Υποψίες

Διάβασα ένα πρόσφατο άρθρο της Τ. Καραϊσκάκη στην Καθημερινή με τίτλο ‘Οι θεωρίες συνωμοσίας βλάπτουν’. Το άρθρο επικεντρώνεται κυρίως σε θεωρίες που βασίζονται σε ψευδεπίγραφα δήθεν ‘επιστημονικά’ δεδομένα για να στηρίξουν απόψεις όπως το αντιεμβολιαστικό κίνημα ή η αμφισβήτηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Ωστόσο υπάρχουν κι εκείνες οι θεωρίες συνωμοσίας που γεννώνται από την γενικευμένη καχυποψία που δημιουργούν τα κάθε είδους συμφεροντολογικά παιχνίδια που βλέπουμε κάθε μέρα γύρω μας, σε κάθε επίπεδο, από το προσωπικό μέχρι το διακρατικό ή το γεωστρατηγικό. Αυτά συχνά διαπλέκονται μεταξύ τους, με τη βοήθεια διαφόρων καλοθελητών δημοσιογράφων, αναλυτών και άλλων ‘σοφών’ που πλέκουν δίκτυα αντάξια της φαντασίας ενός Dan Brown. Συχνά είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς πού τελειώνει η αλήθεια και αρχίζει η εικασία, η φαντασία ή το σκόπιμο ψεύδος. Έπειτα, υπάρχει η τάση του ανθρώπου να αποδέχεται πολύ πιο εύκολα αυτό που αποσείει την ευθύνη από πάνω του, αυτό που δεν έχει κόστος ή άλλες συνέπειες για τη ζωή του. Αν κάποιοι άλλοι ή κάτι άλλο φταίει για μια κατάσταση, εγώ δεν χρειάζεται να κάνω τίποτε: είμαι αθώος και συνεχίζω να ζω και να συμπεριφέρομαι όπως πριν. Αν μάλιστα μπορώ να απαιτήσω και αποζημίωση από τους ‘άλλους’ για τα όσα δεινά μου επισωρεύουν, ακόμη καλύτερα. Όταν συνυπάρξουν οι παράγοντες αυτοί, οι ρίζες για τη δημιουργία ενός ‘κινήματος’ έχουν χωθεί βαθιά στη γη.

     Υπάρχει λύση στο δίλημμα; Νομίζω ότι ανθρωπίνως είναι πολύ δύσκολο να ξεριζώσεις την υποψία άπαξ και γεννηθεί. Άρα καταρχήν θα πρέπει, όσο περνάει από το χέρι μας, να μη δημιουργούμε υποψίες ή αμφιβολίες με τις δικές μας ενέργειες. Ο καθένας μας θα πρέπει ανά πάσα στιγμή να πείθει τους άλλους για τις καλές του προθέσεις, για τα ειλικρινή του αισθήματα και την αγαθή προαίρεσή του, για το ότι δεν προσπαθεί να προωθήσει το δικό του συμφέρον εις βάρος τους. Και από εκεί και πέρα να εφαρμόζει τον λόγο του Κυρίου «γίνεσθε φρόνιμοι ὡς οἱ ὄφεις καὶ ἀκέραιοι ὡς αἱ περιστεραί»: να είστε ακέραιοι, αλλά και να βλέπετε τι γίνεται γύρω σας και να μη συμπεριφέρεσθε «μὴ ὡς ἄσοφοι, ἀλλ' ὡς σοφοί». Και να θυμάται και τον λόγο του Δαβίδ: «ἀποκάλυψον πρὸς Κύριον τὴν ὁδόν σου καὶ ἔλπισον ἐπ᾿ αὐτόν, καὶ αὐτὸς ποιήσει, καὶ ἐξοίσει ὡς φῶς τὴν δικαιοσύνην σου καὶ τὸ κρῖμά σου ὡς μεσημβρίαν» [Ψ. 36: 5-6]. Η αλήθεια δεν μπορεί να μείνει κρυμμένη για πάντα, και η αποκάλυψή της, όταν γίνει, θα είναι τόσο εντυπωσιακή που δεν θα αφήνει κανένα περιθώριο άρνησης και αμφισβήτησης.