Ευτυχισμένος θάνατος

Ο Σωκράτης γεννήθηκε στην Πόλη. Έζησε μια ταπεινή και έντιμη ζωή, με χειρωνακτική εργασία και με την αρχοντιά που διακρίνει τους Έλληνες που ήρθαν από τις αλησμόνητες πατρίδες. Πριν μερικά χρόνια του διαγνώσθηκε καρκίνος στον πνεύμονα. Απλός σαν παιδί δέχθηκε την είδηση. Χειρουργήθηκε με επιτυχία και πήγε καλά. Κάθε φορά που τον έβλεπα, μου έλεγε—ποτέ χωρίς να βουρκώσει—ότι ήθελε μόνο ‘να ζήσω με τα εγγόνια μου ένα-δυο χρόνια ακόμη’. Ο Θεός του χάρισε πέντε.
Κάποια στιγμή οι μεταστάσεις εμφανίσθηκαν. Η χημειοθεραπεία δεν τις επηρέασε, αντίθετα τον ‘έρριξε’ βιολογικά. Συμφωνήσαμε και σταμάτησε. Ο Σωκράτης είχε τη μεγάλη ευλογία να έχει δίπλα του τη Στέλλα, αχώριστη και πιστή σύντροφο της ζωής του. Με υπομονή και κατανόηση στις απαιτήσεις μιας επιδεινούμενης κατάστασης, με αντοχή αντρίκια και με τρυφεράδα ασύγκριτη, χωρίς πανικό και χωρίς υστερία, τον περιποιήθηκε στο σπίτι, χωρίς περιττές ταλαιπωρίες με νοσοκομεία, επείγοντα, εντατικές και όλα τα παρελκόμενα του σύγχρονου ‘ιατροποιημένου’ θανάτου. Ο Σωκράτης άφησε τον κόσμο αυτό κάτω από τη στέγη του, συντροφιά με τους αγαπημένους του ανθρώπους, ήρεμος στο θάνατο όπως και στη ζωή. Ένα θάνατο ευτυχισμένο. Καλόν Παράδεισο, Σωκράτη!

Πολιτικός πολιτισμός

Μια φράση που την ακούσαμε να λέγεται κατ’ επανάληψιν—συχνά με χαρακτηριστική αυταρέσκεια από τους ομιλούντες—στην πρόσφατη προεκλογική περίοδο, αλλά και στα μεθέορτά της. Την πιστεύουμε; Οι εικόνες άλλα μας λένε. Πολλές φορές θυμήθηκα τον μύθο του Αισώπου για κάποιον που εκπαίδευσε πιθήκους να φορούν πολυτελή φορέματα και να δίνουν θεατρικές παραστάσεις. Κάποτε, πάνω στο αποκορύφωμα της παράστασης και ενώ οι θεατές κοιτούσαν εντυπωσιασμένοι τις μαϊμούδες, ένας φαρσέρ πέταξε μια χούφτα καρύδια στη σκηνή. Ακαριαία οι μάσκες έπεσαν, οι στολές ξεσχίσθηκαν, οι μαϊμούδες αρπάχτηκαν με χέρια και πόδια, και το θέατρο έγινε… κοινοβουλευτική ομάδα. Ή πολυπαραθυρικό δελτίο ειδήσεων.

Τεσσαράκοντα παρά ένα

Για όσους προβληματίζονται από τον τίτλο, σημειώνω ότι η φωτογραφία πάρθηκε το 1968, και πιθανώς τον Μάιο (εαρινή αμφίεση των αρρένων...), έναν Μάιο που αργότερα θα περνούσε στην ιστορία, κάτι που εμείς τότε δεν γνωρίζαμε βέβαια (η τηλεόραση δεν είχε κάνει ακόμη την εισβολή της). Ούτε και μας ένοιαζε, διότι τότε είχαμε μπροστά μας τις εξετάσεις του Ιουνίου (δεν ήταν καθόλου δεδομένο ότι θα αποφοιτούσαμε όλοι από το Δημοτικό, ούτε ότι θα πηγαίναμε στο Γυμνάσιο). Καταχωρείται με πολλή αγάπη για όλους τους παρόντες και παρούσες (και εκείνους του άλλου τμήματος--δεν είμασταν και λίγοι!) αλλά και εις μνημόσυνο του Πέτρου και του Παναγιώτη, που άφησαν πρόωρα τον κόσμο αυτό. Όπως λέει κι ο Σαββόπουλος, "να μας έχει ο Θεός γερούς, πάντα ν' ανταμώνουμε". Καλή συνάντηση λοιπόν, στα σαράντα χρόνια της φωτογραφίας!

