Αφήγημα

Στην επιστολή της (27/11) με τίτλο «Βάλτε ένα τέλος στο ‘αφήγημα’» η φιλόλογος κα Φόνη Ρεπούλη εκφράζει την έκπληξή της για την κατάχρηση της λέξης ‘αφήγημα’ στην πολιτική και δημοσιογραφική γλώσσα τον τελευταίο καιρό. Συμμεριζόμενος τις αντιρρήσεις της, θέλω εν τούτοις να προτείνω μια εξήγηση. Επειδή οι πολιτικοί γνωρίζουν ενδόμυχα και ανομολόγητα ότι όσα διακηρύττουν ή υπόσχονται δημοσία πόρρω απέχουν από την ρεαλιστική δυνατότητα (ή και την επιθυμία) να τα πραγματοποιήσουν, επιλέγουν να ‘αφηγούνται’ (κοινώς να παραμυθιάζουν) το ακροατήριό τους. Και όποιος κατάλαβε.

[Δημοσιεύθηκε σήμερα στην Καθημερινή]

Δημοσιοϋπαλληλία

Μια από τις πιο σαφείς ερμηνείες του όρου και του φαινομένου "δημόσιος υπάλληλος" (με εισαγωγικά, για να ξεχωρίζουμε τους γνήσιους και άξιους Δ.Υ.) που έχουν δει το φως κατά καιρούς, και μάλιστα στις ημέρες μας, με αφορμή την πολύχρωμη και... εύοσμη (ευτυχώς οι φωτογραφίες δεν αναπαράγουν και τη μπόχα) απεργία του προσωπικού καθαριότητος, δίνει η Λίνα Γιάνναρου στο χθεσινό άρθρο της στην Καθημερινή, από το οποίο αντιγράφω τα ακόλουθα:
     «Υπάρχει μια μεγάλη κατηγορία εργαζομένων στον δημόσιο τομέα με πιο «ρευστές» ιδιότητες και αρμοδιότητες, οι οποίοι πράγματι αισθάνονται περισσότερο «δημόσιοι υπάλληλοι» από οτιδήποτε άλλο. Αυτοί χωρίζονται σε όσους μπορούν εν δυνάμει να καλύψουν διάφορα πόστα, είναι δηλαδή κρατικοί λειτουργοί, και σε όσους μπήκαν στο Δημόσιο και πλοηγούνται σε αυτό με την πρακτική των μεταθέσεων, μετατάξεων, αποσπάσεων.
     Η τρέχουσα κρίση στον τομέα της καθαριότητας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε αυτή την παθογένεια. Οι δήμοι προσλαμβάνουν υπαλλήλους καθαριότητας –για να εργαστούν ως υπάλληλοι καθαριότητας–, οι οποίοι στη συνέχεια «εξαφανίζονται» σε άλλες διοικητικές θέσεις. Τη δουλειά τους καλούνται να κάνουν συμβασιούχοι που εύλογα θα ζητήσουν αργότερα να μονιμοποιηθούν εφόσον είναι αυτοί που καλύπτουν την πάγια ανάγκη των δήμων να έχουν καθαρούς δρόμους και άδειους κάδους».
      Θα πρόσθετα ότι υπάρχει και το γνωστό και πάγιο πολιτικό τέχνασμα «Δεν είναι ικανός για τίποτε, βάλτε τον κάπου να παίρνει ένα μισθό». Και όταν σε προσλάβουν «για το τίποτε», τότε πιστεύεις ότι είσαι ικανός για οτιδήποτε, και έχεις μάλιστα και απαιτήσεις αν δεν αναγνωρίζονται οι ανύπαρκτες ικανότητές σου. Γι’ αυτό και όταν αρχίζει να γίνεται κουβέντα για αξιολόγηση στο δημόσιο εξανίστανται πρώτοι οι αρχιλουφαδόροι. Η παροιμία λέει ότι καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται, κι αυτός που έχει πραγματικές ικανότητες θα βρει τρόπο και τόπο να τις αξιοποιήσει είτε εντός είτε εκτός δημοσίου (και Ελλάδος). Όταν όμως πρόκειται να βγει στο φως η μακροχρόνια απραξία σου, τότε ο ορίζοντας σκουραίνει. Αλλά δεν φοβάσαι κι εσύ ο ανίκανος: άλλωστε ένα από τα bonus της δημόσιας θέσης σου είναι και το δικαίωμα να εκβιάζεις το κράτος και να ταλαιπωρείς ολόκληρη την κοινωνία.

