Αχ Παντελή...

‘Ήταν καμάρι της αυγής και καβαλάρης όμορφος, τώρα μια χούφτα χιόνι...’

 

Οι στίχοι του Νίκου Γκάτσου από το γνωστό μοιρολόι του Μ. Χατζιδάκι στον ‘Ματωμένο Γάμο’ μου ήρθαν στη σκέψη όταν πληροφορήθηκα από το τηλέφωνο τον αναμενόμενο θάνατο του Παντελή. Γεμάτος από αρρώστια ‘κακή, εφιαλτική’ εδώ και χρόνια (στο τραγικό ‘Γιατί;’ της μάνας του δεν υπάρχει ανθρώπινη απάντηση), έχοντας εξαντλήσει κάθε δυνατότητα θεραπευτικής παρέμβασης εδώ και αλλού, ξαναγενήθηκε σ’ έναν άλλο κόσμο, χωρίς πόνο, λύπη και στεναγμό, προχθές το μεσημέρι. Μετά από εικοσιτέσσερα μόλις χρόνια στον προθάλαμο της ζωής.   

Χρυσάφι στην πόλη

Ταπεινά, πανέμορφα δώρα του φθινοπώρου στο πεζό αστικό μας τοπίο.

Ανταμώματα

Ένα συνέδριο έχει και τα παρασκήνιά του. Έτσι η πρόσφατη τριήμερη κάθοδος στην Αθήνα, εκτός από την συνεχιζόμενη εκπαίδευση, έδωσε ευκαιρίες για συναντήσεις με φίλους παλιούς και καινούργιους. Τη μια μέρα ο Χρήστος, ‘κολλητός’ από το Δημοτικό Σχολείο πριν από χρόνια αμνημόνευτα, την άλλη ο Κοσμάς, μέχρι τώρα διαδικτυακός γνώριμος και τώρα προσωπικός φίλος, και κάτι παραπάνω. Ύστερα μια ολόκληρη πεντάδα από ξαδέρφια που μαζεύτηκαν εκ των ενόντων για να αναθερμάνουμε την κοινωνία μεταξύ μας. Κι άλλα ξαδέρφια και ανίψια την επομένη. Ανθρώπινες επαφές, τόσο απαραίτητες για την ψυχική μας επιβίωση στους καιρούς που ζούμε. Κατά τον Διονύση Σαββόπουλο, ‘να μας έχει ο Θεός γερούς, πάντα ν’ ανταμώνουμε’.

Φοροϊδέες

Μια και βρίσκεται ‘στα σκαριά’ το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, καταθέτω δυο σκέψεις, για διαβούλευση. Η συλλογή καταναλωτικών αποδείξεων για την οικοδόμηση του αφορολογήτου εισοδήματος με βρίσκει ριζικά αντίθετο, ιδίως με την μορφή της φοροκάρτας. Η ευκολία της τελευταίας μπορεί να φαντάζει ελκυστική, ωστόσο αποτελεί μια μορφή παρουσίας του ‘Μεγάλου Αδελφού’ στη ζωή μας, και αυτήν δεν μπορώ ως πολίτης να την αποδεχθώ, ιδίως μάλιστα όταν το οικονομικό όφελος του φορολογουμένου είναι από μικρό έως αθέατο. Το ίδιο ισχύει βέβαια και για τους φημολογούμενους ‘οικιακούς ισολογισμούς’, με την υποχρέωση της αναλυτικής δήλωσης δαπανών και καταθέσεων από όλους. Η φαντασία των οικονομολόγων θα πρέπει να βρει άλλους τρόπους για να κάνει πιο δίκαιο το σύστημα.  

Αντίθετα, με δεδομένα τα αυξημένα φορολογικά βάρη που καλούμαστε όλοι να πληρώσουμε, για ακίνητα, τέλη επιτηδευμάτων, ειδικές εισφορές κτλ, σε μια εποχή που τα εισοδήματα περικόπτονται καθημερινά, θα αποτελούσε στοιχειώδες δείγμα δικαιοσύνης από την πλευρά της πολιτείας να αφαιρεί τους άμεσους φόρους από το ακαθάριστο εισόδημα που δηλώνεται και να φορολογεί τους πολίτες μόνο για το ποσό που απομένει [Το έχω ξαναγράψει ΕΔΩ]. Οι άμεσοι φόροι αποδίδονται απευθείας στο κράτος και ουσιαστικά δεν αποτελούν εισόδημα. Κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ δικαιότερο από τη συλλογή αποδείξεων και θα αποτελούσε και ένα ισχυρό κίνητρο για την έγκαιρη καταβολή των φόρων.

[Δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή 10/12/2011]

Διαμαρτυρία

Πολλοί επίσκοποι της Αγγλικανικής Εκκλησίας ανησυχούν για την περικοπή των οικογενειακών επιδομάτων που σχεδιάζει η κυβέρνηση της Βρετανίας στο νομοσχέδιο για την αναμόρφωση της κοινωνικής πρόνοιας (Welfare Reform Bill) και γράφουν στις εφημερίδες για να εκφράσουν την αντίθεση αυτή. Σημειώνεται ότι 26 από τους 44 επισκόπους της εκκλησίας της Αγγλίας--μεταξύ τους και 16 που υπογράφουν τη σχετική επιστολή--είναι και μέλη της Βουλής των Λόρδων και συνεπώς του κρατικού ‘κατεστημένου’, και μια τέτοια χειρονομία έχει ιδιαίτερα συμβολική, αλλά και ουσιαστική σημασία. Με βάση στοιχεία της Εταιρείας Παίδων (Children’s Society), γράφουν ότι η εισαγωγή ‘πλαφόν’ στα επιδόματα μπορεί να ρίξει σε βαθιά φτώχια μέχρι και 210.000 παιδιά στην Αγγλία, αφήνοντας χωρίς στέγη περίπου 80.000. Επί λέξει: «Η Εκκλησία της Αγγλίας έχει την ηθική υποχρέωση να μιλήσει για κείνους που δεν έχουν φωνή... Μια τέτοια απόφαση είναι βαθιά άδικη». Οι επίσκοποι καλούν την κυβέρνηση να αναθεωρήσει τις διατάξεις του νομοσχεδίου πριν αυτό ψηφισθεί, ώστε να γίνει πιο δίκαιο για τα πιο ευάλωτα μέλη της κοινωνίας.
    Ανεξάρτητα από τις δογματικές μας διαφορές, μια τέτοια ενέργεια δεν θα άξιζε να βρει μιμητές και στην Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία;

Προανάκρουσμα

Τα Εισόδια της Θεοτόκου σήμερα, και ο ποιητής Κοσμάς ο Μελωδός δανείζεται τους στίχους του Αγ. Γρηγορίου του Θεολόγου και σαλπίζει αναγγέλλοντας το μεγάλο γεγονός των Χριστουγέννων που θα εορτάσουμε σ’ ένα μήνα:

Χριστός γεννάται, δοξάσατε!
Χριστός εξ ουρανών, απαντήσατε!
Χριστός επί γης, υψώθητε!

Scripta manent

 

Δεν παίζεται αυτός ο Κ. Μητρόπουλος!

Μπλέξιμο

Κυκλοφορεί αγγλιστί στο Διαδίκτυο, και το παραθέτω σε δική μου απόδοση:

Οι άνθρωποι πλάστηκαν για να τους αγαπούμε.
Τα πράγματα έγιναν για να τα χρησιμοποιούμε.
Ο λόγος που ο κόσμος βρίσκεται σε ΧΑΟΣ
είναι ότι αγαπούμε τα πράγματα,
και χρησιμοποιούμε τους ανθρώπους.

Ποτέ πια σταυρόλεξο!

