Κυριακή εκλογών σήμερα, δεν επιτρέπεται να επηρεάσουμε την ελεύθερη επιλογή των συμπολιτών μας, πέρα από το να τους προτρέψουμε να μην αμελήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα χάριν της παραλίας ή του βουνού, κι έτσι καταφεύγουμε σε ένα ουδέτερο θέμα.
Γνώρισα τη Μαντάμ Κιουρί στα πρώτα γυμνασιακά χρόνια, όταν η βιογραφία της ήταν ένα από τα βιβλία στα οποία εξεταζόμασταν για το δίπλωμα Lower του Cambridge. Αργότερα, όταν ως τελειόφοιτος ιατρικής βρέθηκα στη Βαρσοβία με τα θερινά προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών, είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ το σπίτι της στην παλιά πόλη, που είναι σήμερα μουσείο. Η ζωή της είναι εντυπωσιακή διότι αποτελεί παράδειγμα για το πώς γινόταν η επιστημονική έρευνα στον 19ο και τις αρχές του 20ού αιώνα, με απόλυτη αφοσίωση και σκληρή προσωπική δουλειά, χωρίς τη βοήθεια των αυτοματοποιημένων αναλυτών και των πανταχού παρόντων υπολογιστών, με στερήσεις και διαβίωση κυριολεκτικά ασκητική. Με τελικό αποτέλεσμα βέβαια για τη συγκεκριμένη γυναίκα δυο βραβεία Νομπέλ (μοναδική περίπτωση στην ιστορία), αλλά και τη λευχαιμία που της στοίχισε τη ζωή, λόγω της απροστάτευτης έκθεσης στα ραδιενεργά υλικά που η ίδια ανακάλυψε και χειρίσθηκε επί πολλά χρόνια.
Τα θυμήθηκα όλα αυτά καθώς διάβαζα πρόσφατα ότι τα παλιά της σημειωματάρια από την εποχή του εργαστηρίου φυλάσσονται σε μολυβένιο κουτί διότι εκπέμπουν ακόμη δυνητικά επικίνδυνες δόσεις ακτινοβολίας. Παρόμοιες προφυλάξεις ισχύουν για πολλά από τα προσωπικά της είδη που εκτίθενται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: για να τα ακουμπήσει κανείς χρειάζεται να φοράει προστατευτική στολή και να υπογράψει, καλού-κακού, μια υπεύθυνη δήλωση ότι αναλαμβάνει τις ευθύνες για τις τυχόν συνέπειες. Αν μάλιστα σκεφθούμε ότι το πιο δραστικό ισότοπο του ραδίου που ανακάλυψε έχει ημιπερίοδο ζωής 1601 χρόνια, θα περάσουν ακόμη μερικές γενιές πριν αποπειραθεί κανείς να γυρίσει τις σελίδες στο σημειωματάριο. Κι αν λάβουμε υπόψη όσα γνωρίζουμε σήμερα για τους κινδύνους της ραδιενέργειας, θα λέγαμε ότι η ανακάλυψη αυτή ήταν κυριολεκτικά ένας ‘απαγορευμένος καρπός’, που δεν τον γεύεται κανείς ατιμώρητα.
Γνώρισα τη Μαντάμ Κιουρί στα πρώτα γυμνασιακά χρόνια, όταν η βιογραφία της ήταν ένα από τα βιβλία στα οποία εξεταζόμασταν για το δίπλωμα Lower του Cambridge. Αργότερα, όταν ως τελειόφοιτος ιατρικής βρέθηκα στη Βαρσοβία με τα θερινά προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών, είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ το σπίτι της στην παλιά πόλη, που είναι σήμερα μουσείο. Η ζωή της είναι εντυπωσιακή διότι αποτελεί παράδειγμα για το πώς γινόταν η επιστημονική έρευνα στον 19ο και τις αρχές του 20ού αιώνα, με απόλυτη αφοσίωση και σκληρή προσωπική δουλειά, χωρίς τη βοήθεια των αυτοματοποιημένων αναλυτών και των πανταχού παρόντων υπολογιστών, με στερήσεις και διαβίωση κυριολεκτικά ασκητική. Με τελικό αποτέλεσμα βέβαια για τη συγκεκριμένη γυναίκα δυο βραβεία Νομπέλ (μοναδική περίπτωση στην ιστορία), αλλά και τη λευχαιμία που της στοίχισε τη ζωή, λόγω της απροστάτευτης έκθεσης στα ραδιενεργά υλικά που η ίδια ανακάλυψε και χειρίσθηκε επί πολλά χρόνια.
Τα θυμήθηκα όλα αυτά καθώς διάβαζα πρόσφατα ότι τα παλιά της σημειωματάρια από την εποχή του εργαστηρίου φυλάσσονται σε μολυβένιο κουτί διότι εκπέμπουν ακόμη δυνητικά επικίνδυνες δόσεις ακτινοβολίας. Παρόμοιες προφυλάξεις ισχύουν για πολλά από τα προσωπικά της είδη που εκτίθενται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: για να τα ακουμπήσει κανείς χρειάζεται να φοράει προστατευτική στολή και να υπογράψει, καλού-κακού, μια υπεύθυνη δήλωση ότι αναλαμβάνει τις ευθύνες για τις τυχόν συνέπειες. Αν μάλιστα σκεφθούμε ότι το πιο δραστικό ισότοπο του ραδίου που ανακάλυψε έχει ημιπερίοδο ζωής 1601 χρόνια, θα περάσουν ακόμη μερικές γενιές πριν αποπειραθεί κανείς να γυρίσει τις σελίδες στο σημειωματάριο. Κι αν λάβουμε υπόψη όσα γνωρίζουμε σήμερα για τους κινδύνους της ραδιενέργειας, θα λέγαμε ότι η ανακάλυψη αυτή ήταν κυριολεκτικά ένας ‘απαγορευμένος καρπός’, που δεν τον γεύεται κανείς ατιμώρητα.
Εργαστήρι επιστημονικό και κελί μοναχού. Ελάχιστοι διακρίνουν τις ομοιότητες. Στην ύλη και στο πνεύμα. Αδιαίρετα.
ΑπάντησηΔιαγραφή