Τιμές και Τιμή

Γνωρίζουμε βέβαια ότι το χρήμα δεν φέρνει ευτυχία (αν και, όπως λένε κάποιοι πιο κυνικοί, είναι προτιμώτερο από την έλλειψή του). Ωστόσο, δεν φαίνεται να καλλιεργεί και τη διανοητική υγεία, την κριτική ικανότητα, τέλος πάντων την κοινή λογική. Διάβασα προ καιρού ότι ο οίκος μόδας Σανέλ κυκλοφορεί εν όψει της θερινής σαιζόν μια σειρά επώνυμα αξεσουάρ για τις διακοπές μας. Ενδεικτικά παραδείγματα (οι τιμές σε παρένθεση): ένα σετ με τρεις μπάλες τέννις (570 δολάρια), μια ρακέτα (2.220 δολάρια), ένα ζευγάρι ρακέτες θαλάσσης με μπάλες (4.860 δολάρια), κι ένα παραδοσιακό αυστραλέζικο μπούμερανγκ μόνο για 1930 δολάρια (εν παρόδω, το δημοσίευμα ξεκίνησε από το γεγονός ότι οι ιθαγενείς της Αυστραλίας διαμαρτυρήθηκαν γιατί ισχυρίζονται ότι η εταιρεία εξευτελίζει τον πολιτισμό τους με το να μετατρέπει ένα παραδοσιακό όπλο σε εμπορικό είδος). Η απορία μου βέβαια είναι πόσοι θα βρεθούν να πληρώσουν τέτοιες τιμές (= πραγματική αξία του είδους πολλαπλασιασμένη επί 1000 για τη φίρμα), αν έχουν περάσει ποτέ τους τεστ νοημοσύνης, και αν πιστεύουν ότι το επίπεδο του παιχνιδιού τους θα γίνει καλύτερο αν οι ρακέτες ή οι μπάλες έχουν το λογότυπο Σανέλ (ή το αυτοκόλλητο με την τιμή). Και το συμπέρασμα; Αν «η τιμή τιμή δεν έχει», κατά το λαϊκό λόγιο, σίγουρα οι τιμές κάποιων προϊόντων δεν έχουν καμία σχέση με την Τιμή (με κεφαλαίο Τ).

Παρανάλωμα

Έχουμε συνηθίσει, ειδικά τον τελευταίο καιρό, να ακούμε για ατυχήματα, καταστροφές, θεομηνίες, τρομοκρατικά χτυπήματα, σεισμούς, λιμούς και καταποντισμούς και άλλες ανθρώπινες τραγωδίες. Κι εκεί που νομίζουμε ότι τα έχουμε δει όλα, διαβάζουμε τη χθεσινή είδηση από το Πακιστάν και τρίβουμε τα μάτια μας. Ένα μεγάλο βυτιοφόρο με 25.000 λίτρα καύσιμα ανατράπηκε και το φορτίο του άδειασε στο δρόμο. Όπως διαβάζω, η ανατροπή του βυτιοφόρου ανακοινώθηκε από το μεγάφωνο ενός τοπικού τζαμιού, κάνοντας πλήθη κόσμου να συρρεύσουν στο σημείο του ατυχήματος με κουβάδες και άλλα δοχεία για να μαζέψουν καύσιμα, και κάποιος πιθανώς άναψε ένα τσιγάρο. Αποτέλεσμα: ανατινάχθηκαν τα καύσιμα και κάηκε κόσμος και κοσμάκης. Οι νεκροί μέχρι στιγμής ξεπερνούν τους 150 (κάθε φορά που ανοίγω τη σελίδα της Guardian ο αριθμός ανεβαίνει). Η γενικευμένη αυτή ‘δίψα για βενζίνη’ αποδίδεται εν μέρει στο γεγονός ότι το Πακιστάν έχει χρόνια ενεργειακή κρίση, με συχνές διακοπές στην ηλεκτροδότηση. Τι άλλο θα δούμε ακόμη;

Τέχνη

Δεν γνωρίζω προσωπικά τον κ. Τηλέμαχο Μαράτο, αν και έχουμε κατά καιρούς διασταυρώσει τις πέννες μας σε στήλες εφημερίδων και περιοδικών εδώ και χρόνια. Ωστόσο, διαβάζοντας την πρόσφατη επιστολή του με τίτλο 'Μάζες, τέχνη και τελάρα' (Καθημερινή 20/6) δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω με το πνεύμα και το γράμμα της.

