσι, για την ιστορία και ‘φιλολογικώ τω τρόπω’, ίσως θα άξιζε να γίνει μια κοστολογημένη σύγκριση μέτρο προς μέτρο εκείνου του κειμένου με όσα ψήφισε και θα ψηφίσει προσεχώς (και θριαμβολογώντας) η τρέχουσα κυβέρνηση. Για να αποδειχθεί για άλλη μια φορά ότι το να σέρνουμε τα πόδια μας μπροστά στην πικρή θεραπεία κάνει την τελική εφαρμογή της τρισχειρότερη.

Ευαισθησίες

Είναι γνωστό το παραμύθι για την βασιλοπούλα που μπορούσε να αισθάνεται την παρουσία ενός μπιζελιού κάτω από μια στοίβα από στρώματα. Ακούγοντάς το ελεεινολογούμε την καλομαθημένη και υπερευαίσθητη ευγενή που προφανώς είχε μεγαλώσει στα πούπουλα τρώγοντας μόνο παντεσπάνι. Και όμως, η πραγματική ευαισθησία των εξειδικευμένων ανθρωπίνων αισθητηρίων είναι απείρως μεγαλύτερη από τα παραμύθια. Έτσι η επιφάνεια του ματιού μας δεν ανέχεται ούτε μια μικροσκοπική τρίχα ή έναν κόκκο σκόνης πάνω της, ενώ τα ούλα μας αντιδρούν με επώδυνο τρόπο αν μια ίνα κρέατος σφηνωθεί ανάμεσα στα δόντια. Επίσης, οι διάφορες επιφάνειες του σώματός μας, ακόμη κι όταν αποτελούνται από το ίδιο είδος κυττάρων (π.χ. δέρμα) έχουν διαφορετικό βαθμό ευαισθησίας, ανάλογο με την εργασία που επιτελούν και τις ανάγκες που εξυπηρετούν. Άλλη η ευαισθησία των πελμάτων και άλλη των παλαμών και άλλη της ράχης του χεριού. Άλλη για την πίεση και άλλη για τη θερμοκρασία. Άλλη για τη λεπτή διακριτική αφή και άλλη για την ‘εν τω βάθει’ αίσθηση, που μας πληροφορεί για τη θέση των μελών του σώματος στον χώρο. Τόση διαφοροποίηση και πολυπλοκότητα, με μόνο σκοπό την αρμονική λειτουργία και την αδιάκοπη προστασία του σώματος από τις διαρκείς και σύνθετες επαφές και αλληλεπιδράσεις, χρήσιμες και επιβλαβείς, με το περιβάλλον του. Μπορούμε ως άνθρωποι να καταφέρουμε ποτέ κάτι αντίστοιχο; Μόνο ‘ο τα πάντα κατασκευάσας Θεός’ μπορεί να διεκδικήσει τέτοιες πρωτότυπες ‘ευρεσιτεχνίες’. Οτιδήποτε άλλο είναι απλώς... γενόσημη απομίμηση. 

