Εσχατολογικά

Μεταξύ άλλων αναγνωσμάτων αυτόν τον καιρό διαβάζω ένα μυθιστόρημα του Άγγλου συγγραφέα Nevil Shute με τίτλο ‘On the beach’ ('Στην ακτή'), γραμμένο το 1957. Ο συγγραφέας ζωγραφίζει τον κόσμο μετά από έναν καταστροφικό πυρηνικό παγκόσμιο πόλεμο. Οι πάντες στο Βόρειο ημισφαίριο έχουν πεθάνει από το εκτεταμένο ραδιενεργό νέφος, και απομένουν κάποιες λίγες περιοχές στο Νότιο ημισφαίριο (Νότια Αυστραλία και άλλες) όπου η ραδιενέργεια δεν έχει ακόμη απλωθεί, αν και αναμένεται με βάση τα μετεωρολογικά δεδομένα. Η ζωή των ανθρώπων εκεί έχει πλέον ορατό ορίζοντα τέλους σε λίγους μήνες, αλλά οι περισσότεροι συνεχίζουν να συμπεριφέρονται σχεδόν όπως πριν: φυτεύουν λουλούδια στον κήπο τους, σπέρνουν χωράφια που δεν θα θερίσουν, αγοράζουν δώρα για συγγενείς που δεν θα δουν ποτέ, πηγαίνουν για ψάρεμα και οργανώνουν ένα απεγνωσμένο τελευταίο ράλι αυτοκινήτων, όπου πολλοί σκοτώνονται ή τραυματίζονται. Όμως το φάσμα του θανάτου ολοένα πλησιάζει, και σιγά-σιγά η ζωή συρρικνώνεται ως το τέλος.

     Επιστροφή στο 2023. Ακούω χθες στο ραδιόφωνο μια συνέντευξη ενός ειδικού στην κλιματολογία που περιγράφει με ζοφερά χρώματα τον ρυθμό υπερθέρμανσης της Γης και τις προοπτικές για το μέλλον της. Μπορεί να μην ακούγεται τόσο τραγικό όσο ένας παγκόσμιος πόλεμος, αλλά οι συνέπειες σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα θα είναι ανάλογες. Δυστυχώς το αλγεβρικό άθροισμα όλων των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων τελικά αποβαίνει αρνητικό για την επιβίωση του πλανήτη, και των κατοίκων του.

     Και όμως, ακόμη και υπό τις δυσοίωνες αυτές προβλέψεις εμείς οι άνθρωποι συνεχίζουμε να ζούμε, ως άτομα και ως έθνη, το ίδιο εγωιστικά, συμφεροντολογικά, μικρόψυχα και ηδονιστικά όπως πάντα. Αρπάζουμε αχόρταγα, καταναλώνουμε αδιάκριτα, χτυπούμε και πολεμούμε και καταστρέφουμε όπου θέλουμε, αδικούμε και προσθέτουμε συμφορές στους γύρω μας και επισωρεύουμε ‘άνθρακας πυρός’ στα κεφάλια μας, ξεχνώντας την πανάρχαια συμβουλή του Τωβίτ: «ὃ μισεῖς, μηδενὶ ποιήσῃς» [Τωβίτ 4:15]. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς προφήτης ή μάντης κακών για να τα δει όλα αυτά: λίγη κοινή λογική και η σκέψη ότι, σύμφωνα με τον Απόστολο Πέτρο, «πάντων τὸ τέλος ἤγγικε» [Α΄ Πέτρ. 4:7], ότι του καθενός μας το τέλος (και του συνόλου) μέρα με τη μέρα έρχεται πιο κοντά. Τι περιμένουμε να κερδίσουμε από έναν ακόμη πόλεμο, από μια ακόμη αρπαγή, από τη διάχυτη κακοπραγία που βλέπουμε καθημερινά στις ειδήσεις, ακόμη και από τις ανόητες λογομαχίες μας; Αν η τύχη μας είναι κοινή και το μέλλον όχι πλέον αόρατο (όπως το έλεγε ο Ισοκράτης) αλλά ξεκάθαρο μπροστά μας, πιστεύει κανείς ότι θα απομείνει κάποιος για να δοξάσει τους σημερινούς ‘ηγέτες’ ή άλλους ‘influencers’ του κόσμου; Ας ανοίξουμε επιτέλους λίγο τα μάτια μας, έστω και την σχεδόν δωδεκάτη ώρα.