Κύριε διευθυντά 
Στο άρθρο του στην «Κ»  (1/6/ 2017) ο κ. Δημήτρης Αθηνάκης προτείνει να ανοίξει συζήτηση περί τέχνης, έχοντας προηγουμένως δηλώσει ότι «τέχνη είναι και κάνει ό,τι θέλει». Συγχρόνως γράφει ότι «η τέχνη δεν είναι υποχρεωμένη να απευθύνεται στις μάζες». Το πρόβλημα είναι ότι «όποιος κάνει ό,τι θέλει» δεν είναι απαραιτήτως και καλλιτέχνης, άξιος σεβασμού.
     Τέχνη για τις «μάζες» που έχουν περάσει ώρες, χρόνια, δεκαετίες μελετώντας ράφια βιβλίων και ξεροσταλιάζοντας κοιτάζοντας πίνακες σε μουσεία, θέατρα, συναυλίες κ.λπ. δεν είναι σκουπίδια ατάκτως πεταμένα και στρωσίδια κρεβατιών αφημένα τυχαίως. Τέχνη είναι να παίρνει κάποιος μία πέτρα και να φτιάχνει τον Ερμή του Πραξιτέλη ή ένα τελάρο και να ζωγραφίζει την Τζοκόντα. Ή να προσπαθεί. Όχι πιστεύοντας ότι οτιδήποτε κάνει, επειδή «έτσι θέλει», είναι άξιο σεβασμού από τις «μάζες».
     Τηλέμαχος Μαράτος

Δεκατέσσερεις ώρες

Ένας γάμος στη Ραψάνη παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, μια και προσφέρει μια άριστη πρόφαση για Κυριακάτικη φυγή από την πόλη και αλλαγή παραστάσεων. Ξεκινούμε νωρίς -- άλλωστε η μέρα είναι μεγάλη πλέον -- και παίρνουμε τον γνωστό δρόμο. Καλός ο καιρός, ελάχιστη η κίνηση, γρήγορη η διαδρομή, γνωρίζουμε και τη νέα σήραγγα του Πλαταμώνα: τέλος οι στροφές. Στις 8.30 βρισκόμαστε έξω από τον Άγιο Αθανάσιο, τη μια από τις δυο ενοριακές εκκλησίες της Ραψάνης, γυρίζοντας συγχρόνως νοερά κάπου πενήντα χρόνια πίσω. Εδώ περνούσαμε τα καλοκαίρια μας μικροί, και τα καλντερίμια του χωριού (τώρα σχεδόν όλα τσιμεντοστρωμένα) και τα εξωκκλήσια του είναι άρρηκτα δεμένα με την ανάμνηση του πατέρα μας. Από τον δρόμο του Αγ. Αθανασίου περνούσαμε για να πάμε στο πέτρινο αλώνι στο Ανήλιο, όπου ακούγαμε ιστορίες από την Παλαιά Διαθήκη (συνήθως για τον Προφήτη Ηλία, λόγω επικαιρότητος) και μάθαμε να ψάλλουμε το ‘Φως ιλαρόν’. 

 

     Μπαίνουμε στον ναό που είναι όμορφα εξωραϊσμένος. Η ακολουθία βρίσκεται στο Εωθινό Ευαγγέλιο. Ο ιερέας είναι καλός, το εκκλησίασμα ήσυχο, κι έτσι κάνουμε τον Όρθρο και τη Θ. Λειτουργία κατά τάξιν, σε λίγο σύντομο χρόνο: στις 10 απολύουμε. Έχουμε άνεση, κι έτσι πηγαίνουμε μέχρι το κοιμητήριο του χωριού. Μια και βρίσκουμε κι εκεί τον ιερέα, ψάλλουμε ένα Τρισάγιο για τους κεκοιμημένους συγγενείς που τόση αγάπη μας έδειχναν όταν μας είχαν κοντά τους στα μικρά μας χρόνια. Ο Θεός να τους αναπαύσει όλους. Κατεβαίνουμε στην πλατεία με τα αιωνόβια πλατάνια της για τον καφέ μας, κι έπειτα περιδιαβάζουμε λίγο στο χωριό, μια και η μέρα είναι ιδανική για βόλτα: σύννεφα, αεράκι, χωρίς καύσωνα. Η γύρω φύση είναι στα καλύτερά της. Χαιρετούμε από μακριά τους Αγίους Θεοδώρους και τον Αϊ-Λιά στον απέναντι δασωμένο λόφο: ο χρόνος δεν φθάνει για να πάμε ως εκεί.