Υποσχέσεις

Η Τασούλα Καραϊσκάκη είναι από τις αρθρογράφους της Καθημερινής που γράφει συνήθως μετρημένα, για σοβαρά και ενδιαφέροντα θέματα που απαιτούν και λίγη σκέψη (ίσως γι’ αυτό και δεν συγκεντρώνει τον αριθμό των σχολίων που μετρούν οι πιο δηκτικοί συνάδελφοί της -- ονόματα δεν λέμε). Στη χθεσινή στήλη της, με τίτλο ‘Η κοινή τέχνη της κυβίστησης’, ασχολείται με το άθλημα που στη σύγχρονη πολιτική γλώσσα συνηθίσαμε να ονομάζουμε ‘κωλοτούμπα’: την υπαναχώρηση και πλήρη αλλαγή πλεύσης απ’ όσα ένας πολιτικός υπόσχεται. Μας θυμίζει τον Μακιαβέλι που έγραφε ότι «σε έναν ηγεμόνα δεν λείπουν ποτέ οι νόμιμοι λόγοι για να παραβεί μια υπόσχεση». Και προσθέτει:
     «Οι υποσχέσεις δεν δεσμεύουν παρά μόνο εκείνους που τις πιστεύουν, λένε κυνικά κάποιοι. Και συμβαίνει το οξύμωρο, ενώ η ασυνέπεια εξοργίζει τον πολίτη περισσότερο από τη σκληρότητα (δεν θίγεται η ηθική του, αλλά η λογική του), ταυτόχρονα νιώθει ασφάλεια μόνο εγκατεστημένος στη γαλήνια σιγουριά ενός σύμπαντος όπου οι πολιτικοί είναι πολιτικοί χάρη στο πιο ευανάγνωστο από τα χαρακτηριστικά τους: τη διανομή υποσχέσεων».
     Οπωσδήποτε ενδιαφέρουσα και χρήσιμη υπενθύμιση, αλλά ας μη ξεχνούμε ότι από οξύμωρα βρίθει η δημόσια ζωή μας. Έτσι, όλοι θέλουμε Αξιοκρατία, αρκεί να μη μας βγάζει δεύτερους. Όλοι κοπτόμεθα για Κράτος Δικαίου, αρκεί να είμαστε εμείς οι νομοθέτες και οι κριτές όλων των άλλων. Μ’ ένα λόγο, όλοι κοιτάζουμε την ‘έμπροσθεν πήραν’ του Αισώπου, ενώ αγνοούμε επιμελώς την ‘όπισθεν’, αυτή που φέρει τα δικά μας στραβά και ελαττώματα. Το ίδιο και με τις υποσχέσεις των πολιτικών: χαϊδεύουν τ’ αυτιά μας και τις δεχόμαστε ευχάριστα, σουφρώνουμε τα φρύδια μόλις δούμε να αθετούνται, αλλά και πάλι τείνουμε ‘ευήκοον ους’ στο επόμενο τάξιμο. Εις το διηνεκές.

Κραυγή

Αντιγράφω από την χθεσινή Καθημερινή το παρακάτω κείμενο που τοιχοκόλλησε Μεγάλη Εβδομάδα στο νοσοκομείο Αργοστολίου ο εκεί εφημερεύων γιατρός. Μιλάει μόνο του, και  πρέπει να αποτελεί διαρκές επιχείρημα στη διαπραγμάτευση της όποιας κυβέρνησης απέναντι στους λογιστές των αθέσμων ‘θεσμών’. Ελπίζω κάποιοι να το προσέξουν, και να συμμερισθούν την τελευταία φράση του συναδέλφου: μόνο από τον Θεό ελπίζουμε ουσιαστική βοήθεια.
     «Σήμερα δεν υπάρχει εφημερεύων Παθολόγος για τα επείγοντα Παθολογικά περιστατικά και την Παθολογική Κλινική. Οι γιατροί του Νοσοκομείου εδώ και μήνες εκπέμπουν κραυγή αγωνίας προς όλες τις κατευθύνσεις (υπουργείο Υγείας, βουλευτή, Δήμο, Περιφέρεια) για το επερχόμενο κακό (έλλειψη ιατρικού προσωπικού). Εφαρμόσιμη λύση δεν δόθηκε από κανένα. Ο γιατρός που θα βρείτε σήμερα να εξυπηρετεί τα επείγοντα Παθολογικά περιστατικά και την Παθολογική Κλινική το κάνει ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΑ και μόνον αφού: 1. Είναι Νεφρολόγος και όχι Παθολόγος. 2. Εφημερεύει για τη Μονάδα Τεχνητού Νεφρού, που λειτουργεί σήμερα κανονικά και προσφέρει θεραπεία σε 18 ασθενείς. Αρα καλύπτει δύο τμήματα, πού είναι πανελλήνια νοσοκομειακή πρωτοτυπία. 3. Δεν προβλέπεται από καμιά διαδικασία, ούτε αποτελεί οδηγία από κανένα αρμόδιο φορέα, αλλά προκύπτει μόνο από την κατανόηση ότι όσοι ασθενείς έρθουν σήμερα στο Νοσοκομείο περιμένουν να βρουν ένα γιατρό που να μπορεί να βοηθήσει, κατά τη γενική ιατρική του κρίση, ακόμη και χωρίς αρμοδιότητα, αφού δεν διατίθεται αρμόδιος ειδικός Παθολόγος. Η κατάσταση μοιάζει με καταρρέον μέτωπο μάχης, με μερικούς ζωντανούς ακόμη μαχόμενους φαντάρους. Οι στρατηγοί την... έκαναν για Πάσχα. Ζητάω την κατανόησή σας και θα προσπαθήσω το καλύτερο που μπορώ για να βοηθήσω, συν Θεώ, του οποίου όλοι ζητάμε συνειδητά τη βοήθεια».

