Τέρατα και σημεία

Παραξενεύεται, συγχύζεται και εξανίσταται κανείς περιδιαβάζοντας τις εφημερίδες και τα λοιπά Μέσα. Από τη μια μεριά έχουμε την ανάδειξη του φαινόμενου ‘βία-εγκληματικότητα’ (σε όλες του τις επιμέρους μορφές) και την εύλογη καταδίκη του από κάθε πλευρά, κατόπιν εορτής. Από την άλλη έχουμε την προβολή υπό τύπον διαφήμισης τηλεοπτικών σειρών που ασχολούνται με το ‘πραγματικό έγκλημα’ (πρόσφατο δημοσίευμα της Καθημερινής [21/10] έχει τον χαρακτηριστικό τίτλο ‘Η μικρή οθόνη στην εποχή του αληθινού «μπαμπούλα»’ και υπότιτλο ‘Το τηλεοπτικό κοινό δείχνει να στρέφεται στις «true crime» ιστορίες και τα στούντιο τροφοδοτούν τις πλατφόρμες με ιστορίες αληθινών δολοφόνων’). Είναι κάπως σαν να λέμε ότι σ’ ένα σπίτι όπου πέθαναν άνθρωποι από δηλητηρίαση πηγαίνουμε και γεμίζουμε τα ντουλάπια με δηλητήρια. Τι είδους λογική υπάρχει σε μια τέτοια ενέργεια;

     Σε άλλο δημοσίευμα της ίδιας εφημερίδας (στις 28/10), που όπως και το προηγούμενο υπάγεται στον τομέα ‘Πολιτισμός’, ο ίδιος αρθρογράφος παρουσιάζει μια ‘Ανθολογία τρόμου’, μια σειρά επεισοδίων για γνωστή διαδικτυακή πλατφόρμα που ζωντανεύει ‘οράματα και εφιάλτες με πειστικό τρόπο’, ‘δοκιμάζοντας συχνά τις αντοχές του θεατή’ με ‘πλοκαμοφόρα τέρατα και αναζωογονημένα πτώματα’. Η λεπτομέρεια ότι ‘το θέαμα είναι αυστηρά άνω των 18’ μόνο πικρά χαμόγελα προκαλεί: ξέρουμε πόσο σεβαστά γίνονται τα όρια αυτά ιδίως στο διαδίκτυο. Αντίφαση: Όταν γίνεται λόγος, ιδίως από ανθρώπους της εκκλησίας, για θάνατο, μνήμη θανάτου, ανάσταση νεκρών και μέλλουσα ζωή, δεν είναι λίγοι εκείνοι που αρχίζουν να χτυπούν ξύλο και να φτύνουν τον κόρφο τους και να αλλάζουν κουβέντα ή να χλευάζουν (όπως οι Αθηναίοι της εποχής του αποστόλου Παύλου). Βλέπετε, η αλήθεια ακούγεται πικρή και την αμφισβητούμε, ενώ οι κάθε μορφής τερατομυθολογίες είναι εμπορικό είδος και πρέπει να το διαφημίζουμε, όπως και τα ξενόφερτα Halloween και οι σκαλισμένες κολοκύθες, που κι αυτά έχουν την τιμητική τους τις μέρες αυτές. Αν έπεφταν κάθετα οι συνδρομές και οι σπονδές στο Netflix και τις άλλες ‘πλατφόρμες’, πόσο θα άντεχαν τέτοια τερατουργήματα;

     Και σαν να μη φτάνουν αυτά, υπάρχουν και κάποιοι πικρόχολοι, όπως η Ξένια Κουναλάκη, πάλι στην Καθημερινή (‘Επιστροφή στο κατηχητικό σχολείο;’, 20/10), που διαμαρτύρονται διότι στα σχολικά προγράμματα προβλέπονται και ώρες αφιερωμένες στην κατήχηση και σε ‘στιγμές χαράς κοντά στον Χριστό’. Φαντάζομαι ότι η συγκεκριμένη προοδευτική κυρία θα προτιμούσε να παρακολουθούν βίντεο τρόμου ή αληθινά εγκλήματα οι μαθητές, για να συνηθίζουν δηλαδή να μη φοβούνται. Δεν διστάζει μάλιστα να στρεβλώσει ερμηνευτικά και χωρία της Γραφής για να αποδείξει ότι δεν επιτρέπεται ο ‘προσηλυτισμός’ σε τέτοιες ηλικίες (ενώ η πλύση εγκεφάλου, κατά τα ανωτέρω λεχθέντα, όχι μόνο επιτρέπεται αλλά και επιβάλλεται). Μάλιστα. Ευτυχώς που βρέθηκε κι αυτή να μας ξεστραβώσει, ώστε να μην υπάρχει κανένα αντίβαρο στον νοσηρό μιθριδατισμό που ενεργείται συστηματικά στην κοινωνία μας.