 

      Ανηφορίζουμε και πάλι προς το ναό. Εκεί κοντά είναι και το σπίτι απ’ όπου θα βγει η νύφη. Περνούμε να χαιρετίσουμε τη Γεωργία, που με τόση φροντίδα τα οργάνωσε όλα, παρόλο το πρόσφατο πένθος της. Πόσο θα θέλαμε να είναι κι ο Παναγιώτης κοντά μας, αλλά τώρα παρίσταται αοράτως από αλλού. Μαθαίνουμε ότι και ο μεγαλύτερος αδελφός του νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση μετά από πρόσφατο εγκεφαλικό. Μου έρχεται στο νου το παλιό τραγούδι της Μούσχουρη: «Της ζωής οι καταιγίδες παν μαζί με τη χαρά», και αντίστροφα βέβαια, για να μη ξεχνιόμαστε. Έρχεται η ώρα, γίνεται το μυστήριο με ιεροπρεπή ατόσφαιρα, χωρίς θόρυβο, όπως πρέπει. Ο Αργύρης και η Αφροδίτη είναι πλέον ‘εστεμμένοι’: να ζήσουν και να είναι πάντα γεροί και ευτυχισμένοι. 

     Αλλαγή σκηνικού, μια και το επόμενο επεισόδιο έχει προγραμματισθεί παραθαλάσσια, στο Καστρί-Λουτρό. Πηγαίνουμε σε φάλαγγα για να μη χαθούν όσοι δεν γνωρίζουν το μέρος. Άλλο κλίμα εδώ: αεράκι αξιοπρεπές, και κύμα που θυμίζει... Ειρηνικό. Ωστόσο δεν μας χαλάει τη διάθεση -- απεναντίας. Η συντροφιά από συναδέλφους και φίλους είναι καλή και η ώρα περνάει ευχάριστα. Ευχόμαστε, πίνουμε στην υγειά τους, και κάποια στιγμή τους αποχαιρετούμε για την επιστροφή: υπάρχουν και ιατρικές εκκρεμότητες. Υπολόγιζα να γυρίσουμε χωρίς στάση, αλλά η σαρξ είναι ασθενής, κι έτσι σταματούμε στα διόδια για μισή ώρα ύπνου στο αυτοκίνητο. Είναι ό,τι μας χρειάζεται.

     Επιστρέφουμε στα ίδια: ο άρρωστός μου με το σοβαρό πνευμονικό πρόβλημα θα πρέπει να διακομισθεί στο εφημερεύον νοσοκομείο (οι ‘καταιγίδες’ που λέγαμε...). Ευτυχώς η συνεννόηση γίνεται γρήγορα, ετοιμάζουμε τα σχετικά χαρτιά, παίρνει το δρόμο του. Δύσκολη περίπτωση, αβέβαια η έκβαση, είθε να γίνει κάτι και μ’ αυτόν. Εκεί που ετοιμάζομαι να φύγω, μου τηλεφωνεί μια αδελφή από άλλο τμήμα: «Μια άρρωστη θέλει να κοινωνήσει, αύριο έχει βαρύ χειρουργείο νωρίς το πρωί, μπορούμε να βρούμε ιερέα τέτοια ώρα; Εσάς σκέφτηκα να ρωτήσω». Είναι εννιά το βράδυ, αρχίζω τα τηλεφωνήματα, τελικά το οργανώνουμε κι αυτό. Θα πρέπει να θυμηθώ να ρωτήσω πώς πήγε η επέμβασή της. Επιτέλους, επιστρέφουμε στο σπίτι μετά από δεκατέσσερεις ώρες που είχαν απ’ όλα. Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν.