Κλείνω τα βιβλία του ιατρείου υπό τους ήχους της μαγευτικής ‘Σεχραζάτ’ του Ρίμσκι-Κόρσακοφ και αναπολώ την πιο περίεργη ιστορία που άκουσα εδώ και καιρό στα πλαίσια μιας επαγγελματικής συζήτησης.
    Ο σημερινός άρρωστός μου έχει σοβαρό αναπνευστικό πρόβλημα και παραπονιέται για έλλειψη απασχόλησης, μια και δεν κινείται ελεύθερα. «Δεν λύνεις κανένα σταυρόλεξο;» του προτείνω, κρίνοντας εξ ιδίων. «Ποτέ σταυρόλεξο!» έρχεται η απάντηση, τόσο εμφατικά λες και του είχα προτείνει να πιεί ρετσινόλαδο. Δεν ήξερα ότι αυτή η τόσο προσφιλής ασχολία μπορεί να έχει και δυσάρεστες παρενέργειες. Όπως είναι φυσικό, ζητώ εξηγήσεις, κι αυτές έρχονται αβίαστα.
    «Στα νιάτα μου ήμουν αθλητής στο στίβο, και στη συνέχεια κριτής αγώνων. Μια φορά ήμουν χρονομέτρης σε Βαλκανικούς αγώνες. Ξεκινούν τα 800 μέτρα δρόμου. Είχα βρει ένα σταυρόλεξο και καταγινόμουν να το λύσω. Δεν είμαι μορφωμένος, αλλά δούλευα σαν τυπογράφος και τα πήγαινα καλά με τις λέξεις. Οι δρομείς έκαναν τον πρώτο γύρο του σταδίου και έτρεχαν τον δεύτερο. Εγώ είχα αφοσιωθεί στο σταυρόλεξο, όταν ξαφνικά σηκώνω το κεφάλι και βλέπω τον πρώτο να πλησιάζει στο τέρμα! Πετάω αμέσως το σταυρόλεξο και πιάνω το χρονόμετρο. Ευτυχώς δεν έγινα ρεζίλι μπροστά σε τόσο κόσμο, να αδικήσω και τους αθλητές. Από τότε δεν ξανάπιασα σταυρόλεξο στα χέρια μου».
    Αναρωτιέμαι αν κανείς μας ποτέ μεταμελήθηκε τόσο ριζικά για κάποια λανθασμένη συμπεριφορά του...  

Είσοδος κοινού

[Φωτογραφία από το ΒΗΜΑ]

Αφελής απορία: Οι κύριοι που βγαίνουν από την πόρτα έδειξαν αστυνομική ταυτότητα για να μπουν;

Πομφόλυγες

Δεν είμαι ειδικός στα παγκόσμια οικονομικά. Ωστόσο, με την έντεχνη πλύση εγκεφάλου που έχουμε υποστεί όλοι από επίσημα και ανεπίσημα χείλη εδώ και χρόνια, θα μπορούσα ίσως να διεκδικήσω τον τίτλο του... εμπειροτέχνη. Η μεθοδική επίθεση που εκτυλίσσεται κατά των οικονομιών όλων των χωρών της Ευρωζώνης δεν πρόκειται βέβαια να σταματήσει στην Ιταλία. Εμείς είμαστε το πιο εύκολο θύμα, λόγω και των εγγενών μας αδυναμιών και κακών συνηθειών και επιλογών, αλλά το πράγμα έχει και συνέχεια. Που στηρίζεται η επίθεση αυτή; «Ρίζα πάντων των κακών η φιλαργυρία», έγραφε ο Απόστολος Παύλος. Στη ζήτηση χρήματος, που καλλιεργείται εικονικά, με ‘άυλους τίτλους’ που φουσκώνουν και ξεφουσκώνουν κατά την βούληση των μαέστρων που κινούν τα σκοτεινά τους νήματα στα παρασκήνια, με σκοπό να αυξάνεται την εισροή πραγματικού πλούτου μόνο στις τσέπες τους. Μέσα για τον σκοπό αυτό είναι η υπόσχεση του εύκολου μέγιστου κέρδους, η προαγωγή της κατανάλωσης, η προβολή ενός ‘lifestyle’ που ζητάει όλο και περισσότερα, η διαφήμιση προς κάθε ηλικία και κατεύθυνση, η εξάρτηση από την κάθε είδους αγορά (αυτό που τόσο... χαριτωμένα ονομάζουν shopping therapy).
    Ποια θα είναι η έκβαση της κατάστασης αυτής; Ούτε προφήτης είμαι. Ωστόσο οι πομφόλυγες δεν διαρκούν επ’ άπειρον: αργά ή γρήγορα θα σκάσουν και θα ξεσκεπασθεί η ματαιότητά τους. Και τότε θα ξαναγυρίσουμε στην πραγματική οικονομία (= διαχείριση του οίκου) που πρεσβεύει ότι «έχοντες διατροφάς και σκεπάσματα τούτοις αρκεσθησόμεθα». Η απεξάρτηση από τα περιττά πλεονάσματα που κυνηγούμε όλοι καθημερινά δεν είναι εύκολη υπόθεση ούτε ανώδυνη, καθώς συνδέεται με οδυνηρή στέρηση (όπως και οι φαρμακευτικές εξαρτήσεις). Τελικά όμως ίσως να μας αφήσει πιο ‘καθαρούς’. Γιατί δεν κάνουμε κάτι προς την κατεύθυνση αυτή;  

