Αλήθειες

Εισέπραξα χθες ένα ασυνήθιστο σχόλιο από ασθενή: «Γιατρέ, άλλοι ζητούν περισσότερα και λένε λιγότερα», εννοώντας ότι χρεώνουν ακριβά τις επισκέψεις τους αλλά δεν προσφέρουν επαρκή πληροφόρηση, όσα δηλ. θέλει και δικαιούται να μάθει ο άρρωστος. Είχε προηγηθεί μια συζήτηση ‘δύσκολη’: η διάγνωση του καρκίνου ήταν σχεδόν βέβαιη με βάση τα κλινικά σημεία και την ακτινολογική εικόνα, απλώς οι βιοψίες δεν έδιναν ξεκάθαρο αποτέλεσμα και χρειαζόταν περαιτέρω έρευνα. Ευτυχώς μιλούσαμε ανοιχτά. Με τα χρόνια διαπιστώνω ότι η δουλειά μας στον τομέα αυτό έχει γίνει πιο εύκολη: οι άρρωστοι τολμούν και μιλούν για τον καρκίνο χωρίς περιφράσεις και ευφημισμούς και υπεκφυγές, σε βαθμό που ήταν αδιανόητος πριν μερικές δεκαετίες. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι περιττή η δική μας ευαισθησία απέναντι στους ίδιους και στο όλο θέμα. Μπορεί να λείπει το υπερβολικό άγχος της συγκάλυψης που κυριαρχούσε κάποτε, αλλά η αλήθεια πρέπει να προσφέρεται σαν φάρμακο και όχι σαν ‘φαρμάκι’, στη σωστή δόση, στον κατάλληλο χρόνο, με τον ανάλογο τρόπο, με τη διάκριση και την ενσυναίσθηση (= μπαίνοντας στη θέση του αρρώστου) που αρμόζει σε μια αναγγελία που ανατρέπει τη ζωή των άλλων.

     Γυρίζοντας στον δικό μου ασθενή, του είπα: «Αν χρέωνα ανάλογα με τα όσα λέω, θα ήμουν πολύ πλούσιος». Γελάσαμε και οι δύο, μια φυσική εκτόνωση μιας φορτισμένης κατάστασης. Η πολυδάπανη ιατρική δεν είναι απαραίτητα και η καλύτερη.