Επιφυλάξεις

Είναι απορίας άξιο πώς άνθρωποι που κατά τεκμήριο δεν έχουν ιδιαίτερη σχέση με την Εκκλησία και την Χριστιανική αλήθεια -- αν τα πιστεύουν καθόλου αυτά τα πράγματα -- δεν δυσκολεύονται να επικαλούνται ιδιαιτέρως επιλεκτικά το Ευαγγέλιο όταν αυτό εξυπηρετεί τις δικές τους σκοπιμότητες. Έτσι ακούσαμε προχθές τον δήμαρχο της πόλης μας να προβάλλει την αρετή της αγάπης για να δικαιολογήσει την σημερινή ετήσια παρέλαση των ομοφυλοφίλων («ο πρώτος που κήρυξε την αγάπη ήταν ο ίδιος ο Χριστός...»). Ας θυμηθούμε όμως ότι δεν κήρυξε μόνο αυτό ο Χριστός, και ότι σύμφωνα με τον Απόστολο Ιάκωβο, «ὁ εἰπὼν μὴ μοιχεύσῃς, εἶπε καὶ μὴ φονεύσῃς· εἰ δὲ οὐ μοιχεύσεις, φονεύσεις δέ, γέγονας παραβάτης νόμου». Όχι μόνο όσα μας βολεύουν, επιλεγμένα και κουτσουρεμένα. Και ακόμη, η αντίδραση της Εκκλησίας δεν είναι απέναντι σε ανθρώπινα πρόσωπα (που οφείλουμε να αγαπούμε ως αδελφούς) αλλά σε εκδηλώσεις που έχουν ως μόνο σκοπό να προκαλέσουν αντιδράσεις και να δημιουργήσουν δημόσιο θόρυβο γύρω από μια εισαγόμενη πρακτική που δεν συνάδει με την Χριστιανική ηθική. Άλλωστε, και μόνο το γεγονός ότι οι εκδηλώσεις αυτές έχουν ως προστάτες και χορηγούς ξένες διπλωματικές αποστολές (με πρώτη εκείνη των ΗΠΑ) πρέπει να μας κάνει ιδιαίτερα  επιφυλακτικούς για τα κίνητρά τους.

Λογοπαίγνιο

Δεν ξέρω αν κάποια πράγματα λέγονται επίτηδες με τρόπο που να προκαλούν γέλωτα ή απλώς τόσο φτάνει η νοημοσύνη αυτών που τα διατυπώνουν. Ακούω π.χ. ότι ένα από τα προαπαιτούμενα που ακόμη εκκρεμούν είναι η «εκούσια [ή εθελοντική] εισφορά των εφοπλιστών» που θα είναι, λέει, υποχρεωτική για το 2018 ή 19 (δεν έχει σημασία). Δεν είμαι εφοπλιστής ούτε αυτόκλητος συνήγορος της συμπαθούς αυτής τάξης συνανθρώπων μας. Ωστόσο, το πώς συμβαδίζει το ‘εκούσιος’ με το ‘υποχρεωτικός’, αυτό μόνο οι πολιτικοί γλωσσοπλάστες εντός και εκτός Ελλάδος μπορούν ίσως να το εξηγήσουν. Αλλά όπως λέγαμε πρόσφατα, χρησιμοποιούν τις λέξεις με το νόημα που θέλουν αυτοί, ούτε λιγότερο ούτε περισσότερο. Κι έτσι φροντίστε, κύριοι εφοπλιστές, να πληρώνετε εκούσια, αλλά αλίμονό σας αν δεν πληρώσετε!

Ομολογία

Στο δίστιχο του χθεσινού συναξαρίου -- Κυριακή των Αγίων Πάντων, η τελευταία κινητή εορτή του έτους -- διαβάζουμε:

 «Τοῦ Κυρίου μου πάντας ὑμνῶ τοὺς φίλους.

Εἴ τις δὲ μέλλων, εἰς τοὺς πάντας εἰσίτω».

