Ο πάντα επίκαιρος Παπαδιαμάντης

Ο άγνωστός μου συνάδελφος Γ. Καραμανζάνης παραθέτει σε επιστολή του στην Καθημερινή το ακόλουθο απόσπασμα του Αλ. Παπαδιαμάντη από δοκίμιό του με τίτλο 'Οιωνός' (Ακρόπολις 1896). Το παραθέτω ασχολίαστο--τα λέει όλα.

«Εις οιωνός άριστος, αμύνεσθαι περί πάτρης. Αλλά τις έβαλεν εις πράξιν την συμβουλήν του θειοτάτου αρχαίου ποιητού (Ομήρου); Εκ της παρούσης ημών γενεάς τις ημύνθη περί πάτρης; Ημύνθησαν περί πάτρης οι άστοργοι πολιτικοί, οι εκ περιτροπής μητρυιοί του ταλαιπώρου ωρφανισμένου γένους, του στειρεύοντος πριν, και ητεκνωμένου δεινώς σήμερον; Αμυνα περί πάτρης δεν είναι αι σπασμωδικαί, κακομελέτητοι και κακοσύντακτοι πολιτικαί και επιστρατείαι, ουδέ τα σκωριασμένης επιδεικτικότητος θωρηκτά. Άμυνα περί πάτρης θα ήτο η ευσυνείδητος λειτουργία των θεσμών, η εθνική αγωγή των νέων, η χρηστή διοίκησις, η καταπολέμησις του ξένου υλισμού και του πιθηκισμού, του διαφθείροντος το φρόνημα και εκφυλίσαντος σήμερον το έθνος και η πρόληψις της χρεοκοπίας.
Τις ημύνθη περί πάτρης; Και τι πταίει η γλαυξ, η θρηνώσα επί ερειπίων; Πταίουν οι πλάσαντες τα ερείπια. Και τα ερείπια τα έπλασαν οι ανίκανοι κυβερνήται της Ελλάδος».