Απλά μαθήματα κοινής λογικής - 3

Είναι εντυπωσιακό το πώς κάθε οικονομική αναποδιά αντιμετωπίζεται περίπου αντανακλαστικά, με μερικά τυποποιημένα μέτρα (παρόλο που αυτά μέχρι τώρα δεν έχουν αποδώσει κάτι χειροπιαστό). Πρωτοβουλία και έμπνευση δεν διαφαίνεται πουθενά. Αυτό που η αγγλική γλώσσα περιγράφει με την έκφραση ‘thinking out of the box’ (= να σκέφτεσαι έξω από πλαίσια στερεότυπων κανόνων), με άλλα λόγια η κοινή λογική, προσαρμοσμένη στην κάθε ειδική περίσταση, απουσιάζει πλήρως. Ο Άγγλος ιατροφιλόσοφος Richard Asher, γνωστός για το χιούμορ του, περιγράφει ένα περιστατικό που δείχνει αυτή ακριβώς τη νοοτροπία. Το αποδίδω ελεύθερα:
     ‘Κάποτε ως φοιτητής έκανα πατινάζ σε μια παγωμένη λίμνη. Μια γυναίκα έπεσε κι έσπασε το πόδι της. Πολλοί έσπευσαν να βοηθήσουν, και όλοι πρόσφεραν συμβουλές: «Να την κρατήσουμε ζεστή» και «Να μη την μετακινήσουμε μέχρι να έρθει ο γιατρός» ήταν οι δυο βασικοί κανόνες που όλοι συμφωνούσαν. Από τα γειτονικά σπίτια έτρεξαν υπηρέτριες με θερμοφόρες, κουβέρτες και πολυτελείς γούνες που σώρευσαν πάνω στο θύμα. Παρακολουθούσα αμήχανος την κατάσταση, ενώ ο γιατρός αργούσε να φανεί. Ξαφνικά άρχισε να εκδηλώνεται ένα στοιχειώδες φαινόμενο της φυσικής: η ζέστη λιώνει τον πάγο. Καθώς άρχισαν να ακούγονται απειλητικά τριξίματα, ξεχάσαμε τις αρχές των πρώτων βοηθειών, θυμηθήκαμε την κοινή λογική, και την απομακρύναμε από τον πάγο λίγο πριν χαθεί στα νερά μαζί με τις πανάκριβες γούνες’.  
     Ο Asher δίνει τον δικό του ορισμό στην κοινή λογική: είναι η ικανότητα να βλέπει κανείς το προφανές ακόμη και μέσα στη σύγχυση και να κάνει το προφανώς σωστό, και όχι να ακολουθεί τυφλά τους κανόνες ή να κινείται με υπολογισμούς βάσει άλλων περιπτώσεων. Μάλλον πρόκειται για είδος εν ανεπαρκεία, και όχι μόνο στην Ελλάδα.