     Εις τους πάντας εισήλθε πριν 56 χρόνια και ο Άγιος Λουκάς ο ιατρός ομολογητής, επίσκοπος Συμφερουπόλεως Κριμαίας (+1961), από τους πιο γνωστούς και αγαπητούς συγχρόνους αγίους, που φέτος η μνήμη του συνέπεσε με την κοινή εορτή όλων των Αγίων, ολόκληρης της θριαμβεύουσας Εκκλησίας. Η ομολογία του Χριστού είναι το κεντρικό θέμα της ημέρας: «Πᾶς ὅστις ὁμολογήσει ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὁμολογήσω κἀγὼ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς». Αυτό ήταν και είναι το ζητούμενο σε κάθε χρόνο και τόπο, και ιδιαίτερα στις μέρες μας και στη χώρα μας, που δείχνει να τραβάει το δρόμο της προς τον ηθικό κατήφορο, με τελευταίο δείγμα γραφής βουλευτές και υπουργούς και κρατικούς συμβούλους, ακόμη και όργανα της τάξεως, να συμμετέχουν σε παρελάσεις ‘παρδαλής’ υπερηφάνειας. Έρχεται όμως η Αποκάλυψη και μας λέει: «Ο ἀδικῶν ἀδικησάτω ἔτι, καὶ ὁ ρυπαρὸς ρυπαρευθήτω ἔτι, καὶ ὁ δίκαιος δικαιοσύνην ποιησάτω ἔτι, καὶ ὁ ἅγιος ἁγιασθήτω ἔτι». Όχι ως εντολή, αλλά ως παραχώρηση του Θεού, μέχρι να ολοκληρώσουν τον δρόμο τους οι ομολογητές κάθε εποχής, αντίθετα στο κυρίαρχο ρεύμα που θέλει να αδικήσει και να ρυπώσει «εἰ δυνατόν καὶ τοὺς ἐκλεκτούς». Θα έρθει όμως ο Κριτής και θα αποδώσει «ἑκάστῳ ὡς τὸ ἔργον ἔσται αὐτοῦ». Και τότε θα δούμε ποιοι και πόσοι είναι οι φίλοι του Κυρίου.

"Καλά είμαι!"

«Γιατρέ, μπορώ να έχω ένα ραντεβού;» 
     Το συμφωνήσαμε, το σημείωσα στην ατζέντα, έκλεισα το τηλέφωνο. Δεν είχα ακούσει καλά το όνομα στο κινητό, αλλά είχα τον αριθμό του: θα τον έβρισκα στο αρχείο. Όπως και έγινε το απόγευμα της ίδιας μέρας, λίγο πριν έρθει. Ανέσυρα τον φάκελλο από τη ντουλάπα. Είχα να τον δω πάνω από δυο χρόνια: τότε δεν είχε κάτι σοβαρό. Τι συνέβαινε τώρα; Το ίδιο πρόβλημα ή κάτι καινούργιο; Λίγη υπομονή, και θα το μάθαινα.
     Ήταν εκεί στην ώρα του. Καλά έδειχνε, στητό παράστημα, αλλά τον είδα να διστάζει λίγο στο βηματισμό του, σαν να είχε δυσκολία με την όρασή του. Ήξερα από το ιστορικό ότι είχε πάθει μια σοβαρή λοίμωξη στα μάτια – ποιος ξέρει με τον καιρό τι προβλήματα είχαν προκύψει; Ανασκοπήσαμε τα παλιά, πιάσαμε το νήμα εκεί που το είχαμε αφήσει, φτάσαμε στα τρέχοντα. Τίποτε σημαντικό: είχε περάσει ένα κρυολόγημα, ήδη ήταν καλύτερα, ήθελε όμως και την επιβεβαίωση. (Τι καλό κι αυτό! σκέφτηκα, όχι για πρώτη φορά. Μερικοί άρρωστοι περιμένουν ώσπου να αρχίσει η βελτίωση για να πάνε στο γιατρό. Ο Θεός φέρνει την υγεία, εμείς παίρνουμε την αμοιβή και το «ευχαριστώ». Τουλάχιστον ας το αναπέμπουμε με τη σειρά μας εκεί που πρέπει). Είπαμε δυο λόγια, τον καθησύχασα ότι όλα ήταν σε καλό δρόμο, φάνηκε να το χαίρεται. Δεν βιαζόταν όμως να φύγει.
     «Όπως βλέπεις, γιατρέ, έχω πρόβλημα με την όραση. Στην αρχή στενοχωριόμουν και το έφερα βαρέως, αλλά με τον καιρό άλλαξα φιλοσοφία. Κάποια μέρα πήγα στη Σχολή Τυφλών. Και είδα εκεί νέους ανθρώπους, παιδιά γεννημένα χωρίς το φως τους, να χαίρονται, να μαθαίνουν, να απολαμβάνουν τη ζωή. Και είπα στον εαυτό μου: Για στάσου βρε! Εσύ μπορείς και κάνεις τον περίπατό σου, και ζεις σχεδόν φυσιολογικά σε σύγκριση με όλους αυτούς εδώ, και παραπονιέσαι από πάνω; Από τότε ούτε γκρίνια ούτε τίποτε. Δόξα τω Θεώ, καλά είμαι!»
     Κι έχοντας αφήσει πίσω του ένα σπουδαίο μάθημα ζωής, σηκώθηκε, μου έσφιξε το χέρι, και βγήκε με τα προσεκτικά του βήματα για να συνεχίσει τον περίπατο που έκανε τακτικά, τηρώντας πιστά την εντολή του καρδιολόγου του.