Πουλί πετούμενο

 Ο φυσικός κόσμος είναι ανεξάντλητη πηγή εκπλήξεων και θαυμασμού. Ξέραμε από τα σχολικά μας χρόνια (δεν ξέρω αν σήμερα διδάσκονται τέτοια θέματα) για τα αποδημητικά πουλιά και τα μεγάλα ταξίδια τους, για τις εντυπωσιακές ικανότητες προσανατολισμού που τα οδηγούν σε συγκεκριμένους τόπους και τα ξαναφέρνουν πίσω με μεγάλη ακρίβεια. Διαβάζω λοιπόν ότι ένα πουλί του είδους που λέγεται στα ελληνικά ‘θαλασσολιμόζα’ (αγγλικά: bar-tailed godwit, Limosa lapponica, στην εικόνα) έσπασε το ρεκόρ της μακρότερης πτήσης χωρίς στάση (και φυσικά χωρίς τροφή), από την Αλάσκα ως την Τασμανία, μια απόσταση 13.560 χιλιομέτρων, που την διήνυσε σε ένδεκα μέρες και μία ώρα. Η καταγραφή έγινε από δορυφόρο μέσω μικροπομπού που έφερε το πουλί, ηλικίας πέντε μηνών, με τον κωδικό αριθμό 234684. Από το σχετικό δημοσίευμα μαθαίνω επίσης ότι τα νεαρά πουλιά μεταναστεύουν μερικές εβδομάδες αργότερα από τα ενήλικα, και χρησιμοποιούν τον χρόνο αυτό για να συσσωρεύσουν λίπος για το ταξίδι τους. Η συσσώρευση αυτή γίνεται με αντίστοιχη συρρίκνωση των εσωτερικών οργάνων τους, ώστε να χωρούν οι αποθήκες του λίπους.

     Είναι απορίας άξιο πώς τέτοια θαυμαστά φαινόμενα αποδίδονται από πολλούς, ακόμη και επιστήμονες, με περισσή ευκολία σε εντελώς τυχαία και απρογραμμάτιστη ‘φυσική’ εξέλιξη. Κάτι περισσότερο ήξερε ο αρχαίος Ψαλμωδός που καλούσε «τὰ θηρία καὶ πάντα τὰ κτήνη, ἑρπετὰ καὶ πετεινὰ πτερωτά» να υμνήσουν τον Κύριο [Ψ. 148:10].