Κατήφορος

Ας αφήσουμε κατά μέρος την εγχώρια σκηνή και ας κοιτάξουμε λίγο πέρα από τα σύνορα, πέρα και από τη μεγάλη θάλασσα που χωρίζει δυο κόσμους. Διαβάζω λοιπόν ότι κάποια στιγμή το 2012 ένας 32χρονος λευκός πυροβόλησε και σκότωσε έναν μαύρο έφηβο σε κάποια γειτονιά των ΗΠΑ διότι τον θεώρησε κακοποιό. Παρά τις ποικίλες διαμαρτυρίες ο δράστης αθωώθηκε από τα δικαστήρια (‘νόμιμη άμυνα’ ήταν η απόφαση), και πρόσφατα η αστυνομία του επέστρεψε το πιστόλι του φόνου. Τώρα ο κάτοχός του το βγάζει σε δημοπρασία στο Διαδίκτυο, με τιμή έναρξης των προσφορών τα 5000 δολάρια, και με το ‘διαφημιστικό’ μήνυμα ότι «αυτή είναι η ευκαιρία να αγοράσετε ένα κομμάτι της Αμερικανικής ιστορίας». Μάλιστα.
     Το να σκοτώσεις έναν άνθρωπο είναι τραγικό, έστω και κατά λάθος. Να τον σκοτώσεις εκ προθέσεως και μόνο με την υποψία, είναι εγκληματικό. Ωστόσο, χειρότερη από το έγκλημα είναι η νομική του κάλυψη. Τώρα ακολουθεί και η (επίσης κατά πάντα νόμιμη) προσπάθεια να κερδίσει ο δράστης χρήματα από το όπλο του φόνου, προβάλλοντας το έγκλημά του ως 'ιστορία'. Υπάρχει άλλο σκαλοπάτι στην κατηφορική κλίμακα του κακού;  

     ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ:  Όπως διαβάζω (17/5), το όπλο πουλήθηκε στη δημοπρασία για 138.900 δολάρια (η λιανική τιμή που δίνει η κατασκευάστρια εταιρεία είναι 356 δολάρια). Προφανώς εκτός από τον πωλητή υπάρχουν και πολλοί άλλοι που κατεβαίνουν την 'Κακιά Σκάλα'. 

Ύστερες σκέψεις

Κανείς δεν θέλει να γίνεται μάντης κακών, αλλά όλη αυτή η κυβερνητική θριαμβολογία για την ‘αναθεώρηση του χρέους’ και την ‘ανάπτυξη που θα αρχίσει’ (αφού πρώτα πιούμε το κώνειο που λέγαμε χθες) μου θυμίζει Νέα Δημοκρατία και Σαμαρά μετά τις ευρωεκλογές. Εκείνοι έσπευσαν να μιλήσουν για έξοδο από το μνημόνιο στο τέλος του 2014, δεν έκαναν απολύτως τίποτε (πέρα από πολιτικές γκάφες) όλο τον υπόλοιπο χρόνο, και είδαμε τι κληρονομιά μας άφησαν στις αρχές του 2015. 
     Πώς το τραγουδούσε εκείνο η Χάρις Αλεξίου; «Δε νιώθω θλίψη, μα μού ’χει λείψει το λάγνο ψέμα σου που τά ’κανε όλα ωραία». Φαίνεται τα τραβάει ο οργανισμός μας τα ψέματα.