Spread

Εδώ και αρκετούς μήνες μας μύησαν και σ’ αυτή την έννοια, που έχει σχέση με (τι άλλο;) επιτόκια δανεισμού και άλλα τέτοια τοκογλυφικά εργαλεία. Είναι ενδιαφέρον ότι οι Άγγλοι με τη λέξη ‘spread’ (= απλώνω) περιγράφουν και όλα τα φαγώσιμα υλικά που απλώνονται στο ψωμί, από τη μαρμελάδα και τη μαργαρίνη μέχρι τη μαγιονέζα και την ταραμοσαλάτα. Που σημαίνει, με μαγειρικούς όρους, ότι όλοι όσοι μας δανείζουν το κάνουν αποκλειστικά και μόνο για να τους βουτυρώνουμε το ψωμί.

Διαβολή

‘Ευλαβού τας διαβολάς καν ψευδείς ώσιν. οι γαρ πολλοί την μεν αλήθειαν αγνοούσι, προς δε την δόξαν αποβλέπουσιν’ [Ισοκράτης, Προς Δημόνικον]. Σε ‘λιανά’ ελληνικά: ‘Να φυλάγεσαι από τις διαβολές κι αν ακόμα είναι ανυπόστατες. Γιατί οι πολλοί αγνοούν την αλήθεια και προσέχουν τη διάδοση’.
     Έλα όμως που η ‘διαβολή’ (η διάδοση, το κουτσομπολιό, η φλυαρία, η διαρροή) είναι το καθημερινό μας φαγητό, μαγειρεμένο με χίλιους δυο τρόπους από τους ‘σεφ’ των Μέσων και των κομμάτων. Που συχνά την καταπίνουμε χωρίς να σκεφτόμαστε ότι ετυμολογικά (και ουσιαστικά, βέβαια) έχει την ίδια ρίζα με τον Διάβολο.

Αναβάπτιση

Έχοντας απαλλαγεί εδώ και μερικές ημέρες από την πρωθυπουργολογία (μια και το πρόσφατο κωμειδύλλιο πήρε τέλος), είπαμε να ανοίξουμε τα μάτια μας προς την ελληνική φύση. Πετύχαμε τον θαυμαστό συνδυασμό δυο εποχών: τη χρυσή σκουριά του φθινοπώρου με το αχνό άσπρο του χειμώνα, σ’ έναν απρογραμμάτιστο γύρο του Κάτω Ολύμπου, από Γόννους προς Καλλιπεύκη, Καρυά και Λεπτοκαρυά. Οι εικόνες μικρή μόνο γεύση του συνόλου μπορούν να προσφέρουν. Συνιστάται η διαδρομή, ιδίως τώρα που θα κλείσουν ξανά τα Τέμπη.

Πάμε στοίχημα;

Μαθαίνουμε [ΕΔΩ] ότι συνελήφθη στα Σκόπια ο φυγόδικος Μάκης Ψωμιάδης. Ερώτηση κρίσεως: Ποιο γεγονός θα συμβεί πρώτο; Θα βρεθεί πρωθυπουργός για την Ελλάδα ή θα αφεθεί ξανά ελεύθερος ο Μάκης; Γίνονται δεκτά στοιχήματα.

Ο Διογένης και οι φακές

Μία μέρα ο Διογένης έτρωγε ένα πιάτο φακές καθισμένος στο κατώφλι ενός σπιτιού. Δεν υπήρχε σε όλη την Ελλάδα πιο φθηνό φαγητό από μία σούπα με φακές. Μ’ άλλα λόγια, αν έτρωγες φακές σήμαινε ότι βρισκόσουν σε κατάσταση απόλυτης ανέχειας. Πέρασε ένας απεσταλμένος του άρχοντα και του είπε:
    «Διογένη, αν μάθαινες να μην είσαι ανυπότακτος κι αν κολάκευες λιγάκι τον άρχοντα, δε θα ήσουν αναγκασμένος να τρως συνέχεια φακές.»
    Ο Διογένης σταμάτησε να τρώει, σήκωσε το βλέμμα και κοιτάζοντας στα μάτια τον πλούσιο συνομιλητή του αποκρίθηκε:
    «Φουκαρά αδελφέ μου! Αν μάθαινες να τρως λίγες φακές, δεν θα ήσουν αναγκασμένος να υπακούς και να κολακεύεις συνεχώς τον άρχοντα.»

