Αλλαγές και κρίσεις

Η τάχα μου και προοδευτική αριστερά δημοσιογραφία και διανόηση έπεσε με μανία στον Διονύση Σαββόπουλο – άλλοτε μουσικό ίνδαλμά της – διότι στην ώριμη πλέον ηλικία του υποστήριξε σε πρόσφατη ραδιοφωνική συνέντευξή του τη Νέα Δημοκρατία. Για την αριστερά είναι προφανώς αδιανόητο ένας καταξιωμένος καλλιτέχνης να μην ανήκει στον χώρο της. Ωστόσο, εδώ δεν θα μείνουμε στην συγκεκριμένη τοποθέτηση του ‘Νιόνιου’, αλλά σε μια ευρύτερη σκέψη που έκανα με την αφορμή του γεγονότος.

     Φαίνεται λοιπόν ότι ως άνθρωποι δεν δεχόμαστε εύκολα την αλήθεια ότι κάποιος μπορεί στη ζωή του να αλλάξει ρότα, τρόπο ζωής και σκέψης, να ανανήψει από μια προηγούμενη ζωή σε τελείως διαφορετική πορεία. Με δυο λέξεις, μας φαίνεται παράδοξο το γεγονός της μετανοίας, που τόσο κεντρικό ρόλο παίζει στην πνευματική ζωή. Διαβάζουμε βέβαια (και θαυμάζουμε) βίους αγίων που υπήρξαν μεγάλοι αμαρτωλοί και ‘μιᾷ ῥοπῇ ἐσώθησαν’, όπως ο ληστής στον σταυρό, όπως η Σαμαρείτισσα που ακούσαμε την προηγούμενη Κυριακή, όπως η Οσία Μαρία η Αιγυπτία, όπως τόσοι άλλοι. Ωστόσο δεν κάνουμε το ίδιο στην σύγχρονη καθημερινότητα. Ακούμε για ανθρώπους που αλλάζουν τρόπο ζωής και είμαστε έτοιμοι να τους αποδώσουμε υποκρισία, να προβάλουμε συνεχώς το κακό παρελθόν τους χωρίς να κοιτάζουμε την μετέπειτα καλή πορεία τους (μάλιστα η Αμερικανική ‘δικαιοσύνη’ σε πολλές πολιτείες εκτελεί την θανατική καταδίκη είκοσι και τριάντα χρόνια μετά το τυχόν έγκλημα, ακόμη και σε ανθρώπους που έχουν δείξει μακρόχρονη ειλικρινή μεταμέλεια).

      Αν ζούσε ο αρχαίος Σόλων, θα μας έλεγε πάλι: όχι μόνο «μηδένα πρὸ τοῦ τέλους μακάριζε», αλλά ούτε και «κατάκρινε». Ο λίθος του αναθέματος είναι εύκολος. Η αποδοχή της ανάνηψης των άλλων και η αναμονή για την όποια κρίση μας γι’ αυτούς είναι πολύ πιο δύσκολη, μια και δεν υπακούει στον συνήθη κοινωνικό κανόνα της άμεσης αντίδρασης. Ίσως αυτόν πρέπει ριζικά να αναθεωρήσουμε.