Σκλήρυνση

Ακούγοντας τα αναγνώσματα του Εσπερινού του Αγ. Δημητρίου το αυτί μου πιάνει μια φράση που δεν πρόσεξα ξανά: «τί ἐπλάνησας ἡμᾶς, Κύριε, ἀπὸ τῆς ὁδοῦ σου; ἐσκλήρυνας τὰς καρδίας ἡμῶν τοῦ μὴ φοβεῖσθαί σε;» [Ησ. 63:17]. Ξέρουμε βέβαια ότι στη βιβλική γλώσσα η ενεργητική φωνή δεν σημαίνει ότι ο Κύριος σκόπιμα μας πλάνησε και μας σκλήρυνε· απλώς μας άφησε να γευθούμε τα επίχειρα των επιλογών μας στον τρόπο της ζωής μας. Το αποτέλεσμα φαίνεται στη συνέχεια: «ἐγενόμεθα ὡς τὸ ἀπ᾿ ἀρχῆς, ὅτε οὐκ ἦρξας ἡμῶν οὐδὲ ἐπεκλήθη τὸ ὄνομά σου ἐφ᾿ ἡμᾶς» [αυτ. 19]. Γίναμε σαν να μη γνωρίσαμε ποτέ τον Θεό, σαν να μην υπήρξε ποτέ Θεός μας και σημείο αναφοράς της ζωής μας ως ανθρώπων και ως έθνους. Και ας έχουμε πίσω μας μια ιστορία δυο χιλιάδων ετών στενού συνδέσμου του λαού μας με τον Θεό, με το Ευαγγέλιο γραμμένο πρωτότυπα στη γλώσσα μας και με πλήθος αγίων ανθρώπων που επικαλέσθηκαν το όνομά του ανά τους αιώνες. Εμείς οι σημερινοί τάχα ξέρουμε καλύτερα και πορευόμαστε «ἐν τοῖς θελήμασι τῶν καρδιῶν ἡμῶν». Όλα τα γυρίζουμε ανάποδα, τα ερμηνεύουμε κατά το συμφέρον μας ή απλώς τα αγνοούμε. Τις συνέπειες τις βλέπουμε και τις ζούμε καθημερινά, ως απεχθή εγκληματικότητα (για την οποία προσπαθούμε να δίνουμε κάθε λογής εξηγήσεις εκτός από τη μία που είναι η ρίζα όλων των άλλων), ως αντικοινωνικές συμπεριφορές, ως απληστία, ως σκληρότητα και απανθρωπία και αδιαφορία προς τους άλλους, και τελικά ως επιδίωξη της καταστροφής των άλλων, που οδηγεί και στη δική μας συλλογική αυτοχειρία. Είθε να αφυπνισθούμε πριν από το τέλος. 

Πιάσαμε πάτο

Υπό κανονικές συνθήκες το γεγονός θα έπρεπε να ήταν πρώτη είδηση σε όλα τα δελτία και να απασχολεί την δημόσια ζωή πολύ περισσότερο από την ηδονοβλεπτική ενασχόληση με το κατ’ εξακολούθηση αποκρουστικό έγκλημα του Κολωνού. Το πήρα είδηση αφού κάποιος συνάδελφος μου υπέδειξε να διαβάσω το σχετικό δημοσίευμα. Με λίγα λόγια, ένας εκπαιδευτικός υπέβαλε παραίτηση λίγες μέρες μετά τον διορισμό του σε νησιωτικό ΕΠΑΛ [δεν κατονομάζει ούτε το σχολείο ούτε τον τόπο]. Περίεργο; Αυτό που κάνει το πράγμα τραγικά ενδιαφέρον είναι η εκτεταμένη επιστολή της παραίτησης, όπου εξηγεί με λεπτομέρειες γιατί προτίμησε να μείνει χωρίς δουλειά και να χάσει για δυο χρόνια το δικαίωμα αίτησης για διορισμό σε θέση αναπληρωτού. Η ατμόσφαιρα του σχολείου και η όλη συμπεριφορά των ‘μαθητών’ ήταν τέτοια που καθιστούσε την εκεί παραμονή του επικίνδυνη για την ψυχική του υγεία, αλλά και για την σωματική του ακεραιότητα. Διαβάζοντας κανείς την αναλυτική περιγραφή των ημερών εκείνων έχει την εντύπωση ότι αναφέρονται σε κάποιο χώρο όπου γίνεται πάρτι με χρήση απαγορευμένων ουσιών και όχι σε σχολική αίθουσα. Μερικά αποσπάσματα:

      «…Τα παιδιά αυτά είχαν αφηνιάσει. Θα έλεγα πως πρόκειται για τον πυρήνα της «παραβατικής κυβέρνησης» που έχουν εγκαταστήσει. Ο τρόπος που έληξε το επεισόδιο με τον εξωσχολικό δεν τους είχε ικανοποιήσει. Με απειλούσαν για το αμάξι μου και μου ‘λέγαν πως με περιμένει ο εξωσχολικός να με δείρει. Ταυτόχρονα κοπανούσαν θρανία, καρέκλες και κυρίως στρίγγλιζαν όλοι μαζί, πράματα που κάνουν σχεδόν κάθε μέρα. Έφυγα από το τμήμα. Ήταν προφανές πως θέλαν να με κάνουν να χάσω τη ψυχραιμία μου να κάνω κάποια λάθος κίνηση για να μου ορμήσουν, να με βιντεοσκοπήσουν και φυσικά βάσει νομοθεσίας θα την πλήρωνα μόνο εγώ…

     «Εδώ μάθημα δε κάνεις. Δε κάνει κανείς. Θα μας βάλεις όλους ένα 12 όπως όλοι και άντε..», «όχι 12 ρε 16», «20 να μας βάλει», «λοιπόν όταν είμαστε ήσυχοι θα μας βάζεις 16 και όταν δε θα είμαστε θα μας βάζεις 12 εντάξει; Εντάξει ρε;».

