Η επίσκεψη της γηραιάς κυρίας

Είναι ένα από εκείνα τα ευχάριστα ιντερμέδια που συχνά ευχόμαστε να ήταν περισσότερα στη δουλειά μας. Ο τίτλος του θεατρικού έργου του Ντύρενματ ταιριάζει σαν γάντι στην περίσταση. Η κυρία πλησιάζει τα ενενήντα, αλλά έχει όψη και παράστημα αριστοκρατικό, είναι καλοντυμένη και καλοχτενισμένη, και τελείως καλά για την ηλικία της. Δεν έχει ενοχλήματα, ωστόσο οι εξετάσεις (αχ αυτές οι εργαστηριακές εξετάσεις! -- γιατί τις κάνουμε στα καλά καθούμενα;) κάτι έδειξαν, ο γιατρός της και τα παιδιά της ανησύχησαν, έφτασαν στην αξονική, το ένα έφερε το άλλο και την γηραιά κυρία σε μένα, μια και βρέθηκε μια συλλογή υγρού γύρω από τον πνεύμονα. Της εξηγώ τη διαδικασία της διαγνωστικής παρακέντησης (αν ήταν δική μου ασθενής, ίσως να την άφηνα στην ησυχία της), της υπόσχομαι ότι δεν θα πονέσει, δέχεται. Κάνω την τοπική αναισθησία, βρίσκω το υγρό με την βοήθεια των υπερήχων, της πιάνω την ψιλοκουβέντα ενώ βάζω τη βελόνα. Η αφήγησή της γοητευτική. Μου διηγείται πώς εργαζόταν στο παλιό Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (ΕΙΡ), μου λέει ότι τότε δεν υπήρχαν μαγνητόφωνα και ότι το ‘Θέατρο της Δευτέρας’ (μακρινό ξεχασμένο άκουσμα, συχνά οικογενειακό, στη γυμνασιακή ηλικία) μεταδιδόταν ζωντανά. Μου λέει για τα τρικ που χρησιμοποιούσαν για τα διάφορα ηχητικά εφέ (βότσαλα σε χαρτοκούτι για τον καλπασμό του αλόγου, το τρίψιμο μιας ζελατίνας που παριστούσε το τριζοβόλημα της φωτιάς). Αναπολεί πώς ηχογράφησαν το κοντάκιο των Χριστουγέννων του Ρωμανού του Μελωδού (‘Η παρθένος σήμερον’) με τον χορό των ψαλτών του Αγ. Δημητρίου υπό τον αείμνηστο Χρύσανθο Θεοδοσόπουλο («Πέθανε νωρίς αυτός!») και με απαγγελία της ίδιας, στην παλιά Οθωμανική Τράπεζα, στην Τσιμισκή, απέναντι από το βιβλιοπωλείο του Μόλχο. Οι αναμνήσεις διαδέχονται η μία την άλλη, με μια διαύγεια εκπληκτική. «Γιατί δεν τα γράφετε αυτά;» τη ρωτάω. «Δεν τα ξέρουν οι νεότεροι». Τελειώνουμε την παρακέντηση χωρίς να το καταλάβουμε, με την αίσθηση ότι ανοίξαμε ένα μικρό παράθυρο στο μαγικό παρελθόν, εκεί που κρύβεται η ιστορία τόσων μικρών και μεγάλων πραγμάτων γύρω μας. Θα θέλαμε να μείνουμε κι άλλο στη ‘χώρα των θαυμάτων’, αλλά ο χρόνος πιέζει. Δίνουμε ραντεβού να ξαναβρεθούμε, της επαναλαμβάνω την πρόταση να γράψει κάτι, να μη χαθούν οι μνήμες και οι εικόνες που τόσα σήμαιναν κάποτε και είναι τελείως άγνωστες σήμερα. Au revoir!