[Με ευχαριστίες στον Φ.Μ. που μου το έστειλε]

Παραπληροφόρηση

Ας δεχθούμε ότι χθες τελικά οι δυο πολιτικοί αρχηγοί πέτυχαν το αυτονόητο (την συνεννόηση), έστω κι αν μέχρι το τέλος έμοιαζε για αδιανόητο. Τι νόημα έχουν πρωί-πρωί οι δεκάδες δημοσιογραφικές ερωτήσεις του τύπου «Ποιος υποχώρησε πρώτος;» ή «Ποιος εξώθησε τον ΓΑΠ σε παραίτηση;» ή «Τι ανταλλάγματα ζητούνται;» και άλλα φαιδρά. Είδαμε και πάθαμε να φτιάξουμε πολιτική μαγιονέζα, γιατί πάτε να την ‘κόψετε’; Αν το έλλειμμα ενημέρωσης είναι πρόβλημα, το πλεόνασμα πληροφόρησης (οι δυο λέξεις δεν είναι συνώνυμες: κατά τον T. S. Eliot η γνώση χάνεται μέσα στην πληροφορία και η σοφία μέσα στη γνώση) πολλαπλασιάζει τα προβλήματα, με τον μηχανισμό της πιθανολογίας. Να πού χρειάζονται και οι απεργίες στα Μέσα.

Εύγλωττο σχόλιο

Και πάλι στην αναμονή για κυβέρνηση-σωσίβιο (ή αλεξίσφαιρο γιλέκο)... Πώς μας κατάφεραν έτσι οι άρχοντές μας; Διαβάζω λοιπόν τίτλο στην ιστοσελίδα του ΒΗΜΑΤΟΣ: ‘Κρίσιμες στιγμές - Απαιτείται λύση πριν ανοίξει η αγορά του Τόκιο’. Αυτό όμως που είναι ‘όλα τα λεφτά’, όπως λέει η σύγχρονη γλώσσα, είναι ένα ανώνυμο σχόλιο που ακολουθεί: ‘Αυτά θα πει παγκοσμιοποίηση, να σχηματίζονται κυβερνήσεις πριν ανοίξει η αγορά του Τόκιο... μάλλον τη λαχαναγορά του Ρέντη θα ’πρεπε να φοβούνται γιατί θα τους πάρουν με τις ντομάτες αύριο’. Σωστός!

Παπαγαλίσματα

Εν αναμονή της ψήφου εμπιστοσύνης, για να διασκεδάσουμε την αδημονία. Παλαιό το ανέκδοτο, ίσως το έχω ξαναγράψει, λόγω και... επαγγελματικού ενδιαφέροντος. Ο γιατρός εξετάσει τον ασθενή και του λέει: «Βήξτε! Ξαναβήξτε! Και πάλι βήξτε!», οπότε τελικά κάνει την εντυπωσιακή διάγνωση: «Μα εσείς, αγαπητέ μου, πάσχετε από βήχα!».
     Κάπως έτσι και στις μέρες μας, όπου οι αναλυτές και τα Μέσα (ένθεν κακείθεν των συνόρων) υποθέτουν, σχολιάζουν, πιθανολογούν, αναγγέλλουν: «Ενδέχεται να χρεωκοπήσετε, πιθανώς θα χρεωκοπήσετε, αναπόφευκτα θα χρεωκοπήσετε... μα εσείς, ώ Έλληνες, έχετε πλέον χρεωκοπήσει!».

