Γεωπολιτική

Άκουσα χθες στο ραδιόφωνο μια ενδιαφέρουσα ανάλυση από καθηγητή Γεωπολιτικής που συνέδεε μεταξύ τους τις ποικίλες αναστατώσεις που βασανίζουν τον κόσμο τα τελευταία χρόνια (Αφγανιστάν, Ιράκ, Αίγυπτο, Λιβύη, Συρία, Κουρδιστάν κτλ.) με το ‘μεγάλο παιχνίδι’ (για να θυμηθούμε την έκφραση του Κίπλινγκ) των υπερδυνάμεων: περικύκλωση της Ρωσίας από τις ΗΠΑ, εξασφάλιση των διαύλων μεταφοράς καυσίμων (και μάλιστα των ‘δικών μας’ έναντι των ‘άλλων’), με μια κουβέντα στρατηγική επικράτηση με οποιοδήποτε τρόπο. Κι επειδή οι διάφοροι τρόποι δεν είναι πάντα πολιτικά εύπεπτοι, επινοούνται διάφορα διπλωματικά προσχήματα (π.χ. εξαγωγή ‘δημοκρατίας’, ανύπαρκτα όπλα μαζικής καταστροφής κ.ά.), που οδηγούν σε εμφύλιες συγκρούσεις με θύματα κυρίως αμάχους και με τεράστιες υλικές ζημίες. Βαρύ και δύσκολο πράγμα η υπερδύναμη: η αλαζονεία της ισχύος και η αχορτασιά του πλούτου (αλλά και ο φόβος μήπως τυχόν οι ‘άλλοι’ πάρουν κάποια στιγμή το πάνω χέρι) οδηγούν σε μια κλιμάκωση τρόμου, στην οποία προσωπικοί συναισθηματισμοί και εθνικές ευαισθησίες δεν υπολογίζονται, αλλά ποδοπατούνται ανελέητα, εφόσον φαίνονται σαν εμπόδια στο ευρύτερο σχέδιο.
      Κι έρχεται πάλι ο προφήτης Ησαΐας στο σημερινό ανάγνωσμα (Ησ. 10:12-20) και μας θυμίζει πώς σκέπτονται οι υπερδυνάμεις κάθε εποχής και ποια είναι η τελική τους κατάληξη. «Όταν ο Κύριος ολοκληρώσει την παιδαγωγική τιμωρία στο όρος Σιών και στην Ιερουσαλήμ, θα επιφέρει τιμωρία στον μεγάλο αυτό και αλαζονικό νου, στον άρχοντα των Ασσυρίων... Διότι αυτός είπε: ‘Με την δύναμή μου θα κατορθώσω έργα μεγάλα. Με την σοφίαν μου θα καταλύσω και θα κυριεύσω τα σύνορα των εθνών και την δύναμή τους θα λεηλατήσω. Θα συγκλονίσω τις κατοικημένες πόλεις, θα καταλάβω ολόκληρη την οικουμένη με το χέρι μου σαν φωλιά πουλιών και σαν αυγά παρατημένα σ’ αυτήν. Κανείς δεν θα υπάρξει, που να μου διαφύγει η να μου φέρει αντίρρηση’... Γι’ αυτό ο Κύριος των δυνάμεων θα στείλει στη σημερινή σου υπόληψη εξευτελισμό, και στη λαμπρότητα της δόξας σου φωτιά που θα την κατακαύσει... Τον Ασσύριο θα τον καταφάγει η φωτιά, όπως κατατρώγει τα ξερά χόρτα και τα δένδρα του δάσους. Την ημέρα εκείνη της τιμωρίας οι Ασσύριοι... θα σβησθούν από το πρόσωπο της γης, θα λείψουν και η φωτιά θα τους καταφάγει... Αυτοί που θα απομείνουν θα είναι ελάχιστοι, ώστε κι ένα μικρό παιδί να μπορεί να τους καταγράψει».
     Δεν έχουν σημασία τα ονόματα και οι λαοί, ούτε τους στοχοποιούμε. Οι νοοτροπίες και οι συμπεριφορές καθορίζουν την τύχη ανθρώπων και των εθνών, μικρών και μεγάλων. Ο προφήτης προδιαγράφει τις συμπεριφορές αυτές και την νομοτελειακή τύχη τους, και τα λόγια του επαληθεύονται με ακρίβεια στην πορεία της ιστορίας ξανά και ξανά, σαν ένα θεατρικό έργο που ‘ανεβαίνει’ από διαφόρους θιάσους, χωρίς η ανθρωπότητα να διδάσκεται από τις τραγικές επαναλήψεις.