     …Κυρίως όμως ότι κάνουν γίνεται με την ανοχή του νόμου και της κοινωνίας και αυτό το ξέρουν πολύ καλά. Εκμεταλλεύονται τις περιστάσεις στο έπακρο. ΒΡΙΣΚΟΥΝ ΚΑΙ ΚΑΝΟΥΝ.

     …Οι εκπαιδευτικοί αν και θεωρητικά δρουν σε ένα πλαίσιο ως δημόσιοι λειτουργοί, στη πράξη, στα δύσκολα, είναι εντελώς μόνοι. Ποιος θα σε αποζημιώσει για τα σχισμένα σου λάστιχα ή το καμένο σου αυτοκίνητο; Για τα τραύματα σου από τις αυτοσχέδιες «βόμβες» με αλουμινόχαρτο και υδροχλωρικό οξύ; Αν σε συκοφαντήσουν; Αν σου ετοιμάσουν κάποια «κατάσταση» εξωθώντας σε, σε μη αποδεκτή κοινωνικά αντίδραση ενώ σε βιντεοσκοπούν, αν στη «στήσουν» με λίγα λόγια; Που θα βρεις το δίκιο σου;

     Ιδιαίτερα αν είσαι αναπληρωτής είσαι παντελώς ακάλυπτος. Ποιο εύκολα διώχνεται αναπληρωτής από τη δουλειά του (και μάλιστα για πάντα) σε περίπτωση που «στραβοπατήσει» παρά αδέσποτο σκυλί από ταβέρνα. Αυτά όλα είναι παραδείγματα από αληθινά πρόσφατα περιστατικά σε διάφορα ΕΠΑΛ, και όχι μόνο, της χώρας.

     …Εκτός αυτών, υπάρχουν κάποιες νομοθεσίες όπως με ενημέρωσαν στη δευτεροβάθμια που κατά τη γνώμη μου (και πάρα πολλών άλλων) απλά δένουν πιο σφικτά τα χέρια των εκπαιδευτικών.

     …Για τους λόγους που αναγράφω και αρκετούς άλλους, ο συγκεκριμένος χώρος, το ΕΠΑΛ ………, βρίσκεται σε μια κατάσταση που μόνο κατ’ επίφαση μπορεί να καλείται σχολείο και αποτελεί εν δυνάμει σοβαρό κίνδυνο για τη τοπική κοινωνία.

     Συμμορίες μαθητών από τα ΕΠΑΛ κατόπιν πρόσκλησης από άλλα σχολεία τιμωρούν εκπαιδευτικούς προκαλώντας φθορές στα αυτοκίνητα τους. Στη μαθητική κοινωνία είναι μαγκιά να έχεις άκρες στο ΕΠΑΛ. Γίνεται διάχυση των «ιδανικών» και των μεθόδων του ΕΠΑΛ και σε άλλα σχολεία».

     Τι μπορεί να προσθέσει κανείς στην περιγραφή του καθηγητή που τα λέει όλα; Η κατάσταση που περιγράφει είναι αποτέλεσμα της κατρακύλας που έχει πάρει η κάποτε περιώνυμη δημόσια παιδεία μας τα τελευταία πενήντα χρόνια, με την ανοχή ή και την ανοικτή ενθάρρυνση και συνεπικουρία όλων των πολιτικών κομμάτων. Θα έγραφα πάλι για τους ασκούς του Αιόλου, αλλά το ‘κλισέ’ έχει γίνει τόσο διαδεδομένο που έχει πάψει να μας κάνει εντύπωση. Και αν τα ‘παιδιά’ του σχολείου έχουν Α βαθμό ευθύνης για τη συμπεριφορά τους, τι βαθμό έχουν εκείνοι που όλα αυτά τα χρόνια υπέθαλψαν και καλλιέργησαν την κατάσταση αυτή;

     Διαβάστε ολόκληρη την επιστολή, και αρχίστε να προσεύχεστε. Μόνο αυτό μπορεί να μας σώσει.