Αγία Τριάδα

Στις πολλές ήδη υπάρχουσες ιστοσελίδες με Ορθόδοξο πνευματικό περιεχόμενο έρχεται να προστεθεί αυτή του Ιερού Ανδρώου Ησυχαστηρίου ‘Η Αγία Τριάς’, που ίδρυσε ο μακαριστός π. Συμεών Κραγιόπουλος. Για όσους είχαμε την ευλογία να τον γνωρίσουμε αποτελεί μια παρακαταθήκη διδαχών του και μια ακόμη ανάμνηση όσων μας έλεγε «μεθ' ἡμῶν βιοτεύων». Ιδιαίτερα αποκαλυπτική είναι η βιογραφία του, εν πολλοίς άγνωστη στους περισσοτέρους. Όπως συχνά συμβαίνει σε ανάλογες περιπτώσεις, μας φανερώνει πόσο λίγο αντιλαμβανόμασταν τον πλούτο που είχαμε δίπλα μας τόσα χρόνια, κάτι που συνάδει και με το επίγραμμα στον τάφο του Γέροντος: ‘Ταπείνωση, αφάνεια, σιωπή’. Είθε με τις πρεσβείες του να αναπληρώσουμε τα κενά αυτά, μέσα από την ανάγνωση και την ακρόαση των ομιλιών του. Και βέβαια με την εφαρμογή τους.  

Οπισθοδρόμηση

[Σκίτσο του Ηλ. Μακρή, Καθημερινή 2/6/2016]

Πληροφορούμαστε τις τελευταίες ημέρες ότι με προωθούμενο νομοσχέδιο τα πανεπιστήμια θα επιστρέψουν σε συνθήκες 1982 ως προς την εκλογή των πρυτανικών αρχών και τα λοιπά διοικητικά τους θέματα καθώς και ως προς το πανεπιστημιακό «άσυλο», με συμμετοχή των φοιτητών στις εκλογές και άλλα τέτοια φαιδρά πλην τραγικά δρώμενα. Για πισωγύρισμα στα Πανεπιστήμια γράφουν οι εφημερίδες. Με δυο λέξεις, ακαδημαϊκός Μεσαίωνας. Τον ζήσαμε στη μεταπολιτευτική Ελλάδα, τον ξέρουμε πολύ καλά.

     Αλλά τι άλλο θα μπορούσαμε να περιμένουμε από ανθρώπους που κατά κανόνα αναδείχθηκαν πολιτικά μέσα από την βίαια αντίδραση σε κάθε μορφή ποιότητας στην εκπαίδευση; Από τη διάλυση συνελεύσεων και την παρακώλυση μαθημάτων μέχρι την… εντοίχιση καθηγητών και τον ξυλοδαρμό των αντιθέτων, όλες οι δημοκρατικές διαδικασίες έχουν χρησιμοποιηθεί από εκείνους που πιστεύουν στο δίκαιο του πιο φωνακλά και στο δόγμα ότι τα ‘τούβλα’, όπως και οι ‘φελλοί’, τελικά επιπλέουν στην κοινωνία, ανερχόμενα ακόμη και στα ανώτατα πολιτικά αξιώματα.

     Με δεδομένα σαν κι αυτά και άλλα, όπως η επιδιωκόμενη αναθεώρηση (διάβαζε αποδόμηση) της ιστορίας, τα άθρησκα θρησκευτικά, οι έκφυλες ταυτότητες και τα παρόμοια, καταλαβαίνει κανείς ότι η όποια οικονομική ζημία είναι το μικρότερο από τα κακά που απεργάζεται η ηγεσία της χώρας μας.