Το μέσο και το κίνητρο

Είναι ίσως πεζό να αρχίζει κανείς μια καινούργια προσπάθεια με πρώτο θέμα το χρήμα, αλλά την αφορμή μου έδωσε το δελτίο ειδήσεων. Άκουσα λοιπόν ότι συνελήφθη κάποιος για δωροληψία με τη ‘μέθοδο των προσημειωμένων χαρτονομισμάτων’. Επειδή δεν είναι η πρώτη φορά που ακούγεται στα ‘Μέσα’ κάτι τέτοιο, μου δημιουργήθηκε και πάλι το ερώτημα: τι ακριβώς αποδεικνύει η μέθοδος αυτή;
Ας πάρουμε ένα υποθετικό παράδειγμα. Αν ο Α έχει ένα χαρτονόμισμα με δηλωμένο αριθμό 123456 και αυτό στη συνέχεια βρεθεί στην τσέπη, το συρτάρι ή κάτω από το στρώμα του Β, οι πιθανές ερμηνείες για το φαινόμενο είναι: (1) ο Α έδωσε το χαρτονόμισμα στον Β, (2) ο Β έκλεψε το χαρτονόμισμα από τον Α, (3) ο Α έβαλε το χαρτονόμισμα σε μέρος που ανήκει στον Β χωρίς τη γνώση του δευτέρου [χάριν απλότητος δεν πιάνουμε τις περιπτώσεις ανάμιξης τρίτων προσώπων]. Καμιά από τις ερμηνείες αυτές δεν μας λέγει τίποτε για το κίνητρο: αν δηλ. η μετακίνηση του χαρτονομίσματος έγινε με πρωτοβουλία του Α (= απόπειρα δωροδοκίας) ή με απαίτηση του Β (= εκβιασμός) ή με κάποιου είδους συνεννόηση μεταξύ τους που στη συνέχεια χάλασε και οδήγησε σε καταγγελία.
Εξάλλου, μεγάλη σημασία έχει και ο επιδιωκόμενος σκοπός. Αν ο σκοπός είναι νόμιμος (π.χ. έκδοση μιας κανονικής άδειας), τότε προφανώς ο Β καταχράται της θέσης του και απαιτεί χρήματα. Αν ο σκοπός είναι παράνομος (π.χ. έκδοση άδειας χωρίς την απαραίτητη νομιμότητα), τότε ο Α επιδιώκει ‘ρουσφέτι’. Ίσως σε κάθε τέτοια περίπτωση και τα δυο μέρη θα πρέπει να θεωρούνται καταρχήν ύποπτα, μέχρι να αποδειχθεί τι ακριβώς συμβαίνει. Μπερδεμένο κουβάρι η διαφθορά…

Αντί Προλόγου

Σε όσους δοκίμασαν ποτέ να γράψουν κάτι που δημοσιεύθηκε και έγινε αντικείμενο ανάγνωσης από άλλους είναι γνωστή η ικανοποίηση που αισθάνθηκαν βλέποντας το όνομα τους στο τυπωμένο χαρτί και ακούγοντας τα σχόλια των αναγνωστών τους (ακόμη και αρνητικά). Η τεχνολογία της εποχής μας ανεβάζει τη δυνατότητα αυτής της ικανοποίησης σε ένα επίπεδο που ήταν άγνωστο πριν μερικά χρόνια. Έτσι, έχοντας θητεύσει επί σειρά ετών στα "Ιατρικά Θέματα" (το περιοδικό του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης) και σε άλλα περιοδικά, ιατρικά και μη, ως επιστολογράφος και αρθρογράφος, σκέφθηκα να αξιοποιήσω δοκιμαστικά και την τεχνολογία του ιστολογίου. Αν αυτό θα προσφέρει κάτι ή θα αποτελέσει απλώς ακόμη μια αφορμή για αυτοπροβολή και χάσιμο χρόνου, θα το δείξει ο καιρός, και τα σχόλια των αναγνωστών.
Για να μη ξεχνούμε και τα χρέη μας, ας αποδώσω από την αρχή την οφειλόμενη ευγνωμοσύνη σε όσους μου έμαθαν να διαβάζω και να γράφω, γονείς και δασκάλους, και ιδιαίτερα στον πατέρα μου που με άφηνε να παίζω με τη γραφομηχανή του από μικρή ηλικία. Δεν φανταζόμουν βέβαια τότε ότι το πληκτρολόγιο θα γινόταν καθημερινός μου συνεργάτης και φίλος.