Παγκόσμια Ημέρα κατά της Διαφθοράς

Εορτάσθηκε χθες, και η ύπαρξή της σημαίνει βέβαια ότι η αρρώστια δεν περιορίζεται στα ελληνικά σύνορα.

Τι είναι διαφθορά; Με τους όρους της χθεσινής ημέρας θα λέγαμε ότι ‘διαφθορά είναι η παράνομη προσφορά ή απαίτηση αμοιβής για ένα αγαθό ή υπηρεσία που εκ του νόμου παρέχεται δωρεάν’. Έτσι εξ ορισμού η διαφθορά αυτή αναφέρεται σε παράνομη συναλλαγή μεταξύ ιδιωτικών συμφερόντων από τη μία και του επισήμου κράτους από την άλλη. Δύσκολο να ξεδιαλύνει κανείς αν η συναλλαγή αυτή αρχίζει ως προσφορά ή ως απαίτηση (άλλωστε, σίγουρα η κότα έκανε το αυγό; Το ερώτημα παραμένει αναπάντητο). Μπορώ όμως να φανταστώ ότι ορισμένες τουλάχιστον περιπτώσεις ίσως να ξεκίνησαν από δωράκια ευγνωμοσύνης για κάποια παρασχεθείσα καλή (και νόμιμη) υπηρεσία, και ‘γλύκαναν’ τον αποδέκτη που άρχισε να θέτει πλέον την ‘ευγνωμοσύνη’ ως προϋπόθεση για να προσφέρει την αντίστοιχη υπηρεσία. Με τον εθισμό έρχεται βέβαια και η εξάρτηση, που οδηγεί σε αύξηση της ‘δόσης’: άλλη η ταρίφα για να επιτύχεις μια εξυπηρέτηση που δικαιούσαι (π.χ. έκδοση νόμιμης οικοδομικής άδειας), και--φαντάζομαι--πολλαπλώς άλλη για να υπερπηδήσεις κάποια ‘κωλύματα’ (π.χ. να ξεπεράσεις κατά δυο ορόφους το επιτρεπόμενο όριο).

Θεραπεία της νόσου; Αυτή την αφήνουμε στους αρμόδιους. Ίσως καλύτερη είναι η πρόληψη, που δεν μπορεί παρά να βασίζεται στην όσο το δυνατόν έγκαιρη διαμόρφωση υγιούς συνείδησης, που δεν θα επιτρέπει τον κάτοχό της να γίνεται ούτε δωροδότης ούτε δωρολήπτης για παράνομο σκοπό.

Για να μη ξεχνούμε τον... παγκόσμιο χαρακτήρα της διαφθοράς, ας πούμε και ένα ανέκδοτο. Μια φορά στην Πόλη ρωτήσαμε τον ελληνόφωνο ξεναγό μας (ας μην τον... καταδώσω) αν στα τουρκικά νοσοκομεία υπάρχει ‘φακελάκι’. «Αυτό που εσείς λέτε φακελάκι εδώ το λέμε,,, τσουβαλάκι!» μας απάντησε γελώντας. Ίσως λόγω της διαφοράς του νομίσματος.