Πικρό ποτήρι

(Συνέχεια από το προηγούμενο) Άνοιξα χθες βράδυ κάπου στα μισά το δελτίο ειδήσεων, κι έπιασε το αυτί μου ότι ο πρωθυπουργός ενημέρωσε τηλεφωνικά τους αρχηγούς των κομμάτων και τώρα μεταβαίνει στο Προεδρικό Μέγαρο. Η πρώτη σκέψη μου ήταν «Για παραίτηση πάει, εκλογές θα προκηρύξει πάλι!». Όταν κατάλαβα ότι δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, η επόμενη (και μόνη) ‘εναλλακτική’ εκμυστήρευσή του προς τους ομοτέχνους του θα μπορούσε να διατυπωθεί περίπου ως εξής: «Ξέρετε, οι ξένοι αποφάσισαν ότι από εδώ και προς θα πρέπει να παίξουμε με τη δική τους μπάλα και τους δικούς τους κανόνες. Τέρμα τα όβολα. Φινίτο. Καπούτ. Θα λέμε αναγκαστικά στο λαό μόνο αλήθειες, έστω και στη δική μας ‘κορακίστικη’ διάλεκτο. Έτσι, παίξτε κι εσείς ανάλογα, μπας και σώσουμε την παρτίδα» (συγγνώμη για τον τελικό αναγραμματισμό, αλλά δεν έχω πεισθεί ότι όλο αυτό το θέατρο έγινε υπέρ παΤρίδος).
     Τελικό συμπέρασμα: είτε μισοάδειο είτε μισογεμάτο το βλέπουμε το ποτήρι που μας κέρασε το Γιουρογκρούπ, το περιεχόμενό του είναι κώνειο, ή τουλάχιστον καστορέλαιο. Εδώ που φτάσαμε, η ακριβής δοσολογία πολύ μικρή σημασία έχει.

Το ζην επικινδύνως

Από μνημόνια είχαμε επαρκή πείρα. Είχαμε αποκτήσει με κόπους και βάσανα και θυσίες τα δυο προηγούμενα μοντέλα, αλλά δεν ήταν ακριβώς της αρεσκείας μας, και η τρέχουσα κυβέρνηση είχε υποσχεθεί να τα σχίσει μόλις εκλεγεί. Καθυστέρησε κάπως το σχίσιμο, αλλά η αναμονή έφερε καρπούς: το γνήσιο αριστερό μνημόνιο που έλειπε από τη συλλογή μας είναι πλέον καθ’ οδόν. Με υπογραφές και σφραγίδες, με τις κόκκινες γραμμές μας--κάπως άτσαλα τραβηγμένες είναι αλήθεια, χωρίς χάρακα, και ξέφυγαν αρκετά από την αρχική τους θέση--εν πάση περιπτώσει αυτά είναι ψιλά γράμματα, έχουμε έτοιμα και ψηφισμένα τα πρόσθετα μέτρα και τραβάμε για το σημερινό κρίσιμο Γιουρογκρούπ, με απαιτήσεις πλέον. Σε λίγο θα ακούσουμε και τις σχετικές κραυγές: «Έ - έ - έρχεται!». Χαλάλι η αναμονή, θα μας κάνει να ξεχάσουμε όλα τα προηγούμενα, η ευτυχία μας θα έχει ολοκληρωθεί.
     Έχω όμως μια απορία: κι εμείς γυρεύοντας πηγαίνουμε; Κάθε φορά σε ‘κρίσιμες’ συνεδριάσεις πέφτουμε; Χάλασε δηλαδή ο κόσμος αν πάμε μια φορά σε ένα μη κρίσιμο Γιουρογκρούπ; Τόση τόλμη... να μη πάθουμε και τίποτε στο τέλος!

Με τη γλώσσα και την πένα του Αρκά:

Αφύπνιση

 

