Δαπάνες υγείας

Ο πρώην χρηματίσας και άρτι επανεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επέλεξε ως προσεχή υπουργό υγείας και ανθρωπίνων υπηρεσιών τον Ρόμπερτ Κένεντι, γνωστό για τις αντιεμβολιαστικές και άλλες συνωμοσιολογικές του θέσεις. Είναι αυτό που λέει η γνωστή ρήση: ο σωστός άνθρωπος στη σωστή θέση. Ήδη έχουν διατυπωθεί από πολλούς φορείς επιφυλάξεις και αμφιβολίες  για την επιλογή αυτή και τις ενδεχόμενες συνέπειές της για την υγεία εν γένει. Ωστόσο, με αφορμή το γεγονός αυτό, ας δούμε λίγο το παράδοξο της υγείας στη χώρα αυτή.

     Η Αμερική είναι χώρα μεγάλων αντιθέσεων, και αυτό φαίνεται και στον χώρο της ιατρικής. Επιστημονικά βρίσκεται σε πολύ υψηλό επίπεδο, κάτι που φαίνεται από τον όγκο και την ποιότητα του ερευνητικού έργου και της νέας γνώσης που παράγει. Η μετεκπαίδευση και εργασιακή εμπειρία στις ΗΠΑ θεωρείται σημαντικό προσόν για γιατρούς από όλο τον κόσμο, όχι αδικαιολόγητα. Αυτή είναι η θετική πλευρά.

     Υπάρχει όμως και η άλλη όψη του νομίσματος. Το υψηλό επιστημονικό επίπεδο δεν συμβαδίζει με ανάλογο επίπεδο ιατρονοσηλευτικής φροντίδας για όλο τον πληθυσμό της χώρας. Για παράδειγμα, το 2023 περίπου 25,3 εκατομμύρια Αμερικανοί δεν είχαν ασφάλιση υγείας, ενώ εκτιμάται ότι 112 εκατομμύρια (44% του πληθυσμού) δυσκολεύονται να πληρώσουν για την υγεία τους, μια και το κόστος της φροντίδας είναι δυσθεώρητο. Προ ετών είχε δημοσιευθεί σε επίσημο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό η περίπτωση ενός ηλικιωμένου που πήγε στα Επείγοντα επειδή είχε αίμα στις κενώσεις. Μέσα σε μία μέρα, αξονική, κολονοσκόπηση και λοιπές εξετάσεις του στοίχισαν 10.000 δολάρια, όσα είχε στον τραπεζικό του λογαριασμό. Η διάγνωση ήταν προχωρημένος καρκίνος, ωστόσο δεν του είχε μείνει ούτε πεντάρα για θεραπεία.

     Πολλοί παράγοντες συμβάλλουν στη διόγκωση των δαπανών υγείας στις ΗΠΑ. Τα διάφορα συστήματα (δημόσια και ιδιωτικά) είναι σπάταλα. Οι μισθοί και οι αμοιβές των ιατρών βρίσκονται στα ύψη. Το κόστος των φαρμάκων και της τεχνολογίας είναι σχεδόν τετραπλάσιο από εκείνο σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες, μια και οι τιμές διαμορφώνονται από τις δυνάμεις της αγοράς και όχι με κρατικές ρυθμίσεις. Ακόμη, ο φόβος των μηνύσεων για το παραμικρό σφάλμα οδηγεί σε αμυντικές πρακτικές, όπως πολλές περιττές εξετάσεις, και σε υψηλά ασφάλιστρα αστικής ευθύνης. Συνέπεια όλων των παραπάνω είναι ότι η φροντίδα που θα λάβει κανείς εξαρτάται από την ασφαλιστική κάλυψη που έχει, χωρίς όμως αυτή να εγγυάται πάντα το καλύτερο αποτέλεσμα.

     Με δεδομένα όπως τα παραπάνω, θα περίμενε κανείς από κυβερνήσεις και υπουργούς υγείας να έχουν ως κύρια προτεραιότητα την εξομάλυνση των ανισοτήτων και την παροχή πιο προσιτής φροντίδας, κάτι μάλλον ουτοπικό όταν οι άνθρωποι που κατέχουν τις θέσεις-κλειδιά μετρούν την περιουσία τους σε εκατομμύρια και δισεκατομμύρια. Απομένει βέβαια να δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα και στον τομέα αυτό, και μακάρι να αποδειχθούν αβάσιμοι οι φόβοι και οι ανησυχίες. Όσο για μας, ας κάνουμε συγκρίσεις και ας θυμόμαστε να λέμε «Δόξα τῷ Θεῷ» για όσα έχουμε, γνωρίζοντας ότι πολύς κόσμος τα στερείται. Ακόμη και στις λεγόμενες υπερδυνάμεις.