Άσπρο-μαύρο

Ευτυχώς που ο ασπρόμαυρος Δικέφαλος του Βορρά με το θριαμβευτικό 3-1 στο Δουβλίνο ξάσπρισε λίγο τη μαυρίλα της ημέρας που κυριαρχήθηκε από φημολογίες, διαρροές, παραπολιτική φλυαρία, επιστολές και ανακοινώσεις, κινήσεις και πρωτοβουλίες, ‘καταιγιστικές εξελίξεις’ (που αποδείχθηκαν ‘ψιχάλες’) και το πιο χονδροειδές αυτογκόλ που έχει βάλει πολιτικός αρχηγός στη χώρα αυτή σε διεθνή αγώνα. Αφού δημο-ψηθήκαμε για 1-2 μέρες, το ‘ψητό’ βγήκε από τον φούρνο άψητο. «Ώδινεν όρος και έτεκε μυν». Για να αποδειχθεί ακόμη μια φορά πόσο δίκαιο είχε ο Αϊνστάιν όταν έλεγε ότι δυο πράγματα είναι άπειρα, το σύμπαν και η ανθρώπινη βλακεία, και για το πρώτο δεν ήταν σίγουρος. Κάποιος στην τηλεόραση πρότεινε να θεσπισθεί το έγκλημα της εσχάτης ανοησίας: υποψήφιοι εγκληματίες φαίνεται να υπάρχουν ουκ ολίγοι.

Σαφέστατα!

Επειδή στα δημοψηφίσματα έχει μεγάλη σημασία η σαφήνεια με την οποία τίθεται το ερώτημα και η πληροφόρηση που έχουν γι’ αυτό οι ψηφοφόροι, καταθέτω τη δική μου συμβολή στη διατύπωση του φλέγοντος ζητήματος των ημερών μας:
     ‘Με δεδομένη τη διεθνή οικονομική συγκυρία, που κυριαρχείται από αλλεπάλληλα κερδοσκοπικά παίγνια, και την κατά το μάλλον και ήττον λογικά τεκμαιρόμενη αδυναμία της χώρας μας προς εκπλήρωση των τρεχουσών αλλά και των επί σειράν ετών συσσωρευμένων οικονομικών της υποχρεώσεων, που αναμένεται να εκδηλωθεί οσονούπω, λαμβάνοντας υπόψη το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός Ευρώ δύο ταχυτήτων, γεγονός που θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην ενότητα της Ευρώπης, για την οποία τόσο σκληρά αγωνίσθηκαν οι μεγάλοι οραματιστές πρωτεργάτες του παρελθόντος, μη λησμονώντας ότι οι συνέπειες μιας τυχόν απορριπτικής απάντησης μπορεί να επεκταθούν σε βάθος χρόνου (κατά το «αμαρτίαι γονέων παιδεύουσι τέκνα»), χωρίς να μπορεί να αποκλεισθεί και η πιθανότητα πρόκλησης οικονομικού χάους (κατά τη θεωρία του φτερουγίσματος της πεταλούδας) με ντόμινο πολιτικών, γεωστρατηγικών και οικονομικών ανακατατάξεων και κατάρρευση του εγχωρίου και διεθνούς τραπεζικού και χρηματοπιστωτικού οικοδομήματος, αποδέχεστε, ναι ή όχι, την ασυζητητί απόρριψη της επικειμένης νέας δανειακής σύμβασης της Ελλάδας που άλλοι αποφάσισαν για σας, πάντοτε σύμφωνα με τις επιταγές της εθνικής και ηθικής σας συνείδησης, με το χέρι στην καρδιά, χωρίς φόβο, πάθος ή επηρεασμό από αλλότρια συμφέροντα, και όσο το επιτρέπει η διανοητική σας αντίληψη;’  
     Το σύνολο των απαντήσεων σ’ ένα τόσο ξεκάθαρο ερώτημα δεν μπορεί παρά να αντανακλά επακριβώς την ελεύθερη βούληση του κυρίαρχου Ελληνικού λαού.

Προληπτικά μέτρα

Πολλοί διαβλέπουν στη χθεσινή αναγγελία του δημοψηφίσματος για το μέλλον της Ελλάδος τάσεις ‘φυγής’ προς τα εκτός. Μια σεμνή και ταπεινή πρόταση: πριν αρχίσουν να το στρίβουν από διάφορες μεριές οι όποιοι πολιτικοί, για καλό και για κακό ας απαγορευθεί η έξοδός τους από τη χώρα και ας δεσμευθούν ως στοιχειώδεις εγγυήσεις οι καταθέσεις και τα άλλα περιουσιακά τους στοιχεία. Ποτέ δεν ξέρεις τί μπορεί να προκύψει αύριο...