Διαβάζω στις ξένες εφημερίδες για την τεράστια δασική πυρκαγιά στην Αλμπέρτα του Καναδά, που έχει κατακάψει την πόλη Φορτ ΜακΜάρεϊ (που είχε προηγουμένως εκκενωθεί από τους 80 χιλιάδες κατοίκους του) και προς το παρόν φαίνεται να μαίνεται ‘επταπλασίως καιομένη’, όπως θα λέγαμε στη βιβλική γλώσσα. Άγνωστη η αιτία (ιδιότροπες κλιματικές συνθήκες, ξηρό δάσος κτλ.), αλλά μέσα σε λίγες στιγμές πήρε ανεξέλεγκτες διαστάσεις, ανατρέποντας τη ζωή όλης της περιοχής.
     Γιατί τη σχολιάζω εδώ; Διότι, όπως και το τραγικό τροχαίο που μας απασχόλησε προχθές, είναι μέρος του άγνωστου μέλλοντος που δεν ξέρουμε πότε μας περιμένει. Επιπλέον, αναδεικνύει ανάγλυφη την ανθρώπινη αφροσύνη όταν αντιδιαστέλλεται προς τις μικρότητες και τα πάθη των δημοσίων προσώπων, πολιτικών και άλλων, αλλοδαπών και εγχωρίων (και σε μικρότερη κλίμακα όλων ημών). «Άφρονες», μας λέει μέσα από τα γεγονότα ο Κύριος, «αυτή τη νύχτα (ή τη μέρα) πεθαίνετε». Όχι διότι Εκείνος μας αρπάζει με το ‘έτσι θέλω’, αλλά διότι το απρόοπτο είναι υπόθεση κυριολεκτικά μιας στιγμής. Λοιπόν, «τίνι έσται» όσα σχεδιάζουμε και ονειρευόμαστε και επενδύουμε, για τα οποία εκβιάζουμε και μαχόμαστε και ποδοπατούμε και εξοντώνουμε τους άλλους; Και τι αξία έχει η κάθε ιδεολογία που δεν λαμβάνει υπόψη της αυτή τη μοναδική αναντίρρητη πραγματικότητα του αιφνιδίου τέλους;   
     Πόσο αλλιώτικοι άραγε θα ήμασταν αν πριν από κάθε ενέργειά μας φέρναμε στο μυαλό μας τέτοιες εικόνες απροσδόκητης συμφοράς; Όχι για να αναστείλουμε κάθε δραστηριότητα, αλλά για να ρυθμίζουμε ανάλογα (προς το καλύτερο) τη συμπεριφορά μας απέναντι στον υπόλοιπο κόσμο, γνωρίζοντας ότι όλοι είμαστε ίσοι μπροστά στη συμφορά, που μπορεί να χτυπήσει σε κάθε πόρτα τυχαία. Σήμερα εκείνοι, αύριο εμείς. Τι καλύτερο μάθημα για όλο τον κόσμο;
     ΣΗΜ. Ας μη παραλείψουμε να μνημονεύσουμε και σήμερα, ημέρα της μνήμης του, τον δίκαιο Ιώβ που αναφέραμε προχθές: τα λόγια του είναι πάντα επίκαιρα.

Μέρα Μαγιού

Μέσα στην αναστάσιμη χαρά που μας περιβάλλει αυτή τη ‘μέρα Μαγιού’, μας δόθηκε σήμερα η αναπάντεχη αφορμή να θυμηθούμε δυο βιβλικά κείμενα που διαβάστηκαν στη διάρκεια της πρόσφατης Σαρακοστής. Έτσι, την Παρασκευή του Ακαθίστου ακούσαμε στον εσπερινό ότι «ὁ Θεός ἐπείρασε τὸν ῾Αβραὰμ» ζητώντας του να θυσιάσει τον μονάκριβο γιό του. Ακριβώς πριν μία εβδομάδα, Μεγάλη Τρίτη πρωί, ακούσαμε τον Ιώβ να λέει, έχοντας χάσει διαμιάς όλα τα παιδιά του και την περιουσία του, τα συγκλονιστικά εκείνα: «Αὐτὸς γυμνὸς ἐξῆλθον ἐκ κοιλίας μητρός μου, γυμνὸς καὶ ἀπελεύσομαι ἐκεῖ· ὁ Κύριος ἔδωκεν, ὁ Κύριος ἀφείλετο· ὡς τῷ Κυρίῳ ἔδοξεν, οὕτω καὶ ἐγένετο· εἴη τὸ ὄνομα Κυρίου εὐλογημένον εἰς τοὺς αἰῶνας». Η αιφνίδια και τραγική εκδημία της νεαρής Μαρίας-Ανδρομάχης σε τροχαίο δυστύχημα σήμερα το πρωί είναι μια δεινή δοκιμασία για τη μητέρα και τα αδέλφια της, που προσπαθούν να βρουν την απάντηση στα λόγια του δικαίου Ιώβ. Εμείς ας μιμηθούμε τους φίλους του, που αρχικά έμειναν σιωπηλοί και συμπαριστάμενοι επί επτά ημέρες: πιο πολλά πρόσφεραν με τη σιγή τους παρά όταν στη συνέχεια προσπάθησαν να ερμηνεύσουν τα γεγονότα. Μόνη ερμηνεία είναι ότι ο Θεός ξέρει ποιούς δοκιμάζει ‘ὡς χρυσὸν ἐν χωνευτηρίω’--δεν είμαστε όλοι Αβραάμ και Ιώβ. Χριστός ανέστη!