Χάμπτι Ντάμπτι

Η είδηση που κυριαρχεί από χθες στα Μέσα είναι η δήλωση του Αμερικανού προέδρου Τραμπ ότι δεν πρόκειται να σεβασθεί τη συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή. Βροχή -- για κλίμα άλλωστε πρόκειται -- οι αντιδράσεις της παγκόσμιας κοινότητος στην... καταιγιστική δήλωση, ωστόσο ο Λευκός Οίκος «διαβεβαίωσε επίσης τους ηγέτες ότι η Αμερική παραμένει δεσμευμένη [...] στις εντατικές προσπάθειες προστασίας του περιβάλλοντος», αν διάβασα καλά την είδηση. Δέσμευση, προσπάθεια, προστασία, περιβάλλον: λέξεις βαριές, ζυγισμένες, που σημαίνουν ακριβώς τί;
     Κι εδώ θυμάμαι έναν παλιό γνώριμο -- έχει περάσει και από τη στήλη αυτή: τον αυγόσχημο Χάμπτι Ντάμπτι, από την «Αλίκη μέσα στον καθρέφτη», που κάνει τον ακόλουθο διάλογο με τη μικρή πρωταγωνίστρια του Λιούις Κάρολ:
     «Όταν εγώ χρησιμοποιώ μια λέξη», είπε ο Χάμπτι Ντάμπτι με μάλλον περιφρονητικό τόνο, «αυτή σημαίνει αυτό που θέλω εγώ, ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο».
     «Το ερώτημα είναι», είπε η Αλίκη, «αν μπορείς να κάνεις τις λέξεις να σημαίνουν τόσα διαφορετικά πράγματα».
     «Το ερώτημα είναι», είπε ο Χάμπτι Ντάμπτι, «ποιος θα είναι αφεντικό -- αυτό είναι όλο».
    Έτσι, ανάλογα με την απάντηση που θα έχουμε στο δεύτερο ερώτημα, μπορούμε να καταλάβουμε και τις έννοιες των βαρυσήμαντων λέξεων που σημειώσαμε παραπάνω, χωρίς να ξεχνούμε ότι επίδοξοι Χάμπτι Ντάμπτι υπάρχουν στον κόσμο περισσότεροι του ενός.

Πάρτα όλα

Η ελληνική πραγματικότητα βρίθει από καταστάσεις που πολώνουν τις δημόσιες υπηρεσίες, τους πολιτικούς φορείς, αλλά και την κοινωνία. Πρόχειρα παραδείγματα: τα αρχαία ευρήματα στις ανασκαφές του μετρό, η εκμετάλλευση του Ελληνικού, η εξόρυξη χρυσού στις Σκουριές, και άλλα, 'ὧν οὐκ ἔστιν ἀριθμός, μικρὰ μετὰ μεγάλων'. Η πόλωση φαίνεται στο ότι πάντα ακούγονται οι δυο διαμετρικά αντίθετες θέσεις (αυτό που στην φυσιολογία ονομάζουμε «όλον ή ουδέν»). Είναι όμως όντως έτσι τα πράγματα;
     Για να μη πολυλογούμε, αν σε κάθε διένεξη ή δίλημμα υπήρχε απόλυτο άσπρο και μαύρο, σωστό ή λάθος, αργά ή γρήγορα η κοινή λογική θα μας οδηγούσε σε ορθές αποφάσεις. Ωστόσο συνήθως έχουμε να κάνουμε με ποικίλες και πολυάριθμες αποχρώσεις του γκρι. Ή μάλλον με το ότι ‘ουδέν κακόν αμιγές καλού’, και αντίστροφα. Πάντα κάτι χάνουμε και κάτι κερδίζουμε, πάντα (το ξέρουμε δα και από την ιατρική) θα πρέπει να ζυγίσουμε το κόστος και το όφελος μιας ενέργειας και να αποφασίσουμε με βάση το αλγεβρικό τους άθροισμα. Σκύλος χορτάτος και πίτα ολάκερη δεν γίνεται. Έλα όμως που εκτός από τα αντικειμενικά μεγέθη (που πολλές φορές είναι άγνωστα ή μη μετρήσιμα), συχνά έχουμε να κάνουμε και με τις ιδεολογικές και συναισθηματικές αποχρώσεις των ‘συνιστωσών’ ενός προβλήματος, που συνοδεύονται από φωνασκίες, απειλές, χειροδικίες, δικαστικές μάχες και άλλες εκδηλώσεις κοινωνικού αυθορμητισμού (επί το σεμνότερον). Αν προσθέσουμε και τα ποικίλα μασκαρεμένα συμφέροντα που κρύβονται πίσω από την ‘ιδεολογία’, καταλαβαίνουμε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να πρυτανεύσει η κοινή λογική, έστω και σχετική όπως παραπάνω είπαμε.
     Και τελικά, όπως συνήθως συμβαίνει, όποιος θέλει τα πολλά χάνει και τα ελάχιστα.